اقيقاتىن ايتساق اششى، بالالار دارىگەرى تاپشى...
ون جىلدىڭ ىشىندە ەلىمىزدە بالا ءولىمى 14,9 پايىزعا تومەندەگەن. ال 2010 جىلمەن سالىستىرعاندا، 1000 گرامعا دەيىنگى، ياكي وتە قاۋىپتى سالماقتاعى شارانالاردىڭ ءتىرى قالىپ، ءومىر ءسۇرۋى 1,6 پايىزعا ۇلعايىپتى. ايتسە دە، مەديتسيناعا ەنگىزىلگەن جاڭا تەحنولوگيالارمەن جۇمىس ىستەيتىن بىلىكتى مامان تاپشى. بۇل جونىندە ەلىمىزدەگى بالالار دارىگەرلەرىنىڭ VII سەزىندە بەلگىلى بولدى.
ون جىلدىڭ ىشىندە ەلىمىزدە بالا ءولىمى 14,9 پايىزعا تومەندەگەن. ال 2010 جىلمەن سالىستىرعاندا، 1000 گرامعا دەيىنگى، ياكي وتە قاۋىپتى سالماقتاعى شارانالاردىڭ ءتىرى قالىپ، ءومىر ءسۇرۋى 1,6 پايىزعا ۇلعايىپتى. ايتسە دە، مەديتسيناعا ەنگىزىلگەن جاڭا تەحنولوگيالارمەن جۇمىس ىستەيتىن بىلىكتى مامان تاپشى. بۇل جونىندە ەلىمىزدەگى بالالار دارىگەرلەرىنىڭ VII سەزىندە بەلگىلى بولدى.
بيىلعى بالالار دارىگەرلەرلەرىنىڭ VII سەزى پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعىنىڭ 80 جىلدىق مەرەيتويىمەن تۇسپا-تۇس كەلىپ وتىر. جيىنعا ەلىمىزدىڭ باس ءدارىگەرلەرى عانا ەمەس، ارىسى - گەرمانيا، ۆەنگريا، بەرىسى - تاجىكستان، قىرعىزستان، ۋكراينا رەسەيدەن بىلىكتى دارىگەرلەر قاتىسىپ، بالالار دەنساۋلىعىن جاقسارتۋ جولدارى ءھام دەرتتى ەرتە انىقتاۋ ماسەلەلەرىن ورتاعا سالدى. «سوڭعى ون جىلدا دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن قارجىلاندىرۋ ون ەسە ۇلعايدى. سونىڭ ارقاسىندا مەتاريالدىق-تەحنيكالىق بازا جاقسارىپ، ءبىرقاتار جاڭا تەحنولوگيالار ەنگىزىلدى» دەيدى پەدياتريا جانە بالالار حيرۋرگياسى عىلىمي ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى ساۋلە نۇقىشەۆا. ەلىمىزدە بالالار دەنساۋلىعىن بارىنشا جاقسارتۋ ماسەلەلەرى جان-جاقتى قامتىلىپ وتىر. ءماجىلىس دەپۋتاتى ايتكۇل ساماقوۆانىڭ ايتۋىنشا، ەلىمىزدە قابىلدانعان مەملەكەتتىك باعدارلامالار ۇلت دەنساۋلىعىن قالىپتاستىرىپ، ساقتاۋعا بارىنشا وڭ ىقپال ەتىپ وتىر. سوڭعى ءۇش جىلدىڭ ىشىندە بالا ءولىمى 11 پايىزعا قىسقارسا، تۋ كورسەتكىشى 25 پايىزعا ارتقان. «بۇگىندە ەلىمىزدە بىرقاتار ءىرى دەنساۋلىق ساقتاۋ مەكەمەلەرى كوپتەپ اشىلۋدا. دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا جاڭا تەحنولوگيالار ەنگىزىلىپ، بارىنشا جاعداي جاسالىپ جاتىر. دەگەنمەن ءالى كۇنگە بىلىكتى ماماندار تاپشى. بۇرىننان ەڭبەك ەتىپ، بىلىگى مەن ءبىلىمىنىڭ ارقاسىندا جەتىستىككە جەتكەن اعا بۋىن دارىگەرلەردى قۇرمەتتەۋىمىز كەرەك. الدىڭعى بۋىن كەيىنگى تولقىنعا ءوز دارەجەسىندە ءبىلىم بەرىپ، ۇلگى بولۋى ءتيىس. قانشا جەردەن عىلىمي تۇرعىدا وزىق دارەجەگە جەتكەن تەحنيكا بولعانىمەن، ونى باسقارا الاتىن مامان بولماسا، ءبارى بەكەر» دەيدى ايتكۇل ساماقوۆا.
ارينە، بالالار دەنساۋلىعىن ساقتاۋ سالاسى بىرقاتار جەتىستىككە قول جەتكىزدى. ماسەلەن، بالالار كارديوحيرۋرگياسى دامىپ، بيىل ەلىمىزدە تۇڭعىش رەت شەمىرشەك مايىن تراسپلانتاتسيالاۋ بويىنشا ءۇش وپەراتسيا جاسالدى. ايتسە دە، شەشىمىن تاپپاعان ماسەلەلەر دە جەتەرلىك. ەلىمىزدە بالالار جاپپاي س گەپاتيتىنە شالدىعىپ، حالىقتى ءبىراز دۇرلىكتىرگەنى ەستە. وسى ورايدا، سەزگە قاتىسۋشىلار ءتۇرلى گەپاتيت دەرتى مەن جقتب-نى ەرتەرەك انىقتاۋ جاعى اقساپ تۇرعانىن جاسىرمادى. قاتەلىكتەردىڭ بەلەڭ الۋىنا ءدال وسى ماسەلە سەبەپ بولىپ تۇر. ءالى كۇنگە دەيىن ەلىمىزدە ءتۇرلى سىرقاتتاردى جۇقتىرۋ ماسەلەسى تولىققاندى زەرتتەلگەن جوق.
دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ ەڭ وتكىر تۇسى - انا مەن بالانىڭ دەنساۋلىعى. ەلىمىزدىڭ باس پەدياترى گۇلنار كەنجەتايقىزىنىڭ ايتۋىنشا، 2008 جىلى ەلىمىز دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ كەڭەسىمەن ءولى-ءتىرى تۋىلۋ ۇستانىمىن قابىلدادى. ياكي، از سالماقتا نەمەسە مەرزىمىنەن بۇرىن تۋىلعان سابيلەردىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالۋ اسا ماڭىزدى بولىپ وتىر.
2008 جىلدان بەرى ءسابي ءولىمى 20 پايىزعا تومەندەسە، 5 جاسقا دەيىنگى بالا ءولىمى سوڭعى ون جىلدا 37,8 پايىزعا قىسقارعان. «ەلىمىزدىڭ پەدياتريا سالاسىندا پروبلەمالار بار. ءدال قازىر كادر تاپشىلىعى انىق بايقالادى. اسىرەسە، نەونوتولوگتار مەن رەانيماتولوگتار جەتىسپەيدى. ويتكەنى اتالمىش ەكى سالانى مەڭگەرۋ وڭاي ەمەس. قازىر 500,700,1000 گرامم سالماقپەن تۋىلعان بالالاردىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالۋ ءۇشىن بارلىعىن جاساۋدامىز. ارينە، بالالاردى تۋدىرىپ، كۇتۋ وتە قيىن. وسى رەتتە نەونوتولوگتاردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى انىق سەزىلەدى» دەيدى گۇلنار كەنجەتايقىزى.
ايگەرىم باقىتقىزى
"ايقىن" گازەتى