سارسەنبى, 25 جەلتوقسان 2024
3467 10 پىكىر 29 ءساۋىر, 2022 ساعات 12:15

قازاقستان: قازاندا ۇقشۇ وقۋ-جاتتىعۋ وتكىزەدى

قازان ايىندا قازاقستان اۋماعىندا ۇقشۇ اياسىندا ۇجىمدىق كۇشتەرىنىڭ ء"وزارا ءىس-قيمىل – 2022" كوماندالىق-شتابتىق وقۋ-جاتتىعۋلارى، بارلاۋ كۇشتەرى مەن قۇرالدارىنىڭ "ىزدەۋ – 2022" ارنايى وقۋ-جاتتىعۋى جانە ماتەريالدىق-تەحنيكالىق قامتاماسىز ەتۋ بولىمشەلەرىنىڭ "ەشەلون – 2022" ارنايى وقۋ-جاتتىعۋ وتەدى. سونىمەن قاتار ورتالىق ازيا ءوڭىرىنىڭ جەدەل ورىستەتۋ ۇجىمدىق كۇشتەرىنىڭ "شەكارا – 2022" بىرلەسكەن وقۋ-جاتتىعۋىن تاجىكستان اۋماعىندا وتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر. قىرعىزستاندا  بىتىمگەرشىلىك بولىمشەلەرىنىڭ "مىزعىماس باۋىرلاستىق – 2022" كوماندالىق-شتابتىق وقۋ-جاتتىعۋى وتەدى.

ءىس-شارالار ۇقشۇ ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك جۇيەسىنىڭ ماقساتى بويىنشا تاپسىرمالاردى ورىنداۋعا دايىندىعىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان ەكەن. الايدا اسكەري وقۋ-جاتتىعۋدى ۇقشۇ كۇشتەرى اياسىندا وتكىزۋدىڭ قانشالىقتى قاجەتى بار؟

بيىلعى قاڭتارداعى تارتىپسىزدىكتەر كەزىندە پرەزيدەنت توقاەۆ ۇقشۇ كۇشتەرىنەن كومەك سۇراعان ەدى. ەلدە توتەنشە جاعدااي ەنگىزىلدى. قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ سۇراۋىنا جاۋاپ رەتىندە ۇقشۇ رەسەي اۋە كۇشتەرىنىڭ قولباسشىسى اندرەي سەرديۋكوۆتىڭ باسشىلىعىمەن رەسپۋبليكاعا اسكەري كونتينگەنتىن جىبەردى. 7-9 قاڭتار ارالىعىندا قارۋلى كۇشتەر ەل ىشىنە جايعاستىرىلدى. قازاقستانعا رەسەي، بەلارۋس، قىرعىزستان جانە ارمەنيادان 2 مىڭنان استام اسكەري تەحنيكا مەن 250 بىرلىك تەحنيكا كەلدى. ۇقشۇ-نىڭ مىندەتى قازاقستاننىڭ اسكەري جانە مەملەكەتتىك وبەكتىلەرىن كۇزەتۋ بولدى.

11 قاڭتاردا توقاەۆ پارلامەنتتە ۇقشۇ-نىڭ "بىتىمگەرشىلىك ميسسياسىنىڭ" اياقتالعانىن جاريالاپ، كونتينگەنتتى كەزەڭ-كەزەڭىمەن شىعارۋ ەكى كۇننەن كەيىن باستالىپ، 10 كۇننەن اسپايتىن ۋاقىتقا سوزىلاتىنىنا ۋادە بەردى. سودان كەيىن 19 قاڭتار كۇنى ۇقشۇ اسكەرلەرى تولىعىمەن قازاقستاننان شىعارىلدى.

بۇل ۇقشۇ كۇشتەرىنىڭ تۇڭعىش بىتىمگەرشىلىك وپەراتسياسى ەكەنىن ايتا كەتەيىك. مۇنى «وداقتاستار قازاقستانعا تەرروريستىك شابۋىل كەزىندە ۋاقىتىلى كومەك كورسەتتى» دەپ قورىتىندىلادى قورعانىس مينيسترلىگى حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق دەپارتامەنتىنىڭ باستىعى ولجاس حۋساينوۆ. ونىڭ ايتۋىنشا، «قازاقستانداعى وپەراتسيا ۇقشۇ تاريحىنا ءبىزدىڭ مەملەكەتتەرىمىزدىڭ وداقتاستىق رۋحى مەن جاۋىنگەرلىك باۋىرلاستىعىنىڭ ناقتى دالەلى رەتىندە ەنەدى».

كەلۋىنەن كەتۋى تەز بولعان ۇقشۇ اسكەرىنىڭ قازاقستاندا ءتارتىپ ورناتۋ ءۇشىن ناقتى نە ىستەگەنى بەلگىسىز بولىپ قالا بەردى. الدە ۇقشۇ كۇشتەرىنىڭ قازاقستانداعى العاشقى تاجىريبەسى بولاشاقتا «جاۋىنگەرلىك باۋىرلاستىقتى» نىعايتۋدىڭ ءبىر ءتاسىلى مە ەكەن؟

رەسەي پرەزيدەنتى پۋتين 13 ساۋىردە شتاب پاتەرى ماسكەۋدە ورنالاسقان ۇقشۇ كۇشتەرىنىڭ بىتىمگەرشىلىك قىزمەتى تۋرالى كەلىسىمگە وزگەرىستەر ەنگىزۋ تۋرالى حاتتامانى راتيفيكاتسيالاعان بولاتىن. وزگەرىسكە سايكەس «ۇيلەستىرۋشى مەملەكەت» ۇعىمى پايدا بولدى. بۇل ءسوزدىڭ ماعىناسى بۇۇ-نىڭ اسكەري وپەراتسيالارىنا قاتىساتىن بىتىمگەرشىلىك كۇشتەر قۇرىلادى دەگەندى بىلدىرەدى. الايدا كەيبىر ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، قۇرامىنداعى بەس ەلدىڭ ىشىندە رەسەيدىڭ «ۇيلەستىرۋشى مەملەكەت» بولۋىنا كوبىرەك مۇمكىندىگى بار. ال، ۇيلەستىرۋشى مەملەكەت ۇقشۇ كۇشتەرىن باقىلاۋعا الىپ، ونىڭ ۇستىنەن شەشىم قابىلداي الاتىن باسىمدىققا يە بولادى.

رەسەيدىڭ ۋكرايناعا سوعىس اشىپ، الەمگە اگرەسسور رەتىندە تانىلىپ وتىرعان كەزدە پايدا بولعان بۇل حابارلاما كوپشىلىكتىڭ ويىن سان-ساققا جۇگىرتتى. الداعى وتكىزىلەتىن ۇقشۇ اياسىنداعى وقۋ-جاتتىعۋ ءىسى ءتىپتى الاڭداتارى ءسوزسىز.

Abai.kz

10 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

46 - ءسوز

تيبەت قالاي تاۋەلسىزدىگىنەن ايىرىلدى؟

بەيسەنعازى ۇلىقبەك 2025