تابانىنىڭ ءبۇرى جوقتاردان،
كوڭىلىنىڭ كۇنى جوقتاردان،
جۇرت ونسىز دا زارداپ شەگىپ جاتقاندا.

م.شاحانوۆ

تابانىنىڭ ءبۇرى جوقتاردان،
كوڭىلىنىڭ كۇنى جوقتاردان،
جۇرت ونسىز دا زارداپ شەگىپ جاتقاندا.

م.شاحانوۆ

اكادەميك زەينوللا قابدولوۆتىڭ «مەنىڭ اۋەزوۆىم» كىتابىن مەكتەپتە وقىساق تا ونىڭ كەيبىر قىرى مەن سىرىن ستۋدەنت كەزىمىزدە عانا تۇسىندىك. مۇندا جازۋشى ءوزى كورىپ، كۋا بولعان كەيبىر جايتتاردى كوركەم شىعارمادا شەبەر تۇردە قولدانعان. دەگەنمەن، كەي تۇستارىندا شىعارما كەيىپكەرلەرىنىڭ پروتوتيپتەرىن بىلگەن ادام ءۇشىن «مىناۋ قالاي بولدى ەكەن» دەيتىن «جۇمباق جايتتار» دا بار بولىپ شىقتى. ونىڭ ەڭ ءبىر جارقىن مىسالى - ەسەنبەكتىڭ كگب قىزمەتكەرلەرى تاراپىنان قاماۋعا الىنۋى. ال، مۇنداعى ەسەنبەگىمىز - بۇگىندە 85 جاسقا كەلىپ وتىرعان اكادەميك تۇرسىنبەك كاكىشۇلى! اۆتوردىڭ جان دوسى، تالاي جىل بىرگە قىزمەتتەس بولعان ارىپتەسى. ز.قابدولوۆ جان اياسپاس جولداسىن ءوز كىتابىندا نەگە «ۇستاتىپ جىبەردى» ەكەن؟ ويتكەنى، ت.كاكىشۇلىنىڭ شىنايى ءومىر دەرەگىندە «ۇستالعان»، كگب جەندەتتەرى تاراپىنان قاماۋعا الىنعان كەزى جوق بولسا كەرەك. بۇل سۇراققا اركىم دە جاۋاپ تاپقىسى كەلەتىنى ءسوزسىز. كوپپەن بىرگە ءبىز دە جاۋاپ ىزدەگەنبىز.
سويتسەك، مۇنىڭ شەشۋى تۇرسىنبەك كاكىشۇلىنىڭ مىنەزىندە جاتسا كەرەك. ول مىنەز - كولگىرسۋ مەن جاعىنۋعا كەلگەندە ەشكىمنىڭ ىڭعايىنا جىعىلمايتىن، تۋرالىقتان تايمايتىن تاباندىلىققا كەلىپ سايادى. ال، كاكىشۇلىنىڭ قابدولوۆ كىتابىندا «ءىستى» بولۋى اۆتوردىڭ تيپتىك وبراز جاساۋداعى وزىندىك بايلامى ەكەن. سونداي-اق، «ءىستى بولۋ» وقيعاسىن دا «جوقتان بار قىلعان» سيقىرلىق دەۋگە كەلمەيدى. ز.قابدولوۆ كەزىندە وزىمەن بىرگە وقىعان ت.كاكىشۇلى، ءا. جۇماباەۆ، ج.ىسماعۇلوۆ، ە.جاقىپوۆتاردى ەسسە-رومانعا ارقاۋ ەتە وتىرىپ، كەيبىر زامانداستارىنىڭ باسىنان وتكەن وقيعانى كەلەسىسىنە كوركەمدىك ءتاسىل رەتىندە تەلىپ وتىرىپتى. جوعارىداعى «ەسەنبەكتىڭ ۇستالۋى» اۆتوردىڭ زامانداسى ەسەنگەلدى جاقىپوۆتىڭ كگب قىزمەتكەرلەرى تاراپىنان سۇراققا الىنۋىنان شىقسا كەرەك. باقساق، عالىم ەسەنگەلدى جاقىپوۆ ستۋدەنت كەزىندە اتاقتى اقىن ماعجان جۇماباەۆتىڭ ولەڭدەرىن اۋديتوريادا وقىعانى ءۇشىن «جاس ۇلتشىل» رەتىندە كگب كۇدىگىنە ءىلىنىپتى. ياعني، «مەنىڭ اۋەزوۆىم» رومانىنداعى ەسەنبەكتىڭ ۇستالىپ كەتۋى ە.جاقىپوۆتىڭ باسىنان وتكەن شىنايى وقيعا. الايدا، ز.قابدولوۆ ونى نەگە ەسەنبەككە (ت.كاكىشەۆكە) تەلىدى؟ ونىڭ دا ءوز سىرى بولسا كەرەك. قاشاندا شىندىقتى ايتۋعا كەلگەندە ەشتەڭەدەن تايىنبايتىن دوسى ت.كاكىشەۆتىڭ مىنەزىن جاقسى بىلەتىن ز.قابدولوۆ جوعارىداعىداي ەتىپ جازۋعا شەشىم شىعارىپتى. ءمانىسىن سۇراعان كەيبىر شاكىرتتەرى مەن زامانداستارىنا اۆتور: «ەگەر، 1937-38 جىلدارداعى قۋعىن-سۇرگىن زامانى قايتا تۋاتىن بولسا، ءبىزدىڭ ارامىزدان شىن مانىندە ۇلتشىل رەتىندە ءبىرىنشى بولىپ ۇستالىپ كەتەتىن تۇرسىنبەك بولار ەدى»، - دەپ جاۋاپ بەرگەن ەكەن. بۇل جازۋشىنىڭ ءوزىنىڭ بىرگە وقىعان كۋرستاسى، زامانداسى، جان دوسى، كوپ جىل بىرگە قىزمەتتەس بولعان ارىپتەسىنە بەرگەن شىنايى باعاسى. شىندىق جولىندا شىبىن جانىن ايامايتىن دوسىنىڭ ىشكى جان سىرىن تاپ باسىپ تاني العاندىعى دەپ تۇيۋگە بولادى.
ت.كاكىشۇلى مىنەزدى ادام. بۇل - «قىڭىر، كەسىر» دەگەنگە سىيمايدى. مىنەزدى بولعاندىعى سول، 1988 جىلى ۇعا-نىڭ اكادەميكتىك سايلاۋىنا تۇسەرىنەن ءۇش كۇن بۇرىن وزىنە جاقتاپ داۋىس بەرەتىن ءۇش اكادەميككە قالالىق باسشىلار مەن عالىمدار قاتىسقان جينالىستا قارسى سويلەيدى. ويتكەنى، جينالىستا ەندى عانا اقتالىپ، اتتارى اۋىزعا ءىلىنىپ جاتقان الاشورداشىلار جايىندا «ءالى دە بولسا وقۋلىقتارعا ەنگىزبەۋ كەرەك، ولاردىڭ كوممۋنيزمگە قارسى بولعانىن ۇمىتپاۋ كەرەك» دەيتىن پىكىرلەر ايتىلىپتى. اتاعى زور عالىمداردىڭ الگىندەي قاتەلىگىن دەر كەزىندە تۇزەتكىسى كەلگەن كاكىشۇلى: «قۇرمەتتى عالىمدار! سىزدەر وسى سوزدەرىڭىز ارقىلى تۇتاس ءبىر ەلدىڭ ەرتەڭىنە بالتا شاباتىندارىڭىزدى بىلەسىزدەر مە؟» - دەپتى. وزدەرىنە ايتىلعان اۋىر سىندى كوتەرە الماعان اكادەميكتەردىڭ ۇشەۋى دە سايلاۋ كۇنى كاكىشۇلىن قولداۋدان باس تارتقان ەكەن. بۇل - ت.كاكىشۇلىنىڭ مىنەزىنىڭ «شاتاقتىعى» ەمەس، كەرىسىنشە ۇلت ۇلاعاتىنا قارسى ىستەلىپ جاتقان كەيبىر ارەكەتتەردى دەر كەزىندە كورە ءبىلىپ، سوعان اراشا ءتۇسۋى بولاتىن. ايتپەسە، اتاق پەن بيلىككە قۇمار كاكىشەۆ بولسا جۇمعان اۋزىن اشپاس تا ەدى، ءسويتىپ ەرتەڭىندە ۇعا-نىڭ تولىققاندى مۇشەسى بولىپ شىعا كەلەر ەدى.
ت.كاكىشۇلىنىڭ قاي كەزدە دە حالىقتىڭ ءسوزىن سويلەپ، ۇلتتىڭ جوعىن جوقتاۋدا وزگە ارىپتەستەرىنە قاراعاندا وق بويى وزىق جۇرەتىنىنە مىسال كوپ. كەزىندە، الماتىعا يمانعالي نۇرعاليۇلى اكىم بولىپ تۇرعان شاقتا «الاتاۋ» ساناتوريىندە ءبىر توپ اقىن-جازۋشىلاردىڭ، ونەر قايراتكەرلەرىنىڭ، عالىمداردىڭ ءبىراز كۇن تىنىعۋلارىنا جاعداي جاساعان ەكەن. سول تىنىققانداردىڭ قاتارىندا ت.كاكىشۇلى دا بولىپتى. سونداي-اق، «الاتاۋ» ساناتوريىندە اقساقالدىڭ تىك مىنەزدىلىگىن كورگەن ءبىر ءىنىسى مىناداي دەپ اڭگىمە ايتىپ بەرگەن ەدى.
«بىرنەشە ادام اڭگىمەلەسىپ وتىر ەدىك. كەنەت تۇرسىنبەك اعايدىڭ قالتا تەلەفونى شىر ەتە قالدى. تەلەفونىن اسىقپاي الىپ، قۇلاعىنا توسقان تۇرسەكەڭ از ۋاقىتتان سوڭ: "كىم ولار؟", - دەپ گۇرس ەتتى. ارعى جاقتان سۇراعىنا جاۋاپ ەستىگەن سوڭ جانە دە: "سەنىڭ كىم ەكەنىڭدى ناقتى بىلمەيمىن، بىراق، بۇل ماسەلەنى مەن اياقسىز قالدىرمايمىن. ۋادە ەتەم!" - دەدى دە، تەلەفونىن ءوشىرىپ، قالتاسىنا سالدى. ءبىرازدان سوڭ ساناتوريگە ەل كۇتكەن يمانعالي دا كەلدى. داستارحانعا جايعاسىپ، اركىم تىلەكتەرىن ايتىپ، اكىمگە العىس جاۋدىرىپ جاتتى. ءتىپتى، كەيبىر اقىن-جازۋشىلار ءومىرى مۇنداي دەمالىس ورىنىن كورمەگەندەي، عالامنىڭ نەبىر عاجايىپتارىنان وسى كۇنگە دەيىن ماقۇرىم بولىپ كەلگەندەي، جارامساقتانىپ جاتتى. بازبىرەۋلەرى 80-گە كەلىپ سەلكىلدەپ وتىرسا دا نەمەرەسىمەن جاستى اكىم مىرزاعا جاعىنعاندارى سونشالىق، ءسوزدى ىسىرا تۇرىپ ءان ايتۋعا كوشتى. ءبىرازدان سوڭ كەزەك تۇرسىنبەك كاكىشۇلىنا دا كەلدى. ميكروفوندى قولىنا ۇستاعان عالىم: "قۇرمەتتى يمانعالي! سەنى مىنا جۇرت ماقتاپ جاتىر، ماقتاۋىڭدى اسىردى. مەن بۇلارداي ماقتاۋ ءسوز ايتا المايمىن. بىراق، كوپ ىستەرىڭە ريزامىن", - دەپ ءسال تىنىستاپ الدى دا ارى قاراي: "مەن ساعان ەكى شارۋا ايتام... ءبىرىنشىسى، قازاقتىڭ قاسيەتتى قاراشاڭىراعىنا اينالعان احاڭنىڭ، الاشتىڭ احمەتىنىڭ قازىرگى مۇراجاي ءۇيىن نەگە بۇزدىرماقشىسىڭ؟ مەن جاڭا عانا سونداي اقپارات ەستىدىم. ديرەكتورىمىن دەپ ءبىر كەلىنشەك حابارلاستى. احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ ءۇيىن بۇزدىرۋ ءۇشىن بۇيرىق بەرۋگە نە سەبەپ بولدى؟", - دەپ سۇراۋلى ءجۇزىن اكىمگە قادادى. (بۇل مالىمەتتىڭ انىق-قانىعى كەيىن بەلگىلى بولدى. راسىندا دا، بىرەۋلەر احمەت بايتۇرسىنوۆ مۇراجايى ورنالاسقان جەرگە قىزىعىپ، ورنىنا قوناق ءۇي مە، مەيرامحانا ما بىردەڭە سالۋ ءۇشىن سول اۋماقتى تۇگەلدەي ساتىپ الماق بولىپتى.) اكىم ساسقالاقتاپ قالسا دا سەزدىرمەۋگە تىرىسىپ: "تۇرسىنبەك اعا! مەن بۇل مالىمەتتى مىنە، سىزدەن ەستىپ وتىرمىن. كىم ايتتى؟ مەن ونداي بۇيرىق بەرگەن ەمەسپىن. راس بولسا ەرتەڭ-اق مۇنى رەتكە كەلتىرەمىن", - دەپ ورنىنان ۇشىپ تۇردى. "الماتىنىڭ تورىندە الاشتان قالعان جالعىز ەسكەرتكىش احاڭنىڭ ءۇيىن بۇزساق، قازاقتىعىمىزدان ساداعا كەتسىن. وعان جول بەرمەۋ كەرەك", - دەدى تۇرسەكەڭ دە ءبىرىنشى شارۋاسىن اياقتاپ. "ال، ەكىنشى جۇمىسىم", - دەدى اقساقال: "سەن الماتىنىڭ كولىك جۇرەتىن كوشەلەرىن جاقسى-اق جاسادىڭ. كوپىرلەرىن دە سالىپ جاتىرسىڭ. بىراق، جاياۋ ادامدار جۇرەتىن تروتۋارلارىن نەگە جوندەمەيسىڭ؟ الدە، ەلدىڭ ءبارى وزىڭدەي كولىكپەن جۇرەدى دەپ ويلايسىڭ با؟ مىنا ءبىز سەكىلدى كارى-قۇرتاڭدار دا، كولىگى جوق كەدەي-كەپشىكتەر دە سول تروتۋاردى پايدالانادى. سوندايدا، اياعى تايىپ، مىقشىڭداپ مازاسى كەتەدى. وسىعان نە دەيسىڭ؟", - دەدى. بىراق، اكىم مىرزا بۇل سۇراققا جاۋاپتى تەز بەردى. ء"سىزدىڭ ءۇي ورتالىق ستاديوننىڭ جانىنداعى اناۋ كىشكەنتاي كوشەدە ەمەس پە ەدى؟ جوندەيمىز ول جاقتى دا. سوسىن، قالانىڭ باسقا دا كوشەلەرى بويىنداعى تروتۋارلاردى تۇگەلدەي رەتكە كەلتىرەمىز. تاعى دا ۋادە ەتەمىن", - دەدى. تۇرسەكەڭ ەكى سۇراققا دا تۇششىمدى جاۋاپ الدى دا: "ىستەرىڭە اللا بەرەكە بەرسىن، امان بول", - دەپ، قىسقا قايىرىپ، اكىمنىڭ جانىنداعى ءوز ورنىنا بارىپ جايعاستى. داستارحان سوڭىندا قورىتىندى ءسوزىن سويلەگەن اكىم: "مەن مۇندا سىزدەردىڭ نە ىستەپ، نە قويىپ جۇرگەندەرىڭىزدىڭ ءبارىن دە بىلەمىن. وسى كەزدەسۋگە سىزدەردەن ءبىر كومەك الارمىن، جۇمىسىما باعىت-باعدار سىلتەرسىزدەر دەپ ۇمىتتەنگەم. وسى رەتتە مىنا تۇرسىنبەك اعامنىڭ ايتقاندارى كوڭىلىمە ەرەكشە اسەر ەتتى. سىزدەردەن ەستىگەن ءار ەسكەرتۋ مەن ءۇشىن كوپ كومەك ەكەنى راس»، - دەدى.
قۇزىرلى ورىن باسشىلارىمەن كەزدەسسە بولدى تۇرسەكەڭ ءاردايىم ادەبيەتتىڭ، ۇلتتىق رۋحانياتتىڭ ماسەلەسىن ءسوز ەتەدى. بۇرناعى جىلى سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى اكىمىنىڭ قابىلداۋىندا دا قازىرگى تەميريازەۆ اۋدانىن اتاقتى جازۋشى، اكادەميك ءسابيت مۇقانوۆ اتىنا اۋىستىرۋدى سۇراعان. اكىم دە، وزگە اتقامىنەرلەر مەن جەرگىلىكتى تۇرعىندار دا بۇل ۇسىنىستى قۋانا قابىلداعانىمەن ماسەلەنىڭ ناقتى شەشىمى پرەزيدەنتتىڭ ارنايى جارلىعىمەن، ۇكىمەتتىڭ جارعىسىمەن ىسكە اساتىنىن ايتىپ، جوعارى جاققا ءۇمىت ارتقان. بىراق، ءالى كۇنگە ناقتى جاۋاپ جوق.
سول سياقتى، بۇرىنعى ءبىلىم-عىلىم ءمينيسترى ج.تۇيمەباەۆتىڭ الدىندا دا قازاق ادەبيەتتانۋ عىلىمى جايىندا بىرنەشە تالاپتار قويا وتىرىپ، ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتتىڭ فيلولوگيا فاكۋلتەتىنەن ءبىر عىلىمي ورتالىق اشۋ كەرەك ەكەنىن ەسكەرتەدى ءارى عىلىمي ورتالىقتىڭ نەگىزگى باعىتىن ايقىنداپ، كەلتىرەر پايداسىنا دا ءمينيستردىڭ كوزىن جەتكىزسە كەرەك. سوندىقتان بولار، كوپ وتپەي ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ فيلولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ جانىنان «اباي» ينستيتۋتى قۇرىلدى.
قازاق ادەبيەتتانۋ تاريحىن زەردەلەۋدە تۇرسىنبەك كاكىشۇلى ءاردايىم تۋرالىقتان، وبەكتيۆتى سىننان تايىپ كورگەن جوق. «كوپپەن بىرگە اداسقان» دا ەمەس. عالىمنىڭ جاستىق شاعى ۇرانشىل، قىزىل جالاۋعا اسىرە باس يگىش كەزەڭگە تاپ كەلسە دە «اقتى اق دەپ اعالاۋدا، قارانى قارا دەپ باعالاۋدا» جاڭىلىسپاسا كەرەك. مىسالى، الدىڭعى بۋىن اعالارى، وزگە قاتارلاستارى، ارىپتەستەرى ءبىر-بىرىنەن «ۇلتشىلدىق» ىزدەپ، پارتيانىڭ «كوزى ءھام قۇلاعى» بوپ اتاق-ابىرويعا كەنەلىپ جاتقان تۇستا دا ت.كاكىشۇلى قالىس قالادى. ارينە، قالامىنىڭ جۇرمەگەنىنەن ەمەس، ارىنىڭ جىبەرمەگىنەن. ءتىپتى، بىلتىرعى جىلى عالىمنىڭ ءوزى كوكشەتاۋدا ايقىن نۇرقاتوۆتىڭ كوپ تومدىق شىعارمالار جيناعى جارىققا شىعىپ، سونداعى جينالىسقا قاتىسقان كوپشىلىك الدىندا: «بىردە، جولداستارىمنىڭ مەنەن «وزىپ» بارا جاتقانىن بايقادىم دا قاتاردان قالعىم كەلمەي مەن دە اكادەميك قاجىم جۇماليەۆتىڭ «الپامىس باتىر» زەرتتەۋىنەن ۇلتشىلدىق ىزدەدىم. تاپتىم. سامساپ تۇر ەكەن. پارتيا تىلەگىنە ساي ەمەس دەگەن سيپاتتا ماقالا قىلىپ جازىپ، ونى سوتسياليستىك قازاقستان گازەتىنە بەرمەك بولدىم. «وسىنىم دۇرىس پا، بۇرىس پا، ەرتەڭى نە بولار ەكەن» دەگەن كۇمانمەن ءۇشىنشى قاباتتاعى گازەت رەداكتسياسىنا كوتەرىلىپ، ەسىكتى اشا بەرگەنىمدە قانداي كۇش ەكەنىن ءالى كۇنگە بىلمەيمىن، قولىمدى قاعىپ جىبەردى. كىلت توقتادىم. از كىدىردىم دە، قولجازبامدى بۇكتەپ قالتاما سالىپ، ۇيگە قايتتىم. ول «ماقالام» كۇنى بۇگىنگە دەيىن جەكە مۇراعاتىمدا ساقتاۋلى. سول كەزدە ۇلتشىلدىقپەن كۇرەسكەندەر باتىر بوپ سانالاتىن. الايدا، سول «باتىرلاردىڭ» قاتارىندا بولماعانىما قازىر شۇكىر دەيمىن. اباي ايتقانداي «جەر ورتەپ ات شىعارعاننىڭ نەسى ماقتان؟» - دەپ، اعىنان جارىلعان.
ت.كاكىشۇلى وقىرماندى بەي-جاي قالدىرمايتىن قوعامدىق تا، عىلىمي دا ماقالا جازۋدىڭ، زەرتتەۋ جاساۋدىڭ حاس شەبەرى ەكەنىن ءسوزسىز. اسىرەسە، قازاقتىڭ ماڭدايىنا بىتكەن ەكى الىپ جازۋشى ءسابيت مۇقانوۆ پەن مۇحتار اۋەزوۆ اراسى جونىندە تالاي مارتە تولعانىپ كوردى. بىراق، ەكى الىپتىڭ سۇزىسكەنىنەن «راحات» تاباتىندار ءالى دە جويىلا قويماپتى. سوندىقتان، انىعىن اشىپ ايتۋ ءلازىم. تۇرسىنبەك اعاي قانشا جەردەن ءسابيتشىل بولسا دا مۇحتار اۋەزوۆ تالانتىنا، جازۋشىلىق دارىنىنا، قازاق ادەبيەتىنىڭ وركەندەۋىنە قوسقان ۇلەسىنە ەشقاشان شەك كەلتىرگەن ەمەس. كەرىسىنشە، اۋەزوۆشىل كەي جازعىشتار ءسابيت مۇقانوۆ داڭقىنا كولەڭكە ءتۇسىرىپ، اسىرەسە، 1937 جىلعى قىزىل قىرعىندى تۇگەلدەي جازۋشىنىڭ «مويىنىنا» ءىلىپ قويعىسى كەلەتىندەي. سونىڭ سالدارىنان اۋىزەكى اڭگىمەدە عانا ايتىلاتىن پىش-پىش سوزدەردىڭ ت.كاكىشۇلى سۇيەنەتىن مۇراعات دەرەكتەرىنەن «ءوتىمدى» بولىپ شىققانى جاسىرىن ەمەس. ويتكەنى، بۇگىنگى تاڭدا سابەڭ اتىن اتاعان ەكى ادامنىڭ بىرەۋى ەشقانداي ناقتى دەرەگى جوق سول «پىش-پىشتان» ارىعا اسا المايدى. الايدا، ءبىز ەت قۇلاعىمىزبەن ەستىدىك. تۇرسىنبەك اعايدىڭ ۇيىندەگى اپامىز كۇلاش سادىققىزى احمەت ءوزىنىڭ دوكتورلىق ديسسەرتاتسياسىن قورعاۋ بارىسىندا ءسابيت مۇقانوۆ اتىنا ايتىلىپ جۇرگەن سىنداردىڭ كوبى جالا ەكەنىن دالەلدەگەن. ونىڭ ۇستىنە، كۇلاش اپايدىڭ رەسمي وپپونەنتى بولىپ ءسوز سويلەگەن قازاق ادەبيەتىندەگى بىردەن-ءبىر مۇحتارتانۋشى پروفەسسور تۇرسىن جۇرتباي دا: «ءسابيت مۇقانوۆ شىن مانىندە كۇناسىز بە، جوق الدە ايىبى بار ما - ونى ءبىر قۇدايدىڭ ءوزى عانا بىلەدى. الايدا، مەن قانشاما جىل ارحيۆ اقتاردىم. مەملەكەتتىك تە، پرەزيدەنتتىك تە، ۇقك ارحيۆتەرىندە دە بولدىم. بىراق، ءسابيتتىڭ بۇگىنگى بىرەۋلەردىڭ ايتىپ جۇرگەنىندەي ءوز اعالارىنىڭ ارتىنان جازعان ارىزىن، كورسەتۋلەرى مەن اتىلىپ بارا جاتقاندارعا بايلانىستى بەتتەسۋلەرىن كەزدەستىرە المادىم. ونداي ناقتى دەرەك ارحيۆتە جوق»،- دەگەن بولاتىن. ت.جۇرتباي ءسوزىنىڭ اقيقات ەكەنىنە ەجەلدەن قانىق ت.كاكىشۇلى «ءوزىڭ بىلمە، بىلگەننىڭ ءتىلىن الما» دەيتىن كوكەزۋلەرگە قارسى سويلەپ، شىرىلدايتىنى دا سوندىقتان. ال، بۇل جانتالاستى رۋلىق جاقىندىققا تەلىپ، تىرناق استىنان كىر ىزدەيتىندەرگە تابىلار داۋا بايقالمايتىنى وكىنىشتى.
تۇرسىنبەك اعاي ءاردايىم: «ەڭبەكپەن كەلەتىن ابىرويدىڭ ءبارىن الدىم، سايلاۋمەن كەلەتىن اتاقتىڭ بارىنەن دە قۇر قالدىم»، - دەپ وتىرادى. ايتسا ايتقانداي، تۇرسىنبەك كاكىشۇلىن «ەڭكەيتكەن دە - ەڭبەك، كوركەيتكەن دە - ەڭبەك». ال، بارشا قازاققا سۇيىكتى ەتكەن - «تۋرا بيدە تۋعان جوق، تۋعاندى بيدە يمان جوق» دەيتىن ادىلدىگى دەپ بىلەمىز!
«Abai.kz»