رامىزدەردى قاستەرلەۋگە بايلانىستى ءبىر وي.1984 جىلى تەحاس استاناسى داللاستا رەسپۋبليكالىق پارتيانىڭ ۇلتتىق جيىنى وتەدى. جيىن ءوتىپ جاتقان كۇنى پرەزيدەنت رەيگاننىڭ ساياساتىنا قارسى ۇلكەن مارش ۇيىمداستىرىلادى. سول مارشقا قاتىسقانداردىڭ ىشىندە گرەگوري لي دجونسون ەسىمدى امەريكالىق تا بولعان ەدى. پرەزيدەنتكە كوڭىلى تولمايتىندىعىنىڭ بەلگىسى رەتىندە ول اقش تۋىن ورتەپ جىبەرەدى.

سول كەزدەگى زاڭعا سايكەس، تەحاس شتاتى دجونسوندى تۋدى ورتەگەنى ءۇشىن جاۋاپقا تارتىپ، سوتتايدى. دجونسون سوت ۇكىمىمەن كەلىسپەي، اقش جوعارى سوتىنا جۇگىنەدى. سوتتا دجونسون ءوز ارەكەتىن بىلاي دەپ تۇسىندىرەدى: "تۋدى ورتەۋ - بۇل "بەينەلى سوزگە" (symbolic speech) جاتادى. ياعني اقش كونستيتۋتسياسىنا ەنگىزىلگەن ءبىرىنشى تولىقتىرۋدا مەنىڭ ءسوز بوستاندىعىما كەپىلدىك بەرىلگەن. سوندىقتان سەندەر مەنى سوتتاۋ ارقىلى ءسوز بوستاندىعىنا قيانات جاساپ وتىرسىڭدار" - دەيدى.

جوعارعى سوت دجونسوننىڭ ۋاجىمەن كەلىسەدى دە، ونى اقتاپ شىعادى. تاريحقا "تەحاس دجونسونعا قارسى" دەگەن اتپەن كىرگەن بۇل كەيس اقش-تا تۋ ورتەۋدى زاڭداستىرادى. اقش-پەن قاتار ۇلىبريتانيا، كانادا، اۆستراليا سياقتى باسقا دا بىرنەشە ەلدە تۋدى ورتەۋ زاڭعا قايشى ەمەس. وسى زاڭعا سۇيەنىپ، الگى ەلدەردە قانشاما رەت تۋ ورتەلدى. قاستەرلى تۋلارىن ورتەپ جاتقان ەلدەردىڭ جاعدايى مۇشكىل، پاتريورتتىق سەزىمدەرى ءالسىز، اسكەرىنىڭ مورالدىق رۋحى تومەن دەي المايمىز. بالكىم پاتريوتيزم رامىزدەردى قاستەرلەۋدەن تۇرمايتىن شىعار؟

نۇربەك ماتجاني

Abai.kz