ەرجان ءابىش. رەسەي ازاماتى التى جىل بويى مەدبىرلەستىكتى باسقارىپ كەلگەن!
مەديتسينا سالاسىندا تاعى ءبىر شۋلى ءىستىڭ شەتى كورىندى! سوت ارقىلى ءوز لاۋازىمىنا قايتا تاعايىندالعان شىعىس قازاقستان مەديتسينالىق بىرلەستىگىنىڭ جەتەكشىسى يۋري پريحودكو (سۋرەتتە) قىزمەتىنەن كەتەتىن بولدى، بۇل جولى ءبىرجولاتا.
شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسى اينالاسىنداعى بۇرىنعى شۋ ەندى عانا تىنىشتالعاندا جاڭا ءبىر شۋ كوتەرىلدى. شىعىس قازاقستاننىڭ كوشى-قون پوليتسياسى جۋىردا وبلىستىق مەديتسينالىق بىرلەستىكتىڭ باسشىسىنا قاتىستى جاڭا دەرەكتەردى جاريا ەتتى، اتاپ ايتساق، يۋري بوريسوۆيچ پريحودكو 2006 جىلدىڭ 15-ساۋىرىنەن بەرى رەسەي ازاماتى بولىپ تابىلادى ەكەن.
شىعىس قازاقستان وبلىسى ىشكى ىستەر دەپارتامەنتى وسى جايتتى انىقتاپ وتىر. اتالمىش تەكسەرۋگە ۇزاق جىلدار پريحودكو مىرزانىڭ جەكە ادۆوكاتى بولعان ەرعازى ءمۋسيننىڭ وبلىستىق ىشكى ىستەر دەپارتامەنتىنىڭ باستىعى راشيد جاقىپوۆتىڭ اتىنا جازعان ءوز قورعاۋىنداعى ادامنىڭ، ياعني يۋ. پريحودكونىڭ ازاماتتىعىنا قاتىستى ارىزى نەگىز بولىپتى. ءوزىنىڭ ارىزىندا ەرعازى مۋسين وبلىستىق اۋرۋحانانىڭ باس دارىگەرى تاراپىنان بولعان بىرقاتار زاڭبۇزۋشىلىقتاردى قاراستىرۋدى وتىنەدى. مۇنىمەن قوسا، ادۆوكات باس دارىگەردى قازاقستاننىڭ كونستيتۋتسيالىق جانە وزگە دە زاڭنامالىق نورمالارىن قاساقانا بۇزعانى ءۇشىن بەلگىلەنگەن تارتىپتە جاۋاپقا تارتۋدى سۇرايدى.
مەديتسينا سالاسىندا تاعى ءبىر شۋلى ءىستىڭ شەتى كورىندى! سوت ارقىلى ءوز لاۋازىمىنا قايتا تاعايىندالعان شىعىس قازاقستان مەديتسينالىق بىرلەستىگىنىڭ جەتەكشىسى يۋري پريحودكو (سۋرەتتە) قىزمەتىنەن كەتەتىن بولدى، بۇل جولى ءبىرجولاتا.
شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسى اينالاسىنداعى بۇرىنعى شۋ ەندى عانا تىنىشتالعاندا جاڭا ءبىر شۋ كوتەرىلدى. شىعىس قازاقستاننىڭ كوشى-قون پوليتسياسى جۋىردا وبلىستىق مەديتسينالىق بىرلەستىكتىڭ باسشىسىنا قاتىستى جاڭا دەرەكتەردى جاريا ەتتى، اتاپ ايتساق، يۋري بوريسوۆيچ پريحودكو 2006 جىلدىڭ 15-ساۋىرىنەن بەرى رەسەي ازاماتى بولىپ تابىلادى ەكەن.
شىعىس قازاقستان وبلىسى ىشكى ىستەر دەپارتامەنتى وسى جايتتى انىقتاپ وتىر. اتالمىش تەكسەرۋگە ۇزاق جىلدار پريحودكو مىرزانىڭ جەكە ادۆوكاتى بولعان ەرعازى ءمۋسيننىڭ وبلىستىق ىشكى ىستەر دەپارتامەنتىنىڭ باستىعى راشيد جاقىپوۆتىڭ اتىنا جازعان ءوز قورعاۋىنداعى ادامنىڭ، ياعني يۋ. پريحودكونىڭ ازاماتتىعىنا قاتىستى ارىزى نەگىز بولىپتى. ءوزىنىڭ ارىزىندا ەرعازى مۋسين وبلىستىق اۋرۋحانانىڭ باس دارىگەرى تاراپىنان بولعان بىرقاتار زاڭبۇزۋشىلىقتاردى قاراستىرۋدى وتىنەدى. مۇنىمەن قوسا، ادۆوكات باس دارىگەردى قازاقستاننىڭ كونستيتۋتسيالىق جانە وزگە دە زاڭنامالىق نورمالارىن قاساقانا بۇزعانى ءۇشىن بەلگىلەنگەن تارتىپتە جاۋاپقا تارتۋدى سۇرايدى.
«قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعى تۋرالى» زاڭعا سايكەس ءبىزدىڭ وتانداسىمىز باسقا ەلدىڭ ازاماتتىعىن العاندا قازاقستان تولقۇجاتىنا يە بولۋ قۇقىعىنان اۆتوماتتى تۇردە ايىرىلادى دا، شەتەلدىك بولىپ تانىلادى. ال شەتەل ازاماتتارى ەلىمىزدە جۇمىسقا ورنالاسۋى ءۇشىن ارنايى رۇقسات الۋى ءتيىس.
مەديتسينالىق بىرلەستىكتىڭ جەتەكشىسى قوس ازاماتتىققا رۇقسات بەرمەيتىن قازاقستان زاڭىنان ەش يمەنبەي، ەلىمىزدىڭ اۋماعىنداعى ءوزىنىڭ جۇمىسىن زاڭسىز جالعاستىرا بەرگەن. تەكسەرۋشىلەر ءۇشىن ونىڭ رەسمي قۇجاتى، ياعني 1999 جىلعى 16-قىركۇيەكتە بەرىلگەن جەكە كۋالىگى بولعان، سونىڭ ارقاسىندا ول ءوزىن قازاقستان ازاماتىمىن دەپ «راستاپ» جۇرگەن.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، بۇل وبلىستىق مەديتسينالىق بىرلەستىك باس دارىگەرىنە قاتىستى العاشقى شۋلى ءىس ەمەس. مۇنىڭ الدىندا ول قىزمەت ورنىنان ەلىمىزدىڭ دەنسالىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ ۇسىنىسى بويىنشا بوساتىلعان-دى. ول كەزدە استانالىق دارىگەرلەر وبلىستىق اۋرۋحانادا ورىن العان بىرقاتار زاڭ بۇزۋشىلىقتاردى انىقتاعان بولاتىن. باس دارىگەردىڭ جۇمىستان شىعارىلۋىنا ءۇرجار اۋدانىنان جەتكىزىلگەن 18 جاستاعى جۇكتى ايەلدىڭ ءولىمى نەگىز بولعان.
- العاش رەت يۋري پريحودكو وبلىستىق مەديتسينالىق بىرلەستىكتىڭ باس دارىگەرى قىزمەتىنەن وسى جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا بوساتىلعان. ول كەزدە بۇل قادامعا دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ ارنايى تەكسەرۋ ناتيجەسى نەگىزىندەگى ۇسىنىسى سەبەپ بولعان، - دەيدى وبلىستىق ىشكى ىستەر دەپارتامەنتى باستىعىنىڭ ورىنباسارى باتىربەك اياعانوۆ.
سونىمەن قاتار، پريحودكونىڭ اتىنا وزگە دە ءبىرسىپارا ارىز-شاعىمدار كەپ تۇسكەن. اۋرۋحانىنىڭ بۇرىنعى دارىگەرلەرى زاڭسىز جۇمىستان شىعارۋ، جالاقىنىڭ نەگىزسىز قىسقارتىلۋ فاكتىلەرى تۋراسىندا ايتقان، ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ مۇشەلەرى ءتىپتى ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىسۋشىلار ءۇشىن دە كوزدىڭ شەلىن (كاتاراكتانى) الىپ تاستاۋ وتالارى اقىلى جۇرگىزىلەتىنى جونىندە جازعان ەدى. ال مۇنداي وپەراتسيالار مەملەكەتتىك تاپسىرىس ەسەبىنەن تەگىن جاسالۋى ءتيىس بولاتىن.
كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك كاسىپورىنداردا، ال اتالعان اۋرۋحانا سونداي كاسىپورىن، ەڭبەكاقى بىرقالىپتى بولىپ تابىلادى، وسىعان قاراماستان يۋري ءبوريسوۆيچتىڭ جالاقىسىنىڭ شامادان تىس جوعارى بولۋى پروكۋراتۋرا قىزمەتكەرلەرىنىڭ كۇدىگىن تۋعىزعان. پروكۋرورلىق تەكسەرۋ وتكىزىلىپ، ونىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بىرقاتار زاڭ بۇزۋشىلىقتار انىقتالعان. سونىڭ ءبىرى - مەديتسينالىق بىرلەستىك جەتەكشىسىنىڭ وزىنە قوماقتى ەڭبەكاقى تاعايىنداپ العانى.
وسىلايشا ايعاي-شۋمەن قىزمەتىنەن كەتكەن وبلىستىق مەدبىرلەستىكتىڭ جەتەكشىسى نەلىكتەن جۇمىستان بوساتىلعانىن «تۇسىنبەي»، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ شەنەۋنىكتەرىمەن سوتتاسا باستايدى. باس دارىگەردى ارىپتەستەرى مەن قاراماعىنداعى قىزمەتكەرلەر دە قولداپ، «ەگەر پريحودكو مىرزا قىزمەتىنە قايتادان كەلتىرىلمەسە، جۇمىستان جاپپاي كەتەمىز» دەپ بيلىك وكىلدەرىن قورقىتادى. ناتيجەسىندە وسكەمەن قالالىق سوتىنىڭ شەشىمىمەن يۋري ءبوريسوۆيچتىڭ جۇمىستان بوساتىلۋى زاڭسىز بولىپ تانىلعان-دى.
ەندى، مىنە، پريحودكونىڭ التى جىلداي رەسەي ازاماتى بولىپ كەلگەنى انىقتالىپ وتىر. وسى ۋاقىت ىشىندە ول وبلىستىق ءماسليحاتتىڭ دەپۋتاتتىعىنان دا ءۇمىتتى بولعان...
باقىتجان تورعاەۆ، وبلىستىق ىشكى ىستەر دەپارتامەنتى مەملەكەتتىك ءتىل جانە اقپارات باسقارماسىنىڭ باستىعى:
- قازاقستان رەسپۋبليكاسى جانە رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ شەكارالىق وبلىستارى ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ ىنتىماقتاستىعى اياسىندا 2010 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا 2011-2013 جىلدارعا التاي ايماعى مەن پاۆلودار جانە شىعىس قازاقستان وبلىسى ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ بىرلەسكەن ءىس-شارا جوسپارى بەكىتىلگەن بولاتىن. وسىعان سايكەس قازاقستان رەسپۋبليكاسى اكىمشىلىك زاڭناماسىن بۇزۋشىلاردى انىقتاۋ بويىنشا رەسەي فەدەراتسياسىمەن اقپارات الماسۋ قاراستىرىلعان.
جاقىندا ازامات يۋري پريحودكو تۋرالى اقپارات الىندى. اتاپ ايتقاندا، پريحودكو يۋري بوريسوۆيچ 2006 جىلدىڭ 17-ساۋىرىندە رەسەي ازاماتتىعىن قابىلداعانى انىقتالدى. ول التاي ايماعىنىڭ ترەتياكوۆ اۋدانى ىشكى ىستەر ورگانى بەرگەن رەسەي فەدەراتسياسى ازاماتىنىڭ تولقۇجاتىمەن قۇجاتتالعان. قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋتسياسىنىڭ 10-بابىنا سايكەس قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتى باسقا مەملەكەتتىڭ ازاماتتىعىن قابىلدامايدى. «قر ازاماتتىعى تۋرالى» زاڭىنىڭ 21, 30 جانە 31-باپتارىنا سايكەس شقو ءىىد كوشى-قون باسقارماسى اعىمداعى جىلدىڭ 5-قاراشاسىندا ازامات يۋ.ب. پريحودكوعا قاتىستى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعىن جويۋدى تىركەگەن.
اتالمىش باسقارما تاراپىنان قر اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكسىنىڭ 380-2-بابىنىڭ 2-ءبولىمى بويىنشا اكىمشىلىك ماتەريال جينالعان.
وسى باپقا سايكەس اكىمشىلىك قۇقىق بۇزعان تۇلعاعا 200 ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش كولەمىندە ايىپپۇل تولەۋ جازاسى نەمەسە قازاقستان رەسپۋبليكاسى اۋماعىنان شىعارىلۋ شاراسى قولدانىلۋى مۇمكىن.
ۆاديم وۆسيانيكوۆ، وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى:
- دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى مەن «شىعىس قازاقستان وبلىستىق اۋرۋحاناسى» كوممۋنالدىق-مەملەكەتتىك كاسىپورىنىڭ باس دارىگەرى پريحودكو يۋري بوريسوۆيچ اراسىنداعى ەڭبەك كەلىسىمشارتى بۇزىلىپ وتىر. وعان سەبەپ، وبلىستىق كوشى-قون پوليتسياسىنان يۋ. پريحودكونىڭ رەسەي ازاماتى بولىپ تابىلاتىنىن راستايتىن حات كەلىپ تۇسكەن. ول 2006 جىلدىڭ 15-ساۋىرىنەن رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ تولقۇجاتىن الىپتى. سولاي بولا تۇرا يۋري بوريسوۆيچ ءوزىنىڭ ەڭبەك ارەكەتىن جالعاستىرىپ كەلگەن بولاتىن. شىعىس قازاقستان وبلىستىق باقىلاۋ جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ دەپارتامەنتى بەرگەن جازباشا حاتتا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەڭبەك كودەكسىنىڭ 26-بابى 1-تارماعىنىڭ 4-تارماقشاسىنا سايكەس جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ رۇقساتىنسىز شەتەل ازاماتىمەن ەڭبەك كەلىسىمشارتىن جاساۋعا جول بەرىلمەيتىنى ايتىلادى. يۋ. پريحودكو قازاقستان ازاماتتىعىنان شىققانىن جاسىرىپ كەلگەندىكتەن، وعان مۇنداي رۇقساتتى، ارينە، ەشكىم بەرگەن ەمەس. مۇنىمەن قوسا، ەڭبەك كودەكسىنە ساي جۇمىسشىمەن كەلىسىمشارت جۇمىس بەرۋشىنىڭ باستاماسى بويىنشا بۇزىلا الادى، ەگەر جۇمىسشى قاساقانا جالعان قۇجاتتار نەمەسە مالىمەتتەر ۇسىنعان جاعدايدا. وسى ايتىلعان جاعداياتتاردىڭ نەگىزىندە يۋ. پريحودكوعا 2012 جىلدىڭ 14-قاراشاسىندا ەڭبەك كەلىسىمشارتىنىڭ بۇزىلعانى تۋرالى ەسكەرتۋ جونەلتىلدى.
«Masa.kz»