سونىمەن نازارباەۆ زامانىنان قالعان ساياسي سەڭ بۇزىلدى. «دا، كونەتس تو» ەكى پارتيا تىركەلدى. ونىڭ ءبىرى - ازاماتحان ءامىرتاي مىرزانىڭ باسشىلىعىنداعى «بايتاق» جاسىلدار پارتياسى بولسا، ەكىنشىسى - سىرىمبەك تاۋ، قۋانىش شونباي باستاعان تانىمال كاسىپكەرلەر قۇرعان «Respublikا» پارتياسى.

تىلشىلەرگە سۇحبات بەرگەن ازاماتحان مىرزا: «ءبىز بايتاقتىقتار 2015 جىلى ەكولوگيالىق قوزعالىس قۇرىپ، سونىڭ نەگىزىندە پارتيا قۇرىپ وتىرمىز. پارتيا قۇرۋ جونىندەگى العاشقى ۇيىمداستىرۋ كوميتەتى 2019 جىلى شاقىرىلعان. سول ۋاقىتتان بەرى پارتيامىزدى تىركەتۋگە قۇجات تاپسىرىپ كەلدىك. جالپى، 18 رەت تىركەلۋگە تالپىنىس جاساپپىز.

سوڭعى رەت 23 تامىزدا قۇجات تاپسىرىپ، 24 قىركۇيەكتە قۇرىلتايشىلىق سەزىن وتكىزۋگە رۇقسات الدىق. ەندى مىنە، مەملەكەتتىك تىركەۋدەن وتتىك»، - دەپ اعىنان جارىلدى. ءوزى ايتقانداي تىركەلۋ بارىسى قيىنعا سوققانىمەن، قازاقستاندا ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى قاۋزايتىن پارتيانىڭ بيلىكتىڭ باتاسىن الۋى كەزدەيسوقتىق ەمەس ەكەنى بەلگىلى.

قازاقستاندىقتارعا ەكولوگيالىق قوزعالىستار تاڭسىق ەمەس. ونىڭ باستاۋىندا گورباچەۆتىڭ «قايتا قۇرۋى» كەزىندە «نەۆادا-Cەمەي» قوزعالىسىن قۇرعان كەڭەس اقىنى ولجاس سۇلەيمەنوۆتىڭ تۇرعانى جۇرتقا ءمالىم. تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارى ولجاس اقىن نۇرسۇلتان نازارباەۆقا بىردەن-ءبىر قارسىلاس بولدى. قوعامعا ىقپالى نازارباەۆتان ارتىق بولماسا، كەم بولعان جوق. قىرعىزستاننان كەلىپ، «نەۆادا-سەمەي» قورىنىڭ ەسەپ قيسابىن باسقارعان ماشكەەۆيچتىڭ قىسقا ۋاقىتتا قازاقستانداعى ميلليادەرلەردىڭ كوشىن باستاپ، ءبىر كەزدە ازات پەرۋاشەۆ توراعا بولعان «ازاماتتىق» پارتياسىنىڭ قۇرىلۋىنا مۇرىندىق بولعانى جۇرتتىڭ كوز الدىندا.

ولجەكەڭ ەلشى، ەرەكشە ۋاكىل بولىپ شەتەلگە كەتكەننەن كەيىن ەكولوگيالىق قوزعالىستىڭ كورىگىن مەلس ەلەۋسىزوۆ قىزدىردى. ءوزى باسشىلىق ەتكەن «تابيعات» ۇيىمىنىڭ ارقاسىندا پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەر اتانىپ، نازارباەۆتىڭ ورنىنان دامەلى بولدى. پارتياسى تىركەلۋدىڭ الدىندا ازاماتحان مىرزانىڭ ەكولوگيالىق قوزعالىستىڭ كوش باسىندا تۇرعان ولجاس سۇلەيمەنوۆتەن، قورشاعان ورتانىڭ تۇيتكىلدەرىن پارلامەنتتە كوتەرگەن ەكس دەپۋتات ورازالى سابدەن، يراك ەلەكەۆتەردەن قازاقى جولمەن باتا الۋى كوڭىلگە قونىمدى ءجۇرىس.

ال بىرنەشە ايدىڭ الدىندا عانا پارتيا قۇراتىنىن مالىمدەگەن كاسىپكەرلەردىڭ باستاماسىنىڭ بيلىك تاراپىنان بىردەن قولدان تاۋىپ، ساياساتتا شاشى اعارعانشا پارتياسىن تىركەتە الماي جۇرگەندەردىڭ الدىن وراپ كەتكەنى بىزگە تۇسىنىكسىز. نەگىزى ولاردىڭ ورىنى پارلامەتتە ەمەس، ۇكىمەتتە بولۋى كەرەك ەدى. ءبىر بىلەتىنىمىز اتالمىش كاسىپكەرلەر الماتىدا توقاەۆتى قولداۋعا ارنالعان ۇلكەن شوۋدا ەرەكشە بەلسەندىلىگىمەن كوزگە تۇسكەن.

كەزىندە نازارباەۆتىڭ قولداۋ شتابىنىڭ سايلاۋدان سوڭ «وتان» پارتياسىنا اينالعانىن، ارتىنان «نۇر وتان»، «امانات» بولىپ پارلامەتتە ۇستەم ورىنىن ساقتاپ كەلە جاتقانىن بىلەمىز. اقوردا ستراتەگتەرى «ەلدىڭ ءبارى دەموكراتيالىق پارتيا قۇرعىش، مىنا ءبىر جىگىتتەردىڭ رەسپۋبيكالىق پارتيا قۇرۋ تالپىنىسى قولداۋعا تۇرارلىق ەكەن، امەريكاداعىداي بىزدە دە رەسپۋبليكاشىلدار پارتياسى بولسىن»، دەپ باتاسىن بەرگەن ءتارىزدى.

سونىمەن ءوز ويىمىز جاڭا قازاقستانداعى ساياسي پارتيالاردى جاڭارتۋ ءۇردىسى، كەلەسى جىلعى پارلامەنتكە دايىندىق اياقتالدى دەپ سانايمىز. دەسە دە، سايلاۋ تاياعاندا پرەزيدەنت سايلاۋىندا بەيتانىس كانديداتتاردىڭ كوز قارىقتىرعانى سياقتى، ءمالىم-بەيمالىم پارتيالار لەك-لەگىمەن بوي كورسەتۋى، دوداعا قوسىلۋى مۇمكىن. بىراق كوپتىڭ نازارى ساياسي پارتيالاردىڭ باسەكەسىنە ەمەس، ءوزىن-ءوزى ۇسىناتىن مەملەكەتشىل تۇلعالارعا پارلامەنتكە بارۋعا وراي جاسالۋىنا، ساياسي رەفورمالاردىڭ ناقتى كورىنىس تابۋىنا اۋاتىنى بەلگىلى.

ەسبول ۇسەنۇلى

Abai.kz