قاڭتار قۇپياسى اشىلمادى
Human Rights Watch (HRW) حالىقارالىق قۇقىق قورعاۋ ۇيىمى «قازاقستان بيلىگى كەمى 238 ادامنىڭ ءومىرىن العان، ادام قۇقىعى ورەسكەل بۇزىلعان» قاڭتار وقيعاسىن «ءتيىمدى تەرگەي المادى» دەپ مالىمدەدى.
ۇيىم 20 جەلتوقساندا جاريالانعان مالىمدەمەسىندە استانا قاڭتار وقيعاسىندا ادام شىعىنىنا جاۋاپتى ورگان قىزمەتكەرلەرىن انىقتاۋعا جانە جازاعا تارتۋعا قۇلىقسىز دەدى. HRW قاڭتار وقيعاسىنا قاتىستى تەرگەۋ «بىرجاقتى بولعانىن»، نارازىلىققا شىققان مىڭنان اسا ادام جاۋاپقا تارتىلعانىن، ال قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ تەك ءبىر قىزمەتكەرى عانا سوتتالعانىن اتاپ وتكەن.
«قاڭتار وقيعاسىنا ءبىر جىل تولىپ قالسا دا، قازا تاپقانداردىڭ وتباسىلارى، جارالانعان جۇزدەگەن ادام مەن ازاپتالعاندار ءالى ادىلدىك كۇتىپ وتىر»، – دەدى ۇيىمنىڭ ورتالىق ازيا بويىنشا زەرتتەۋشىسى ميرا ريتتمانن. باسىندا سۇيىتىلعان گاز باعاسىنىڭ قىمباتتاۋىنا بايلانىستى باستالعان نارازىلىقتىڭ سوڭى قانتوگىسكە ۇلاسقان ەدى. ەل پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ وقيعاعا شەتەلدەن كەلگەن «تەرروريستەردى» ايىپتاعانىمەن، بۇل سوزىنە ەش دالەل كەلتىرمەدى. بۇعان قوسا، توقاەۆ قىرعىن كەزىندە ورگان قىزمەتكەرلەرى مەن اسكەريلەرگە ەسكەرتۋسىز وق اتۋعا بۇيرىق بەرگەن ەدى.
قازاقستان بيلىگى وقيعا كەزىندە ۇستالعان التى ادام قاماۋدا ازاپتالىپ، قازا تاپقانىن; قىرعىن كەزىندە 238 ادام (ونىڭ ىشىندە 19 ورگان قىزمەتكەرى بار) ولگەنىن ايتتى. قۇقىق قورعاۋ ۇيىمدارى وقيعا كەزىندە قازا تاپقانداردىڭ سانى رەسمي دەرەكتەن كوپ بولۋى مۇمكىن دەپ تە سانايدى. باس پروكۋراتۋرا تەرگەۋدە 25 ادام ازاپتالعانىن مويىنداعانىمەن، ازاپتاۋعا قاتىستى كوپتەگەن ىستەر جونىندە ناقتى شەشىم شىققان جوق.
قالاي بولعاندا دا، «قاڭتار وقيعاسى» كەزىندە قازا تاپقاندار، جارالانعاندار مەن ازاپتالعاندار ءۇشىن كىنالىلەردى جازالاۋعا قازاقستان بيلىگى جاۋاپتى. بىراق ءبىر جىلداي ۋاقىت ءوتتى، ال بيلىك قاڭتاردىڭ قۇپياسىن اشۋعا قۇلىقتى ەمەس. وسى تۇرعىدان العاندا، قازاقستان بيلىگى قاڭتار قاسىرەتىنە قاتىسى بار ورگاندار قىزمەتكەرلەرىن انىقتاپ، قاندى وقيعانىڭ جۇمباعىن اشۋعا قۇلىقتى ەمەس. بۇدان شىعاتىن قورىتىندى – قاڭتار ءۇشىن قازاقستاندىق بيلىك تىكەلەي ءوزى كىنالى.
Abai.kz