ەسكەرتكىش جانە وعان مەنىڭ قاتىسىم تۋرالى
الماتىدا 22.12.2022 ج.، قاڭتار قۇرباندارىنا ارناپ اشىلعان “تاعزىم” مەموريالدىق كەشەنى تۋرالى جەلىدە نەگاتيۆ جازبا كوپ ەكەن. سوعان بايلانىستى وزىمە بەلگىلى ءمان-جايمەن بولىسەيىن. وسىدان بىرنەشە اي بۇرىن قاڭتار وقيعاسىندا جاقىن تۋىستارىنان ايىرىلعان ءبىر توپ ايەل الماتىداعى وفيسىمە ءبىر وتىنىشپەن كەلدى.
نەگىزى، ادۆوكاتتىق، زاڭگەرلىك ءتىپتى تۇرمىستىق ماسەلەلەرمەن كەلۋشى ەدى. بىراق بۇل جولعى وتىنىشتەرىنىڭ ءجايى مۇلدەم بولەك، ولار بالالارىمىزدىڭ (كۇيەۋى، ءىنىسى ت.ب) قانى توگىلگەن الاڭعا ءبىر ەسكەرتكىش تاقتا ورناتىلسا، ول جەر ءبىز ساعىنعاندا نەمەسە بەلگىلى-ءبىر داتالى كۇندەرى ەسكە الۋعا جينالاتىن، گۇل شوقتارىن قوياتىن ورىنعا اينالسا، سوعان قازا تاپقانداردىڭ تۋىستارى اتىنان ءوتىنىش جازىپ، جۇمىستانساڭىز دەيدى.
مەن ءوزىمنىڭ قىلمىستىق ىستەرمەن جۇمىسباستى بوپ جۇرگەنىمدى، بىراق، ءبىر-ەكى كۇندە وسى ماسەلەمەن اينالىساتىنىمدى ايتىپ شىعارىپ سالدىم.
ول كەزدە تەك الماتى ەمەس، رەسپۋبليكانىڭ ءار قالاسىنا ءىسساپارلاتىپ جۇرگەن كەزىم ەدى. ءارى مەمورگاندارمەن اۋىزشا ءىس بىتپەيدى، بارىنە رەسمي حات جازۋىڭ ونى زاڭدىق تۇرعىدان نەگىزدەپ، دالەلدەۋىڭ كەرەك، سونداي قات-قابات شارۋامەن ءجۇرىپ، ول ءوتىنىشتى ماسقارا بولعاندا ۇمىتىپ كەتىپپىن.
تەلەفونعا دا تىنىم جوق، كەلگەن حابارلامالاردى قاراۋعا دا ۋاقىت بولا بەرمەيدى، سودان حابارلامالاردى ۇشاقتا وتىرعاندا اسىقپاي وقيتىن، تىڭدايتىن ادەت تاپتىم. سونداي كەزەكتى ءبىر ءىسساپاردا وسى ۋادەمدى ەسىمە سالعان داۋىس حابارلاماسىن تىڭداپ،ۇيالعانىم-اي. ول حاباردىڭ ءوزى كەلگەنىنە ءبىر اپتاداي ۋاقىت وتكەن، كۇنىنە پالەن بەت قاعاز جازىپ جۇرگەندە، ءبىر بەت تۇراتىن ءوتىنىشتى وسىنشا ۋاقىت سوزعانىما قىنجىلعانىم سونشالىق، تومەندەگى ۇسىنىستى ۇشاق ىشىندە سمارتفونىما جازىپ، ينتەرنەت قوسىلعان بويدا قايتا-قايتا كەشىرىم سۇراپ، ءبىر وكىلىنە جولداپ جىبەردىم. جانە ۇسىنىستى وزدەرى قول جيناپ اكىمشىلىككە تىركەي بەرۋلەرىن، كەيىن ول پروتسەسكە ارالاساتىنىمدى جەتكىزدىم.
ارادا ءبىراز ۋاقىت ءوتتى. مەن ارا-تۇرا اكىمشىلىككە تەلەفون شالعانىم بولماسا، بۇل ماسەلەمەن ارنايى شارۋا قىلىپ بارا قويماپ ەدىم. بەرگەن ۇسىنىسقا جاۋاپتا “جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن مونۋمەنت ورناتۋ بويىنشا ءتيىستى جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە” - دەگەنىمەن ناقتى مەرزىمى كورسەتىلمەگەن سوڭ، ونشا سەنىم تۋدىرا قويمادى. سودان 21 جەلتوقسان كۇنى كەشكىلىك، وسى كەشەن اشىلاتىنى تۋرالى اكىمشىلىك قىزمەتكەرىنەن حابار الدىم. حات جازىپ، تەلەفون شالىپ جۇرگەسىن اشىلۋ راسىمىنە مەنى شاقىرعاندارىنا اسا تاڭ قالمادىم.
ەندى وسى كەشەنگە قاتىستى سىن ساداعىنا ىلىككەن ادام رەتىندە ءبىر ماسەلە ايتايىن. كەشەننىڭ اشىلۋىنا مەن دايىنداعان، 41 اتا-انا قول قويعان ۇسىنىس حات نەگىز بولدى ما، الدە بيلىك ورگاندارى باسىنان وسىلاي شەشىم قابىلدادى ما، بىلمەيمىن. سەبەبى، جاۋاپ حاتتا سىلتەمە جاسالعان 22 ساۋىردەگى حاتتامانى كورگەم دە جوق، وقىعام دا جوق. بىراق، ءبىرىنشى كەزەكتە بۇل وسى قاڭتار قاسىرەتىندە وققا ۇشقان، قازا تاپقان ازاماتتاردىڭ تۋىستارى ءۇشىن ماڭىزدى دەپ بىلەمىن. ءبىر ۋاق وزدەرىڭىزدى سول ادامداردىڭ ورنىنا قويىپ كورىڭىزدەرشى؟ «تاس تۇسكەن جەرىنە اۋىر» دەيدى، مۇنداي قايعىنى ەشكىمنىڭ باسىنا بەرمەسىن.
مۇنى «ەسكەرتكىش قاجەت ەمەس ەدى» دەۋشىلەرگە ايتىپ وتىرمىن. ال كەشەننىڭ كوركەمدىك-ماعىنالىق مانىنە قاتىستى ازىرگە ەشتەڭە دەي المايمىن، ول سۇراقتى اۆتورلارعا جانە سالا ماماندارىنا باعىتتاۋ كەرەك بولار. مەن ءوز باسىم سيمۆوليكالىق جاعىنا نازار اۋداردىم جانە بۇل كەشەن كەيىنگى ۇرپاق تاعزىم ەتىپ كەلەر تاريحي نىسان بوپ قالسا ەكەن، وسى الاڭدا ەندى قان توگىلمەسە ەكەن دەپ شىن نيەتىممەن تىلەدىم. سول كەزدە پىكىر سۇراعان جۋرناليستەرگە دە ءدال وسىلاي دەپ جاۋاپ بەرگەنمىن.
ۇسىنىس حاتتا اتى-جوندەرى كورسەتىلگەن 41 ادامنىڭ ءتىزىمىن، جەلىدەگى كەيبىر جەلىككەندەر مەن ەرىككەندەر جۇلمالاپ جۇرمەسىن دەپ، ادەيى كورسەتپەي وتىرمىن.
ابزال قۇسپان
Abai.kz