«اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ رەسپۋبليكالىق شتابى مۇشەلەرى الماتى قالاسىنىڭ ەڭبەك ۇجىمدارىمەن كەزدەسۋىن جالعاستىرۋدا.

سايلاۋالدى ۇگىت-ناسيحات اياسىندا ازات پەرۋاشەۆ پەن قازىبەك يسا «اق جول» دەمپارتياسى اتىنان ءماجىلىس پەن ماسليحات دەپۋتاتتىعىنا ۇمىتكەر الماتىلىق كانديداتتارمەن بىرگە «ماسلودەل» زاۋىتىنىڭ جانە ميكروقارجى ۇيىمدارى قاۋىمداستىعىنىڭ ۇجىمدارىمەن كەزدەستى.

«اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ جۇمىسى مەن باستامالارى تۋرالى كومپانيا مەنەدجمەنتى دە، قىزمەتكەرلەرى دە بىلەتىنى قۋانتادى. تەك بيزنەستىڭ عانا ەمەس، كوپتەگەن جۇمىسشىلاردىڭ دا نەسيەلەرى بار. كوبىسى ۇلتتىق بانكتىڭ بازالىق مولشەرلەمەسى، قاجەت بولعان جاعدايدا نەسيەنىڭ پايىزدىق مولشەرلەمەسىن تومەندەتۋ جونىندەگى ۇستانىمىمىزدى قولدايدى.

«اق جول» دەمپارتياسى «ماسلودەل» كومپانياسىنا تەحنيكالىق رەتتەۋ سالاسىنداعى زاڭدى مۇددەلەرىن قورعاۋعا كومەكتەسكەن.

وڭدەۋشىلەر مەملەكەتتىك ورگاندار ولارعا اۋىل شارۋاشىلىعى شيكىزاتى مەن ينگرەديەنتتەردىڭ وتاندىق ءوندىرىسىن قۇرۋعا كومەكتەسۋى كەرەك دەپ ەسەپتەيدى، ولاردىڭ باسىم بولىگى باسقا ەلدەردەن يمپورتتالعانمەن، تۇراقتى جانە بولجامدى سۋبسيديالاۋ ساياساتى جاعدايىندا قازاقستاندا دا وسىرۋگە مۇمكىندىك بار. وندىرۋشىلەر ساۋدا جەلىلەرىنىڭ جۇمىسىندا وتاندىق تاۋارلارعا ارتىقشىلىق بەرۋدى تالاپ ەتەدى.

بۇگىنگى تاڭدا ءىرى ساۋدا ورتالىقتارىمەن باسەكەگە تۇسە المايتىن، بىراق حالىققا قولجەتىمدى ءارى ىڭعايلىلى بولىپ تۇرعان «ءۇي جانىنداعى دۇكەندەردىڭ» جۇمىسىن  ۇيلەستىرۋ دە ءوز الدىنا بولەك ماسەلە.

شتاب مۇشەلەرى «اق جول» دەمپارتياسىنىڭ ساياسي باعدارلاماسىن تانىستىردى. ءادىل باسەكەلەستىك، شاعىن بيزنەستىڭ سالىق ەسەپتىلىگىن پاتەنتكە اۋىستىرۋ، جەكە تۇلعالاردىڭ بانكروتتىعى تۋرالى زاڭ جانە ت.ب. تارماقتارى جينالعان قاۋىمنىڭ ۇلكەن قىزىعۋشىلىعىن تۋدىردى.

«ءبىز زاڭ شىعارۋ جۇمىسىمىزدا، دەپۋتاتتىق ساۋالداردا كوتەرەتىن ۇسىنىستارىمىزدا ءاردايىم نارىقتىق ەكونوميكا ۇستانىمدارىن تولىققاندى جۇزەگە اسىرۋدى تالاپ ەتەمىز. وكىنىشكە وراي، ەلدە نارىقتىق ەمەس ەكونوميكا قالىپتاسقانىن كورىپ وتىرمىز. بىزدە وليگوپولياعا ءتيىمدى بولعانىمەن، بار اۋىرتپالىعى شوب پەن حالىقتىڭ موينىنا جۇكتەلەتىن مەملەكەتتىك-مونوپوليالىق كاپيتاليزم قالىپتاسقان. مەملەكەتتىڭ ەكونوميكاعا ارالاسۋى ءادىل ءارى ادال باسەكەلەستىكتى جويدى. جانە بۇل جاعدايدا بيۋدجەتتەن قارجىلاندىرىلسا دا، مەملەكەتتىك حولدينگتەر مەن ۇلتتىق كومپانيالاردان بيۋدجەتكە كىرىس تۇسپەيدى.

ق.توقاەۆ 2020 جىلى پاندەميا شارىقتاپ تۇرعان كەزدە مەملەكەتتىڭ الەۋمەتتىك مىندەتتەمەلەرىن ورىنداۋ ءۇشىن ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ كىرىسىنىڭ 100 پايىزىن بيۋدجەتكە اۋدارۋدى تاپسىردى. پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىنان كەيىن ۇلتتىق كومپانيالار بيۋدجەتكە قانشا اقشا اۋدارعانىن بىلەسىزدەر مە؟ 16 پايىز! ال، كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور ءجىو-ءنىڭ، ياعني تۇتاس ۇلتتىق ەكونوميكانىڭ جارتىسىنا جۋىعىن قۇرايدى.

ال پارلامەنت بيۋدجەتتى قاراعان كەزدە ەكونوميكانىڭ وسى بولىگىنىڭ كىرىسىن كورمەيدى. سوندىقتان، پرەزيدەنت كونستيتۋتسيالىق رەفورما اياسىندا بىزگە «كۇشتى پرەزيدەنت – ىقپالدى پارلامەنت – ەسەپ بەرەتىن ۇكىمەت» اتتى جاڭا جۇيە قاجەت ەكەنىن ايتتى، شىن مانىندە بۇل رەفورما تولىق جۇزەگە اسىرىلعان جوق، قاساقانا سابوتاج جاسالۋدا»، - دەدى پارتيا جەتەكشىسى.

ازات پەرۋاشەۆ 2022 جىلدىڭ تامىز ايىندا ق.توقاەۆتىڭ كونستيتۋتسيالىق رەفورماسىن دامىتۋ اياسىندا «اق جول» فراكتسياسى وسى رەفورمانى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ءتۇرلى زاڭدارعا 62 تۇزەتۋ ۇسىنعانىن ەسكە سالدى. بىراق پارلامەنتتىك كوپشىلىك بۇل تۇزەتۋلەرگە قارسى داۋىس بەردى.

«ۇكىمەت جانە بيلىك پارتياسىمەن ۇدايى داۋلاسۋ «اق جول» فراكتسياسى ءۇشىن ۇيرەنشىكتى تاجىريبەگە اينالدى»، - دەدى ازات پەرۋاشەۆ.

سونداي-اق، پارتيا ليدەرى ەكونوميكانىڭ باسىم سەكتورلارى ءۇشىن ققس جانە ۇتس سارالانعان مولشەرلەمەلەرىنە، شاعىن كاسىپكەرلىك ءۇشىن پاتەنت ولشەمدەرىن كەڭەيتۋگە توقتالدى. سۇراقتارعا جاۋاپ بەردى.

ول ميكروقارجى ۇيىمدارىنا جەكە تۇلعالاردىڭ دەپوزيتتەرىن قابىلداۋعا رۇقسات بەرۋ تۋرالى زالدان قويىلعان ۇسىنىستى بولەك جانە ەگجەي-تەگجەيلى تالقىلاۋدى ۇسىندى.

سونداي-اق، قازىرگى كۇماندى سحەمالاردىڭ ورنىنا  ساقتاندىرۋ مەديتسيناسىن ناقتى ەنگىزۋ; سايلاۋ كەزىندە بەينەباقىلاۋدى ەنگىزۋ جانە ت.ب. ماسەلەلەر تالقىلاندى.

«اق جول» پارتياسى مازمۇندى جۇمىس ىستەۋگە تىرىسادى. ءبىر ماسەلەنى قولعا الساق، ونىڭ جۇزەگە اسۋىنا تالاي جىلدار كەتسە دە، سوڭىنا دەيىن جەتكىزەمىز. سارالانعان سالىق مولشەرلەمەلەرى، قىلمىستىق كودەكستەن جالعان كاسىپكەرلىك باپتارىن الىپ تاستاۋ، جەكە تۇلعالاردىڭ بانكروتتىعى تۋرالى زاڭ، اكىمدەردىڭ بيلىك پارتياسىنىڭ فيليالدارىن باسقارۋىنا تىيىم سالۋ جانە ت.ب. ماسەلەلەر وسىعان ناقتى مىسال بولا الادى.

«وكىنىشكە وراي، انىق نارسەنى دالەلدەۋ ءۇشىن كەيدە 3-4 جىل، كەيدە، ءتىپتى، 10 جىل ۋاقىت كەتەدى. بىراق ءبىز ءوز جۇمىسىمىزدى اتقارۋدامىز، كەيىنگى جىلدارى ءماجىلىس پەن ماسليحاتتاعى ارىپتەستەرىمنىڭ كاسىبيلىگىنىڭ، بىلىكتىلىگىنىڭ جانە تاباندىلىعىنىڭ ارقاسىندا ءوز دەگەنىمىزدى ورىنداتىپ تا ءجۇرمىز. سول ءۇشىن مەن ولارعا ەرەكشە العىس ايتامىن»، - دەدى ازات پەرۋاشەۆ.

ول جينالعان قاۋىمدى ناۋرىزدىڭ 19-ى كۇنى «ەڭ بولماعاندا بوس بيۋللەتەندەردى تولتىرىپ، سايلاۋدى بۇرمالاماۋلارى ءۇشىن» سايلاۋ ۋچاسكەلەرىنە كەلىپ، ءوز تاڭداۋىن جاساۋعا شاقىردى. «اق جول» دەمپارتياسىنا داۋىس بەرۋ ەڭ دۇرىس تاڭداۋ بولادى.

* ماتەريالدىڭ اقىسى «اق جول» پارتياسىنىڭ سايلاۋ شتابىنان تولەندى.

Abai.kz