ۇلاربەك دالەيۇلى - 2012 جىعى «جالىن» جۋرنالى تاعايىنداعان تولەگەن ايبەرگەنوۆ اتىنداعى سىلىقتىڭ يەگەرى.

ۇلاربەك دالەيۇلى - 2012 جىعى «جالىن» جۋرنالى تاعايىنداعان تولەگەن ايبەرگەنوۆ اتىنداعى سىلىقتىڭ يەگەرى.

سۇرلەۋ

بۇل سۇرلەۋ تىم ەسكى...

جۇرمەشى، جان - گۇلىم،

كۇتپە ودان ءساۋىردىڭ سامالىن، جاڭبىرىن.

بۇل سۇرلەۋ تىم ەسكى، ەسىندە ەشكىم جوق،

اداسار ونسىزدا كومەسكى تاعدىرىڭ.

قۋانسام مۇڭايتىپ،

مۇڭايسام جۇباتىپ،

وزگەرگەن مەن ەمەس، وزگەرتكەن ۋاقىت.

مەن بار دەپ وسىندا كۇتپەگەن بولارسىڭ،

كۇتپەگەن بولارسىڭ...

كەشىككەن جولاۋشىم.

مىڭ راۋشان گۇل الىپ، مىڭ ءبىر ءتۇپ جىر ەگىپ،

كوكتەم دە كەلەدى وزىمدەي تۇنەرىپ.

ماڭدايعا سىزباعان،

جازباعان بەسىكتەن،

مەن ءۇشىن ءومىرسىڭ!

تاعدىرسىڭ كەشىككەن.

مۇزداتىپ نە ورتەپ كەتپەدى جانىمدى

وتكەرگەن ءومىرىم - وتكىنشى جاۋىن-دى.

كەشىرگەن كەشىرمەم - بوراندى، داۋىلدى،

ساعىنىش جەبەسى - ءھام وتكىر ءھام ۋلى.

ءبارى دە ەسكىرگەن...

ەسكىلىك اڭىزدار،

جولىما كوكتەگەن قىرمىزى ەڭ تامىزدا...

تاعاتىن عاسىردىڭ تام-تۇمداپ مۇجىگەن،

سەن جايلى جىر جازىپ شىقتىم عوي تۇنىمەن.

كەزدىرگەن ءۇمىت پەن كۇدىكتىڭ اراسىن،

شەر باسىپ، شەمەندەر ۋلاعان ساناسىن.

قانشا اقىن ساندالىپ،

شالدىققان،

جۇدەگەن،

جاي ەسكە الۋ مەن ساعىنىش اراسىن.

قاتتى ءبىر ۇيقىدا جاتقان دا شىعارسىڭ،

ءتاتتى ءبىر ويلارعا باتقان دا شىعارسىڭ.

قاتتى ءبىر ساعىنىش ەزگىلەپ جانىڭدى،

اششى ءبىر جاسىڭدى تاتقان دا شىعارسىڭ...

ۇزاق ءبىر ويلاردىڭ ءتۇبى بوپ مەكەنىڭ،

قايتارىپ سوناۋ-ۋ-ۋ ءبىر ۋايىمنىڭ وتەۋىن.

بىرەۋدى ساعىنىپ، بالكىم، ءبىر جىلادىڭ،

ۇمىتىلىپ شالعايدا مەنىڭ بار ەكەنىم.

بۇل سۇرلەۋ تىم ەسكى...

جۇرمەشى وتىنەم،

(بۇل جاقتا جەل تۇردى قۇبىلا وتىنەن!)

بوز دالا كەۋدەسىن بەيۋاقتا بوزداتقان،

مەن دە ءبىر ىشەگى ۇزىلگەن جەتىگەن...

بۇل سۇرلەۋ تىم ەسكى...

جۇرمەشى وتىنەم!...

 

كوكتەم رومانسى

مۇڭعا بايلاپ قويدى مەنى دالا بۇل،

مۇنارتاۋعا باتىپ كۇن.

«جىلقى ىشىندە ۇستاتپايتىن الا ءجۇر...»

كيەسىندەي باقىتتىڭ.

 

كيەسى ۇرعان شىعار ءبىزدى باقىتتىڭ،

باتپان باتپان، جول باتپان.

ەسكەرتكىشى سەكىلدەنىپ ۋاقىتتىڭ،

سەن كەلەرسىڭ سول جاقتان...

 

سەن كەلەرسىڭ سەرتى دە اۋىر، بەكزاتىم،

بەسىنى اۋعان سورلىعا.

الىس ماعان، ماعان ءارى ەڭ جاقىن،

تاڭداپ الىپ قىراۋ تۇنعان جولدى دا.

 

سەكسەن كولدەن تۋعان شولپان جۇلدىزداي.

ءسان بەرەرسىڭ ومىرگە.

سۇيرەيدى ءىڭىر ساعان ءجۇزىن بۇرعىزباي،

ءتۇن جىلايدى تەرەڭ قازعان كورىندە.

 

مەن قۇشتارمىن قۇم يلەگەن بەلدەرگە،

شەر يلەگەن تاۋلارعا.

ءتۇن يلەگەن كولدەرگە،

سەل يلەگەن جولدارعا.

مەنى ىزدەگەن ورمانعا!

و، ساعىنىش،

ايتارىم كوپ سەندەرگە.

 

مۇڭعا بايلاپ قويدى مەنى دالا بۇل،

مۇنارتاۋعا باتىپ كۇن.

«جىلقى ىشىندە ۇستاتپايتىن الا ءجۇر...»

كيەسىندەي باقىتتىڭ...

 

نەگە سورعا قايتا ەسىگىن اشتى كۇن،

كۇرەڭ جانار كۇزدەن بە؟

بوران كومگەن ىزدەرىندەي باقسىنىڭ،

مىنا جولدار قالادى ەرتەڭ بىزدەن دە...

مىنا كوكتەم قالادى ەرتەڭ بىزدەن دە...

 

كۇتۋ

سارعايعان جولدار بويىمەن،

شالعايعا ساپار شەكتى قىس.

الىسىپ ءوز-ءوز ويىمەن،

سارىارقاعا دا جەتتى قۇس.

 

ارقاعا قۇستار كەلگەنمەن،

اڭسارىم بىرگە كەلەر مە؟

اقىنى تۇستە كورگەنمەن،

ارداعى تۇستە كورەر مە؟

 

دەرتىم بۇل مەنىڭ ەسكىرمەس،

ءومىر بۇل

ءومىر - زاڭى ۇستەم.

ىمىرتتا داۋىسى ەستىلمەس،

كەلمەيدى جىلى اعىسپەن...

 

كەۋدەمە تۇندە تۇنەگەن،

بۇلتتاردىڭ اۋىر سالماعى.

مەنەن دە بەتەر جۇدەگەن،

دۇنيەنىڭ مىناۋ ارمانى.

 

كەلمەيسىڭ، بىلەم، جەلمەن دە،

مەزگىلدەر جاسىن كوپ ءىشىپ.

رۋباب تارتقان كەرۋەنگە،

عازالدارىمدى ءبولىسىپ.

 

«ۇمىتام!..» دەگەن ءسوز ەسكى،

ۇمىتپاس ءتىپتى، مولالار.

جولدارىم الىس، كومەسكى،

كۇتەدى بىرگە دالالار.

 

سەنى ەرتپەي كوكتەم كەلگەنمەن،

ءبارىبىر كۇتەم تۇنەرىپ.

...ساندالعان سوناۋ كەرۋەننەن،

سارعايعان حاتتار جىبەرىپ...

 

ءومىر

سەن جۇرگەن كوشەلەر.

ايالداما ايلاعى،

جانىمدى بەلگىسىز ساعىنىش بايلادى،

كوزىمدە بەلگىسىز ساعىنىش وينادى.

وسىناۋ ىمىرتتا قاباعى تۇنەرگەن،

ەسىمە تۇسەدى قايداعى...

سەن جۇرگەن كوشەلەر.

ايالداما ايلاعى...

 

جۇرەگى ەلجىرەپ،

جانارى سۇرلانىپ،

سەنىڭ ءار ءىزىڭدى قىبىرسىز تۇر باعىپ.

تۇر باعىپ سول اقىن،

ەسكىرگەن كوشەدە.

باقشادا كوكتەم ءجۇر، ءومىر ءجۇر ءدىر قاعىپ.

 

باعىزى مەزگىلدەن جانىڭدى جەرىتىپ،

كەلمەيسىڭ،

قۇستاردىڭ انىنە ەلىتىپ،

كەلمەيسىڭ...

قارا ءتۇن جاسىنا قاقالىپ،

قاردان دا كىرلەگەن جانىمدى ەرىتىپ.

 

سۋىق لەپ مازاسىز،

وكپەمدى تۇيرەۋدە،

...وكپەلەپ كەتىپ ەم، قايتالاپ سۇيمەۋگە...

زىمىستان جاستىعىم ءدال سولاي وتەردە،

قاناتى عۇمىردىڭ وسىلاي كۇيگەن بە؟

جاپىراق بۇرشىگىن جالعىز تال قۇمىرىسقا،

يلەۋگە سۇيرەۋدە.

(نە جەتسىن، ءدال سولاي ءومىردى سۇيگەنگە!)

نە جەتسىن؟

سۇيگەنگە!

سۇيگەنگە!!!

 

ءتۇس

تۇنگى ۇيقىمدا تەربەتكەن كىم،

ساعىنىش پا، جاڭبىر ما؟

تىم كەشىككەن بۇل كوكتەمنىڭ،

سەرتى بار ما تاعدىرعا؟

 

الابۇرتىپ ءجۇردىم ۇزاق،

اياز قونعان اۋلامدا.

تاڭ اتپايدى قىستان ۇزاق،

سەلت ەتپەيدى باۋلار دا.

 

سەن قايداسىڭ ساعىنىشىم،

قاسىرەتىم ءھام ىستىق.

كۇيىپ بىتكەن جانىم ءۇشىن،

وياۋسىڭ با، جول ءۇستى...

 

ساعان قۇلپىن اشقان جۇرەك،

تەك، سەن ءومىر عاناسىڭ.

شەر مۇجىگەن قاقپامدى كەپ،

تۇبىندە ءبىر قاعاسىڭ...

 

تەرەزەمە

(سىرى كەتكەن),

سۋرەتىڭدى مىڭ سىزار.

تۇنگى جاۋىن جۋىپ وتكەن،

جولدار ساعان ىنتىزار.

 

مەن دە جاڭبىر...

ايال بولسا،

سۇيەر ەدىم مىڭ تۇنەپ.

مۇمكىن، سەن ءبىر ويانعانشا،

وتە شىعام سىركىرەپ....

 

*  *  *

 

تاعى ىزدەپ وياندىم سەنى،

مەكەنىڭ جەردە ەمەس شىعار...

ومىردە بولماعان جولى،

قايعىمدى ءسىرا، كىم ۇعار؟

 

مەندەگى دەرتتەن دە باسىم،

تۇيىققا اڭسارىن اشقان.

ءتۇن قاتىپ توگەدى جاسىن،

بۇلتتارعا تاۋەلدى اسپان.

 

سەنسىز بۇل عۇمىردى سۇرەم،

رۋحىما جازمىش بوپ جەتكەن.

كوكتەمسىز كەلمەيسىڭ، بىلەم،

ال سەنسىز كەلمەيدى كوكتەم...

 

بۋالدىر مۇنارعا تۇنىپ،

ەلەسى ۇشىپ ءجۇر كۇزدىڭ.

جاسىنداي قويۋ ءھام سۋىق،

سورىما جارالعان قىزدىڭ...

 

اڭساۋدان جانى جۇدەگەن،

جىندانعان باقسىداي كەيپىم.

قىرىق شىراقتىڭ جارىعىمەنەن،

كۇزەتەم وتكەن كۇن بەيتىن.

 

ءجۇز ءبىر جىل جەلپىنىپ جەتكەن،

قۇستاردىڭ قاباعى مۇڭدى.

تابىتتان تۇرگەپ كەتكەن،

ول مەنىڭ ازابىم سىندى.

 

سەنسىز بۇل عۇمىردى سۇرەم،

رۋحىما جازمىش بوپ جەتكەن.

كوكتەمسىز كەلمەيسىڭ، بىلەم،

ال سەنسىز كەلمەيدى كوكتەم...

 

*   *  *

مەن سول كۇنى سەن جايلى ۇزاق ويلاندىم...

اقشام كەلدى.

ارقا جاققا ءتۇن كەلدى،

ەسىل بويى،

ەمەن كوكتەپ ۇلگەردى.

كەتەتىندەي مەنى الىسقا سۇيرەلەپ،

مامىق بۇلتتار تۇردى اسپاندا ۇيمەلەپ.

سەكىلدى ءبىر اق پەن قارا تالاسى،

جۇرەگىمدە سول جىلداردىڭ جاراسى.

تەك ءومىرى ساعىنۋدان تۇراتىن،

نەگە مۇڭدى، - دەپ كۇلەدى مىنا اقىن.

مەندىك قايعى - سەندىك مۇڭعا بارابار،

كوز جاسىڭدى كورمەيدى اتتەڭ، تاعى ولار.

سەنى ويلادىم:

كەتتىم شىعىپ ەلسىزگە،

(بۇل دالاعا قۇس كەلەدى مەنسىز دە.

بۇل ادامدار ءتۇس كورەدى مەنسىز دە).

اق جاۋىنىن كەشىپ ءجۇرىپ سول كەشتىڭ،

سەن كەشپەگەن اۋىر ءساتتى مەن كەشتىم.

سەن قاسىمدا جوقسىڭ بىراق دەگدارىم،

سەنەن شالعاي جالعانادى جولدارىم.

جۇرەگىڭە قونعان شاڭىن ۋايىمنىڭ،

جۋادى ءالى قايتا جاۋعان سول جاۋىن.

سول جالعىزدىق جانى جومارت ماۋسىمنان،

ەكەۋمىزدى كۇتە-كۇتە تاۋسىلعان.

جەتەر ەدىم، ءتۇن ۇرەيىن جامىلىپ،

جەتەر ەدىم،

جەلدەن بۇرىن ساعىنىپ،

جىبەرمەيدى، جىبەرمەيدى، انەكي،

قانىمداعى تاۋدان جەتكەن تاعىلىق!

ول دا بوگەت بولا الماس-اۋ،

جان نۇرىم،

كىنالى تەك، مەنىڭ بەيعام تاعدىرىم.

اسپانىمدا تۇر قالجىراپ مۇنار كۇن،

مۇنار كۇننىڭ قاسىرەتىن دە قۇپ الدىم.

...شىعار كۇننىڭ شۋاعىنان دامەتىپ،

سەن سياقتى مەن دە كۇتكەن شىعارمىن...

...سەنىمەن ءبىر قۇشار ەدىم تاڭ نۇرىن،

كىنالى تەك، مەنىڭ بەيعام تاعدىرىم.

 

...ەكى اينالماس ەلەس سىندى فانيدە،

سەنى كۇتىپ قۇلازۋ دا عانيبەت...

Abai.kz