ساراپشى پىكىرى: «ماجىلىستەگى جاستاردىڭ سانى ارتۋى مۇمكىن»
19 ناۋرىزدا قازاقستاندا كەزەكتەن تىس پارلامەنت سايلاۋى وتەتىنى ءمالىم. وسىعان وراي «جاستار» عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى ءازيز ىسقاقوۆ بىزگە سايلاۋ ناۋقانىنان نە كۇتەتىنىن جانە جاستاردىڭ سايلاۋعا قاتىسۋى تۋرالى ايتىپ بەردى.
ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە گەوساياسي تۋربۋلەنتتىلىك جاعدايىندا حالىقتىڭ تالاپتارى مەن ۇمىتتەرى پروپورتسيونالدى تۇردە ارتىپ كەلەدى. سونىمەن قاتار، جۇرگىزىلىپ جاتقان ساياسي ترانسفورماتسيانىڭ لوگيكاسى بارلىق دەڭگەيدەگى سەناتورلار مەن دەپۋتاتتاردان كۇتۋدىڭ ءوسۋىن ارتتىرادى. وڭىرلىك، رەسپۋبليكالىق كۇن تارتىبىندەگى ماسەلەلەردى كوتەرۋ عانا ەمەس، ولاردى شەشۋ دەڭگەيىن باعالاماق.
- دەپۋتاتتىققا ۇمىتكەرلەر اراسىنداعى باسەكەلەستىك دەڭگەيىنىڭ جوعارىلاۋى بەلگىلى ءبىر جاقسى وزگەرىسكە اكەلۋى كەرەك. الايدا قوعامدىق سۇرانىستىڭ نەگىزگى سوققىسى ارقاشان اتقارۋشى بيلىككە جۇكتەلەدى. سوندىقتان ۇكىمەتتىڭ قۇرىلىمىن دا، اپپاراتىن دا ۇتىمدى قالىپتاستىرۋدا پارلامەنتتىڭ ءرولى باسىمىراق بولادى، - دەپ اتاپ ءوتتى ۇكىمەتتىڭ قۇرىلىمىن دا، كادرلىق قۇرامىن دا نەعۇرلىم ۇتىمدى قالىپتاستىرۋدا بولادى، - دەپ اتاپ ءوتتى ءازيز ىسقاقوۆ.
ىسقاقوۆ اتاپ وتكەندەي، ينجەنەرلىك جانە الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمنىڭ توزۋ ماسەلەلەرى شيەلەنىسىپ، ءبىلىم بەرۋ جانە ەكونوميكالىق تەڭسىزدىك كۇشەيىپ كەلەدى، قوعامدىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ جۇيەسىندە اشىق سۇراقتار كوپ.
- قازىرگى جاعدايدى پاندەميانىڭ باستالۋىمەن سالىستىرۋعا بولادى. ءسىز قانشالىقتى ءتيىمدى بولساڭىز دا، قوعامدىق سۇرانىسقا جەتۋ ءۇشىن جەتكىلىكتى تيىمدىلىككە يە ەمەسسىز. ارينە، ەرەكشە جاعدايلاردىڭ بار ەكەنى ءارى ارقاشان بولاتىنى انىق. بىراق ورتا ەسەپپەن ايتاتىن بولساق، جاعداي وسىنداي. بۇل رەتتە ىسكە اسىرىلىپ جاتقان اكىمدەردى سايلاۋ تەتىكتەرىنەن ءۇمىت كۇتىلۋدە – بۇل باسقا دا سايلاۋالدى وزگەرىستەرمەن، سونداي-اق مەنشىك يەلەرىنىڭ بىرلەستىگى (وسي) رەفورماسىمەن قاتار جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ تەتىگىنە جاڭا كەزەڭ بەرۋگە ءتيىس اسا ماڭىزدى شارا، – دەپ قوستى ساراپشى.
«ءماجىلىس قۇرامى جاس بولا ما؟» دەگەن ساۋالعا ساراپشى وڭ جاۋاپ بەردى.
- بيىلدان باستاپ جاستاردىڭ شەكتى جاسى 35-كە دەيىن كوتەرىلگەنىنە وراي، وسى شاقىرىلىمداعى ماجىلىستەگى جاستاردىڭ سانى ارتادى دەگەن بولجام بار. ەگەر ءبىز سايلانعان حالىق وكىلدەرىنىڭ ورتاشا نەمەسە مەديانالىق جاسىن وزگەرتۋ تۋرالى ايتاتىن بولساق، بۇل اشىق ماسەلە، بىراق مەكەمەنىڭ جاسارۋىنىڭ جالپى تەندەنتسياسىن ەسكەرسەك، بۇل زاڭدى بولار ەدى»، - دەپ قوستى ىسقاقوۆ.
بۇل رەتتە ول جاستاردىڭ ەلەكتورالدىق بەلسەندىلىگىنىڭ كورسەتكىشى جوعارى بولاتىنىن اتاپ ءوتتى.
- ءسوزسىز، جاستار سايلاۋعا ءبىرىنشى كەزەكتە سايلاۋشى جانە باقىلاۋشى رەتىندە قاتىسادى. كانديدات رەتىندە قاتىسۋ ماسەلەسى ءالى دە بولسا قاجەتتى رەسۋرستاردىڭ بولۋى ماسەلەسى بولىپ تابىلادى، ويتكەنى سايلاۋ ناۋقانى وتە شىعىندى جانە ۇيىمداستىرۋ جاعىنان كۇردەلى شارالار كەشەنى بولىپ تابىلادى، - دەپ اتاپ ءوتتى مامان.
ول بۇعان دەيىن ماماندانعان جانە ايتالىق، وتكەن جىلعى كەزەكتەن تىس پرەزيدەنتتىك سايلاۋدى بايقاۋعا قاتىسقان بىرقاتار ۇيىمدار جاڭا سايلاۋ كۇرەسىندە بىرەۋدىڭ شتابى نەمەسە قولداۋ ورتالىعى قىزمەتىن اتقارۋى ابدەن مۇمكىن ەكەنىن ايتتى.
- جالپى، ءبىر مانداتتى وكرۋگتەر ارقىلى كانديداتۋرالاردى ۇسىنۋ مۇمكىندىگىن جاساۋ جاڭا ۇرپاقتىڭ ساياسي ومىردەگى رولىنە قاراماستان بەلسەندىرەك ارالاسۋىنا سەرپىن بولىپ تابىلادى. سونىمەن قاتار ءارتۇرلى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە باسقا دا فاكتورلارعا بايلانىستى بەلگىلى ءبىر نارازىلىق كوڭىل-كۇيلەرى بار. سوندىقتان ءبىز سايلاۋعا قاتىسۋدىڭ ايتارلىقتاي جوعارى دەڭگەيىن دە، سايلاۋشىلاردىڭ «بارىنە قارسى» نۇسقاسىنا جيىرەك ۇندەۋىن كۇتەمىز، - دەدى ىسقاقوۆ.
جاستار زەرتتەۋ ورتالىعى سايلاۋ كەزىندە الدىن الا ساۋالناما جۇرگىزەتىنى بەلگىلى. الداعى سايلاۋ دوداسىندا ورتالىق ديرەكتورىنىڭ ايتۋىنشا، ساۋالناما دا ءوتۋى مۇمكىن.
- ءيا، ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى اككرەديتاتسياسىنان وتكەن ۇيىم رەتىندە ءبىزدىڭ ورتالىق قاجەتتى رەسۋرستار تابىلسا، وسىنداي جۇمىستاردى جۇرگىزۋدى جوسپارلاپ وتىر، - دەپ تۇيىندەدى ءسوزىن ساراپشى.
Abai.kz