قازاقستان پرەمەر-ءمينيسترى ءاليحان سمايىلوۆ باكۋگە رەسمي ساپارى بارىسىندا ازەربايجان پرەمەر-ءمينيسترى ءالي اسادوۆپەن كەڭ اۋقىمدى مەملەكەتارالىق ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرىن تالقىلادى.

كەلىسسوز جۇرگىزۋ كەزىندە تاراپتار ساۋدا، كولىك جانە لوگيستيكا، ەنەرگەتيكا جانە اۋىل شارۋاشىلىعى سياقتى سالالارداعى ءوزارا ءىس-قيمىل ماسەلەلەرىن جان-جاقتى ءسوز ەتتى. سونىمەن قاتار بىرلەسكەن IT-جوبالار جانە مادەني-گۋمانيتارلىق باستامالاردى ىسكە اسىرۋ جوسپارلارى قارالدى.

ءاليحان سمايىلوۆ قازاقستان ءۇشىن باۋىرلاس ەل بولىپ تابىلاتىن ازەربايجان ەلىمىزدىڭ وڭتۇستىك كاۆكاز وڭىرىندەگى نەگىزگى ارىپتەسى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. بۇگىنگى تاڭدا ەكىجاقتى جانە كوپجاقتى فورماتتاعى قارىم-قاتىناستار ستراتەگيالىق ارىپتەستىك پەن وداقتاستىق قاعيداتتارى نەگىزىندە دامۋدا.

«قر ۇكىمەتى جوعارى دەڭگەيدە العا قويىلعان مىندەتتەردى ىسكە اسىرۋ بويىنشا بىرلەسكەن جۇمىستى بەلسەندى تۇردە جالعاستىرۋعا نيەتتى. اتاپ ايتقاندا، قازاقستان ءوزارا ساۋدا كولەمىن $1 ملرد-قا دەيىن جەتكىزۋ ءۇشىن جاقىن ارادا ازەربايجانعا $300 ملن-نان استام سوماعا 100 تاۋار پوزيتسياسى بويىنشا ءوز تاۋارلارىن جەتكىزۋدى ۇلعايتۋعا دايىن»، — دەدى ول.

پرەمەر-ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، ەكى ەل كولىك-لوگيستيكا سالاسىندا دا ءوزارا بەلسەندى ارەكەت ەتۋدە. بۇل رەتتە ترانسكاسپي حالىقارالىق كولىك باعىتىنىڭ الەۋەتىن تولىققاندى پايدالانۋدىڭ ماڭىزى زور، ويتكەنى وسى باعىت بويىنشا تاسىمالدانعان جۇك كولەمى جىل باسىنان بەرى 1 ملن توننادان اسىپ، وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 64%-عا ۇلعايدى.

سونىمەن قاتار اتالعان باعىتتاعى «تار» جەرلەردى جويۋ اياسىندا ءبىزدىڭ ەلىمىزدە دوستىق-مويىنتى ۋچاسكەسىندە 2 تەمىرجول قۇرىلىسى، اقتاۋ پورتىندا كونتەينەرلىك حاب جانە الماتى ستانتسياسىنىڭ اينالما تەمىرجول جەلىسىن سالۋ سياقتى ءىرى جوبالار ىسكە اسىرىلىپ جاتىر.

«جالپى ءبىز قازاقستان اۋماعى بويىنشا ترانزيت ۋاقىتىن 2 ەسە – 12 كۇننەن 6 كۇنگە دەيىن قىسقارتا الدىق، وسى جىلدىڭ سوڭىنا قاراي ونى 5 كۇنگە دەيىن ازايتۋعا تىرىسامىز», — دەگەن ءاليحان سمايىلوۆ ازەربايجان ۋچاسكەسىندە دە وسىنداي جۇمىستاردى جۇرگىزۋدىڭ ماڭىزىن اتاپ ءوتتى.

سونىمەن قاتار ۇكىمەت باسشىسى ورتا ءدالىزدى تسيفرلاندىرۋ جونىندەگى بىرلەسكەن شارالاردىڭ دا وزەكتى ەكەنىنە توقتالدى، بۇل جۇك تاسىمالىنىڭ اشىقتىعى مەن جىلدامدىعىن ەداۋىر ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

ءوز تاراپىنان پرەمەر-مينيستر ءالي اسادوۆ وتكەن جىلدارى ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناستار ستراتەگيالىق ارىپتەستىك دەڭگەيىنە دەيىن وسكەنىن جانە قازاقستاندىق دەلەگاتسيانىڭ كەلۋى ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى قول جەتكىزگەن ۋاعدالاستىقتاردى ىسكە اسىرۋ نيەتىن ايقىندايتىنىن اتاپ ءوتتى.

«وتكەن جىلى ەكىجاقتى ساۋدا-ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناستار جوعارى قارقىنمەن دامىدى. ءوسىم 4,5 ەسەدەن استام بولدى.  ءوزارا ساۋدا قارقىنى بيىل ودان دا جوعارى بولاتىنىنا ۇمىتتەنەمىز», — دەدى ءالي اسادوۆ.

سونىمەن قاتار ازەربايجان پرەمەر-ءمينيسترى مۇناي-گاز، ترانزيت جانە لوگيستيكا سالالارىنداعى ىنتىماقتاستىق بەلسەندى تۇردە دامىپ كەلە جاتقانىن، اتاپ ايتقاندا، تەمىرجول تاسىمالى مەن جالپى ءترانزيتتىڭ ءوسۋ قارقىنى جوعارى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

«بۇگىن ءبىز اراداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ كوپتەگەن سالاسىن قوزعايتىن قۇجاتتار پاكەتىنە قول قويۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. العا قويىلعان مىندەتتەرگە قول جەتكىزەمىز دەپ ۇمىتتەنەمىز», — دەدى ازەربايجان پرەمەرى.

كەلىسسوزدەر قورىتىندىسى بويىنشا كولىك-لوگيستيكا، تسيفرلاندىرۋ، تۋريزم، سپورت، مادەنيەت جانە ت.ب. سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋدى كوزدەيتىن 10 قۇجاتقا قول قويىلدى.

يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ ءمينيسترى مارات قاراباەۆتىڭ ايتۋىنشا، ولاردىڭ ءبىرى – ەكى ەل اراسىنداعى اۋە رەيستەرىنىڭ سانىن ۇلعايتۋ تۋرالى كەلىسىم. بۇرىن كومپانيالار ءۇشىن اۋە رەيستەرى اپتاسىنا 32-دەن اسپاۋعا ءتيىس ەدى. ەندى بۇل شەكتەۋ 42 رەيسكە دەيىن كەڭەيتىلدى.

تاڭى ءبىر ماڭىزدى قۇجاتتاردىڭ ءبىرى – ترانسكاسپي حالىقارالىق كولىك باعىتىن ودان ءارى دامىتۋ ءۇشىن بىرلەسكەن لوگيستيكالىق كومپانيا قۇرۋ تۋرالى كەلىسىم. بۇگىن وعان قازاقستان مەن ازەربايجان قول قويدى، جاقىن ارادا اتالعان شارتقا گرۋزيا قول قويادى دەپ كۇتىلۋدە.

«قازاقستان، ازەربايجان جانە گرۋزيا اراسىندا بىرىڭعاي كومپانيا قۇرىلۋدا. ول تاريفتەردى بىرىكتىرۋمەن جانە تحكب-داعى بارلىق جۇكتى وڭدەۋمەن اينالىسادى. كومپانيانىڭ باستى مىندەتى – قىتاي مەن ەۋروپا اراسىندا جۇك تاسىمالداۋ. سونداي-اق بارلىق پروتسەستى بارىنشا جەڭىلدەتۋ. بۇرىن مارشرۋت بويىنشا جۇكتەردى جەتكىزۋ مەرزىمى 53 كۇن بولعان، بۇگىندە ول 18-23 كۇنگە دەيىن قىسقارتىلعان. جاڭا كومپانيانىڭ قىزمەتى جەتكىزۋ مەرزىمىن بيىل 18 كەپىلدەندىرىلگەن كۇنگە دەيىن، سودان كەيىن 10-15 كۇنگە دەيىن قىسقارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى», — دەدى مينيستر.

ونىڭ ايتۋىنشا، ءۇشىنشى قۇجات وسى كولىك ءدالىزىن، اتاپ ايتقاندا، ول ارقىلى وتەتىن جۇك اعىنىن بارىنشا تسيفرلاندىرۋعا قاتىستى. بۇل باستامانى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ءىرى حالىقارالىق ينۆەستورلاردى تارتۋ جوسپارلانىپ وتىر.

قازاقستان مەن ازەربايجان ۇكىمەت باسشىلارىنىڭ كەلىسسوزدەرى ناتيجەسىندە قول قويىلعان قۇجاتتار ءتىزىمى:

– «قازاقستان تەمىر جولى» ۇلتتىق كومپانياسى» اق مەن «ازەربايجان تەمىر جولدارى» جاق اراسىندا بىرلەسكەن كاسىپورىن قۇرۋ جانە ونىڭ قىزمەتىنىڭ نەگىزگى قاعيداتتارى تۋرالى كەلىسىم;

– «قازمۇنايگاز» ۇلتتىق كومپانياسى» اق مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك مۇناي كومپانياسى اراسىنداعى قازاقستان مۇنايىن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعى ارقىلى تاسىمالداۋ بويىنشا ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم;

– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تۋريزم اگەنتتىگى اراسىنداعى تۋريزم سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى ءوزارا تۇسىنىستىك جونىندەگى مەموراندۋم;

– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ جاستار جانە سپورت مينيسترلىگى اراسىنداعى سپورت سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى ءوزارا تۇسىنىستىك جونىندەگى مەموراندۋم;

– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت مينيسترلىگى اراسىنداعى مادەنيەت سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى ءوزارا تۇسىنىستىك جونىندەگى مەموراندۋم;

– 2005 جىلعى 24 مامىرداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسى ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى اراسىنداعى 2023-2024 جىلدارعا ارنالعان ءىس-شارالار جوسپارى;

– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترىلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ تسيفرلىق دامۋ جانە كولىك مينيسترلىگىنىڭ اراسىنداعى كەزدەسۋ حاتتاماسى;

– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ تسيفرلىق دامۋ جانە كولىك مينيسترلىگى اراسىنداعى كولىكتىك ءوزارا ءىس-قيمىلدى كەڭەيتۋ جانە ورتا ءدالىزدى تسيفرلاندىرۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم;

– قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەكونوميكا مينيسترلىگى اراسىنداعى كەمەلەر مەن تەمىرجول لوكوموتيۆتەرىن جەتكىزۋدەگى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم;

– «قازاقتەلەكوم» اق مەن «ازەرتەلەكوم» جشق اراسىنداعى كاسپي تەڭىزىنىڭ تۇبىمەن تالشىقتى-وپتيكالىق بايلانىس جەلىسىن تارتۋ بويىنشا بىرلەسكەن كاسىپورىن قۇرۋ تۋرالى كەلىسىم.

Abai.kz