ازەربايجان رەسپۋبليكاسى تاراپتاردىڭ سالعان ينۆەستيتسيالىق قورى تۇركى الەمىنىڭ ەكونوميكالىق ينتەگراتسياسىنىڭ العاشقى بىرلەسكەن قارجى ينستيتۋتى بولىپ تابىلاتىن تۇركى ينۆەستيتسيالىق قورىن قۇرۋ باستاماسىنا ۇيىتقى بولعان ەدى.

تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمىنىڭ نەگىزگى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى –  ەكونوميكانىڭ وزىق سەكتورلارىنا ينۆەستيتسيا تارتۋ ءۇشىن قولايلى جاعدايلار جاساۋ، جاڭا تەحنولوگيالاردىڭ پايدا بولۋىن ىنتالاندىرۋ جانە ولاردى بەلسەندى ەنگىزۋ بولىپ تابىلادى. اتالعان باعىتتاعى نەگىزگى باسىمدىقتاردىڭ ءبىرى تۇركى ينۆەستيتسيالىق قورىن قۇرۋ ماسەلەسى كۇن تارتىبىنە قويىلىپ، بيلىعى جىلدىڭ 16 ناۋرىزىندا تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمىنا مۇشە مەملەكەت باسشىلارى كەڭەسىنىڭ توتەنشە ءسامميتى اياسىندا قوردى قۇرۋ تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلدى. وسىلايشا قازاقستان تۇركى ينۆەستيتسيالىق قورىنا مۇشە بولادى.

شتاب-پاتەرى رەتىندە ىستانبۇل قالاسى بەلگىلەن جاڭادان قۇرىلعان قوردىڭ قۇرامىنا قوردىڭ پرەزيدەنتى، باسقارۋشىلار كەڭەسى، ديرەكتورلار كەڭەسى، باس ديرەكتور جانە قاتارداعى قىزمەتكەرلەر كىرىپ، ءوز جۇمسىن جانداندىراتىن بولادى. 2022 جىلعى 11 قاراشاداعى ۇيىمعا مۇشە مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ شەشىمىنە سايكەس قوردىڭ ءبىرىنشى پرەزيدەنتى بولىپ تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمىنىڭ بۇرىنعى باس حاتشىسى باعدات قۇلتايۇلى امىرەەۆ تاعايىندالعانى ءمالىم بولدى.

ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى الىبەك قۋانتىروۆ ءماجىلىس وتىرىسىندا قازاقستاننان تۇركى ينۆەستيتسيالىق قورىن قۇرۋعا 70 ملن دوللار بولىگەنىن ءسوز ەتتى.

ەكونوميكا ءمينيسترى ءماجىلىس الدىندا: «قازىرگى جاھاندىق گەوساياسي تۇراقسىزدىق جاعدايىندا قازاقستاننىڭ سىرتقى بايلانىستارىن ءارتاراپتاندىرۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزۋ نەگىزگى ماقساتتاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. سونىڭ ايعاعى رەتىندە، ەكونوميكالىق سەكتورلارداعى تۇراقتى ءوسۋدى قامتاماسىز ەتە الاتىن بارلىق سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتى جانداندىرۋ بويىنشا جۇمىستاردى ودان ءارى جالعاستىرۋدامىز. وسىعان وراي، ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقپەن قوسا، كوپجاقتى پلاتفورمالار شەڭبەرىندە، ونىڭ ىشىندە تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمى اياسىندا بەلسەندى ءوزارا ءىس-قيمىل جاساۋدامىز»، – دەدى.

قوردىڭ ماقساتى تۋىستاس مەملەكەتتەر اراسىنداعى ساۋدانى كەڭەيتۋ جانە ەكونوميكالىق بەلسەندىلىكتى قولداۋ ارقىلى ۇيىمعا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنداعى شاعىن جانە ورتا كاسىپورىنداردىڭ جوبالارىن قارجىلاندىرۋ، فيزيكالىق جانە تسيفرلىق ينفراقۇرىلىمدى قۇرۋدى جانە جاڭعىرتۋدى قولداۋ، ونەركاسىپتىك ءوندىرىستى، كولىكتى، اۋىل شارۋاشىلىعىن، ءتۋريزمدى جانە جاسىل ەكونوميكا سالاسىنا جاردەمدەسۋ بولىپ سانالادى.

الىبەك قۋانتىروۆ: «بۇل اتالعان جوبالار ەڭ الدىمەن جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋعا، قازاقستان ەكونوميكاسىن ارتاراپتاندىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىنىن اتاپ ءوتۋ ماڭىزدى.  قوردىڭ جارعىلىق كاپيتالى جالپى نومينالدى قۇنى 350 ملن دوللار قۇرايتىن تولەنگەن اكتسيالار جانە نومينالدى قۇنى 150 ملن دوللار قۇرايتىن قوسىمشا تارتىلاتىن اكتسيالار بولىپ تابىلادى. وندا ءاربىر مەملەكەتتىڭ ۇلەسى 70 ملن دوللار تولەنگەن اكتسيالاردان تۇرادى. قوردىڭ ءاربىر مۇشەسى بىردەي داۋىس بەرۋ قۇقىعىنا يە»، – دەدى دەپۋتاتتارعا قاراتا.

Abai.kz