جاقىندا قازاقستانعا گەرمانيا كانتسلەرى ولاف شولتس كەلمەكشى. ول 15-17 قىركۇيەكتە قازاقستان مەن وزبەكستاندا بولىپ، مەملەكەتارالىق كەلىسسوزدەر جۇرگىزەدى جانە «ورتالىق ازيا – گەرمانيا» فورماتىنداعى ەكىنشى سامميتكە قاتىسادى.

گەرمانيا ۇكىمەتىنىڭ ارنايى وكىلى شتەففەن حەبەسترايتتىڭ سوزىنشە گەرمانيا ورتالىق ازياداعى باستى ساۋدا جانە ەكونوميكالىق سەرىكتەستەرى سانالاتىن قازاقستان جانە وزبەكستان ەلدەرىمەن بايلانىسىن ارتتىرۋدى كوزدەيدى. الداعى كەلىسسوزدەر بارىسىندا ءتۇرلى كەلىسىمدەر جاسالۋى مۇمكىن.

«ءبىز ەكونوميكا، عىلىم، ەنەرگەتيكا، ترانسپورتتىق بايلانىس جانە شيكىزات سالاسى بويىنشا ورتالىق ازيا ەلدەرىمەن بايلانىسىمىزدى تەرەڭدەتۋدى ويلاستىرۋدامىز»، - دەيدى حەبەسترايت.

گەرمانيا كانتسلەرىمەن بىرگە عىلىم جانە بيزنەس وكىلدەرى دە قوسا كەلمەك.

بىلتىر بەرليندە «ورتالىق ازيا – گەرمانيا» فورماتىنداعى العاشقى سامميت وتكەن ەدى.  سامميتتە ورتالىق ازيا مەن گەرمانيا ستراتەگيالىق ارىپتەستىك بويىنشا قۇجاتقا قول قويىپ، ءتۇرلى سالاداعى ارىپتەستىكتى ارتتىرۋعا كەلىستى. الداعى ساپار بارىسىندا شولتس سول سامميتتە قول قويعان كەلىسىمدەردىڭ ىسكە اسىرىلۋىنا كوز جەتكىزىپ، جاڭا كەلىسىمدەر جاساۋعا نيەت بىلدىرمەك.

گەرمانيا ءۇشىن ۋكراينا مەن رەسەي اراسىنداعى سوعىسقا بايلانىستى ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ ماڭىزى ارتتى. بەرلين بۇگىندە رەسەي ەنەرگەتيكاسى مەن مۇناي- گازىن الۋدى توقتاتتى. ال ۋكرايناعا قارۋ جانە قارجى نەگىزىندە كومەك كورسەتۋدە. الايدا گەرمانيا ونەركاسىبىنە رەسەيلىك مۇناي مەن گازدى الماستىرۋشى بالامالار قاجەت. بەرلين ماسەلەنىڭ ءبىر شەشىمى ازەربايجان، قازاقستان جانە تۇركىمەنستانمەن كەلىسىم جاساۋ دەپ سانايدى.

گەرمانيا ەو-نىڭ بەدەلدى مۇشەسى رەتىندە «ورتالىق ازيا – ەو» فورماتىنىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال جاسادى. مامىر ايىندا تۇركىمەنستاندا «ەو جانە تۇركىمەنستان: 30 جىلدىق ارىپتەستىك» اتتى كونفەرەنتسيا ءوتىپ، وندا ەو-نىڭ ورتالىق ازيا بويىنشا ارنايى وكىلى تەري حاكالا ءسوز سويلەدى. ول ءوز سوزىندە ەو ەلدەرىنىڭ ورتالىق ازيامەن بايلانىسىن ارتتىراتىنىن ايتتى جانە مۇناي-گاز سالاسىنداعى ارىپتەستىكتى كۇشەيتەتىنىن جەتكىزدى.

قازىرگى تاڭدا اشحاباد ءوز گازىن ەو-عا ساتۋ بويىنشا سوڭعى كەلىسىمدەردى جاساۋدا. كەلىسىم بويىنشا گاز يرانعا جەتكىزىلىپ، ارتىنشا تۇركياعا جول تارتادى. ال تۇركيادان ەۋروپاعا ساتىلا باستايدى. يران-تۇركيا تۇركىمەن گازىن تاسىمالداعانى ءۇشىن قارجى الماق.

ەكىنشى ماڭىزدى تاسىمالداۋ جولى ترانسكاسپي باعىتى بولىپ تۇر. گەرمانيا اتالمىش ساۋدا ءدالىزىنىڭ دامۋىنا قارجى قۇيۋعا دايىن.

گەرمانيا ترانسكاسپي باعىتىن دامىتۋعا ملردتاعان ەۋرو جۇمساۋعا ءازىر. الايدا ول نەسيە تۇرىندە بەرىلۋى مۇمكىن. ترانسكاسپي باعىتىن دامىتۋ ارقىلى ەۋروپا ەلدەرى ورتالىق ازيادا قازاقستان جانە وزبەكستانمەن ارىپتەستىگىن دامىتۋعا نيەتتى.

گەرمانيا كانتسلەرىنىڭ ايماققا ساپارى بارىسىندا بىرنەشە بىرلەسكەن كەشەندى اشۋ بويىنشا كەلىسىم جاسالىپ، گەرمانيانىڭ جوو–رى فيليالدارىن اشۋ بويىنشا سالتاناتتى شارالار دا وتەدى دەپ كۇتىلۋدە.

Abai.kz