پارلامەنت سەناتىنىڭ دەپۋتاتى گەننادي شيپوۆسكيح بالالاردى قاۋىپتى كونتەنتتەن قورعاۋ ءۇشىن TikTok جەلىسىنە باقىلاۋدى كۇشەيتۋدى، پلاتفورمادا بالالارعا ارنالعان ارنايى جەلى اشىلماسا، ونى ەلىمىزدە مۇلدەم بۇعاتتاپ تاستاۋدى ۇسىندى، دەپ حابارلايدى Abai.kz  Azattyq Rýhy-نا سىلتەمە جاساپ.

سەناتور دەپۋتاتتىق ساۋالىن پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆكە جولدادى.«TikTok-تاعى كونتەنتتىڭ باسىم بولىگى قانداي سارىندا ەكەنىن مەن ايتپاسام دا وزدەرىڭىز بايقاپ جۇرسىزدەر. الەمدەگى پراكتيكاعا نازار سالساق، كوپتەگەن مەملەكەت ءارتۇرلى سەبەپكە بايلانىستى اتالعان پلاتفورماعا ءىشىنارا تىيىم سالىپ وتىر. ولاردى جيناقتاي كەلە، مىناداي سەبەپتەردى ايتۋعا بولادى. بىرىنشىدەن، بالالاردىڭ پسيحيكالىق دەنساۋلىعى الاڭداۋشىلىق تۋعىزادى. TikTok-تاعى كەيبىر كونتەنت بالالاردىڭ مىنەز-قۇلقىنا تەرىس اسەر ەتىپ، ولاردى جالعان يدەيالارعا جەتەلەپ، تاۋەلدىلىككە اكەلۋى مۇمكىن. قىرعىزستان وسى ماقساتتا پلاتفورماعا تىيىم سالىپ، بالالاردىڭ پسيحيكاسىن قورعاۋعا باعىتتالعان قادام جاسادى»، - دەپ باستادى ساۋالىن شيپوۆسكيح.

ەكىنشىدەن، ونىڭ ايتۋىنشا، كيبەرقاۋىپسىزدىك – قازىرگى زامانعى تسيفرلىق الەمنىڭ باستى ماسەلەلەرىنىڭ ءبىرى. فرانتسيا مەن باسقا ەلدەر TikTok پايدالانۋشىلارىنىڭ دەرەگىن جيناۋ ادىسىنە كۇماندانىپ،  جەلىگە شەكتەۋلەر ەنگىزدى. قازاقستاندا دا كيبەر قاۋىپسىزدىككە نازار اۋدارۋ وتە ماڭىزدى. ويتكەنى، جەكە جانە مەملەكەتتىك مالىمەتتەردىڭ قورعالۋى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكپەن تىكەلەي بايلانىستى.

«ۇشىنشىدەن، مالىمەتتەردىڭ قۇپيالىلىعى دا ۇلكەن الاڭداتۋشىلىق تۋعىزادى. كانادا TikTok-تاعى دەرەكتەردىڭ قاۋىپسىزدىگىنە بايلانىستى شەكتەۋ شارالارىن ەنگىزگەن. بۇل پلاتفورما پايدالانۋشىلار تۋرالى مالىمەتتەردى جيناۋ جانە ولاردى ساقتاۋ تاسىلدەرى كۇماندى بولۋى مۇمكىن. سوندىقتان بۇل قازاقستان ءۇشىن وزەكتى ماسەلە. تورتىنشىدەن، قوعامدىق تۇراقتىلىقتى ساقتاۋ باعىتىندا دا شەكتەۋلەر قاجەت. TikTok-تا جالعان اقپارات پەن ارانداتۋشى مازمۇنداعى اقپاراتتىڭ تارالۋى ەلدەگى الەۋمەتتىك تۇراقتىلىققا تەرىس اسەر ەتۋى ىقتيمال. جالعان اقپاراتتىڭ كەڭىنەن تارالۋى قوعامدا دۇربەلەڭ تۋدىرىپ، قوعامدىق پىكىردى بۇرمالاۋى مۇمكىن»، - دەپ سانايدى حالىق قالاۋلىسى.

بەسىنشىدەن، شيپوۆسكيحتىڭ پىكىرىنشە، الەۋمەتتىك جەلى ادامنىڭ دەنساۋلىعىنا فيزيكالىق-مورالدىق تۇرعىدا قاۋىپ توندىرەدى. سەبەبى TikTok-تا سوڭعى ۋاقىتتا ستريم فورماتىندا وتكىزىلەتىن جارىستار كەڭىنەن تارالىپ، ولاردىڭ اياسىندا جەڭىلگەن ادامعا جەڭىمپاز تاراپىنان ءارتۇرلى تاپسىرمالار بەرىلەدى.

«اتالعان تاپسىرمالار العاش قاراعاندا قىزىق ءارى كوڭىل-كوتەرۋگە باعىتتالعان سەكىلدى كورىنگەنمەن، ولاردىڭ كەيبىرەۋى ادامنىڭ دەنساۋلىعىنا فيزيكالىق جانە مورالدىق تۇرعىدا ەلەۋلى زيان كەلتىرەتىنىن بايقايمىز. مىسالى، زەلەنكا ءىش، اۋزىڭا شامدى سال، ءىش كيىمىڭدى كورسەت جانە وسى سەكىلدى بۇيرىقتار ادامنىڭ ءومىرى مەن دەنساۋلىعىنا ايتارلىقتاي قاۋىپ ءتوندىرۋى مۇمكىن.  سونداي-اق قوعام الدىندا ادامنىڭ ابىرويىن ءتۇسىرىپ، مورالدىق تۇرعىدا زورلىق كورسەتىپ، زاڭنامادا قاراستىرىلعان ازاماتتىق قۇقىقتى بۇزادى»، - دەپ مالىمدەدى ول.

وسىعان بايلانىستى سەنات دەپۋتاتى بىرنەشە ۇسىنىس تاستادى. ونىڭ ىشىندە الەۋمەتتىك جەلىنى بۇعاتتاۋ تۋرالى ۇسىنىس تا بار.

«TikTok پلاتفورماسى ەكسترەميزمدى، راديكاليزمدى، سەپاراتيزمدى، شەكتەن تىس قاۋىپتى جانە مورالدىق قۇندىلىقتارعا قايشى كونتەنتتەردى انىقتاۋ جانە شەكتەۋ بويىنشا ناقتى الگوريتمدى ۇسىنۋى كەرەك. TikTok پلاتفورماسى جاس بالالاردى ونلاين قاۋىپتى كونتەنتتەن قورعاۋ ماقساتىندا YouTube Kids سەكىلدى بالامالى، بالالارعا ارنالعان ارنايى جەلى ۇسىنۋى قاجەت. 13 جاسقا تولماعان بالالاردىڭ TikTok-قا اتا-اناسىنىڭ تەلەفونىنان كىرگەن جاعدايدا Face ID تەحنولوگياسى ارقىلى بۇعاتتاۋ مەحانيزمىن قاراستىرۋ كەرەك. ولاي بولماعان جاعدايدا ەلىمىزدە TikTok پلاتفورماسىن بۇعاتتاۋدى سۇرايمىز»، - دەدى شيپوۆسكيح.

دەپۋتاتتىڭ ايتۋىنشا، وسى ماسەلەلەردىڭ شەشىمى حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن جانە مورالدىق قۇندىلىقتارىن ساقتاپ قالۋعا، سونداي-اق جاستار اراسىندا تارالىپ جاتقان قاۋىپتى ادەتتەردى ازايتۋعا باعىتتالعان قادام بولماق.

Abai.kz