جىل سايىن الەمدە ازىق-تۇلىككە دەگەن سۇرانىس ارتىپ وتىر. ال قازاقستان استىق جانە ۇن ەكسپورتتاۋشى ون ەلدىڭ قاتارىنا كىرەدى. سوڭعى جىلدارى جىلىنا شامامەن 20 ميلليون توننا استىق قامباعا قۇيىلۋدا. ونىڭ ۇشتەن ءبىرى سولتۇستىكقازاقستاندىق ديقانداردىڭ ەنشىسىندە.
اۋىل شارۋاشىلىعىنا قارجى قۇيعىسى كەلەتىن وتاندىق جانە شەتەلدىك ءىرى ينۆەستورلاردى وبلىسقا  تارتۋ كەزىندە “توبىل” الەۋمەتتىك كاسىپكەرلىك كورپوراتسياسى ءبىراز قيىندىقتارعا تاپ بولعان ەكەن. ياعني، قورداعى نەمەسە يەسى بار، بىراق يگەرىلمەي جاتقان جەرلەر تۋرالى ءار مەكەمەنىڭ بەرگەن مالىمەتى بىردەي بولماي شىققان. سول سەبەپتى وسىدان جارتى جىل بۇرىن اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن تۇگەندەۋ جۇمىستارى باستالعان بولاتىن.  “توبىل” الەۋمەتتىك كاسىپكەرلىك كورپوراتسياسىنىڭ توراعاسى مارات تولەباەۆ ناتيجەنى جاريالادى. ءبىزدىڭ وبلىستا 7,5 ميلليون گەكتار جەر اۋىلشارۋاشىلىعىندا پايدالانىلۋعا ءتيىس. تۇگەندەۋ ونىڭ 6,4 ميلليون گەكتارىندا جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتقانىن كورسەتكەن. ال 1 ميلليون گەكتاردان استامى بوس ەكەن. ونىڭ 200 مىڭى ەگىستىك القاپ. قالعاندارى مال جايىلىمدارى مەن شابىندىقتار.

جىل سايىن الەمدە ازىق-تۇلىككە دەگەن سۇرانىس ارتىپ وتىر. ال قازاقستان استىق جانە ۇن ەكسپورتتاۋشى ون ەلدىڭ قاتارىنا كىرەدى. سوڭعى جىلدارى جىلىنا شامامەن 20 ميلليون توننا استىق قامباعا قۇيىلۋدا. ونىڭ ۇشتەن ءبىرى سولتۇستىكقازاقستاندىق ديقانداردىڭ ەنشىسىندە.
اۋىل شارۋاشىلىعىنا قارجى قۇيعىسى كەلەتىن وتاندىق جانە شەتەلدىك ءىرى ينۆەستورلاردى وبلىسقا  تارتۋ كەزىندە “توبىل” الەۋمەتتىك كاسىپكەرلىك كورپوراتسياسى ءبىراز قيىندىقتارعا تاپ بولعان ەكەن. ياعني، قورداعى نەمەسە يەسى بار، بىراق يگەرىلمەي جاتقان جەرلەر تۋرالى ءار مەكەمەنىڭ بەرگەن مالىمەتى بىردەي بولماي شىققان. سول سەبەپتى وسىدان جارتى جىل بۇرىن اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن تۇگەندەۋ جۇمىستارى باستالعان بولاتىن.  “توبىل” الەۋمەتتىك كاسىپكەرلىك كورپوراتسياسىنىڭ توراعاسى مارات تولەباەۆ ناتيجەنى جاريالادى. ءبىزدىڭ وبلىستا 7,5 ميلليون گەكتار جەر اۋىلشارۋاشىلىعىندا پايدالانىلۋعا ءتيىس. تۇگەندەۋ ونىڭ 6,4 ميلليون گەكتارىندا جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتقانىن كورسەتكەن. ال 1 ميلليون گەكتاردان استامى بوس ەكەن. ونىڭ 200 مىڭى ەگىستىك القاپ. قالعاندارى مال جايىلىمدارى مەن شابىندىقتار.
– سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ ەگىس القاپتارىن تولىق تۇگەندەۋ سوڭعى رەت 1984 جىلى جۇرگىزىلىپتى. ودان كەيىن 1995 جىلى جارتىلاي تىزىمگە الىنعان. ءبىز جارتى جىل ىشىندە تولىق تۇگەندەپ شىقتىق. بۇل ىسپەن “گەولاين” سەرىكتەستىگىنىڭ 25 جۇمىسشىسى اينالىستى. شامامەن 20 ميلليون تەڭگە قارجى جۇمسالدى. ونىڭ جارتىسىنا جۋىعىن وبلىستىق اكىمدىك، قالعانىن “توبىل” الەۋمەتتىك كاسىپكەرلىك كورپوراتسياسى موينىنا الدى – دەيدى كورپوراتسيا توراعاسى مارات تولەباەۆ.
تۇگەندەۋ جۇمىستارى قازىر قوستاناي وبلىسىندا جۇرگىزىلىپ جاتىر ەكەن. وندا  6-7 ميلليون گەكتار جەر بوس جاتقاندىعى جونىندە  مالىمەت بار. ونىڭ كوبى تورعايدىڭ دالالارى كورىنەدى. ال سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا قۋاڭشىلىققا ۇشىراعان القاپتار جوق دەسە دە بولادى. مۇنداعى جەرلەر بونيتەتىنىڭ ورتاشا كورسەتكىشى 54 بالل. بۇل ءوڭىر توپىراعىنىڭ قۇنارلىعى جوعارى ەكەندىگىن بىلدىرەدى.
تۇگەندەۋ كەزىندە ءار اۋدانداعى بوس جەرلەر انىقتالىپ، كارتالارى جاسالعان ەكەن. يگەرىلمەي جاتقان جەر اقجار اۋدانىندا كوپ ەكەنى انىقتالدى. 47 مىڭ گەكتار. مارات تولەباەۆتىڭ ايتۋىنشا، جاڭاعى 1 ميلليون گەكتار – ول قورداعى، يەسى جوق جەرلەر ەكەن. تەكسەرىس بارىسىندا يەسى بار، بىراق يگەرىلمەي جاتقان القاپتاردىڭ دا تىزىمدەرى جاسالىپتى. ول مالىمەت ءتيىستى ۆەدومستۆوعا جىبەرىلەدى.

ەرباقىت امانتايۇلى،
سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى