سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەت ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى زاڭدىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى جۇمىستىڭ ناتيجەسىندە تۇركىستان وبلىسىندا جۇيەلى سىبايلاس جەمقورلىق فاكتىلەرىنىڭ جولىن كەستى.

سارىاعاش اۋداندىق سوتى اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باسشىلارى ب. مايريحوۆقا، ن. ۋسيپبەكوۆكە، د. اكاتوۆقا جانە 8 بۋحگالتەرگە قاتىستى ۇكىم شىعاردى.

ولار ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا ناقتى جۇمىس ىستەمەگەن ادامدارعا جالاقى رەتىندە اۋدارۋ ارقىلى 550 ملن تەڭگە سوماسىندا بيۋدجەت قاراجاتىن جىمقىرعانى ءۇشىن كىنالى دەپ تانىلدى.

اكاتوۆ پەن مايريحوۆ 7 جىلعا، ۋسيپبەكوۆ 2 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى.

سول ۇكىممەن بۋحگالتەرلەر باس بوستاندىعىنان ايىرۋ، شارتتى تۇردە باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جانە باس بوستاندىعىن شەكتەۋ تۇرىندەگى ءتۇرلى جازالارعا سوتتالدى.

بۇدان باسقا، سوتتالعاندار مەملەكەتتىك قىزمەتتە جانە كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردا لاۋازىمداردى، سونداي-اق قارجى ۇيىمدارىندا 5 جىلدان 10 جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە بەلگىلى ءبىر لاۋازىمداردى اتقارۋ قۇقىعىنان ءومىر بويى ايىرىلادى.

سوت اكتىسى زاڭدى كۇشىنە ەنگەن جوق.

كونستيتۋتسيانىڭ 77-بابى 3-تارماعىنىڭ 1-تارماقشاسىنا جانە قىلمىستىق-پروتسەستىك كودەكستىڭ 19-بابى 1-بولىگىنە سايكەس، قىلمىستىق قۇقىق بۇزۋشىلىق جاساۋداعى كىناسى سوتتىڭ زاڭدى كۇشىنە ەنگەن ۇكىمىمەن بەلگىلەنگەنگە دەيىن ءاربىر ادام كىناسىز دەپ ەسەپتەلەدى.

جىمقىرۋ تاۋەكەلدەرىن ازايتۋ ماقساتىندا بارلىق دەرلىك وڭىرلەردە تاۋەكەلدەردى باسقارۋ جۇيەلەرى بار بۋحگالتەرلىك باعدارلامالارعا بىرىڭعاي تەحنيكالىق تالاپتار كوزدەلگەن، ولار جوعارى جالاقى مەن «ءولى جانداردى» ەسەپتەي وتىرىپ، الاياقتىقتى ۋاقتىلى توقتاتۋعا، جالعان دەرەكتەردىڭ ەنگىزىلۋىنە توسقاۋىل قويۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

بۇدان باسقا، «بۇلتتى بۋحگالتەريا» جوباسى ىسكە اسىرىلۋدا، ول بۋحگالتەرلىك ەسەپتىڭ بارلىق جۇيەلەرىن ورتالىقتاندىرۋدى جانە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ، ونىڭ ىشىندە قازىناشىلىقتىڭ دەرەكقورلارىمەن ينتەگراتسيالاۋدى كوزدەيدى.

جوبا بيۋدجەتتى جوسپارلاۋدىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋگە، سونداي-اق تولەم قۇجاتىنا جالعان دەرەكتەردى ەنگىزۋ تاۋەكەلدەرىن جانە باسقا دا قارجىلىق بۇزۋشىلىقتاردى بولدىرماۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

قازىر اكىمدىكتەر اي سايىن ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ بۋحگالتەرلىك ەسەپ جۇيەلەرىن قازىناشىلىق ەسەپتەرىمەن اۆتوماتتى تۇردە سالىستىرىپ وتىرادى. كەز كەلگەن سايكەسسىزدىكتەر ەكى رەت تەكسەرىلەدى.

سونىمەن قاتار، ىشكى مەملەكەتتىك اۋديت كوميتەتى جانە ونىڭ اۋماقتىق دەپارتامەنتتەرى اعىمداعى جىلدىڭ تامىز ايىنان باستاپ جالاقىنى نەگىزسىز اۋدارۋ تۇرعىسىنان تولەمدەردى كامەرالدىق باقىلاۋدى جۇزەگە اسىرادى.

بارلىق كۇدىكتى وپەراتسيالار سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەتكە، ءبىلىم باسقارماسىنا جانە اۋدارىم جاساعان ۇيىمنىڭ وزىنە تالداۋ جاساۋ ءۇشىن تۇسەدى.

بۇل بارلىق كۇدىكتى وپەراتسيالاردى باقىلاۋعا جانە قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردى انىقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. اقشالاي تولەمدەردى الۋشىلاردىڭ دەربەس دەرەكتەرىنىڭ دۇرىستىعىنا تولەم قۇجاتتارىن اۆتوماتتى تەكسەرۋ تەتىگىن ەنگىزۋ يننوۆاتسيالاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى.

ماسەلەن، اعىمداعى جىلدىڭ 1 ناۋرىزىنان باستاپ جول كارتاسىنىڭ 9-تارماعىن ىسكە اسىرۋ شەڭبەرىندە قارجى مينيسترلىگى قازىناشىلىق كوميتەتىنىڭ اقپاراتتىق جۇيەسىن ينتەگراتسيالاۋ جۇرگىزىلدى

ماسەلەن، اعىمداعى جىلدىڭ 1 ناۋرىزىنان باستاپ جول كارتاسىنىڭ 9-تارماعىن ىسكە اسىرۋ شەڭبەرىندە قارجى مينيسترلىگى قازىناشىلىق كوميتەتىنىڭ اقپاراتتىق جۇيەسىن ادىلەت مينيسترلىگىنىڭ جەكە تۇلعالاردىڭ مەملەكەتتىك دەرەكتەر بازاسىمەن ينتەگراتسيالاۋ جۇرگىزىلدى. ەندى مۇعالىمدەرگە تولەنەتىن بارلىق تولەمدەر - جالاقى، ءىسساپار، سىيلىقاقىلار جانە دەمالىس اقىسى جسن جانە ءتاا بويىنشا رەسمي دەرەكتەرگە سايكەستىگى اۆتوماتتى تۇردە تەكسەرىلەدى.

قوسىمشا، ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەر جسن بويىنشا تۇسكەن تولەمدەردى بانك شوتىنىڭ دەرەكتەرىمەن سالىستىرادى. بۇل ءۇشىنشى تۇلعانىڭ بانكتىك شوتى قازىرگى جۇمىسشىنىڭ اتىمەن كورسەتىلگەن كەزدە جالعان مالىمەتتەر بويىنشا قاراجات اۋدارۋ مۇمكىندىگىن تولىعىمەن جويادى.

Abai.kz