قىتايدىڭ اقش-قا قارسى بەس قارۋى

اقش پرەزيدەنتى ترامپ سەيسەنبى كۇنى قىتاي تاۋارلارىنا سالىنعان 145, 245 پايىزدىق تاريفتەردىڭ وتە جوعارى ەكەنىن العا تارتىپ، ونى 50 مەن 65 پايىز اراسىنا تۇسىرۋگە ەمەۋرىن ءبىلدىردى.
ترامپتىڭ اياق-استىنان جۇمسارۋىنا ونىڭ الدىندا عانا Walmart باستاعان امەريكانىڭ ايگىلى سۋپەرماركەتتەر جەلىسى باسشىلارىمەن كەزدەسۋى سەبەپ بولعان ەكەن. ولار ترامپقا تاريف سوعىسىنىڭ قاراپايىم امەريكالىقتاردىڭ تۇرمىسىنا قالاي اسەر ەتىپ جاتقانىن ءتۇسىندىرىپتى. بۇلاي كەتە بەرسە ارتى جامان بولاتىنىن جەتكىزىپتى.
ودان بولەك ترامپ اقش فەدارالدى رەزەرۆ باستىعى دجەروما پاۋەللانى ورنىنان الامىن دەگەن رايىنان دا قايتقانىن تىلشىلەرگە ايتتى. مۇنىڭ ارتىندا اقش ورتالىق بانكىنە اكىمشىلىك تۇرعىدان كيلىگۋدىڭ سالدارى اۋىر بولاتىنىن، دوللارعا سەنىمدىلىكتىڭ قۇلدىراۋىنا الىپ كەلەتىنىن قايتا پايىمداۋ جاتقانى انىق.
ساراپشىلار قىتايعا ساۋدا سوعىسىن اشقان ترامپتىڭ باستاپقى ارىنىنان باسەڭدەۋىنە ساۋدا ارىپتەسىنىڭ بۇرىننان نەگىزى قالانعان بەس قارۋى سەبەپ بولىپ وتىر دەپ قارايدى.
ترامپتى تۇقىرتاتىن ەكونوميكالىق كوزىرلەر مىناۋ ەكەن:
ءبىرىنشى - الەمدىك سيرەك مەتالل نارىعى قىتايدىڭ ۋىسىندا. اقش-تىڭ ءوزى زاماناۋي قارۋعا ىستەتەتىن چيپتەر شيكىزاتىنىڭ 80 پايىزى قىتايدان كەلەدى ەكەن.
ەكىنشى - اقش مەملەكەتتىك زايمىن ەڭ كوپ ساتىپ الۋشى جاپونيا بولسا، ودان كەيىنگى ورىندا قىتاي ەكەن.
ءۇشىنشى - قىتاي بولاشاق تەحنولوگيالارعا ەڭ كوپ ينۆەستسيا سالعان ەل. قىتاي بيلىگى الداعى جىلدارى جي دامىتۋعا دەپ ءبىر تريللون دوللار بولگەن.
ءتورتىنشى - ححالىق سانىنىڭ كوپتىگى ىشكى سۇرانىس ەكسپورتتىڭ ولقىلىعىن تولىقتاپ وتىرادى.
بەسىنشى - ترامپتىڭ الدىنعى جولعى ساياساتىنان تاجىريبە جيناپ، ساقاداي ساي بولىپ وتىرۋى.
ترامپتىڭ تاريف سوعىسىن اشقالى-بەرگى قىرىق قۇبىلعان ارەكەتىنىڭ استارىندا قىتايدىڭ جوعارىداعى باسىمدىقتارىنىڭ ىقپالى بار ەكەن.
اق ءۇي ءباسپاسوز حاتشىسى ءتاريفتى تومەندەتۋ ەكى تاراپتىڭ كەلىسىمىمەن بولىپ جاتىر دەسە، قىتاي تاراپ ارادا كەلىسسوز باستالعانىن جوققا شىعارىپ وتىر.
ترامپقا قىتاي تاۋارىنىڭ ورىنىن باساتىن ارىپتەس تابۋ وڭاي بولماي وتىر. ەۋرووداق پەن قىتاي شىنجاڭ لاگەرىنە بايلانىستى تۋعان سانكتسيالاردى الىپ تاستاۋعا، بايلانىستى رەتتەۋگە كۇش سالىپ وتىر. ول ءساتتى شەشىلسە، ەۋرووداق قىتايعا جىلىنا 100 ميلليارد ەۋرو قارجى قۇيىپ وتىرماق. ترامپتىڭ قىتايمەن كەلىسسوز باستاۋدان باسقا جولى قالماي تۇر.
Abai.kz