قازاقستان مەن گەرمانيا: ارىپتەستىكتى قالاي دامىتامىز؟

قازاقستان پرەمەر-ءمينيسترى ولجاس بەكتەنوۆ پەن گەرمانيا بۋندەسراتىنىڭ پرەزيدەنتى انكە رەلينگەر ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترى ولجاس بەكتەنوۆ قازاقستانعا رەسمي ساپارمەن كەلگەن گەرمانيا فەدەراتيۆتىك رەسپۋبليكاسى بۋندەسراتىنىڭ پرەزيدەنتى انكە رەلينگەرمەن كەزدەسۋ وتكىزدى.

سۋرەت: primeminister.kz سايتىنان الىندى.
وندا ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ جانە ەنەرگەتيكا، مەتاللۋرگيا، گەولوگيالىق بارلاۋ، ونەركاسىپ كووپەراتسياسى، كولىك جانە لوگيستيكا، تسيفرلىق تەحنولوگيالار جانە باسقا دا سالالارداعى ءوزارا ءىس-قيمىلدى نىعايتۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى. مەملەكەت باسشىلارى دەڭگەيىندە قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتاردى جۇزەگە اسىرۋعا نازار اۋدارىلدى.
قازاقستان پرەمەر-ءمينيسترى مەن گەرمانيا فەدەراتيۆتىك رەسپۋبليكاسى بۋندەسراتىنىڭ پرەزيدەنتى ءوزارا ساۋدا كولەمىن ارتتىرۋ جوسپارلارىن تالقىلادى. قازاقستان – گەرمانيانىڭ ورتالىق ازياداعى جەتەكشى ەكونوميكالىق سەرىكتەسى. ەلىمىزدىڭ ۇلەسىنە گفر-دىڭ ورتالىق ازيا وڭىرىمەن جالپى ساۋداسىنىڭ 81%-ى تيەسىلى. بىلتىر قازاقستان مەن گەرمانيا اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 5,9%-عا ءوسىپ، شامامەن $4 ملرد-قا جەتتى. بۇل رەتتە قازاقستاندىق ءونىم ەكسپورتى 56,8%-عا ءوسىپ، $1,2 ملرد-تى قۇرادى.
كەزدەسۋدە ينۆەستيتسيالىق ارىپتەستىككە ەرەكشە كوڭىل ءبولىندى. 2005 جىلدان بەرى قازاقستان ەكونوميكاسىنا شامامەن $7,2 ملرد كولەمىندە تىكەلەي نەمىس ينۆەستيتسيالارى سالىنعان ونىڭ ىشىندە 90%-دان استامى شيكىزاتتىق ەمەس سەكتورعا تيەسىلى. ولار – وڭدەۋ ونەركاسىبى، حيميالىق ونىمدەر، قۇرىلىس ماتەريالدارى ءوندىرىسى، كولىك جانە اوك. بىرلەسكەن ينۆەستيتسيالىق پورتفەلدە بۇگىندە جالپى سوماسى $54,4 ملرد-تان اساتىن 65 جوبا بار. ەلىمىزدە نەمىس كاپيتالىنىڭ قاتىسۋىمەن 1100-گە جۋىق كاسىپورىن جۇمىس ىستەپ تۇر. جالپى سوماسى $1,1 ملرد-تان اساتىن 32 جوبا ءساتتى اياقتالعان.

سۋرەت: primeminister.kz سايتىنان الىندى.
قازاقستان مەن گەرمانيا اراسىنداعى ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناستا ەنەرگەتيكا سالاسى ماڭىزدى ءرول اتقارادى. قازاقستان گفر-عا مۇناي جەتكىزۋ بويىنشا ءۇشىنشى ورىندا تۇر. بىلتىر گەرمانيا 10,6 ملن توننا قازاقستان مۇنايىن يمپورتتاعان. كەلىسسوزدەر بارىسىندا قازاقستاندىق مۇنايدى گفر-عا جەتكىزۋ كولەمىن ارتتىرۋ پەرسپەكتيۆالارى تالقىلاندى.
نەگىزگى نازار سۋتەگى جانە «جاسىل» ەنەرگەتيكا سالاسىنداعى بىرلەسكەن جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا، مينەرالدى رەسۋرستاردى بىرلەسىپ يگەرۋدەگى ارىپتەستىككە، اەا اۋماقتارىندا وزىق ونەركاسىپتىك كلاستەرلەر قۇرۋعا جانە تەرەڭ تەحنولوگيالىق كووپەراتسيالار جاساقتاۋعا اۋدارىلدى.
«ءبىزدىڭ مىندەتىمىز – ەلىمىزدىڭ بەرىك ونەركاسىپتىك ىرگەسىن قالىپتاستىرۋ جانە ەكونوميكالىق جاعىنان ءوز-ءوزىمىزدى قامتاماسىز ەتۋگە قول جەتكىزۋ. ءبىز وڭدەۋشى سەكتوردى تەرەڭ وڭدەلگەن كلاستەرلەر قۇرۋ ارقىلى جەدەل دامىتۋعا باسا نازار اۋدارىپ وتىرمىز. باسىم باعىتتارعا مەتالداردى قايتا وڭدەۋ، مۇناي، گاز جانە كومىر حيمياسى، اۋىر ماشينا جاساۋ، ۋراندى كونۆەرسيالاۋ جانە بايىتۋ، سونداي-اق اۆتوموبيلدەردىڭ قۇرامداس بولىكتەرى مەن تىڭايتقىشتار جاتادى. قازاقستان گەرمانيالىق بيزنەس ءۇشىن تارتىمدى بولارلىق بارلىق فاكتورلارعا يە. بۇل دەگەنىمىز – ارتاراپتاندىرىلعان ەنەرگيا كوزدەرى، ترانزيتتىك جانە كولىكتىك الەۋەت، ماڭىزدى تابيعي رەسۋرستار. ينۆەستورلار ءۇشىن بىزدە ءارتۇرلى سالىقتاي جانە كەدەندىك جەڭىلدىكتەر قاراستىرىلعان»، — دەپ اتاپ ءوتتى ولجاس بەكتەنوۆ.

سۋرەت: primeminister.kz سايتىنان الىندى.
ءوز كەزەگىندە گەرمانيا فەدەراتيۆتىك رەسپۋبليكاسى بۋندەسراتىنىڭ پرەزيدەنتى انكە رەلينگەر قازاقستانمەن ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىستى نىعايتۋعا مۇددەلى ەكەنىن ءبىلدىردى.
«ءبىز ءسىزدىڭ ەلىڭىزگە ورتالىق ازياداعى ءبىز ءۇشىن ماڭىزدى مەملەكەت رەتىندە ۇلكەن قىزىعۋشىلىقپەن قارايمىز. ساياسي ديالوگ پەن مادەني-گۋمانيتارلىق ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ وڭ ديناميكاسىن ساقتاعىمىز كەلەدى. ەكونوميكا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋ – ءبىز ءۇشىن ماڭىزدى. قازاقستاندى ءبىز ەڭ الدىمەن جاقسى سەرىكتەس رەتىندە تانيمىز»، — دەپ اتاپ ءوتتى انكە رەلينگەر.
سونداي-اق ساۋدا-ەكونوميكالىق ارىپتەستىكتى ارتتىرۋدىڭ نەگىزگى فاكتورى رەتىندە كولىك-لوگيستيكالىق ءوزارا بايلانىستى دامىتۋدىڭ ماڭىزدىلىعى اتاپ ءوتىلدى. ورتا ءدالىز ارقىلى ەو ەلدەرىنە، سونىڭ ىشىندە گەرمانياعا جۇك كولەمى بىلتىر 4,5 ملن توننادان اسقان. قازاقستاننىڭ لوگيستيكالىق الەۋەتىن كەڭەيتۋ بۇگىندە بۇكىل ەۋروپالىق وداقتىڭ مۇددەلەرىنە سايكەس كەلەدى.

سۋرەت: primeminister.kz سايتىنان الىندى.
كەزدەسۋ قورىتىندىسى بويىنشا تاراپتار بارلىق پەرسپەكتيۆالىق باعىتتار بويىنشا ءوزارا ءتيىمدى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ نيەتىن جەتكىزدى.
Abai.kz