پالەستينا مويىندالا ما؟ يزرايل نەگە قارسى؟

«قىرىق كىسى ءبىر جاق، قىڭىر كىسى ءبىر جاق». تاپ وسى اتالى ءسوزدىڭ راستىعىن پالەستينانى كانادا، اۆستراليا جانە ۇلىبريتانيانىڭ 21 قىركۇيەكتە جەكە مەملەكەت رەتىندە مويىنداۋىنا بايلانىستى ءيزرايلدىڭ كەرتارتپا مىنەزىنەن اڭارىپ وتىرمىز.
كانادا، اۆستراليا، ۇلىبريتانيا، پورتۋگاليا مەملەكەتتەرى پالەستينانى رەسمي مويىندادى. نەتانياحۋ بولسا، ات-تونىن باۋىرىنا الىپ: «پالەستينا بولمايدى»، - دەپ تۋلاۋدا.
يزرايل پرەزيدەنتى يتسحاك گەرتسوگ پالەستينا مەملەكەتىنىڭ كانادا، اۆستراليا جانە ۇلىبريتانيا تاراپىنان مويىندالۋىنا تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، مۇنى «ناعىز بەيبىتشىلىكتى ىزدەگەن ادامدار ءۇشىن قايعىلى كۇن» دەپ اتادى.
يزرايل مەملەكەتىنىڭ باسشىسى 21 قىركۇيەكتە X الەۋمەتتىك جەلىسىندە: «بۇل بىردە-ءبىر پالەستينالىققا كومەكتەسپەيدى، بىردە-ءبىر تۇتقىندى بوساتۋعا قول ۇشىن بەرمەيدى جانە ەۆرەيلەر مەن پالەستينالىقتار اراسىندا كەلىسىمگە قول جەتكىزۋگە سەپتەسپەيدى. بۇل زۇلىم كۇشتەردىڭ قولتىعىنا سۋ بۇركەدى»، - دەپ جازدى.
يزرايل پرەزيدەنتى يتسحاك گەرتسوگ: «7 قازانداعى قاتىگەزدىكتەردەن كەيىن حاماس تەررورلىق ناۋقانىن جالعاستىرىپ، 48 ادامدى گازا سەكتورىنداعى تۋننەلدەر مەن جەر استى قاپاستارىندا ادام توزگىسىز جاعدايدا ۇستاۋدى جالعاستىرىپ وتىرعان كەزدە، حاماس-تىڭ پالەستينا مەملەكەتىنىڭ كەيبىر ەلدەر تاراپىنان تانىلۋىن قولدايتىنى ەشكىمدى تاڭ قالدىرمايدى»، - دەدى.
«The Times of Israel» باسىلىمى: «گازا سەكتورىندا حاماس سودىرلارىنىڭ قولىندا قالعان يزرايلدىك تۇتقىنداردىڭ وتباسى مۇشەلەرى دە كانادا، اۆستراليا جانە ۇلىبريتانيانىڭ پالەستينا مەملەكەتىن جاقىندارى بوساتىلعانعا دەيىن مويىنداۋىن ايىپتادى»، - دەپ جازادى.
كانادا مەن بىرىككەن كورولدىك پالەستينانى مويىنداۋعا بەل شەشىپ كىرىسكەن G7-ءنىڭ العاشقى ەلدەرى بولىپ تابىلادى. تاعى ءبىر اتاپ وتەرلىگى – بۇعان دەيىن بىرنەشە باتىس ەلدەرى، اتاپ ايتار بولسا، فرانتسيا، بەلگيا، مالتا، ليۋكسەمبۋرگ بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ جىل سايىنعى سەسسياسى كەزىندە پالەستينا مەملەكەتىن مويىنداۋعا نيەتتى ەكەنىن حابارلاعان ەدى.
ال پورتۋگاليا سىرتقى ىستەر ءمينيسترى پاۋلۋ رانجەل: «پورتۋگاليا پالەستينا مەملەكەتتىلىگىن مويىندادى»، - دەپ حابارلادى.
بۇعان دەيىن پالەستينانى بۇۇ-عا مۇشە 193 مەملەكەتتىڭ 147-ءسى مويىنداعان ەدى. 22 قىركۇيەكتە فرانتسيا بۇۇ-دا پالەستينانى رەسمي مويىنداۋعا ارنالعان كونفەرەنتسيا وتكىزەدى.
يزرايل پرەمەر-ءمينيسترى بينيامين نەتانياحۋ ۇلىبريتانيا، كانادا جانە اۆستراليا پالەستينا مەملەكەتتىلىگىن تانۋ تۋرالى مالىمدەمەلەرىنە تۇسىنىكتەمە بەرە وتىرىپ: «پالەستينا مەملەكەتى بولمايدى. يوردان وزەنىنىڭ باتىسىندا پالەستينا مەملەكەتى قۇرىلمايدى»، - دەپ شورت كەستى.
نەتانياحۋ: «ءبىز (يزرايل) لاڭكەستىك قۇرىلىمنىڭ قۇرىلۋىنا جول بەرمەۋ ءۇشىن جىلدار بويى ىشكى جانە سىرتقى قىسىمعا توتەپ بەردىك. ءبىز قاتال دا، اقىلعا سىيىمدى ارەكەت ەتتىك»، - دەدى. نەتانياحۋ ءيزرايلدىڭ «يۋدەيا مەن سامارياداعى (يزرايلدە يوردان وزەنىنىڭ باتىس جاعالاۋى وسىلاي دەپ اتالادى) قۇرىلىستى ەكى ەسە ارتتىرعانىن» جانە «وسى جولمەن جۇرە بەرەتىنىن» اتاپ ءوتتى.
«ءبىزدىڭ جەرىمىزدىڭ ورتالىعىنداعى تەررور مەملەكەتىن كۇشتەپ تاڭۋ ارەكەتىنە ءوزىم اقش-تان ورالعاننان كەيىن جاۋاپ بەرەتىن بولامىن»، - دەدى يزرايل پرەمەر-ءمينيسترى.
نەتانياحۋ اقش-قا بارىپ، وندا بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ 80-ءشى سەسسياسىنا قاتىسادى جانە اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپپەن كەزدەسەتىن بولادى.
سونداي-اق ءيزرايلدىڭ سىرتقى ساياسي ۆەدومستۆوسى پالەستينا مەملەكەتتىلىگىن مويىنداۋ شەشىمىن: «حولوكوستتان بەرى ورىن العان ەڭ ءىرى ەۆرەيلەردى جاپپاي ءولتىرۋدى ماراپاتتاۋ عانا ەمەس، سونداي-اق، حاماس-تى قولداۋدى نىعايتادى»، - دەپ مالىمدەيدى.
پالەستينا ۇلتتىق اكىمشىلىگىنىڭ ء(پۇا) توراعاسى ماحمۋد ابباس ۇلىبريتانيانىڭ پالەستينا مەملەكەتتىلىگىن مويىنداۋىنا بايلانىستى ءوز مويىنا العان بارلىق مىندەتتەمەلەردى ورىندايتىنىن مالىمدەدى.
ابباس: «ۇلىبريتانيانىڭ تاۋەلسىز پالەستينا مەملەكەتىن مويىنداۋىن جوعارى باعالاپ»، ونى «ءادىل جانە شىنايى بەيبىتشىلىككە قول جەتكىزۋ جولىنداعى ماڭىزدى قادام» دەپ اتادى. WAFA اگەنتتىگى تاراتقان مالىمدەمەدە ابباس: «ۇلىبريتانياعا ساپارى جانە پرەمەر-مينيستر كير ستارمەرمەن كەزدەسۋى كەزىندە قابىلدانعان رەفورمالار مەن مىندەتتەمەلەرگە [ادالدىعىن] راستادى»، - دەلىنگەن.
ابباستىڭ ايتۋىنشا: «بۇگىنگى كۇننىڭ باستى ماسەلەسى وق اتۋدى توقتاتۋ، گۋمانيتارلىق كومەك جەتكىزۋدى باستاۋ، بارلىق تۇتقىنداردى بوساتۋ، يزرايل اسكەرلەرىن گازا سەكتورىنان تولىق شىعارۋ، سونداي-اق قالپىنا كەلتىرۋ پروتسەسىن باستاۋ بولىپ تابىلادى».
Abai.kz