رەسەيدە 32 ۇلكەن جانە 40-تان استام كىشى ءموز-دەر (نپز) بار. رەسەي جىل سايىن 250-270 ملن توننادان استام مۇنايدى وڭدەيدى. بۇل وتە كوپ. اتالعان كورسەتكىش رەسەيدىڭ ىشكى نارىعىن قامتۋعا جانە سىرتقا جانارماي ساتۋعا جەتكىلىكتى سانالادى. مۇنايدى شيكى كۇيىندە ساتقانعا قاراعاندا، ونى وڭدەپ، دايىن ءونىم رەتىندە ساتۋ الدەقايدا ءتيىمدى. سوندا باعاسى بىردەن بىرنەشە ەسە قىمباتتايدى عوي.

ۋكراينا ءدال وسى سالاعا سوققىنى ارتتىرىپ جاتىر. تامىزدان بەرى ءموز-دەرگە سوققىنى ارتتىردى. حرونولوگياعا قارايىق: نوۆوكۋيبىشەۆ مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا 2-تامىز، 20-قىركۇيەكتە سوققى جاسالعان. ريازان مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا 2-تامىز، 5-قىركۇيەكتە سوققى جاسالعان. افيپ مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا 7-تامىز، 28-تامىزدا سوققى جاسالعان. ساراتوۆ مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا 10-تامىز، 16-قىركۇيەك، 20-قىركۇيەكتە سوققى جاسالعان. ۆولگوگراد مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا 14-تامىز، 19-تامىزدا سوققى جاسالعان. سىزران مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا 15-تامىز، 24-تامىز، 30-تامىزدا سوققى جاسالعان. نوۆوشاحتينسك مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا 21-تامىزدا سوققى جاسالسا، كۋيبىشەۆ مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا 28-تامىزدا سوققى جاسالعان. كراسنودار مۇناي وڭدەۋ زاۋىتى 30-تامىزدا سوققى جاسالدى. يل مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا 7-قىركۇيەكتە سوققى جاسالدى، ال جاڭا-ۋفا مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا 13-قىركۇيەكتە دروندار سوققى جاسادى. كيريش مۇناي وڭدەۋ زاۋىتى 14-قىركۇيەكتە سوققىعا ۇشىراسا، گازپروم نەفتحيم سالاۆات مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا 18-قىركۇيەكتە دروندار قوناققا باردى. ودان بەرى دە بىرنەشە ءموز سوققىعا ۇشىرادى. كورىپ تۇرعانىمىزداي، ءار زاۋىتقا كەمى ەكى مارتەدەن شابۋىل جاسالعان.

كۇنى كەشە عانا ورىنبورداعى ورسك مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا شابۋىل جاسالدى. ال بۇگىن Reuters كيريش مۇناي وڭدەۋ زاۋىتى جۇمىسىن توقتاتقانىن ايتتى. سوڭعى مارتە بۇل زاۋىتقا 4-قىركۇيەكتە ۋكراين دروندارى سوققى جاساعان بولاتىن.

دروندار ءموز-دەگى اۆت جۇيەلەرىن اتقىلايدى. بۇل ءموز-دەگى ەڭ ماڭىزدى قۇرىلعى سانالادى. اتموسفەرالىق-ۆاكۋمدىق قوندىرعى. ول ەكى ءتۇرلى قىزمەتتى اتقارادى ەكەن. ءبىرىنشىسى، مۇنايدى اتموسفەرالىق قىسىمدا قىزدىرىپ، بەنزين، كەروسين، ديزەل سياقتى جەڭىل ونىمدەردى شىعارادى. ەكىنشىسى، قالعان اۋىر قالدىقتاردى تومەن قىسىمدا ايداپ، مازۋت، گۋدرون سياقتى ونىمدەر الىنادى. مىنە، بۇل ءموز-ءدىڭ جۇرەگى. ۋكراينا وسى قوندىرعىلاردى نىساناعا الادى. سەبەبى قۋاتتى زىمىران جوق. قۋاتتى زىمىران سانى كوپ بولسا، تۇتاستاي ءموز-ءدى ۇرۋعا بولاتىن ەدى. بىراق ۋكراينادا ول جوق. سوندىقتان دروندار ارقىلى اۆت جۇيەلەرىن اتقىلايدى.

جالپى اۆت قوندىرعىسى ۆەلوسيپەدتىڭ شىنجىرى ىسپەتتەس. ەگەر شىنجىردى ءۇزىپ تاستاساڭ، وندا ۆەلوسيپەد جۇرمەي قالادى. قۇر تەمىرگە اينالادى. اۆت قوندىرعىلارى دا ءدال سولاي دەيدى ماماندار. نە ونى جوندەۋ كەرەك، نە الماستىرۋ قاجەت. بۇل ارالىقتا زاۋىت جۇمىسى توقتاپ تۇرادى نەمەسە از قۋاتپەن جۇمىس ىستەيدى. وسىلايشا نارىقتا جانارماي تاپشىلىعى پايدا بولادى.

قازىر رەسەيدە جانارماي تاپشىلىعى پايدا بولدى. ماسكەۋ جانارمايدى قيىر شىعىستان تاسۋعا جانە سىرتتان كىرگىزۋگە نيەتتى. سونىڭ ءبىر باعىتى يران بولۋى مۇمكىن. سەبەبى يراندا 9 ۇلكەن ءموز بار. ەكىنشى ەل رەتىندە بەلارۋس اتالۋدا. بەلارۋسقا مۇناي كىرگىزىپ، قايتا وڭدەپ، رەسەي ىشىنە جانارماي جەتكىزۋى مۇمكىن. بەلارۋستا ەكى عانا ءموز بار، ارتىقشىلىعى ۋكراينا ولاردى اتقىلامايدى. ساراپشىلار رەسەيدىڭ ورتالىق ازيادان جانارماي الۋى ەكىتالاي دەيدى. ويتكەنى ورتالىق ازيا كەرىسىنشە رەسەيدەن الادى.

وسىلايشا رەسەيدە جانارماي تاپشىلىعى بولۋدا. ۋكراينا شابۋىلدى ۇدەتۋى مۇمكىن. ءموز-دەرمەن قاتار قۇبىرلار، ستانتسيالار، تەرمينالدار مەن پورتتار نىساناعا ىلىگۋدە. ال وككۋپاتسيالىق اۋماقتا جانارماي قۇيۋ بەكەتتەرىن اتقىلاۋدا.

اسحات قاسەنعالي

Abai.kz