سەنبى, 5 قازان 2024
اباي.tv 46286 4 پىكىر 21 شىلدە, 2015 ساعات 19:15

تولەن ابدىكتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى

جازۋشى تولەن ابدىكتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان "قازاقفيلم" تۋىندىسى. فيلم 2012 جىلى دايىندالعان.

بەلگىلى قالامگەر تولەن ابدىكوۆ 1942 جىلدىڭ 4 قىركۇيەگىندە، قوستاناي وبلىسى جانگەلدين اۋدانى ەڭبەك اۋىلىندا تۋعان. قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى (2002). 1965 جىلى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن. 1965-70 جىلدارى "قازاقستان پيونەرى" (قازىرگى "ۇلان") گازەتىندە ادەبي قىزمەتكەر، ءبولىم مەڭگەرۋشىسى بولىپ جۇمىس ىستەگەن. 1970-77 جىلدارى "جالىن" الماناعىندا ءبولىم مەڭگەرۋشىسى، باس رەداكتوردىڭ ورىنباسارى، 1977-79 جىلدارى "قازاقفيلم" كينوستۋدياسىندا باس رەداكتور، 1979-90 جىلدارى قازاقستان كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ورتالىق كوميتەتىندە جاۋاپتى قىزمەتتە بولدى. 1990-92 جىلدارى "قازاق ادەبيەتى" گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ ەكىنشى حاتشىسى بولدى. 1993 جىلدان قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىندە سەكتور مەڭگەرۋشىسى. 1997 جىلدان باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى اپپاراتىنىڭ ىشكى ساياسات ءبولىمى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى.

تولەن ابدىكوۆتىڭ شىعارمالارى 1964 جىلدان جاريالانا باستادى. ءبىرىنشى "كوكجيەك" جيناعى 1969 جىلى، ودان كەيىن "كۇزگى جاپىراق" 1971 جىلى جارىق كوردى. 1974 جىلى  "اقيقات" اتتى پوۆەستەر مەن اڭگىمەلەر جيناعى دۇنيەگە كەلدى.  1979 جىلى "ايتىلماعان اقيقات " اڭگىمە-پوۆەستەر جيناقتارى، 1980-1981 جىلدارى ورىس تىلىندە "يستينا" اڭگىمەلەرى مەن پوۆەستەرى دەگەن اتپەن جارىق كورگەن. 1985 جىلى ء"ولى ارا", ء"بىز ۇشەۋ ەدىك" پەساسى رەسپۋبليكالىق  تەاتر ساحنالارىندا قويىلدى. گرەك اڭىزدارى "ەللادا ەرلەرىن"  قازاق تىلىنە اۋدارعان. بىرنەشە شىعارمالارى شەتەل تىلدەرىنە اۋدارىلعان. 1987 جىلى "اقشوقىدا قىس قاتتى" جانە 2002 جىلى "پاراسات مايدانى" جازىلعان. «پاراسات مايدانى» پوۆەسى توسىندىلىعىمەن ەرەكشەلەنىپ، بۇل تۋىندى پەن-كلۋبتىڭ سىيلىعىن يەلەنىپ، حالىقارالىق فرانتس كافكا اتىنداعى وردەنىمەن ماراپاتتالدى. حالىقارالىق ف. كافكا اتىنداعى قازاقستانداعى پەن كلۋب سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى (2003). ەۋروپالىق التىن مەدالدىڭ (2003), قازاقستان مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ يەگەرى (2004). 

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى  (2004).

تۇڭعىش رەت 1969 جىلى «كوكجيەك» اڭگىمەلەر جيناعى جارىق كورىپ، قازاق ادەبيەتىنە فيلوسوفيالىق پروزا جانرىن الا كەلگەن بەلگىل جازۋشى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ يەگەرى تولەن ابدىكوۆ 70 جاستا. 

جازۋشى 10-نان استام پوۆەست، اڭگىمە، 1 رومان، 2 پەسا اۆتورى. ال، تىرناق الدى «رايحان» اتتى اڭگىمەسىن قالامگەر 20 جاسىندا جازىپتى. بۇدان كەيىن دە تولەن ابدىكوۆتىڭ قالامى قارىمدى بولا ءتۇستى. "كۇزگى جاپىراق", "اقيقات", "ايتىلماعان اقيقات", ورىس تىلىندە "يستينا" اتتى پوۆەستەر مەن اڭگىمەلەر جيناعى وقىرماندارعا ۇسىنىلدى. ء"ولىارا", ء"بىز ۇشەۋ ەدىك" پەساسى رەسپۋبليكالىق تەاتر ساحنالارىندا قويىلدى. گرەك اڭىزدارى "ەللادا ەرلەرىن" قازاق تىلىنە اۋدارعان. سونىمەن قاتار، بىرنەشە شىعارمالارى شەتەل تىلدەرىنە اۋدارىلدى. 2002 جىلى جازىلعان "پاراسات مايدانى" پوۆەسى توسىندىلىعىمەن ەرەكشەلەنىپ، پەن-كلۋبتىڭ سىيلىعىن يەلەنىپ، حالىقارالىق فرانتس كافكا اتىنداعى سىيلىعىمەن ماراپاتتالدى. ال، سوڭعى جىلدارى «ارداگەر» اتتى پەسا مەن «تۇعىر مەن عۇمىر» اتتى پوۆەستىجارىققا شىعاردى. «ارداگەر» پەساسى ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 20 جىلدىعىنا ارنالعان دراماتۋرگيالىق شىعارمالار بايقاۋىندا باس جۇلدەنى جەڭىپ العاندىعىن وقىرماندار جاقسى بىلەدى.

Abai.kz

4 پىكىر