اسا قامقور، ەرەكشە مەيىرىمدى، كۇللى الەمدەردىڭ راببىسى، ون سەگىز مىڭ عالامدى اسا شەبەرلىكپەن جاراتقان جاراتۋشىمىز – اللاھقا شەكسىز ماقتاۋلار بولسىن.

زامانعا سەرت. انىعىندا ادام بالاسى ءسوزسىز زياندا. تەك يمانعا كەلگەن ءارى ىزگى امال جاساعان جانە ءبىر-بىرىنە اقيقاتتى ناسيحات ەتىپ، وسيەتتەگەن ءارى ءبىر-بىرىنە سابىردى ناسيحات ەتىپ، وسيەتتەگەندەردەن باسقالارى. ء(«ال-اسر» سۇرەسى، 1-3 اياتتار).

ۋاقىت سىرعىپ، كەرۋەن كوشىپ، زامانا دا ىلگەرى جىلجي بەرمەك. وتكەن كۇن تامىرعا تارالىپ، تاريحتىڭ قويناۋىنا كەتكەن سايىن قادىرى ارتا تۇسەدى. ال ەرتەڭگى كۇندى راقىم شاپاعاتى مول، عايىپتى ءبىلۋشى – اللادان باسقا ەشكىم بىلمەيدى. ءبىز ءومىر سۇرگەن ءداۋىردىڭ سوڭعى مەعدارىندا كۇللى ادامزات بالاسىنىڭ ساناسى مەن رۋحاني المەنى الدەقايدا وزگەرگەنى حاق. جاراتۋشىمىزدىڭ مۇقىم ادامزات بالاسىنا جىبەرگەن ۇلى كىتابى قاسيەتتى قۇران مەن پايعامبارىمىزدىڭ حاديستەرىندە بولاشاق زاماننىڭ قانداي بولاتىنى ەگجەي-تەگجەيلى باياندالعان. سونىڭ بارلىعى دەرلىك اينا قاتەسىز ورىندالىپ جاتقانىن ايقىن اڭعارۋعا بولادى. جۋىق ارادا «اقىرەت جايلى 100 سۇراق» اتتى شاعىن كىتاپشانى وقىپ شىعىپ ەدىم. سوندا مىناداي جولداردى ۇشىراستىردىم: ء«ومىر زىرىلداپ ءوتىپ، اقىرەت جاقىنداۋدا. ادامدار اراسىندا بۇ دۇنيەنى قالايتىندار دا، اقىرەتتى قالايتىندار دا بار. بۇگىن – جۇمىس ىستەيتىن كۇن، ەرتەڭ جۇمىس بىتەدى، ەسەپ تاپسىرىلادى. بولاشاعىن ويلاعان سانالى ادامنىڭ مىندەتى – بۇ دۇنيەدە ءبىر جولاۋشى سەكىلدى ارەكەت جاساۋ، ءولىم تۋرالى ويلاۋ، ولىمنەن كەيىنگى ومىرگە جاقسىلاپ دايىندالۋ». ءيا، باسى بار دۇنيەنىڭ، اقىرى دا بار. كەز كەلگەن جاراتىلىس باستاپقىدا اسەمدىكپەن، كوركەمدىكپەن جاراتىلادى دا، جىرىلىپ-تىلىمدەنىپ، ازعىندىققا ۇشىراپ، سوڭىندا قاقىراپ، تاۋسىلىپ، توزىپ، بىتەدى. دەمەك ءبارى دە ۋاقىتشا، جالعان. اتقان تاڭ مەن باتقان كۇننىڭ دە شەگى بار، ەش نارسە ماڭگىلىك ەمەس. مۇنداي كۇيدەن تەك جاراتۋشى ءجاببار يەمىز عانا پاك. سەبەبى، ماڭگىلىك ءبىر اللاعا عانا ءتان. اينالاداعى تابيعاتقا كوز سالىپ كورەلىك. تابيعات جىلدا ءولىپ، جىلدا تۇلەپ، جاڭارىپ وتىرادى. بارشا جاراتىلىس اتاۋلى ساۋىق-سايران قۇرىپ، جاڭاشا قۇلپىرعان جاس نارەستەدەي جارقىراپ، نۇرلانىپ، كوكتەم كەلەدى. ارتىنان جەمىستەرى ءپىسىپ، جەرگە ءتۇسىپ، ادامدار دا ءوسىپ جەتىلەتىنى سىقىلدى جايراڭداسىپ، جايماشۋاق جاز كەلەدى. ءپىسىپ جەتىلگەن نارسە مىندەتتى تۇردە سارعايىپ، قۋراپ باياعى جايراڭداعان جاز كەتىپ، قارتتىقتىڭ شاپانىن كيىپ كۇز كەلەدى. اقىرى جاراتىلىس اتاۋلى قىستا ۋاقتىنشا ءولىم قۇشىپ، قار استىندا جاتادى. كوكتەمدە قايتا جاندانىپ، الەم قايتا تىرىلەدى. بۇل ادامزات بالاسىنىڭ قيامەتتە قايتا تىرىلەتىنىن مەگزەيتىن -  بۇلتارتپاس دالەل. وسىلاي-وسىلاي ءومىر سىرعي بەرەدى. ءولىم بارشا جاراتىلىسقا ەرتە مە، كەش پە بايقاتپاي جەتىپ كەلەدى. ابىز بابالارىمىز:

اعىن سۋدىڭ ولگەنى – التى اي قىستا قاتقانى،

اسقار تاۋدىڭ ولگەنى – باسىن بۇلتتىڭ جاپقانى.

اي مەن كۇننىڭ ولگەنى – ەڭكەيىپ بارىپ باتقانى،

قارا جەردىڭ ولگەنى – قار استىندا قالعانى،

اجال دەگەن - اتقان وق، ءبىر اللانىڭ قاقپانى، -

دەگەن مارجان جولدارى سوزىمىزگە تولىق ءنار بەرە الادى. اينالامىزداعى بارشا جاراتىلىس اقىرەتتىڭ ەش ءشۇباسىز بولاتىندىعىن بىزگە ءتۇسىندىرىپ بەرەدى. سەبەبى بۇل فانيدە قىشا ءداننىڭ تۇيىرىندەي دۇنيەلەردىڭ ءوزى بىزگە ساباق.

دۇنيە دەگەن – وتكىنشى جاڭبىر سياقتى. ال بىزگە اقىرەتتە پانا بولاتىن – يگى امالدارىمىز عانا. مىسالى: ءبىر ادام وتكەلدەن ءوتىپ، مەجەلى جەرىنە جەتەم دەگەنشە قولىنان كەلەتىن بار امالدارىن جاساپ باعادى. ءبىز دە ناق سول امالداۋشى، سابىر ەتۋشى پەندە عانامىز. بۇگىنگى كۇندە كوپشىلىگىمىز دۇنيە تىرشىلىگىنىڭ بودانىنا اينالعانىمىز كورەر كوزگە تاڭسىق ەمەس. قازىر نەنىڭ زامانى؟ فيتنانىڭ (بۇلىكتىڭ), زينانىڭ، وتىرىكتىڭ، اقيقاتتى جاسىرۋدىڭ تاعىسىن تاعى ۇزىن-سونار كەساپاتتاردىڭ ەتەك جايعاندىعى قيامەتتىڭ بەلگىلەرىن بىلدىرمەي مە؟ ەندى ويلاپ قاراڭىزشى: ءبىر ادامعا ءبىر جۇمىستى اماناتتادىڭىز دەلىك. ماسەلەن; بالەن جەردە ءبىر شيپالى سۋ بار ەكەن. سول جەرگە بارىپ، سول سۋدان ءوزىڭ ءىش، ماعان دا الا كەل دەپ، - ءبىر جانعا كىشكەنە امانات جۇكتەدىك دەلىك. جىبەرگەن ادامىڭىزدىڭ نە ىستەپ نە قويىپ جۇرگەنىنەن ءسىز تولىعىمەن حاباردارسىز. ماناعى ادام سۋ تۇرماق نە ىستەپ، نە قويعانىن بىلمەي ىستەرگە ءتيىس ءىسىن ۇمىت قالدىرىپ، ماعىناسىز ساندالما دۇنيەلەردىڭ سوڭىنان ەرىپ كەتە بارادى. كۇندەردىڭ كۇنىندە ارىپ-ارشىپ، كيىمى توزىپ، وزىڭىزگە مىسكىن، بەيشارا حالدە قايتا ورالسا قانداي كۇيدە بولار ەدىڭىز؟ ول ادامىڭىز ءجونسىز ماقلۇقاتتارمەن التىن ۋاقىتىن زايا كەتىرمەي، تاپسىرعان جۇمىستى مۇلتىكسىز ورىنداپ، شيپالى سۋدان ءوزى دە ءىشىپ، سول سۋدى امانات ەتكەن ادامىنا اكەلىپ ىشكىزسە جانى كىرىپ، بويىنا دارمەن ءبىتىپ، ءبىر جادىراپ قالارى ءسوزسىز عوي. مىنە، ءبىز دە الگى شيپالى سۋعا جۇمسالعان پەندە سەكىلدىمىز. نەگىزگى بورىشىمىزدى ۇمىت قالدىردىق. جاراتۋشىمىز مۇقىم ادامزاتقا قۇران اتتى كومپاستى ءتۇسىردى. ايقىن جولىن باعدارلاسىن دەپ، جارىق ساۋلەنى ىزدەپ تاپسىن دەپ. ەندەشە قارايىق كومپاسىمىزعا ءجاببار يەمىز نە دەپ ەسكەرتۋ جاساپتى؟ «جىن مەن ادامزاتتى وزىمە قۇلشىلىق ەتۋدەن باسقا نارسە ءۇشىن جاراتپادىم.» ء(«از-ءزاريات» سۇرەسى، 56-ايات). ۇمىت قالدىرعانىمىزدىڭ تۇپكى سەبەبى دە سول اللانىڭ قاسيەتتى اياتىندا جازىلعان: «اقيقاتىندا، كۇپىرلىك ەتكەندەردى، /يمانسىزدىقتا قاتىپ قالعانداردى\ ساقتاندىرىپ ەسكەرتسەڭ دە، ەسكەرتپەسەڭ دە ولارعا ءبارىبىر، ولار يمانعا كەلمەيدى. اللاھ ولاردىڭ جۇرەكتەرى مەن ەستۋلەرىن مورلەگەن جانە ولاردىڭ كورۋلەرىنە – پەردە قويعان. سونداي-اق، ولارعا وتە ۇلكەن ازاپ بار». ء(«ال-باقارا» سۇرەسى، 6-7-اياتتار). البەتتە، كۇناعا بەلشەسىنەن باتىپ بىلىققان، اقيقاتتى وتىرىك دەگەن پەندەلەرگە اللا تاعالا بىلاي دەيدى: «ال، ولارعا: «جەر بەتىندە بۇزۋ-بۇلدىرۋشىلىك جاساماڭدار!» دەپ ايتىلسا: «شىن مانىندە، ءبىز – تەك قانا تۇزەتۋشىمىز»، - دەيدى. بىلىڭدەر! اقيقاتىندا، ناعىز بۇزۋشىلار – سولاردىڭ وزدەرى، الايدا ولار ونى سەزبەيدى» ء(«ال-باقارا» سۇرەسى، 11-12-اياتتار). دەمەك، بۇلار قۇراندا ايتىلعانداي شىندىقتى اسپەنسىگەن كۇناھارلار، مەن نە ىستەپ، نە قويدىم دەپ، - وزىنە-ءوزى ەسەپ بەرە الماعاندار عوي بۇل. بار كىنانى زامانعا ارتىپ قويعانبىز، شىركىن باسىمىز كۇنادان ادا. جوعارىداعى اياتتا ايتىلعانداي بەرىلگەن سەرت ورىندالادى. ونسىز دا ءبىرتالاي دۇنيەلەر وزبىرلىققا ۇشىراپ، ادىلەتسىزدىكتىڭ ەتەك جايىپ، ءبىلىمنىڭ قادىرى كەتىپ، جالعاندىق جايلاعان تىيىمسىز ارەكەتتەر قۇدايدان اجىراپ قالۋعا اكەلىپ سوقتىرماي ما؟ اباي اتامىز الداعى زامانىڭ سۋرەتسىز-سيپاتسىز، ءمانسىز-ماعىناسىز بولىپ وتەرىن ءوز ولەڭدەرىندە ايتىپ كەتكەن.

 كوك تۇمان – الدىڭداعى كەلەر زامان،

ءۇمىتتى ساۋلە ەتىپ كوز كوپ قادالعان.

كوپ جىلدار كوپ كۇندى ايداپ كەلە جاتىر،

سيپات جوق، سۋرەت تە جوق، كوزىم تالعان.

ول كۇندەر – وتكەن كۇن مەن ءبارى ءبىر ءباس،

كەلەر، كەتەر، ارتىنا ءىز قالدىرماس.

سونىڭ ءبىرى – ارناۋلى تاۋسىنشاق كۇن،

ارعىسىن ءبىر-اق اللا بىلەدى راس.

راس. وتكەن كۇندە بەلگى جوق. كۇندەرىمىز تاۋسىنشاق، وتپەلى. ۋاقىتتا بايان جوق، تابانداپ تۇرمايدى. بار بىلەرىمىز – اقىرەتكە بەت العان پەندە ەكەندىگىمىز. بابالارىمىزدىڭ ايتقانىنىڭ ءبىرتالايى قازىرگى قوعامدا بولىپ ءارى دەسە تولىپ جاتىر. سول بابالارىمىز ءومىر سۇرگەن ۋاقىت تەحنيكاعا جەتىك تە ەمەس ەدى عوي، الايدا ساناسى مەن رۋحانياتى تولىق كەمەلدەنگەن دانالاردىڭ اششى شىندىقتارىن جىپكە تىزۋدەن باسقا قولدان كەلەر قايران جوق. قازاقتا ادىلقازى دەگەن اۋزىمەن قۇس تىستەگەن شەشەن وتكەن. شەشەننىڭ جىرلارىندا تۇلكى زاماننىڭ مىڭ قۇلپىراتىنىنان نەبىر اقپارلار بەرىلەدى:

                               ۇلكەننىڭ ءتىلىن كىشى الماس،

                               اراقسىز تاماق ىشە الماس.

                               انانىڭ ءتىلىن قىزى الماس،

                               قىز سيفاتىن بىلە الماس.

                               اتانىڭ ءتىلىن بالا الماس،

                               ادالدىقتا تۇرا الماس.

                               ءمورسىز قاعاز جوق بولسا،

                               قادام باسىپ جۇرە الماس.

                               ايەل دەگەن بي بولار،

                               قازىنا اتالعان ءۇي بولار.

                               الىس بولماس ول زامان،

                               قانداي عانا كۇي بولار؟

                               قولىنا ەسە تيگەن سوڭ،

                               جاقىنىنا قاس بولار.

                               ادىلەتسىز ادامدار،

                               تەرىس ىستەن توزادى،

                               قانشا بارلىق بولسا دا

                               پەيىلدەرى تار بولار.

                               ءدال سول زامان كەلگەندە

                          ء     باتۋاسىز ەل بولار.

مىنە، بۇل سول وتكەن عاسىردا ايتىلعان بۇگىنگى ءومىر. ادام بالاسى ادامگەرشىلىكتەن ايىرىلىپ، ازعىندىق پەن كۇيرەۋدىڭ از-اق الدىندا تۇر. جاراتىلىسى ۇمىت، ۇلى ماقساتى باقۇل بولۋعا تاياۋ. اعاشتاعى ءوسىپ شىققان جەمىسىنە تامسانا قاراپ، ونى جەمەستەن بۇرىن، بۇل قالاي ءوسىپ ءوندى، مۇنىڭ تامىرىندا قانداي دۇنيە استاسىپ جاتىر دەپ ويلار ما ەكەنبىز؟ تامىرىمىز قۇراندا ايتىلعان عوي: «اقيقاتىندا، ءبىز ادامدى /ادام اتانى\ لايدىڭ نەگىزىنەن جاراتتىق. كەيىن ونى بەرىك ورىنعا ورنالاسقان تامشى /ۇرىق سۋ\ ەتتىك. سودان كەيىن تامشىنى ۇيىعان قان ەتىپ جاراتتىق، ۇيىعان قاندى ءبىر ءتىلىم /شاينالعان سەكىلدى\ ەت ەتىپ جاراتىپ، /شاينالعان سەكىلدى\ ەتتى سۇيەكتەر ەتىپ جاراتتىق، سۇيەكتەردى ەتپەن قاپتادىق. سودان كەيىن ونى وزگە جاراتىلىسپەن جاراتتىق. جاساپ شىعارۋشىلاردىڭ ەڭ جاقسىسى اللاھ – اسا بەرەكەلى». ء(«ال-مۋمينۋن» سۇرەسى، 12-14-اياتتار). باسقاسى باسقا، بۇل كىتاپ انانى ءۇيت، مىنانى ءبۇيت دەپ، - ويدان شىعارىلعان اسەردى نەمەسە قۇرعاق اقىل مەن  قيىننان قيىستىرىلعان كوركەم ءسوزدى تاپسىرلەپ وتىرعان جوق. بۇل كىتاپ سەنى «مەن جاراتتىم»، «مەن ولتىرەم» ءارى «قايتا تىرىلتەم» دەپ وتىر. تاعى دا باقارا سۇرەسىنىڭ ەكىنشى اياتىندا جاراتۋشىمىز بىلاي دەيدى: «مىنە وسى كىتاپتا كۇدىك جوق، تاقۋالار ءۇشىن تۋرا جول كورسەتۋشى». («باقارا» سۇرەسى، 2-ايات»).  نەگە قاراڭعىدان جارىق ساۋلەگە جول سالاتىن كۇدىكسىز كىتاپپەن جالعان دۇنيەنى اقيقاتپەن ءماندى ەتىپ وتكىزبەسكە؟ ءباز-بىرەۋلەردىڭ قيسىنسىز، وتىرىك سوزىنە سەنىپ، عۇمىردى ماعىناسىز، ماحرۇم ەتۋ – ناداندىقتىڭ شىڭى عوي. ءدىلمار بابامىز موڭكە بي بۇگىنگى ءدىنىمىز حاقىندا ايتقان اقيقاتىن مىنا جولداردان بايقاۋعا بولادى: «الاشۇبار ءتىلىڭ بولادى، ءدۇدامالداۋ ءدىنىڭ بولادى» دەگەن، - سوزدەرىنەن بۇگىنگى زاماننىڭ بەت الىسىن انىق اڭعارۋ قيىنعا سوقپايدى. كىمنىڭ مۇسىلمان، كىمنىڭ مۇنافىق ەكەندىگىن ايىرۋ ءتىپتى مۇمكىن ەمەس. ء«بىر جاماندىقتىڭ ءبىر جاقسىلىعى بار»، - دەمەۋشى مە دانا حالقىمىز؟! وسىنداي ۋاقىتتاردا وتىرىگى مەن شىندىعى ارالاسقان سوزدەردى ايتۋدان، ونى ناسيحاتتاپ، تىڭداۋدان گورى «مەن سەنى جاراتتىم» دەگەن، - قاسيەتتى كىتاپقا ءۇڭىلىڭىز دە، وعان ساي امال ەتىڭىز. ياكي ايتىلعانداردى وقىپ قانا قويماي، ول سوزدەردى ىسكە اسىرۋدىڭ قامىنا كىرىسىڭىز. «زامانعا سەرت» بەرگەن ءجاببار يەمىزگە قۇلشىلىق جاساپ، اقىرەتكە يمان كەلتىرگەنىڭىز – كوز كورىپ، قۇلاق ەستىمەگەن نىعمەتكە جەتەلەمەي مە؟ اۋەلى اللاعا سەن، سونان سوڭ اباي ءمۇمىن ايتپاقشى: «وزىڭە سەن، ءوزىڭدى الىپ شىعار، ەڭبەگىڭ مەن اقىلىڭ ەكى جاقتاپ» دەيتىننىڭ كەرى كەلدى. نەنىڭ دۇرىس، نەنىڭ بۇرىس ەكەنىن بىلمەيتىن مىنا زامان تۋرالى اللانىڭ سۇيگەن قۇلى (س.ا.ۋ.) بىلاي دەيدى: ءابۋ ھۇرايرا (ر.ا.) ريۋايات ەتكەن حاديستە: ء«بىر كۇنى پايعامبارىمىز (س.ا.ۋ.) ءبىر توپ اداممەن اڭگىمەلەسىپ وتىرعاندا ءبىر ءباداۋي كەلىپ ودان: «قيامەت قاشان بولادى؟» - دەپ سۇرادى. پايعامبارىمىز (س.ا.ۋ.) الگى ءباداۋيدىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرمەستەن اڭگىمەسىن ءارى قاراي جالعاستىرا بەردى. سوندا كەي ادامدار ءوزارا: «اللاھ ەلشىسى (س.ا.ۋ.) ءباداۋيدىڭ ايتقانىن ەستىدى، الايدا قويعان سۇراعىن ۇناتپادى»، - دەسە، ەندى بىرەۋلەرى: «جوق، ول ونىڭ ءسوزىن ەستىمەدى»، - دەستى.  پايعامبارىمىز (س.ا.ۋ.) ءسوزىن تامامداعان سوڭ: «قيامەت كۇنى جايىندا سۇراعان قايسىسىڭ؟» - دەدى. سوندا الگى ءباداۋي: «ۋا، اللاھتىڭ ەلشىسى! مىنا مەن ەدىم»، - دەدى. پايعامبارىمىز (س.ا.ۋ.) وعان: «امانات جوعالعان كەزدە قيامەت-قايىمدى كۇتە بەر» - دەدى. ءباداۋي: «ول قالاي جوعالادى؟» - دەپ قايتا سۇرادى. سوندا پايعامبارىمىز (س.ا.ۋ.): ء«ىس (عىلىم، باسشىلىق سەكىلدى ماڭىزدى قىزمەتتەر) لايىق ەمەس ادامدارعا تابىستالعان كەزدە (اماناتقا قيانات جاسالعان بولادى، مىنە، سوندا) قيامەت-قايىمدى كۇتە بەر»، - دەپ جاۋاپ بەردى»، - دەگەن. (بۇحاري، يلم 2 /ريقاق 35). قاراڭىزشى! ەكى دۇنيەنىڭ ءسارۋارى، كۇللى «ادامزاتتىڭ اسىل ءتاجى» بولعان پايعامبارىمىزدىڭ ايتقان اقيقاتتارى وسى كۇندە ورىن الىپ جاتقانى ەلگە ايان عوي. سونداي-اق، حاق جولىنىڭ حابارشىسى تاعى ءبىر حاديسىندە: ميرداس ءال-ءاسلامي (ر.ا.) ريۋايات ەتكەن: «پايعامبارىمىز (س.ا.ۋ.): «قيامەت-قايىم تاياعاندا، ساليقالى ادامدار بىرىنەن سوڭ ءبىرى بۇل دۇنيەدەن وزىپ اللاھپەن قاۋىشادى. اقىرىندا جەر بەتىندە ارپا مەن قۇرمانىڭ جامان قالدىقتارى سەكىلدى قادىر-قاسيەتى جوق ناشار ادامدار عانا قالادى. اللاھ ولارعا تامشىداي زەر سالمايتىن بولادى»، - دەپ ايتتى»، - دەگەن. (بۇحاري، ريقاق 9). پەندەگە اللانىڭ نازارىنان تىس قالعاننان ارتىق اۋىر جازا جوق شىعار، ءسىرا. نەتكەن اۋىر ۇكىم. ءاي، دۇنيە-اي دەسەڭشى. كۇندەردىڭ كۇنى بازارىڭ تارقايدى-اۋ سەنىڭدە. اللا بىزگە ءومىر اتتى – بازاردى ءناسىپ قىپتى، نىعمەتتەرىمەن، ريزىق-نەسىبەسىمەن. ەندەشە وسىناۋ شات-شادىمان بولىپ وتكەن كول-كوسىر دۇنيەنىڭ ەسەبىن مەندە جاراتۋشىما بەرەم عوي، - دەگەن وي ءاربىر پەندەنىڭ كوكىرەگىندە سايراپ تۇرۋى شارت ەمەس پە؟!

                                  انا جاتىرىنان شىقتىق بازارعا

                                  ءبىر كەبىن الىپ قايتتىق مازارعا، -

دەگەن استاردىڭ بايىبىنا تەرەڭ ۇڭىلە وتىرىپ، مازاردا دا ءبىزدى كۇتەتىن عايىپ الەمىنىڭ بار ەكەنىن استە ۇمىتپاعان ءلازىم. ءابۋ ھۇرايرادان ريۋايات ەتىلگەن تاعى ءبىر حاديستە: نۇرلى ءنابي (س.ا.ۋ.): اللا تاعالا: «ساليقالى قۇلدارىم ءۇشىن كوز كورمەگەن، قۇلاق ەستىمەگەن ءھام ەشبىر ادام بالاسىنىڭ ويىنا دا كىرىپ شىقپاعان كەرەمەت سىي دايىندادىم»، - دەپ ايتتى»، - دەگەن.

ءابۋ ھۇرايرا وسىعان دالەل رەتىندە: «ولارعا دۇنيەدە جاساعان جاقسىلىقتارى ءۇشىن بەرىلەتىن، ءارى ولاردى شەكسىز قۋانىشقا بولەيتىن، قانداي قۇپيا سىي-سياپاتتىڭ بار ەكەنىن ەشبىر جان بىلمەيدى» - دەگەن اياتتى وقىساڭدار جەتكىلىكتى بولادى»، - دەگەن. (بۇحاري، ءتافسيرۋس-سۋرا 32-1; مۋسليم، ءجاننا 2). البەتتە، ويىمىزدا جۇرگەن ءبىراز دۇنيەنى اق قاعازعا ءتۇسىرىپ، قالامىمىزعا ارقاۋ ەتتىك. ەندىگى اتقارار ءىسىمىز - «يمان» اتتى ءمولدىر باستاۋدان شولدەگەن رۋحىمىزدىڭ ءشولىن قاندىرۋ. زامانعا سەرت ەتكەن جاراتۋشىعا جۇرەكپەن جالبارىنا قۇلشىلىق ەتىپ، اقىرەتكە يمان كەلتىرۋ ارقىلى جۇرگەن جەرىمىزدە ىزگىلىكتىڭ شامشىراعىن مازداتىپ، اينالامىزعا جىلۋ سىيلاپ جۇرسەك، ەكى دۇنيەدە دە ءجۇزىمىزدىڭ جارىق بولعانى، ادامدىقتان اتتاپ، اركىمنىڭ حاقىسىن جەپ حايۋاننان دا تومەن دارەجەگە تۇسسەك، ەكى دۇنيەمىزدىڭ كارىپ بولعانى. دۋلات اقىن ايتپاقشى:

                                يماندى بۇل دۇنيەدە ەر سۇرايدى،

                                تىتىرەپ دارەتسىزدەن جەر جىلايدى،

                                 كوپ جەگەن كىسى اقىسىن زالىم-زۇلىم

                                 بەك قىسىپ قابىرعاڭنان كور سۇرايدى.

                                 يمانى ادال قۇلدىڭ دايىن بولار،

                                 كوڭىلگە جاماندىعى ايان بولار،

                                 بۇلداعان ءسۇتىن-كۇشىن ءسۇت قورلىقتار

                                 كورىڭە ولگەننەن سوڭ شايان تولار.

ءيا، دۇنيەدە ەشبىر نارسە ماقساتسىز جارالماعان. ءاربىر پەندە مەن ومىرگە نەگە كەلدىم؟ نە ىستەۋىم كەرەك؟ قايدا بەت الدىم؟ – دەپ وزىنە ءوزى سۇراق قويىپ، جاساعان ءاربىر ىسىنە ءوز-وزىنەن ەسەپ الار بولسا، ادامگەرشىلىككە قادام باسقانى. ەمتيحانعا دايىندىقسىز كىرگەن وقۋشى اۋديتورياداعى سىناعىنا كىرگەن ساتتە سان سوعىپ، اقىرى ەمتيحاننان قۇلاپ تىنادى. بۇل وقۋشى ءۇشىن «زيانعا ۇشىراۋ» بولىپ تابىلادى؟ ال ءبىز شە؟ اقىرەتتەگى ەمتيحانعا دايىنبىز با؟   

ءازىمحان يسابەك

Abai.kz