حالىقارالىق قاتىندار مەرەكەسىمەن الدىن-الا شىن بۇيرەكتەن قۇتتىقتايمىن!

سانامىز سان رەت فورماتتالىپ، تالاي فايلىمىز ۇشتى-كۇيلى ەمەس، ءتورتتى-كۇيلى جوعالىپ كەتكەن حالىقپىز عوي. سول جوعالعان فايلدىڭ ءبىرى - قاتىن ءسوزى. ءسوزى قالعان عوي، بىراق ماعىناسى جوعالىپ كەتكەن. ال ماعىناسى قانداي ەدى دەگەندە، بەلگىلى عالىم تۇرسىن جۇرتبايدىڭ مىنا ءتاپسىرى ەسكە سالسىن سىزدەرگە:

"قاتىن — اۋەلگى زاڭدىق قۇقى مەن ماعىناسى بويىنشا دارەجەلىك اتاۋ. كادىمگىدەي دارەجە! وتاعاسىنان كەيىنگى زاڭدى بيلىك يەسى، جەرگە مۇراگەرلىك ەتەتىن، مۇلىك پەن مالدىڭ ەنشىلەسى. قازاق قوعامىنداعى قاتىندار — اۋلەتتىك ورنىنا قاراي: بايبىشە، توقال، قۇداعي، قۇداشا، كەلىن، قىز، ابىسىن، اجىن، جەڭگە، سونداي-اق ءوزى تەڭدەس ەركەكتەرمەن تەڭ قۇقىقتا ارقايسىسى ءوز ورنىنا قاراي بيلىككە ارالاسىپ، ەنشى الىپ، ءتيىستى سىباعاسىن بولىسكەن. ءتىپتى كۇڭنىڭ دە مۇراگەرلىك قۇقى بولعان. ال بۇگىنگى ءتىل اينالىمىنداعى ايەل ۇعىمىنىڭ ارابشا ماعىناسى — كۇڭسى، ياعني كۇڭنەن دە تومەن، باس ەركى جوق، ولسە — قۇنسىز، ەڭبەگىنە جالاقى تولەنبەيتىن، تۋعان بالاسى دا ەسەپكە الىنبايتىن باسىبايلى ءۇي سالماسى. كەڭەستىك ساياسات تۇسىندا ساۋاتى تومەن، بىراق بەلسەندى قازاق ايەلدەرى: ء«بىز مەنشىك يەسى — قاتىن ەمەسپىز، مال-مۇلىكسىزبىز، باسىبايلى كرەستيانكالار سياقتى ءبىز دە ايەلدەرمىز» دەپ تاپتىق استار بەرىپ، 1927 جىلدان باستاپ شىققان جۋرنالدىڭ اتىن «ايەل تەڭدىگى» (كەيىنگى «قازاقستان ايەلدەرى») دەپ اتادى. سودان باستاپ «ايەل» ۇعىمى ۇعىم رەتىندە قالىپتاسىپ قالدى. ال وزبەك، تۇرىكمەن، قىرعىز، تاتار، نوعاي، قاراقالپاقتار «ايەل» تەرمينىنەن سانالى تۇردە باس تارتتى. ايەلدەرگە ارنالعان باسىلىمدارى «وزبەكستان قوتىن-قىزلارى»، «تاتارستان قاتىنلارى» دەپ اتالدى"...