نۇرلان ەرىمبەتوۆ: «بيلىكتەگىلەر ەرتەڭ جاۋاپكەرشىلىكتىڭ ءبارىن ەلباسىنا جاباتىن بولادى»
- ءسىز بەلگىلى ساياساتتانۋشىسىز. كوپتەگەن ساياساتكەرلەرمەن، قوعام قايراتكەرلەرىمەن، بيلىك وكىلدەرىمەن كۇندەلىكتى كەزدەسىپ، پىكىرلەسىپ ءجۇرسىز. كاسىبي مامان رەتىندە قالاي ويلايسىز، ءبىزدىڭ قوعام العا جىلجىپ بارا ما، الدە كەرى كەتۋدە مە؟
- ءسىز بەلگىلى ساياساتتانۋشىسىز. كوپتەگەن ساياساتكەرلەرمەن، قوعام قايراتكەرلەرىمەن، بيلىك وكىلدەرىمەن كۇندەلىكتى كەزدەسىپ، پىكىرلەسىپ ءجۇرسىز. كاسىبي مامان رەتىندە قالاي ويلايسىز، ءبىزدىڭ قوعام العا جىلجىپ بارا ما، الدە كەرى كەتۋدە مە؟
- بۇل وتە قيىن سۇراق. ويتكەنى، دەنى دۇرىس قوعامدا مۇنداي سۇراق بولماۋى كەرەك. جۇمىس بارىسىندا كوپتەگەن شەتەلدىك ارىپتەستەرىمىزبەن كەزدەسىپ تۇرامىز. ماسەلەن، سول ازاماتتار ءوزى ءومىر سۇرەتىن قوعامدا ەرتەڭ، ارعى كۇنى نە بولاتىنىن ءبىلىپ وتىرادى. ءتىپتى، بىلمەگەن كۇننىڭ وزىندە ولاردا ەشقانداي ۇرەي جوق. ال، ءبىزدىڭ كۇننەن كۇنگە الاڭداۋشىلىعىمىز ارتىپ بارادى. ەرتەڭ نە بولادى، بۇرسىگۇنى ءبىزدى نە كۇتىپ تۇر، ەشتەڭە بىلمەيمىز. سەبەبى، بىزدە قولعا الىنعان ءىس دۇرىس ناتيجەمەن اياقتالعان ەمەس. ونىڭ ۇستىنە بىزدەگى ۇرەيدىڭ تابيعاتى - بيلىكتىڭ اۋىسپاۋىندا. ماسەلەن، كەشەگى ءبىر وداقتان شىققان رەسەي بولسىن، ۋكراينا، گرۋزيا نەمەسە تاعى باسقالارى بولسىن بيلىكتىڭ اۋىسۋىنا ۇيرەنگەن. گورباچەۆتى ەلتسين الماستىردى، ءپۋتيننىڭ ءىزىن مەدۆەدەۆ باستى. سوندىقتان ول قوعامدا ەرتەڭ بيلىك اۋىسسا نە بولامىز دەگەن ۇرەي، قورقىنىش جوق. باسشىلار اۋىسقانىمەن ەل بۇرىنعىداي ءومىر سۇرۋدە. جاعداي ناشارلاپ تا كەتكەن جوق، كۇرت جاقسارىپ تا كەتپەدى. ماسەلە، وسىندا. اركىم ءوز تىرلىگىن جاساپ جاتىر، ال بيلىكتىڭ اۋىسۋى ولار ءۇشىن تابيعي زاڭدىلىق. ءبىز بولساق كۇنى ەرتەڭ نە بولادى دەگەن سۇراقتى وزىمىزگە كۇندە قويامىز. جەكە ادامدى، ارينە، بۇل ماسەلە ابدەن تولعاندىرۋى ءتيىس. بىراق قوعامدا مۇنداي سۇراقتىڭ تۋىنداۋى جاقسىلىقتىڭ نىشانى ەمەس. مىناداي ءبىر وقيعا ەسىمنەن كەتپەيدى. سەكسەنىنشى جىلداردىڭ باس كەزى-اۋ دەيمىن، ماسكەۋدە جاستاردىڭ ءبىر ءىس-شاراسى ءوتىپ، سوعان شەتەلدەن كوپتەگەن قوناقتار كەلدى. اڭگىمەلەسە كەلە ءبىز ولاردىڭ كەيبىرىنىڭ ەلدەرىندەگى ۇكىمەتتى كىم باسقاراتىنىن، مينيسترلەردىڭ كىم ەكەنىن بىلمەيتىنىن بايقادىق. ءبىز ولار نادان، ساۋاتسىز ەكەن دەگەن پىكىرگە كەلدىك. ويتكەنى، كەڭەس جاستاردى وك-ءنىڭ كانديداتتارىن، بيۋرو مۇشەلەرىن، ءبارىن-ءبارىن جاتقا بىلەتىنبىز. ەندى ويلاپ وتىرسام ولار ناعىز باقىتتى جاندار ەكەن. ولارعا بيلىكتە كىمنىڭ وتىرعانى، كىمنىڭ كەلىپ، كىمنىڭ كەتەتىنى قىزىق ەمەس. ويتكەنى، جاعدايلارى دۇرىس، اركىم ءوزىنىڭ الدىنا قويعان ماقساتىنا جەتۋدى عانا ويلايدى. وعان ەشكىم كەدەرگى جاسامايدى. مىنە، ناعىز ازاماتتىق قوعام سونداي بولۋى كەرەك.
- بۇگىنگى بيلىكتە داعدارىس ورىن الىپ وتىر دەگەنگە قالاي قارايسىز؟
- قازىرگى بيلىكتە جاۋاپكەرشىلىكتى ءوز موينىنا الاتىن ادامدار جوق. ۇكىمەت باسشىسىنان باستاپ اۋىل اكىمدەرىنە دەيىن اڭگىمەسىنىڭ القيسساسىن «ەلباسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا، ەلباسىنىڭ ايتۋى بويىنشا» دەپ باستايدى. «بۇل ماسەلەنى مەن كوتەردىم، بۇل ءىستى مەن باستادىم» دەپ ەشكىم ايتپايدى. سوندىقتان، ونىڭ اياقسىز قالۋىنا دا جاۋاپ بەرمەيدى. ماسەلە وسىندا. بيلىكتە جاۋاپكەرشىلىك جوق. ءبارى دە ەلباسىنىڭ كولەڭكەسىندە ءجۇر. ويتكەنى، ولاردى بۇگىنگى ەلدىڭ دامۋى ەمەس، نازارباەۆتان كەيىن قالاي ءومىر سۇرەمىز دەگەن ماسەلە ءجيى تولعاندىرادى. شىنىن ايتقاندا، پرەزيدەنتتىڭ جەكە، ادامي دراماسى جالعىز قالىپ قويعاندىعى. سەبەبى، قازىر ونىڭ اينالاسىندا ءوزىنىڭ زامانداسى دەرلىك ەشكىم جوق. جانىنداعىلاردىڭ ءبارى دەرلىك ەلباسىنان 20-30 جاس كىشى ازاماتتار. ولاردى تەك نازارباەۆتان كەيىن قالاي ءومىر سۇرەمىن دەگەن سۇراق تولعاندىرادى. سوندىقتان جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشىپ، ەرتەڭ الدەقانداي زامان بولا قالسا بار كىنانى تۇڭعىش پرەزيدەنتكە ارتا سالماقشى. ال بىزگە، قوعامعا، حالىققا ولاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگى قاجەت. ءوز بەتىنشە جۇمىس ىستەي بىلەتىن ىسكەر ازاماتتار كەرەك.
- دەمەك، ولاردىڭ بۇگىنگى ەلباسىنا ادالدىعى كوزبوياۋشىلىق قانا بولعانى عوي. ەرتەڭ ونى ساتىپ كەتۋگە بۇگىن دايىن دەگەن ءسوز ەمەس پە بۇل؟
- مۇنداي جاعداي تاريحتا مىڭ مارتە قايتالانعان. بۇل رەجيمنىڭ توتاليتارلىق نەمەسە اۆتوريتارلىق بولۋىنا عانا قاتىستى ەمەس. بۇل بيلىك وكىلدەرىنىڭ ازاماتتىق پوزيتسيالارىنىڭ جوقتىعىنان. ەرتەڭ بيلىك اۋىسقان كەزدە وسىلاردىڭ قالاي سايرايتىنىن قازىر-اق بولجاۋعا بولادى. ولار: «مەن ول جۇيەنى ىشىنەن ءىرىتىپ ءجۇردىم»، - دەپ سايرايتىن بولادى. اتاسىنىڭ باسى، ءبىز ولاردىڭ ءىس-ارەكەتىن كورىپ، ءبىلىپ ءجۇرمىز. وكىنىشكە وراي، بۇگىنگى بيلىكتىڭ تابيعاتى سونداي. بيلىككە جاقسى ادامدار كەلمەيدى دەپ ايتا المايمىن. كەلەدى. بىراق ول ورتانىڭ، جۇيەنىڭ دەگەنىنە كونەدى. ايتپەسە، قىزمەتىنەن كەتەدى.
- قازىرگى بيلىكتەگى كلانارالىق تارتىس نەگە كۇشەيىپ بارادى؟ بۇل قوعام ءۇشىن قاۋىپتى ەمەس پە؟
- جاعدايدىڭ بۇلايشا ۋشىعۋىنىڭ بىردەن-ءبىر سەبەبى تاعى دا سول «ەرتەڭ قالاي بولادى؟» دەگەن سۇراقتان تۋىندايتىنى ءسوزسىز. بۇرىنعىداي ەمەس، قازىر بىرەۋدى بيلىكتەن كەتىرۋ وڭاي ەمەس. ءبىر ءمينيستردى قىزمەتىنەن كەتىرۋ ءۇشىن سول سالانىڭ اۋدانداعى، اۋىلداعى باسشىسىنان دەيىن قىزمەتىنەن كەتۋگە ءتيىس. ماسەلە وسىندا. اسىرىسە، سوڭعى بەس-التى جىلدا كوماندالىق جۇيە تامىرىن تەرەڭ جايدى. ياعني، ءبىر ادام عانا كەتپەيدى، ۇلكەن ءبىر ارميا ورنىنان جىلجيدى. بۇل تايپالىق، رۋلىق، جەرلەستىك ارقىلى توپتاسۋدان تۋىنداپ وتىرعان جايت. ادامدار جەكە-دارا بەلگىلى ءبىر ناتيجەگە جەتۋ قيىن بولعاندىقتان وسىلاي توپتاسۋدا. بۇل ارادان ساياسات ىزدەۋدىڭ دە قاجەتى جوق. بۇل اركىمنىڭ جەكە باسىنىڭ مۇقتاجدىعىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىنان تۋىندايدى. مۇنداي توپتاردىڭ بارلىعىنىڭ دا قۇقىق قورعاۋ ورىندارىندا ءوز ادامدارى بار. ارقايسىسىنىڭ اقپارات كوزدەرى بار. ايتالىق، دوسقاليەۆتىڭ پارا العانىن قارجى پوليتسياسى كەشە عانا بىرەۋ ارىز جازعان سوڭ عانا ءبىلدى دەيسىز بە؟ بۇرىننان بىلگەن. قاجەت كەزىندە سوققى جاساپ وتىر. تۋرا وسىلاي - بيلىكتەگى ءار ادام تۋرالى قارسىلاستارىنىڭ اقپاراتتارى، ءارحيۆى بار. كەرەك كەزدە تارتپانى اشادى دا شىعارادى.
- بۇل تارتىستار ەرتەڭ كورشى ەلدەردەگى سەكىلدى بەي-بەرەكەتسىزدىككە ۇرىندىرماي ما؟
- مەن بيلىكتە جۇرگەن كوپتەگەن دوستارىما ىلعي مىنانى ايتامىن: ازاماتتاردىڭ ميتينگ وتكىزۋىنە، شەرۋگە شىعۋىنا شەكتەۋ قويماۋ كەرەك. ولار سۇراعان جەرىنە جينالىپ، كەلىسىلگەن مەرزىمدە ءىس-شاراسىن وتكىزسىن. سول كەزدە حالىق ساياساتتىڭ دا مادەنيەتى بار ەكەنىن تۇسىنەدى. ميتينگىشىلەر دە وزدەرىنە جاۋاپكەرشىلىك الىپ، قاقتىعىستارعا جول بەرمەيتىن بولادى.
- بۇگىنگى بيلىك جۇرگىزىپ وتىرعان ساياسات ناتيجەسىندە ۇلتتىق مۇددەنىڭ اياققا تاپتالۋى ءسىزدىڭ جانىڭىزدى اۋىرتپاي ما؟
- ارينە، اۋىرتادى. بىراق بۇل ورايدا مەنىڭ ءوز كوزقاراسىم، ۇستانىمىم بار. جالاڭ ايعايدان گورى ناقتى ىسپەن اينالىسقاندى ءجون كورەمىن. كەيبىر اعايىندار مەنى تۇسىنەدى، كەيبىرى سوگە-جامانداپ جاتادى. بىراق، مەنىڭ ويىمشا ءبىز ەرتەڭ وسى ماسەلەلەرگە ناقتى جاۋاپ بەرەتىن ادامداردى بۇگىن انىقتاپ الۋىمىز كەرەك. بارلىعىن زامانعا جابۋعا بولمايدى. مىسالى، جەتپىسىنشى-سەكسەنىنشى جىلدارى الماتىدا اينالدىرعان جالعىز قازاق مەكتەبى بار ەدى. ال، بىردەي رەجيمدە ءومىر ءسۇرىپ جاتقان وزبەكستان، قىرعىزستان سەكىلدى ەلدەردە ۇلتتىق مەكتەپتەردىڭ سانى 70-80 پايىز بولدى. بۇعان كىم كىنالى؟ زامان با؟ جوق، ارينە، ادامدار، بۇگىنگى ءتۇرلى مىنبەرلەردە ۇرانداتىپ ۇلت ماسەلەسىن، ءتىل ماسەلەسىن كوتەرىپ جۇرگەن اعالارىمىز كىنالى. كىمدەردى ايتىپ وتىرعانىمدى ءىشىڭىز سەزەتىن شىعار. ولار سول ماسەلەنى نەگە سول زاماندا كوتەرمەدى؟ ال بۇگىن پاتريوتپىن دەپ اۋىزدىعا ءسوز، اياقتىعا جول بەرمەيدى. ولار نەگە وزدەرىنىڭ سول كەزدەگى جالتاقتىعىنا جاۋاپ بەرمەيدى؟ قازىر مەنىڭ قولىمدا بيلىك جوق، سەنىڭ قولىڭدا بيلىك جوق. بىراق قولىندا بيلىگى بار، وسى ماسەلەگە جاۋاپتى تۇلعالار قايدا؟ ولار ەرتەڭ جاۋاپ بەرە مە؟ مىنە، وسى ماسەلەنى ءبىز كۇن تارتىبىنە قويۋىمىز كەرەك. ءبىز قازىر سولاردىڭ اتىن اتاپ، ءتۇسىن تۇستەپ وتىرساق قانا ولاردا جاۋاپكەرشىلىك پايدا بولادى. ءيا، وتە اۋىر ماسەلە. بىراق ءبىز وسىنى كوتەرۋىمىز كەرەك. مىسالى، گولوششەكيننىڭ كەزىندە مەنىڭ اجەمنىڭ مالىن الىپ كەتۋگە ونىڭ ءوزى كەلگەن جوق قوي. شولاقبەلسەندى قازاقتار كەلدى. كەلدى دە سىپىرىپ-سيىرىپ ءبارىن الىپ كەتتى. «اجە، مىناۋ ەشكىڭدى، سيىرىڭدى توعايعا اپارىپ تىعىپ قوي، بالا-شاعاڭنىڭ ءناپاھاسى عوي، مەن كورمەگەن بولايىن» دەمەدى. ءبىز بولساق ءبارىن گولوششەكينگە جاپتىق تا، شولاقبەلسەندىلەردىڭ اتىن اتاپ، ءتۇسىن تۇستەمەدىك. بۇگىن ولاردىڭ ۇرپاقتارى سول قانىپەزەر اتالارىنىڭ اتىنا مەشىت سالىپ، كوشە بەرىپ دارىپتەپ جاتىر. ءبىز اقيقاتتى ايتىپ، كىمنىڭ كىم ەكەنىن جاريا قىلساق ولار سويتە الار ما ەدى. بۇل بۇگىنگى باسشىلارعا ساباق بولار ەدى. ءبىزدىڭ ەڭ ۇلكەن تراگەديامىز وسى. بار كىنانى بيلىككە، زامانعا جابا سالامىز دا اركىم ءوزىن جاۋاپكەرشىلىكتەن الا قاشادى.
- مىسالى، قازاق ءتىلىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىل مارتەبەسىنە تولىق يە بولا الماۋىنا ناقتى كىمدەر كىنالى دەپ سانايسىز؟
- ونى ايتۋ وتە قيىن. سەبەبى، بۇگىن ءبارى «پاتريوت»، ءبارى «ءتىل جاناشىرى». مىسالى، ءماسىموۆتىڭ ءوزى بىلدىرلاپ قازاقشا سويلەيدى. ماعان ونداي قازاقشانىڭ بەس تيىن قۇنى جوق. ەرتىسباەۆ «مەن مينيستر بولعاندا ءتىلدى دامىتۋعا بيۋدجەتتى ەكى ەسە ءوسىردىم» دەيدى. اينالايىن-اۋ، ول اقشانى قالتاسىنان شىعارعان جوق قوي. ءسىز بەن ءبىزدىڭ اقشامىز. ياعني، قازىر ءبارى باتىر، ءبارى جاناشىر. ويتكەنى، ناقتى ءىس بولماعان سوڭ، وسىلاي كوزبوياۋشىلىقپەن اينالىسادى. ءتىپتى، ءتىلدىڭ ماسەلەسىن كوتەرىپ جۇرگەن اعالارىمىزدىڭ ءوزى سول ءتىلدىڭ بايلىعىن تولىق پايدالانبايدى. قۇر ايعاي، قىزۋ ۇراننان اسپايدى. سول اعالارىمىز حالىقتىڭ الدىنا شىققان كەزدە قازاق ءتىلىنىڭ مول بايلىعىن پايدالانىپ، بيلىكتى ماقتامەن نەگە باۋىزدامايدى؟ ءبىزدىڭ حالىق وتە سەزىمتال. سويلەۋشىنىڭ ماقتاپ تۇرىپ داتتاعانىن، داتتاپ تۇرىپ ماقتاعانىن بىلە قويار ەدى. مىسالى، ەل الدىندا پرەزيدەنتتى ماقتاپ تۇرىپ، سىنامالاپ سىن دا ايتۋعا بولار ەدى. بيلىك ونى تۇسىنبەسە دە، حالىق ۇعا قويار ەدى. الايدا، سول اعالارىمىز تازا قازاقشا سويلەگەنىمەن كوممۋنيستىك يدەولوگيانىڭ تىلىندە سارناپ تۇرعانىن بايقايسىز.
- ءوزىڭىز ازامات رەتىندە ۇلتتىق مۇددەنى كوتەرۋگە قالاي ات سالىسىپ ءجۇرسىز؟
- مەن كىمدەردى پاتريوت دەپ سانايمىن؟ اۋىلداعى اعايىندى، قالاداعى قاراپايىم باۋىرلاردى. ماسەلەن، كەزىندە قازاقتىڭ قولىنان ەشتەڭە كەلمەيدى، وزگە ۇلتتار كوشىپ كەتسە قازاق كۇن كورە المايدى دەيتىن. قازىر قاراڭىزشى، قازاقتار بارلىق كاسىپتى مەڭگەرىپ العان. ورىستىلدىلەر مىنا ۇرانداتىپ جۇرگەن اعالاردان، ءتىلدىڭ جىرىن ايتىپ تاۋىسا الماي جۇرگەن جالعان پاتريوتتاردان قورىقپايدى. ايعايلاپ-ايعايلاپ قويادى دەپ ءمان بەرمەيدى. ولار مىناۋ ءسىز بەن بىزدەن قورقادى. ويتكەنى، ءبىز ولاردىڭ نانىن، كاسىبىن الىپ قويدىق. ماقتانعانىم ەمەس، «ايتPark» كلۋبى ارقىلى مەن كوپتەگەن ساياساتكەرلەر، پارتيالار اتقارا الماي وتىرعان ىستەردى جۇزەگە اسىرىپ جاتىرمىن. مۇندا پىكىر الماسۋعا وپپوزيتسياسى بار، وزگەسى بار تالاي ادام كەلدى. ءۇش جىلدىڭ ىشىندە مەن كوپ جۇمىس اتقاردىم دەپ ايتا الامىن. بۇعان دەيىن، مىسالى مۇنداي كلۋبتار تەك ەۆرەيلەردىڭ كاسىبى، بيزنەسى بولاتىن. مىنە، ولاردىڭ قولىنان كەلەتىن ءىستى ءبىز دە اتقارىپ وتىرمىز. سوندىقتان مەن قوعامنىڭ ىلگەرىلەۋىنە، ۇلتتىق مۇددەنىڭ جوعارى تۇرۋىنا ءوز ۇلەسىمدى قوسىپ ءجۇرمىن دەپ سانايمىن.
- ەرىمبەتوۆ ۇلتتىق مۇددەگە جۇمىس ىستەمەيدى، ۇلتشىل-پاتريوتتاردان بويىن اۋلىق ۇستايدى دەگەن اڭگىمەگە نە ايتاسىز؟
- قازىرگى ۇلتشىل-پاتريوتتارعا قوسىلاي المايتىن باستى سەبەبىم - ولاردىڭ كوتەرگەن ماسەلەرىن، ايتىپ جۇرگەن اڭگىمەلەرىن مەن الدەقاشان، جيىرما جاسىمدا باسىمنان وتكەرىپ قويعانمىن. ياعني، مەن بۇگىنگى احۋالعا ولاردان گورى باسقاشا قارايمىن. ولار قازاق ءتىلىنىڭ ارتىقشىلىعىن، قاجەتتىلىگىن، قازاقتىڭ مىقتىلىعىن دالەلدەپ اۋرە. مەن ونى ءوزىم ءۇشىن، مەنى بىلەتىندەر ءۇشىن الدەقاشان دالەلدەگەنمىن. ياعني، مەنى بىلەتىن وزگە ۇلت وكىلدەرى قازاق ۇلتىن جاقسى قىرىنان عانا تانىعانى ءسوزسىز. سول سەكىلدى ۇلتىمىزدى جامان جاعىنان تانىتىپ جۇرگەندەر دە از ەمەس. جەكە ادامعا قاراپ بەلگىلى ءبىر ۇلت تۋرالى پىكىر تۇيەتىندەر از بولمايدى. ۇلتشىل-پاتريوتتارمەن كوبىنەسە وسى تۇرعىدا پىكىرىمىز ۇيلەسپەيدى. ولار قازاقتىڭ ارتىقشىلىعىن دالەلدەپ اۋرە، ال مەن بولسام ماسەلەگە باسقا تۇرعىدا كەلۋدەمىن. مىسالى، «ايتPark» ارقىلى مەن تار ايادا قالىپ جۇرگەن كوپتەگەن ساياساتكەرلەردىڭ، قوعام قايراتكەرلەرىنىڭ ءۇنىن حالىققا جەتكىزدىم. سوندا مەنىڭ پاتريوتتىعىم كەم بولعانى ما؟ مەن ولاي ويلامايمىن.
- جاستار تۋرالى پىكىرىڭىز قانداي؟
- تاۋەلسىزدىكتىڭ تال بەسىگىندە تەربەلىپ ءوسىپ كەلە جاتقان جاستاردىڭ جانارىندا وت جانىپ-اق تۇر. تەك سول ۇلكەن كۇش-جىگەردى دۇرىس باعىتتاپ، ەلدىڭ يگىلىگىنە اينالدىراتىن بيلىك جوق.
- ءبىزدىڭ ۇلتتىق يدەيامىز قانداي بولۋى كەرەك؟ كارىم ءماسىموۆ ايتقانداي يننوۆاتسيالىق يندۋستريا ءبىزدىڭ ۇلتتىق يدەيامىز بولۋى كەرەك پە؟
- ول بالانىڭ اڭگىمەسى ءتارىزدى عوي. قازىر ءبىزدىڭ قوعامىمىز سيىردىڭ بۇيرەگىندەي بولىپ ءتۇرلى توپتارعا، اعىمدارعا، كوزقاراستارعا، پارتيالارعا، مۇددەلەرگە ءبولىنىپ كەتتى. مۇنىڭ ءوزى ءبىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىمىزگە قاتەر توندىرەدى. حالىقتى تىلىنە، ۇلتىنا قاراماي بىرىكتىرۋ - ۇلتتىق يدەيا وسى بولۋى كەرەك. جالاڭ ۇرانعا بوي الدىرعانشا حالىقتى بىرىكتىرۋ تەتىكتەرىن تابۋىمىز كەرەك.
- اڭگىمەڭىزگە راحمەت!
اردابەك سولداتباي، «اباي-اقپارات»