قاراعاندىلىق ءبىر توپ قوعام قايراتكەرلەرى پرەزيدەنتىمىز ن.نازارباەۆقا، پارلامەنت پالاتالارىنىڭ سپيكەرلەرىنە، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ مۇشەلەرىنە باعىشتاپ ءۇشبۋ حات جازىپتى. ولاردىڭ كوكسەگەنى قازاق بيلىك ورگاندارىنىڭ «ۇلتتىق» پرينتسيپ بويىنش قۇرىلۋى. ياعني، دەيدى ولار، قازاقستاندا وتىز جەتى پايىز وزگە ەتنوس وكىلدەرى تۇراتىن بولسا، ولاردىڭ بيلىكتەگى وكىلدەرىنىڭ سانى دا ءدال سونداي بولۋى كەرەك-مىس.

ءۇشبۋ حات اۆتورلارىنىڭ ءبىرى دميتري بويكونىڭ پىكىرنشە، قازاقستان 120-دان 140-قا دەيىن ەتنوستار مەكەندەگەن پوليەتنيكالىق مەملەكەت بولىپ تابىلادى. «1992 جىلعا دەيىن وسى ەتنوستاردىڭ بارلىعى دا بيلىك ورگاندارىندا پروپورتسيالى تۇردە وتىرعان بولاتىن. بۇگىن، سوڭعى ساناق دەرەكتەرىنە سەنەتىن بولساق، ەلدىڭ 63% جەرگىلىكتى ۇلت وكىلدەرى بولسا، قالعان 37% پايىزى باسقا ۇلىستاردىڭ وكىلدەرى بولىپ تابىلادى. سوعان قاراماستان، سوڭعىلاردىڭ بيلىك ورىندارىنداعى سانى نەبارى 8-9% پايىزدان اسپايدى»، - دەپ قىنجىلىپ وتىر بويكو مىرزا.

قاراعاندىلىق جازعىشتاردىڭ پىكىرىنشە، بۇنداي «ادىلەتسىز» كادر ساياساتى، قوعامدا ەتەك الىپ وتىرعان سىبايلاس جەمقورلىققا، رۋشىلدىققا، جەرشىلدىككە اكەلىپ سوعىپ وتىر-مىس. ولاردى جەڭۋ ءتىپتى وڭاي شارۋا ەكەن. ول ءۇشىن كەڭەس زامانىندا قولدانىلعان كادرلاردى تاعايىنداۋ كەزىندەگى ەتنيكالىق كۆوتالاردى قايتادان ەنگىزسەك جەتىپ جاتىر! بيلىكتە قازاق، ورىس، كارىس، نەمىس وتىرسا قوي ۇستىنە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان زامان ورناپ، بارشا جۇرت باقىتقا كەنەلەتىن بولادى!

قاراعاندىلىق ءبىر توپ قوعام قايراتكەرلەرى پرەزيدەنتىمىز ن.نازارباەۆقا، پارلامەنت پالاتالارىنىڭ سپيكەرلەرىنە، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ مۇشەلەرىنە باعىشتاپ ءۇشبۋ حات جازىپتى. ولاردىڭ كوكسەگەنى قازاق بيلىك ورگاندارىنىڭ «ۇلتتىق» پرينتسيپ بويىنش قۇرىلۋى. ياعني، دەيدى ولار، قازاقستاندا وتىز جەتى پايىز وزگە ەتنوس وكىلدەرى تۇراتىن بولسا، ولاردىڭ بيلىكتەگى وكىلدەرىنىڭ سانى دا ءدال سونداي بولۋى كەرەك-مىس.

ءۇشبۋ حات اۆتورلارىنىڭ ءبىرى دميتري بويكونىڭ پىكىرنشە، قازاقستان 120-دان 140-قا دەيىن ەتنوستار مەكەندەگەن پوليەتنيكالىق مەملەكەت بولىپ تابىلادى. «1992 جىلعا دەيىن وسى ەتنوستاردىڭ بارلىعى دا بيلىك ورگاندارىندا پروپورتسيالى تۇردە وتىرعان بولاتىن. بۇگىن، سوڭعى ساناق دەرەكتەرىنە سەنەتىن بولساق، ەلدىڭ 63% جەرگىلىكتى ۇلت وكىلدەرى بولسا، قالعان 37% پايىزى باسقا ۇلىستاردىڭ وكىلدەرى بولىپ تابىلادى. سوعان قاراماستان، سوڭعىلاردىڭ بيلىك ورىندارىنداعى سانى نەبارى 8-9% پايىزدان اسپايدى»، - دەپ قىنجىلىپ وتىر بويكو مىرزا.

قاراعاندىلىق جازعىشتاردىڭ پىكىرىنشە، بۇنداي «ادىلەتسىز» كادر ساياساتى، قوعامدا ەتەك الىپ وتىرعان سىبايلاس جەمقورلىققا، رۋشىلدىققا، جەرشىلدىككە اكەلىپ سوعىپ وتىر-مىس. ولاردى جەڭۋ ءتىپتى وڭاي شارۋا ەكەن. ول ءۇشىن كەڭەس زامانىندا قولدانىلعان كادرلاردى تاعايىنداۋ كەزىندەگى ەتنيكالىق كۆوتالاردى قايتادان ەنگىزسەك جەتىپ جاتىر! بيلىكتە قازاق، ورىس، كارىس، نەمىس وتىرسا قوي ۇستىنە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان زامان ورناپ، بارشا جۇرت باقىتقا كەنەلەتىن بولادى!

قاراعاندىلىق بەلسەندىلەردىڭ حاتىن «لاد» سلاۆيان قوزعالىسىنىڭ باسشىلارىنىڭ ءبىرى ماكسيم كرامارەنكو دا قۇلشىنا قولداپ وتىر. «قازاقستانداعى ورىستار» اتتى ۆەب-سايتقا جازعان ماقالاسىندا كرامارەنكو مىرزا بىلاي دەپ كوكىپتى:  «بىزدەر جيىرما جىل بويى ەلىمىزدەگى دوستىق پەن تولەرانتتىلىقتىڭ تەك قانا ساپالىق ەمەس، ساندىق، ستاتۋستىق ولشەمى بولۋى كەرەك ەكەنىن شارشاماي ايتىپ كەلەمىز. بۇگىنگى كۇنى ورىستىلدىلەردىڭ بيلىكتەگى سانى كوڭىلگە قونبايدى. ونداعى ءجۇز پايىز قازاقتاردىڭ وتىرۋى، كەشىرىڭىزدەر، نونسەنس بولىپ تابىلادى».

ورىس-سلاۆيان ۇيىمدارىنىڭ ارمانى وسى! «قازاقتار جۇزگە بولىنەدى، شەتىنەن ترايباليست، ءبىرىن-ءبىرى ءتۇتىپ جەۋىنەن ۇستاپ تۇرعان بىزدەر، ورىستارمىز» دەپ لاعادى كازاك اتاماندارىنىڭ ءبىرى زاحاروۆ. الايدا، قۇداي ساقتاسىن، ەگەر كەيبىر افريكا مەن ازيا ەلدەرىندەگىدەي بيلىكتى دەموكراتيالىق ەمەس، ەتنيكالىق پرينتسيپپەن قالىپتاستىراتىن بولساق ناعىز ءترايباليزمنىڭ ءوزى ورناماي ما؟

«اباي-اقپارات»