ارقالىق قالاسىنىڭ كوشەسىمەن كەلە جاتىپ ءبىر شاعىنداۋ ءۇيدىڭ قابىرعاسىنداعى ەسكەرتكىش تاقتاعا كوزىم ءتۇستى. جا­قىنداعان سوڭ قايتا-قايتا وقي بەردىم. كو­ڭىلىم قۇلا­زىپ سالا بەر­دى. ءوزىم ءتىرى­سىندە ءپىر تۇتاتىن نا­زاربەك اعا بەكتەمىسوۆ تۇرعان ءۇي ەكەن.
ءسوز زەرگەرى نازەكەڭ كەشەگى كيە­لى تورعاي توپىراعىنان شىق­قان وت اۋىزدى، وراق ءتىلدى، ەرەن جۇيرىكتەردىڭ جالعاسى بولاتىن. اركەز ءساتى تۇسكەن سايىن بار دۇنيەنى ۇمىتىپ، بار ىقىلاس-پەيىلىممەن ول كىسىنى تىڭداۋ مۇراتىم ەدى.
ءسوز قادىرىن بىلمەيتىن شالاعاي بالا كەزىمدە تومەنگى سىنىپتا سول اعادان ءدارىس الدىم. ول ۋاقىتتا اكەسى بەكتەمىس اتامىز دا ءتىرى ەدى. پاراساتتى، ۇزىن ساقال-مۇرتى بار، وتكىر ءتىلدى، ولەڭ شىعاراتىن، ەمشىلىگى بار، اۋىل-ۇيگە سىيلى اقساقال بولاتىن.

ارقالىق قالاسىنىڭ كوشەسىمەن كەلە جاتىپ ءبىر شاعىنداۋ ءۇيدىڭ قابىرعاسىنداعى ەسكەرتكىش تاقتاعا كوزىم ءتۇستى. جا­قىنداعان سوڭ قايتا-قايتا وقي بەردىم. كو­ڭىلىم قۇلا­زىپ سالا بەر­دى. ءوزىم ءتىرى­سىندە ءپىر تۇتاتىن نا­زاربەك اعا بەكتەمىسوۆ تۇرعان ءۇي ەكەن.
ءسوز زەرگەرى نازەكەڭ كەشەگى كيە­لى تورعاي توپىراعىنان شىق­قان وت اۋىزدى، وراق ءتىلدى، ەرەن جۇيرىكتەردىڭ جالعاسى بولاتىن. اركەز ءساتى تۇسكەن سايىن بار دۇنيەنى ۇمىتىپ، بار ىقىلاس-پەيىلىممەن ول كىسىنى تىڭداۋ مۇراتىم ەدى.
ءسوز قادىرىن بىلمەيتىن شالاعاي بالا كەزىمدە تومەنگى سىنىپتا سول اعادان ءدارىس الدىم. ول ۋاقىتتا اكەسى بەكتەمىس اتامىز دا ءتىرى ەدى. پاراساتتى، ۇزىن ساقال-مۇرتى بار، وتكىر ءتىلدى، ولەڭ شىعاراتىن، ەمشىلىگى بار، اۋىل-ۇيگە سىيلى اقساقال بولاتىن.
اراعا ونداعان جىلدار سالىپ، نازا­عاڭمەن 70-جىلداردىڭ باسىندا كەزدەستىم. ول ۋاقىتتا بۇل كىسى اۋداندىق گازەتتە. ءابىل­قايىر حان مەن باراق سۇلتان تۋرالى “حان مەن جالاۋ” اتتى پوەما جازىپ ءجۇر ەكەن. جينالعان جەردە اڭگىمە اراسىندا سول داس­تانىن جاتقا ايتىپ وتىردى. ءبىر سوزدەن ءبىر ءسوزدى بالالاتىپ تۋدىرىپ، قارا ءسوزدىڭ ءوزىن ۇيقاستىرىپ توگىپ-توگىپ جىبەرەدى. قابات­تاسىپ سويلەۋگە ەشكىمنىڭ دارمەنى جوق، تەك شەشەننىڭ وتىرىسىنا، ءجۇرىس-تۇرىسىنا، سويلەۋ مانەرى مەن وتتى كوزىنە، سىمباتتى كەسكىن-كەلبەتىنە اۋزىن اشىپ، كوزىن جۇمىپ تامسانعان جۇرت. اعالاپ، الدى-ارتىن وراپ كىشىلىك قىزمەتىمىزدى كورسەتتىك. سول ازعانتاي بىرگە بولعان ۋاقىت ارمانداي بولىپ، كەيىن دە ول كىسىمەن ۇنەمى كەزدەسۋدى اڭساپ ءجۇردىم. ءسويتىپ، نازاربەك اعانى ءپىر تۇتتىم.
1979 جىلى تورعاي وبلىسىنىڭ امان­گەل­دى اۋدانىنىڭ ايداي-سەيتەن دەگەن جە­رىندە وب­لىستىق شوپاندار سلەتى ءوتتى. نازار­بەك اعا دا كەلگەن ەكەن، ىزدەپ بارىپ، سالەم بەردىم. اڭگىمە اراسىندا اعا “اقشىعاناق” اتتى جىر جيناعىنا ەل-جۇرتتىڭ ريزا ەكە­نىن ەكى-ءۇش اۋىز ولەڭمەن جەتكىزدى. نەشە الۋان جۇيەلى اڭگىمەلەردى، تەرمە، ولەڭدەردى، شەجىرە، تاريحتى جەلدەي ەسىپ ايتىپ وتىردى.
90-جىلدارى قۇمكەشۋ اۋىلىندا كەزدەس­تىم. كەشكە سالىم وزەن جاعاسىندا وتىرسام، استىندا ۋاز كولىگى بار نازەكەڭ كەلە جا­تىر. ءبىرتالاي وتىرىپ اڭگىمەلەستىك، بۇرىن­عىداي ەمەس دەنساۋلىعى سىر بەرە باستا­عانداي. بۇل اسىل اعانى سوڭعى كورۋىم ەكەن.
نازەكەڭ جايلى، ونىڭ ازا­­مات­تىق قىر­لا­رى تۋرالى قا­تار­لاس­تارى­نان ۇنەمى سۇ­راپ وتى­رامىن. باس­­پادان جارىق كور­گەن ماتە­ريال­دا­رىن وقي­مىن. بالاسى اسقاربەك ءىنىمىز اكە­سى جايلى ەستە­لىكتەر جازىپ ءجۇر. بۇل ارينە نازەكەڭدەي تۇلعا ءۇشىن جەت­كىلىكسىز. بۇگىندە ءسوز قادىرىن بىلمەيتىن، نە جەت­كىزىپ ايتا المايتىن، نە اتالى سوزگە قو­ناق بەرىپ تىڭداي المايتىندار كوبەيدى. كوم­پيۋتەرگە تەلمىرىپ، شىعارعان دايىن اس­تى تاڭداماي، تالعاماي جۇتۋ ەتەك الۋدا. ءسوز­دىڭ بەدەلى كەتىپ بارادى. جينالعان جەر­دە بوس اڭگىمە، داۋ-داماي. ون ادام باس قوس­سا ەكى-ەكىدەن داۋرىعىپ، نە وزدەرى دۇرىس ءسوز ايتپايدى، نە ءسوز تىڭدامايدى. ەكى ءسوزدىڭ باسىن قوسا المايتىن، قازاقشاسى جۇتاڭ، شالاقازاق كوبەيمەسىن دەسەك، نازەكەڭ سە­كىلدى ءتىلدى، ءسوي­لەۋ شەبەرلىگىن ارتتىرۋدى قول­عا الۋى­مىز  قاجەت. ءتىلدى دامىتايىق دە­گەن قۇر ءسوز­دەن گورى، ونى  بارشا قازاقستان­دىقتارعا ۇيرەنۋدى مىندەتتەيتىن ناقتى زاڭ كەرەك.
حالقىمىزدىڭ قازىناسى– اۋىز ادە­بيەتى مەن شەشەندىك ونەر ءداستۇرىن بۇگىنگى زامانعا دەيىن جەتكىزگەن نازاربەك اعا سىن­دى شەشەندەردىڭ سوزدەرىن جيناپ، ءسوز ءسوي­لەۋ مانەرى مەن شەشەندىگىن ناسيحاتتاپ، جاس­تار اراسىندا سويلەۋ ءداستۇرىن قالىپتاس­تىرۋعا بولماي ما؟! ءسوز سويلەۋ مانەرىنەن، قارا ءسوز وقۋدان بايقاۋلار وتكىزسە، جەر-جەردە ءداستۇرلى شەشەندىك مەكتەپتەرى اشىل­سا ۇلتتىق ءتىلىمىز بايىپ، دامىعان بولار ەدى.
وزگە ايماقتاردى ايتپاي-اق قويايىن، ءوزىم بىلەتىن تورعاي ولكەسىندە دۇنيەدەن سان الۋان شەشەندەر وتكەن. سولاردان قانشاما ءسوز قالدى. بىراق، ءبىر ىزگە ءتۇسىرىلىپ، جيناق­تالىپ، سارالانىپ، زەرتتەلگەن جوق. سولار­دى  وقۋشىعا جيناقتاپ ۇسىنسا “مادەني مۇرا” باعدارلاماسىنا قوسقان ۇلكەن ۇلەس بولار ەدى.
الدا نازاربەك بەكتەمىسوۆتىڭ 80 جاسقا تولار كەزەڭى جاقىندادى. ارقالى اقىن، تايپالعان شەشەن اعامىزدى ەلەپ-ەسكەرۋ، ۇتقىر سوزدەرىن جيناۋ بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ مىندەتى بولسا كەرەك. دۋالى اۋىز شەشەندەر ءسوزى وسىلايشا بۇگىننەن ەرتەڭگە جەتىپ جاتسا ۇلتىمىزدىڭ بايلىعى ەسەلەنە تۇسەر ەدى.

ءشوپتىباي ءبايدىلدين. ارقالىق قالاسى.