"Abai.kz" اقپاراتتىق پورتالى شەكارانىڭ شەتىندەگى قانداس باۋىرلاردىڭ جاعدايى جايلى ءجيى جازىپ كەلەدى. ءبىز قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنداعى قازاق ازاماتتارىنىڭ ساياسي ءام قۇقىقتىق قىسىمعا ۇشىراعانىن حابارلاعان ەدىك.

قىتاي ۇكىمەتىنىڭ قاتاڭ باقىلاۋىنا وتكەن بۇل ماسەلە حالىقارالىق دەڭگەيدە تالقىعا ءتۇسىپ، قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ دارگەيىنە جەتكەن. ونى جەتكىزگەن گەرمانياداعى قازاق ازاماتى ءومىرحان التىن ەدى.

وسىدان كەيىن گەرمانيا پارلامەنتى قىتايداعى قازاق ازاماتتارىنىڭ ساياسي قۋدالاۋعا ۇشىراۋىنا الاڭداۋشىلىق تانىتىپ، ماسەلەنى حالىقارالىق دەڭگەيدە تالقىعا سالاتىنىن ايتتى. حالىقارالىق ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ ۇيىمى دا بۇل ماسەلەگە بەيجاي قاراماسى انىق.

جاقىندا رەداكتسيامىزعا ۇلىن قىتاي ۇكىمەتى قاماۋعا العان كەيۋانا حابارلاسىپ، قازاقستاننىڭ قۇزىرلى ورگاندارىنان اراشا سۇرادى.

- قۇرمەتتى "Abai.kz" سايتى، مەنىڭ ەسىم-سويىم ساپيلا تاقاش. 1949 جىلى 11 ايدا قحر-دا تۋعانمىن. قازاقستان ازاماتىمىن. مەنىڭ ۇلىم جەڭىسحان 1972 جىلى تۋعان. ءبىز 2002 جىلى قازاقستانعا قونىس اۋدارىپ كەلدىك. مەن 2004 جىلى قازاقستان ازاماتتىعىن الدىم. بالام كەلىپ-كەتىپ جۇرەتىن. وسى جاقتا مال-جانى بار ەدى. ىقتيار حات العان.

2017 جىلى 5 ايدىڭ 2-كۇنى قاماۋعا الىنىپتى. سول اناۋ ء"ۋيشىڭنان" (قىتايداعى الەۋمەتتىك جەلى - رەد.) قاتەلەسكەن دەيدى. ونىڭ قاي جەردەن جازا باسقانىن ءبىز بىلمەيمىز. بالام تەمەكى تارتپايدى، اراق ىشپەيدى. ءوزى ناماز وقيتىن بالا ەدى.

بالام قىتايدا "تەلەۆيزوردا" دىبىستاۋشى بولعان، توي جۇرگىزەتىن. ونەرگە جاقىن ەدى. ىقتيار حاتتى 2017 جىلى اقپان ايىندا العان. سول ىقتيار حاتتى الىپ كەتكەننەن كەلمەدى عوي. ايەلىندە دە ىقتيار حات بار، ەكى بالاسى بار.

ايەل، بالا-شاعاسى دا قىتايدا تۇرادى. كەلىنىم مەملەكەتتىك قىزمەتتە. قىتاي بيلىگى مەنىڭ بالامدى نە ءۇشىن ۇستاپ العانىن بىلمەيمىن. ماعان ايتقان جوق. كەلىنىم تەلەفون ارقىلى سويلەسۋدەن قاتتى قورقادى. تەلەفونمەن سويلەسسەڭ، "پارتيا ادال", ء"بىزدىڭ پارتيا كەمەلدەنگەن پارتيا", "ەشقانداي قورىقپا، اپا", "قاۋىپ جوق" دەيدى. باسقا ەشقانداي اقپار ايتپايدى.

تەلەفون ارقىلى سۇراساق، تەك قانا ورىن اۋىستىرعانىن، ۇستالعانىن، قىسقا-قىسقا عانا ماعلۇمات بەرەدى بىزگە. كەلىنىم "ۋيشىڭنەن" قورىققان سوڭ، "تەلە2" قوستىق. وعان دا جاقسى سويلەمەيدى.

تەز-تەز سويلەيدى. قورقادى. قورقاتىن سەبەبى دە بار. قاماۋدا جاتقان جەرى - ءۇرىمجى ايماعىنداعى شيساڭ دەگەن جەردە بولۋ كەرەك. كەلىنىمنىڭ ايتقانى بويىنشا، "ايدىڭ 13-كۇنى شيساڭعا جوتكىزەدى دەگەن قاعاز اكەلىپ، قولىما بەردى" دەدى. بىراق ول قاعازدى سۋرەتكە ءتۇسىرىپ جىبەرگەن جوق.

ۇرىمجىدەگى ميشۋاڭ، بيدۋشي دەيدى، قازىر ەكەۋى قوسىلىپ كەتكەن عوي. تەلەۆيزورعا دىبىس بەرۋ كەزىندە، ءبىر ۇيعار سەريالىن دىبىستاپ جاتقان كەزدە ۇستاپ كەتكەن عوي.

ۇلكەن ۇلىم اتىراۋدا جۇمىس ىستەيدى. ودان كەيىن قىزىم مەن ۇلىم بار. قىزىم - قازاقستاندا، ۇلىم - قىتايدا. ودان كەيىن مىنا - جەڭىسحان.

مەن - انامىن. مەنىڭ بالام قاماۋدا جاتىر. قازاقستاننىڭ قۇزىرلى مينيسترلەرىنە، سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە، "نۇر وتان" پارتياسىنا، بارلىق حالىقتان سۇرايتىنىم، مەنىڭ بالامدى جازىقسىز جالادان قۇتقارىپ بەرسەڭىزدەر ەكەن. مەن - انامىن، ەكى ايدان بەرى حات-حابار الا الماي وتىرمىن ۇلىمنان. بالام جەڭىسحان كىسى ۇرعان جوق، ۇرلىق جاساعان جوق. ءبىر ايىبى: قازاقى تاربيە تۋرالى ءسوز ايتۋى بولىپ وتىر. اينالايىن، ازاماتتار، سىزدەردەن اراشا سۇرايمىن!

رەداكتسيادان: بۇل حاتتى قازاقستاننىڭ قۇزىرلى ورگاندارىنىڭ نازارىنا: قر ءسىم نازارىنا، "نۇر وتان" پارتياسىنىڭ نازارىنا ۇسىنىپ وتىرمىز. ول ورگانداردان قىتاي ساياساتىنىڭ قىسىمىنا ۇشىراعان، قر ىقتيار حاتىنىڭ يەسى جەڭىسحان باعدالدىڭ ماسەلەسىنە بەيجاي قاراماۋىن سۇرايمىز!

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz