«لەنيندى» الدىق، الدا – «كۋتۋزوۆ» پەن «سۋۆوروۆ»...
...سونىمەن، پاۆلوداردا لەنين كوشەسىنىڭ اتاۋىن «استانا» دەپ وزگەرتۋ ماسەلەسى بويىنشا وتكىزىلگەن قوعامدىق تىڭداۋدا جاڭا اتاۋعا 8 دەپۋتاتتىڭ تەك بىرەۋى: ۆيكتور دەيمۋند قانا قارسى شىقسا، قالالىق ءماسليحاتتىڭ سەسسياسىندا 20 دەپۋتاتتىڭ ءبارى ءبىر كىسىدەي قولداپ داۋىس بەردى! بۇل – جەرگىلىكتى پاتشاشىل-كەڭەسشىل توپتىڭ شەبى بۇزىلدى دەگەن ءسوز.
ەندى الدىمىزدا – «كۋتۋزوۆ» پەن «سۋۆوروۆ»... ەكەۋى رەسەيلىكتەر ءۇشىن قاھارماندار سانالعانىمەن، قازاقستاندىقتار ءۇشىن ەشكىم ەمەس. بولشەۆيكتەر 1919 جىلى اتىپ تاستاعان پاتشازادا پاۆەل رومانوۆتىڭ دا ەرتىستىڭ كەرەكۋ-باياناۋىل وڭىرىنە ەش قاتىسى جوق ەدى. سوندا دا ەسىمدەرى اسپەتتەلۋدە. ال وسى ءوڭىردى سىرتقى جاۋلاردان قورعاعان ولجاباي، جاسىباي، مالايسارى باتىرلاردىڭ اتىندا كوشە جوق...
بۇرناعى جىلدارى جەرگىلىكتى تاۋەلسىز ءورىستىلدى باسىلىمداردىڭ بەتتەرىندە قورعانىس ۇيىمداستىرىپ بەت قاراتپاعان الگى توپ، ارينە، وڭىردە ونوماستيكا ساياساتىنىڭ جۇرگىزىلۋىنە الى دە شاما-شارقىنشا قارسىلاسىپ باعادى، ءتىپتى شابۋىلعا شىعۋى دا مۇمكىن.
«گورودسكايا نەدەليا» گازەتىندە (03.08.2005 ج.) «نە حوچۋ بىت كەرەكۋيتسەم!» اتتى جاريالانىمدا بىرەۋ بىلاي دەپ جازعان: «داۆايتە داديم پرەدسەداتەليام وبلاستنوي ي گورودسكوي وناماستيچەسكيح كوميسسي زۆانيا «پوچەتنىي كەرەكۋەتس» ي نا ەتوم زاكونچيم پولەميكۋ.
پەرەليتسوۆششيكي – مانكۋرتتسى،
ۆام، وناماستيكي، كريچۋ،
چتو بى بىت «پوچەتنىم كەرەكۋيتسەم»
يا نيكوگدا نە زاحوچۋ!».
بۇل تاقپاقتىڭ اۆتورى – قاتارداعى ازاماتتاردىڭ ءبىرى ەمەس، كەڭەستىك كەزەڭدە ەكى رەت پاۆلودار وبلىسى پارتيا كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى قىزمەتىن اتقارعان بەلگىلى پارتشەنەۋنىك بوريس ۆاسيلەۆيچ يساەۆ! وكىنىشتىسى، قازاقستاننىڭ ءىرى وبلىسىن ەكى رەت باسقارعان قارت كوممۋنيستىڭ مەملەكەتتىك سانا ەمەس، ەتنيكالىق ساناعا بوي ۇرعاندىعى. سونان سوڭ، «پوچەتنىي پاۆلودارەتس»، «پوچەتنىي موسكۆيچ» دەگەن قۇرمەتتى اتاقتاردىڭ بولمايتىنى سياقتى «پوچەتنىي كەرەكۋيەتس» دەگەن اتاقتىڭ دا بولۋى مۇمكىن ەمەستىگىن تالاپكەر اقىننىڭ بايىپتاي الماۋى.
شىنىندا، قازىردىڭ وزىندە پاۆلودار وبلىسىنىڭ اكىمى بولات باقاۋوۆقا قارسى شابۋىل باستالىپ كەتتى. الەۋمەتتىك جەلىلەردە ءوڭىر باسشىسىن مىسقىلداپ ءاجۋالايتىن كاريكاتۋرالار تاراتىلۋدا. بىر سۋرەتتە بولات جۇمابەكۇلى: «باكە، قايداسىڭ؟» دەگەن ساۋالعا «استانادا ءجۇرمىن» دەپ جاۋاپ جاۋاپ بەرەدى...
بۇنىڭ استارىندا «لەنين كوشەسى اتاۋىنىڭ «استاناعا» اۋىستىرىلۋى ايماق باسشىسى ب.ج.باقاۋوۆتىڭ قولداۋىمەن جۇزەگە اسىرىلدى» دەگەن مەڭزەۋ جاتىر. بىردە-ءبىر اكىمنىڭ تۇسىندا قوزعالماعان لەنين اتاۋىنىڭ ءدال بولات جۇمابەكۇلىنىڭ كەزىندە وزگەرتىلۋى، ارينە، كۇدىك كەلتىرمەي قويمايدى.
راس، الگىلەردىڭ پايىمداۋىن جوققا شىعارا المايمىز. تەك الداعى ۋاقىتتا ايماق باسشىسى: «ءالاۋ، باكە، قايداسىڭ؟» – دەگەن ساۋالعا «ءا، ءوزىمىزدىڭ كەرەكۋدە ءجۇرمىن عوي»... – دەپ جاۋاپ بەرسە، نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى!
ارمان قاني، پاۆلودار قالاسى
Abai.kz