(بۇگىن بولعان وقيعا)

وتىرىك دەسەڭىڭىز، وزىنەن سۇراڭىز!
ءسويتىپ، تاعى ءبىر قانداس ءىنىمدى دەپورتاتسيادان امان الىپ قالدىم...

***
بۇل جىگىتتىڭ اتى-ءجونى مۇقيات ەركىن.
ون ەكى جاسىندا اتا-اناسىمەن ەرىپ، قازاقستانعا ورالعان.
سوسىن اكەسى مەن شەشەسى زەينەتاقىدان ايىرىلىپ قالامىز دەپ، قىتايعا قايتىپ كەتكەن.
ەركىن باتىر وسىندا قالىپ، مەكتەپ بىتىرگەن. ال، مەكتەپتى تامامداعان سوڭ ازاماتتىق الايىن دەسە، جاسى تولمايدى. ول ءۇشىن اكەسى نە شەشەسى – بىرەۋى ازاماتتىق الۋى كەرەك. ولار جوق. كامەلەتتىك جاسقا تولىپ، ازاماتتىققا ەندى قۇجات وتكىزەيىن دەگەندە، ۆيزاسىنىڭ ۋاقىتى ءبىتىپ، ءبىر رەت اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق جازاسىنا تارتىلادى.
سودان، قىتايعا بارىپ، ۆيزاسىن اشتىرىپ، ءبارىن دۇرىستاپ ورالسا، ەشبىر وبلىستىڭ كوشى-قون قىزمەتى پوليتسياسى، ماناعى اكىمشىلىك قۇقىق بۇزعاندا تارتىلعان جازانى كولدەنەڭ تارتىپ، قۇجاتىن قابىلدامايدى.
ايتپاقشى، ەركىن باتىر جەرگىلىكتى قىزبەن ۇيلەنىپ العان. قايىن اتاسى قاسىندا ءجۇر.
سوڭىندا استانا قالاسىنىڭ كوشى-قون قىزمەتى پوليتسياسىنا بارادى.
ءبىر ەمەس، بىرنەشە مارتە.
ول جەردىڭ ازامات ەردەنوۆ دەگەن قىزمەتكەرى دە ەركىننىڭ تالابىن كەرى قايتارادى دا وتىرادى، قايتارادى دا وتىرادى.
قازىر، جانى قىسىلعان، بارار جەر، باسار تاۋى قالماعان ەل «نۇر وتان» پارتياسىنا كەلەدى عوي. ەركىن باتىر دا كەلدى.
مۇقيات تىڭدادىق.
كوشى-قونى پوليتسياسىنىڭ ساۋاتى جەتپەي تۇرعانىن، ساۋاتى جەتپەگەنىمەن قويماي، قازاقى قانى تارتپاي تۇرعانىن، əيتپەسە، زاڭ بويىنشا، ازاماتتىققا قۇجات تاپسىرۋعا ونىڭ تولىق مۇمكىندىگى بار ەكەنىن بىلدىك. بىلدىك تە «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ قاجەتتى بابىن قاعازعا شىعارىپ ء(تىپتى، قاجەتتى تارماعىن قاراعا بوياپ), باۋىرىمىزدىڭ قولىنا ۇستاتتىق.
«استانا قالاسىنىڭ كوشى-قون قىزمەتى پوليتسياسىنا بار، مىنا زاڭدى كورسەت، سوسىن كونبەسە، تەلەفونمەن مەنىمەن سويلەستىر!»-دەدىك.
بارعان.
اناۋ كونبەگەن.
سوسىن، «نۇر وتان» پارتياسىن ايتىپ، تەلەفوندى جالعادى بىزگە.
سويلەسۋ باستادى.

ازامات ەردەنوۆ مىرزا ماعان ءتۇسىندىرىپ جاتىر:
– كوكە، «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ 49-بابىنىڭ 14-1 تارماعىنا ساي، «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ حالىقتىڭ كوشى-قونى، سالىق سالۋ جانە ەڭبەك زاڭناماسى سالاسىنداعى قۇقىق بۇزۋشىلىق ءۇشىن اكىمشىلىك جاۋاپتىلىققا تارتىلعان;» ادامدى ءبىز تۇراقتى تىركەۋگە المايمىز.
– وتە دۇرىس! نەشە رەت قۇقىق بۇزۋشىلىق بويىنشا اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلىپتى بۇل جىگىت؟!
– ءبىر رەت.
– وندا، ءسىز ءوزىڭىز ايتىپ تۇرعان زاڭنىڭ سول 49-بابىنىڭ 5) تارماقشاسىن وقىڭىزشى!
– قازىر... قازىر... مىنە، تاپتىم... ءيا، وقىدىم.
– نە دەپ جازۋلى تۇر؟!
– «5) قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ شەتەلدىكتەردىڭ قۇقىقتىق جاعدايى تۋرالى زاڭناماسىن بىرنەشە رەت بۇزعان;» دەپ، جازۋلى تۇر.
– نەشە رەت بۇزعان دەپتى؟!
– بىرنەشە رەت...
– ازاماتجان، ەندى سول تارماققا سالمايسىز با انداعى ءبىر رەت قانا قۇقىق بۇزعان قانداسىڭىزدىڭ ماسەلەسىن!!!
– جوق، باستىقتان سۇراۋىم كەرەك ول ءۇشىن.
– نەگە؟!! ءسىز باستىققا جۇگىنەسىز بە، الدە زاڭعا جۇگىنەسىز بە؟!!
– زاڭعا.
– وندا، باستىقتان سۇراپ قاجەتى نە؟!!
– ...
– ەگەر، باستىعىڭ تۇك بىلمەيتىن توپاس بولسا، ءسىز ونىڭ ايتقانىن ورىنداساڭىز، جۇرتتى وبالدى ەتپەيسىز بە؟!

وسى جەرگە كەلگەندە تەلەفون تارس ەتىپ «ءۇزىلىپ» كەتتى...
ولار اقىرى باستىققا كىرىپتى.
باستىق ەكى جاقتىڭ دا جاعدايىن ۇعىسقان سوڭ، قىزمەتكەرىنە مۇقيات ەركىننىڭ قۇجاتىن تۇراقتى تىركەۋگە قابىلداۋعا تاپسىرما بەرىپتى.

جۇمىسى بىتكەن ەركىن باتىر قايتا «نۇر وتانعا» جەتتى. راحىمەتىن ايتىپ، قۋانىپ جاتىر...

ءدال، وسىنداي جاعداي ءبىر اپتانىڭ الدىندا عانا قاراعاندى وبلىسى، اباي اۋدانىندا دا بولدى.
ول قانداسىمىز باياعى اتىڭ وشكىر «سوتتىلىق تۋرالى» انىقتاماعا بايلانىستى قۇجات وتكىزە الماي ءجۇر ەكەن. ايعايلاپ، اتتانداپ ءجۇرىپ، ونى دا تىركەتكەنبىز. ول ينسپەكتور دا «باستىعىنان سۇراپ» بارىپ، قانداسىمىزدىڭ قۇجاتىن قابىلداعان بولاتىن. ونىڭ الدىندا وسى استانادا تاعى ءبىر قارىنداستى الىپ قالعام. قايسى ءبىرىن ايتايىن، مۇنداي جاعداي وتە كوپ...

P.S. مەنىڭ ۇعىمىمدا زاڭ دەگەن ادامدى قورلاۋ ءۇشىن ەمەس، قورعاۋ ءۇشىن جاسالادى. سوندا مىنا ازامات پاقىر انا زاڭنىڭ انا بابىمەن ەمەس، مىنا بابىمەن جۇمىس ىستەپ، مۇقيات ەركىننىڭ قۇجاتىن قابىلداپ، تۇراقتى تىركەۋگە تۇرعىزۋى كەرەك قوي.
"مىناۋ مەنىڭ قازاعىم، قانداسىم عوي!" -دەگەن باۋىرمالدىق سەزىم، ساياسي تۇسىنىك بولماعانى ما سوندا بۇلاردا؟!!

بايقايمىن، ۇلت كوشباسشىسىنىڭ "رۋحاني جاڭعىرۋ" تۋرالى ۇندەۋى وسى قۇقىق قورعاۋ سالاسىنا جەتپەگەن كورىنەدى. كورىنەدى ەمەس، دىم جەتپەگەن!
ەندى وسى ماسەلەمەن اينالىسۋ كەرەك بولىپ تۇر.
ءوزى، ايعايلاي-ايعايلاي قاسىموۆ اعادان دا ۇيات بولدى عوي تەگى!
ال، ايتپايىن دەسەڭ، قىلىعى - مىناۋ!!!

اۋىت مۇقيبەك

30.11.2017

Abai.kz