تەرمينولوگيا كوميسسياسى بەكىتكەن تەرميندەردىڭ جالپى سانى بۇگىندە 18 مىڭعا جەتكەن. مۇنداي ناقتى تسيفرلاردى ۇكىمەت وتىرىسىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا وتكەن ءباسپاسوز كونفەرەنتسياسىندا مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ تىلدەردى دامىتۋ جانە قوعامدىق-ساياسي جۇمىس كوميتەتى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى عالىمجان مەلدەشەۆ ءمالىم ەتتى.

وتكەن جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا termincom.kz بىرىڭعاي ەلەكتروندىق تەرمينولوگيالىق بازاسى ىسكە قوسىلعانىن ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس، تەرمينولوگيا كوميسسياسى كوپتەگەن تەرميندەردى قاراستىردى. ءتىپتى كەيبىر سوزدەردىڭ قولدانىسى قوعامدا كەلىسپەۋشىلىكتەر تۋدىرادى.

– 2014 جىلعى جەلتوقسان ايىندا اۋىزەكى ءتىل قولدانىسىنداعى شاپتىرما، سۋبۇرقاق - xالىقارالىق قولدانىستاعى فونتان بولىپ، قايتا وزگەرتىلگەن ەدى. كۇيساندىق - فورتەپيانو، پيانينو، وتاشى - xيرۋرگ سوزىنە، مۇراجاي - مۋزەي، قيسىن - لوگيكا، سازگەر - كومپوزيتور، عالامتور – ينتەرنەت بولىپ بەكىتىلدى. سونىمەن قاتار تەرمينكومدا بەكىتىلىپ، جارىسپالى تۇردە قولدانىلىپ جۇرگەن بىرقاتار تەرمين قايتا قارالىپ رەتتەلدى. مىسالى، مۇراعات - ارxيۆ، ماسەلە - پروبلەما، ۇدەرىس - پروتسەسس بولىپ قايتا بەكىتىلدى، - دەدى قر مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇxامەديۇلى

رەسپۋبليكالىق تەرمينولوگيالىق كوميسسيا مەن مەترولوگيا جانە ستاندارتتاۋ جونىندەگى ۇلتتىق كوميتەتكە بىرلەسىپ، بارلىق تەرميندەردى ءبىر ستاندارتقا كەلتىرۋ جۇمىستارىن اتقارۋى كەرەكتىگى ايتىلدى.

«ماسەلەن ولاردىڭ اسسيميلياتسياعا ۇشىراعان سوزدەر بار، مىسالعا، ساموۆار – ساماۋىر، پوەزد – پويىز. ەگەر بارلىق تىلدەردەن، اسىرەسە باتىستان ەنىپ جاتقان سوزدەردى اۋدارماي قالدىرا بەرەتىن بولساق، بىرنەشە جىلدان كەيىن ۇلكەن ماسەلەگە ۇرىنارىمىز ءسوزسىز. ءبىز قازاقتىڭ مىنەزىنە، دىلىنە، قابىلداۋ تۇسىنىگىنە قاراماستان، سوزدەردى شاما كەلگەنشە اۋدارۋىمىز كەرەك. ماسەلەن، اۆاريا ءسوزىن ءبىز «اپات» دەپ اۋدارىپ ءجۇرمىز. اۆاريا – زاقىم كەلتىرۋ دەگەندى بىلدىرەتىن اراب ءسوزى. سول سەبەپتى ءبىز ءار كەز سايىن ءسوزدىڭ ءتۇپ-توركىنىنە ءمان بەرىپ، ماعىناسىنا ساي اۋدارما جاساۋىمىز كەرەك»، – دەدى ع. مەلدەشەۆ.

ونىڭ ويىن تىلدەردى دامىتۋدىڭ رەسپۋبليكالىق ۇيلەستىرۋ-ادىستەمەلىك ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى ەربول تىلەشەۆ تولىقتىرىپ ءوتتى.

مامانداردىڭ ايتۋىنشا 2017 جىلى termincom.kz سايتىن جەتىلدىرۋ جوسپارلانىپ وتىر. سوزدەردىڭ ەتيمولوگياسى ەنگىزىلىپ، ەندىگى تەرميندەردى بەكىتۋ كەزىندە حالىقارالىق تاجىريبەگە سۇيەنەتىن بولادى.

جالپى قازاق تiلiندە تەرمين جاساۋ iسi احمەت بايتۇرسىنوۆتىڭ 1912 جىلى جارىق كورگەن «وقۋ قۇرالىنان» باستالادى. ا.بايتۇرسىنوۆ باستاۋىش، بايانداۋىشتان باستاپ، ەسiمشە، كوسەمشەگە دەيiنگi تiل بiلiمiنiڭ بۇگiنگi قولدانىسىنداعى تەرميندەردiڭ تۇگەلگە جۋىعىن جالعىز ءوزi قالىپتاستىرعان رەنەسسانستىق تۇلعا. تiپتi ادەبيەتتانۋ عىلىمىنداعى اسiرەلەۋ، مەڭزەۋ، كەيiپتەۋ، شەندەستiرۋ سياقتى تەرميندەردiڭ دە اتاسى ا. بايتۇرسىنوۆ ەكەندiگiن بۇگiنگi ۇرپاق ول اقتالعاننان كەيiن عانا بiلدi. جالعىز ا. بايتۇرسىنوۆ عانا ەمەس، ماعجان – پەداگوگيكا، جۇسiپبەك – پسيحولوگيا، حالەل دوسمۇحامەدوۆ – زوولوگيا، فيزيولوگيا، ج.كۇدەرين بوتانيكا تەرميندەرiن قالىپتاستىرۋعا ۇلەس قوستى. ءالiمحان ەرمەكوۆ ماتەماتيكالىق تەرميندەردەن باستاپ، ۇلى ماتەماتيكا كۋرسىنا (كۋرس ۆىسشەي ماتەماتيكي) دەيiنگi تۇتاس تەرميندەر جۇيەسiن جاسادى. تەرمين جاساۋ iسiنە ادەبيەتiمiزدiڭ كەيiنگi الىپتارى مۇحتار اۋەزوۆ پەن عابيت مۇسiرەپوۆ تە ءوز ۇلەستەرiن قوستى.

Abai.kz