قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ

دەپۋتاتى، جۇمىس توبىنىڭ جەتەكشىسى

ك.ي. مۇسىرمانعا!

قۇرمەتتى كارىباي يمانجانۇلى!

سىزگە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە حالىقتىڭ جۇمىسپەن قامتىلۋى جانە كوش-قون ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى»  قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ جوباسىن تالقىلاۋعا ارنالعان ماجىلىستەگى جۇمىس توبىنا ساراپشى رەتىندە قاتىسىپ، كوش-قون ماسەلەلەرىنە قاتىستى زاڭدارعا ۇسىنىستار بەرۋ ءۇشىن ماعان مۇمكىندىك تۋدىرعانىڭىزعا زور العىس ايتام!

ءدال وسىنداي زاڭ جوباسىن تالقىلاعان جۇمىس توبىنا مەن 2015 جىلى دا باستان-اياق قاتىسقام. ول كەزدەگى جۇمىس توبىن گ.س. سەيتماعانبەتوۆا حانىم جەتەكتەدى. ال، جۇمىس توبىنىڭ قۇرامىندا ءوزىڭىز سەكىلدى دەپۋتاتتار الدان سمايىل، نۇرتاي سابيليانوۆ، قۇتتىقوجا يديريسوۆ، مايرا ايسينا، گۇلميرا يسيمباەۆا، باقىتبەك سماعۇل، الماس تۇرتاەۆ، ازامات ابىلداەۆ، مەرۋەرت قازىباەكوۆا قاتارلى قازاقتىڭ ماڭدايى جارقىراعان ۇل-قىزدارى بولدى.

سەنەسىز بە، زاڭ جوباسى تابانى كۇرەكتەي توعىز ايعا جۋىق تالقىلاندى.

«نەگە؟!!» دەيسىز عوي، ەل تاۋەلسىزدىگى ءالى جاريالانباعان ەلەڭ-الاڭ شاقتا (18.11.1991 ج.)ۇلت كوشباسشىسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ قازاق كسر مينيسترلەر كەڭەسىنە 20 تارماقتان تۇراتىن ارنايى قاۋلى  (№711) شىعارتىپ، جولعا قويعان تۇڭعىش ءھام ۇلى ساياسات – كوشى-قون ماسەلەلەرىن رەتتەيتىن كەمەلدى زاڭ قابىلداۋ ءۇشىن!

جۇمىس توبىندا اتالعان دەپۋتاتتار عانا ەمەس، ول كەزدە دە قاتىستى منيسترلىكتەردىڭ، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ وكىلدەرى وتىردى. بىراق، مەن اپارعان ۇسىنىستاردىڭ ءبىر دە بىرەۋى ءبىر وتىرىستا الىنىپ تاستالعان ەمەس. جوق جەردەن سىلتاۋ تاۋىپ، قارسى شىعاتىندار، ارينە، كوپ ەدى. دەپۋتاتتار سول ۇسىنىستاردىڭ ماڭىزى مەن استارىن بىردەن تۇسىنە قوياتىن. ءسويتىپ، الدە نەشە مارتە پىسىقتاۋعا جىبەرىلىپ، اسىقپاي-اپتىقتاي تالقىلاندى.

گۇلنار سۇلەيمەنقىزى رەتىن تاۋىپ، سول قارسى بولعان كىسىلەردى كابينەتىنە شاقىرىپ، ءوزى سويلەسۋدەن، تۇسىندىرۋدەن جالىقپادى. ءتىپتى، كەرەك دەسەڭىز، قر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى تامارا دۇيسەنوۆا مەن ىشكى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ەرلان تۇرعىنباەۆتىڭ ءوزىن ەكى رەتتەن وتىرىسقا شاقىرتىپ، ماسەلەنى تالقىلاعان كۇندەر دە ەسىمدە...

سول ءۇشىن دە ءبىز ەكس-دەپۋتات گۇلنار سەيتماعانبەتوۆا حانىمعا كورگەن جەردەن قوس قولىمىزدى كەۋدەمىزگە قويىپ، باسىمىزدى ءيىپ، راحمەت ايتۋمەن كەلەمىز!

سونداي ۇزاق تالقىلاۋدىڭ ناتيجەسىندە، «حالىقتىڭ قوشى-قونى تۋرالى» زاڭ جوباسىنا كوپ وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلىپ، پارلامەنتتىڭ قوس پالاتاسىنىڭ ماقىلداۋىنان ءوتتى. كوپ كەدەرگىلەر الىنىپ تاستالدى، ەسەسىنە  ءتيىمدى تارماقتار قوسىلدى. 2015 جىلدىڭ 24 قاراشاسىندا اتالعان زاڭعا ەلباسى قول قويدى. 2016 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ، مىنە، ەكى جىلعا تايادى، سول زاڭ جۇمىس ىستەپ تۇر. تەك، قحر-دان كەلگەن قانداستارىمىزدان تالاپ ەتىلەتىن «سوتتىلىق تۋرالى» انىقتامانى الىپ تاستاۋ ماسەلەسى شەشىم تاپپاي قالىپ ەدى، ارادا ەكى جىل وتكەندە، وزدەرىڭىزدىڭ ىقپالدارىڭىزبەن، دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ بەسىنشى قۇرىلتايىندا پرەزيدەنت ول ماسەلەگە دە نۇكتە قويدى.

جاڭا زاڭ جوباسى قولدانىسقا ەنىپ، اتقارىلا باستاعان ەكى جىلدان بەرىگى تاجىريبە – «حالىقتىڭ قوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ شىن مانىندە كەمەلدەنگەنىن كورسەتتى. ەلباسىنى دا ۇيالتپايدى، ەلدى دە قينامايدى دەپ، كەسىپ ايتا الام. دەگەنمەن، اتالعان زاڭعا تاعى ەكى-ءۇش تولىقتىرۋ ەنگىزىلسە، قانداستارىمىزدىڭ تۇراقتى تىركەۋگە تۇرىپ، قازاقستان ازاماتتىعىن الۋىنا  ءتىپتى دە قولايلى جاعداي تۋاتىنىنا مەنىڭ سەنىمىم تاعى كامىل.

زاڭ تۇزەلمەي، كەمەلدەنبەي ەشنارسە بىتپەيدى. مىنە، بۇگىن سونىڭ ورايى كەلىپ تۇر. قازىرگە دەيىن كەزەكتى جۇمىس توبىنىڭ ءۇش وتىرىسى ءوتتى. مەنىڭ تاراپىمنان ۇسىنىلىپ، ءسىزدىڭ اتىڭىزدان ورتاعا سالىنعان  ءتورت ۇسىنىستىڭ ۇشەۋى ءبىر-اق رەت  قارالىپ تالقىلاۋدان الىنىپ تاستالۋى – قاتتى ايتتى دەمەڭىز، قانداستارىڭىزعا جاسالعان قيانات دەپ بىلەم مەن!

ءبىر عانا مىسال ايتايىن، قولدانىستاعى  «حالىقتىڭ قوشى-قونى تۋرالى» زاڭىندا «ورالمان» مارتەبەسىنىڭ مەرزىمى ءبىر جىل دەپ كورسەتىلگەن. 2015 جىلعى تالقىلاۋدا مەن بۇل وزگەرىسكە قارسى پىكىر ايتقان ەمەسپىن. دەپۋتاتتار دا ءبىر اۋىزدان قولداپ، قابىلداعان. وكىنىشكە وراي، قازىر نەشە جۇزدەگەن قانداسىمىز «ورالمان» مارتەبەسىنىڭ مەرزىمىن وتكىزىپ الىپ، تۇراقتى تىركەۋگە نەمەسە قازاقستان ازاماتتىعىنا قۇجات تاپسىرا الماي، سورلاپ ءجۇر. ءتىپتى، كوشى-قون قىزمەتى باسقارمالارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى دە «ورالمان كۋالىگىنىڭ مەرزىمى ءوتىپ كەتكەن  اعايىنداردىڭ ماسەلەسىن شەشىپ بەرىڭىزدەر، قانداستارىمىزعا وبال بولدى!» دەپ، ۇنەمى تەلەفون سوعادى. «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ رەسپۋبليكالىق قوعامدىق قابىلداۋ بولمەسىنە حالىقتى قابىلداۋعا كەلگەن ىشكى ىستەر ءمينيسترى ق.ن.قاسىموۆتان باستاپ، دەپۋتاتتارعا دا قانداستارىمىز كوبىنشە وسى ماسەلەمەن كەلىپ، وتىنىشتەر ايتۋدا. مىنە، ءبىر جىل بولدى، پارتياعا كەلىپ تۇسكەن سونداي وتىنىشتەردىڭ ءبارىن ءبىز قر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنە جىبەرۋمەن كەلەمىز. ال، اتالعان مينيسترلىكتەن بىزگە جانە ءوتىنىش يەسىنە «...زاڭمەن ورالمان مارتەبەسىن سوزۋ جانە قايتا بەرۋ نورماسى كوزدەلمەگەن» دەگەن ءبىر عانا جاۋاپ كەلۋدە.

سوعان بايلانىستى، سىزگە، ءسىز باسقارىپ وتىرعان جۇمىس توبىنا وسى «اشىق حاتتى» جازىپ وتىرمىن.

قۇرمەتتى كارىباي يمانجانۇلى!

سول ءۇشىن سىزدەن الداعى ۋاقىتتا،

1.«قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعى تۋرالى» زاڭنىڭ «جەڭىلدەتىلگەن تارتىپپەن (تىركەۋ تارتىبىمەن) قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعىنا قابىلداۋ شارتتارى» دەگەن 16-1-بابىنا جانە «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭنىڭ «كوشىپ كەلۋشىلەرگە قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تۇراقتى تۇرۋعا ارنالعان رۇقساتتى بەرۋدەن باس تارتۋ نە ونىڭ كۇشىن جويۋ ءۇشىن نەگiزدەر» دەگەن 49-بابى مەن «ورالمان مارتەبەسىنىڭ توقتاتىلۋى» دەگەن 25-بابىنا وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار تۋرالى بەرگەن ءۇش ۇسىنىستى قايتا قاراتۋعا;

2.ءوز اتىڭىزدان قر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى تامارا دۇيسەنوۆاعا دەپۋتاتتىق ساۋال جىبەرىپ، 2016 جىلدان بەرى ءتۇرلى سەبەپتەرمەن «ورالمان» مارتەبەسىنىڭ مەرزىمىن وتكىزىپ الىپ، تۇراقتى تىركەۋگە تۇرا الماي نەمەسە قازاقستان ازاماتتىعىنا وتۋگە قۇجات تاپسىرا الماي جۇرگەن قانشا قانداسىمىزدان ءوتىنىش تۇسكەنىن انىقتاۋعا;

3.وسى ماسەلەنى تەرەڭىرەك تالقىلاۋ ءۇشىن جۇمىس توبىنىڭ كەزەكتى وتىرىسىنا قر ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ كوشى-قون قىزمەتى كوميتەتىنەن جانە قانداستارىمىز تىعىز قونىستانعان الماتى وبلىسىنىڭ ءىىد كوشى-قون قىزمەتى باسقارماسى مەن ەڭبەكپەن قامتۋ جانە الەۋمەتتىك باعدارلامالاردى ۇيلەستىرۋ مەكەمەسىنەن جاۋاپتى باسشىلارمەن ارناۋلى مامانداردى شاقىرۋعا ىقپال ەتۋىڭىزدى سۇرايمىن!

قۇرمەتپەن, 

اۋىت مۇقيبەك

18.12.2017 ج.

استانا