اقپان ايىنىڭ 12-دە قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ كەزەكتى پلەنۋمىندا مەنىڭ سويلەگەن ءسوزىم جايلى «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى جاناربەك ءاشىمجانوۆ ءىنىمنىڭ مەنىڭ اتىما ۇلكەن رەنىش بىلدىرگەن حابارلاماسى الەۋمەتتىك جەلىلەردە جاريالانىپ، وعان قىزۋ قولداۋ بىلدىرگەن جانە وعان قارسى پىكىرلەر جاريالانىپ جاتىر ەكەن. مەن وندايلارعا ءمان بەرمەۋشى ەدىم، بىراق، «دۋكە، پلەنۋمدا نە ايتىپ قويىپ ەدىڭىز؟ الەۋمەتتىك جەلىلەر شۋلاپ جاتىر عوي» دەپ تەلەفون سوعۋشىلار كوبەيگەن سوڭ، اشتىرىپ قاراسام، شىنىندا دا ءار ءتۇرلى پىكىرلەر ءورىپ ءجۇر ەكەن. سولاردىڭ ەڭ باستىسى – «دۋلات يسابەكوۆ مەنىڭ شەتەلدەگى جەتىستىكتەرىم جايلى «قازاق ادەبيەتى» جۇمعان اۋزىن اشپادى. اقساقالدارىمىز قارتايعان با، نەگە وتىرىك ايتادى؟» دەي كەلىپ، گازەت بەتىندە جاريالانعان ماقالالاردى ءتىزىپ شىعىپتى. 2017 جىلعى لوندوندا مەنىڭ پەسالارىم بويىنشا وتكەن تەاتر فەستيۆالى مەن «اققۋ-جىبەك» اتتى تاڭدامالى پەسالار جيناعىمنىڭ لوردتار پالاتاسىندا تۇساۋى كەسىلىپ، 75 جاسقا تولعان مەرەيتويىمدى قوسا اتاپ وتكەن كەزدەگى سويلەگەن ءسوزىم جايلى «قازاق ادەبيەتى» گازەتى بىرنەشە ماقالا جاريالادى. جاناربەك ءىنىمنىڭ رەنىشى ورىندى. وعان وكپەم جوق. مەنىڭ ايتپاعىم، 2006 جىلدان باستاپ 2012 جىل ارالىعىندا سانكت-پەتەربۋرگتىڭ ءۇش تەاترى مەنىڭ «تور»، «وكپەك جولاۋشى» اتتى پەسالارىمدى ساحنالاعاندا، ومبىنىڭ، دۋشانبەنىڭ اكادەميالىق ورىس دراما تەاترلارى، باشقۇرت جانە سوفيا تەاترلارى كەزەك-كەزەگىمەن «ەسكى ۇيدەگى ەكى كەزدەسۋ»، «اكتريسا» اتتى پەسالارىمدى قويىپ جاتقاندا، 2014 جىلى لوندوننىڭ «ورزۋ ارتس» تەاترى تۇڭعىش رەت قازاق پەساسىن ساحنالاپ، «گاۋھار تاس» پوۆەسى مەن اڭگىمەلەرىمدى جەكە كىتاپ ەتىپ شىعارىپ، اتاقتى كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىندە تۇساۋ كەسەرى ءوتىپ، ۇلىبريتانيا كىتاپحاناسىندا «د.يسابەكوۆ پەن ش.ايتماتوۆ شىعارمالارىنداعى پوەتيكالىق ۇندەستىك» دەگەن كونفەرەنتسياسى وتكەنى جايلى ءبىزدىڭ ەلدىڭ قازاق-ورىس گازەتتەرى باسى «ەگەمەن قازاقستان» بولىپ قۋانىپ، ءتىپتى، «تسەنترال ازيا مونيتور» اپتالىعى «تريۋمف كازاحسكوي دراماتۋرگي» دەپ جۇرەك جاردى كولدەي ماقالا جاريالاپ جاتقاندا ادەبيەت پەن مادەنيەتتىڭ باستى جاناشىرى «قازاق ادەبيەتى» گازەتى جۇمعان اۋزىن اشپاي وتىرسا مۇنى قالاي تۇسىنەر ەدىڭىزدەر؟ گازەتتىڭ سول كەزدەگى باس رەداكتورى ج.شاشتايۇلىنىڭ وسى وقيعالار جايلى ماتەريال ۇسىنعان قىزمەتكەردى جۇمىستان كەتەسىڭ دەپ قورقىتقانىن قولداعىلارىڭىز كەلە مە؟ قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ ءبىر كەزدەگى پلەنۋمىندا ن.ورازالين ءوزى ورنىنان كەتسە دە «ماڭگى توراعا» بوپ قالا بەرەتىنى جونىندە ۇسىنىس ايتقانىنا ت.ابدىك تە، مەن دە قارسىلىق بىلدىرگەنمىن. سول قارسىلىعىمدى كەك ساقتاپ، مەن تۋرالى ءبىر دە ءبىر حابار بەرگىزبەۋ جايلى گازەت باسشىلىعىنا جاسىرىن نۇسقاۋ بەرگەنى، ول نۇسقاۋدى گازەت رەداكتورى بۇلجىتپاي ورىنداپ كەلگەنىن ادىلدىك دەپ ويلايسىزدار ما؟ ومبىدا، لوندوندا، دۋشانبەدە، س-پەتەربوردا، تۇركيادا،  كورەيادا، سوفيادا تاريحتا تۇڭعىش رەت قازاق پەساسى قويىلىپ جاتسا بۇل كۇللى قازاق ادەبيەتى مەن مادەنيەتىنىڭ جەتىستىگى دەپ باعالانۋى ءتيىس پە، الدە، «قويشى، ءبىر ادامنىڭ تابىسىن نەسىنە دابىرايتامىز؟» دەپ ءۇنسىز قالۋدى ءجون كورەمىز بە؟ وسىلاي ەتكەنىمىز دۇرىس شىعار. ويتكەنى، الگى ەلدەر قازاق پەسالارىن كۇندە ساحنالاپ، ابدەن مەزى قىلدى ەمەس پە؟ مەن ءتىپتى، «ءبىز سوعىستى كورگەن جوقپىز» پوۆەسىمنىڭ جەكە كىتاپ بوپ شىعىپ، ونىڭ تۇساۋ كەسەرى ۇلكەن تابىسپەن ءوتىپ، حالىقارالىق ايتماتوۆ اكادەمياسى مەن اعىلشىن پارلامەنتىنىڭ «قازاقستان مەن ۇلىبريتانيا اراسىندا مادەني بايلانىستى قالىپتاستىرۋعا قوسقان ۇلەسى ءشىن» دەگەن سەرتيفيكاتقا پارلامەنت دەپۋتاتى، بارونەسسا اليسون ساتي قول قويعان ستاتۋەتكا جايلى ەشكىمگە ايتقان دا جوقپىن. ول جايلى دابىرايتىپ حابارلاپ جاتقاندى ارتىق سانادىم. مەن «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ ماقتاۋ ماقالالارىنا اسا مۇقتاج بولار جاستان ءوتىپ كەتكەن سياقتىمىن. جازىپ جاتسا «بارەكەلدى» دەيمىن، جازباي جاتسا «مۇنىسى نەسى؟» دەپ ۇندەمەي قويا سالامىن. ايتپەسە، 2006 جىل مەن 2012 جىلدار ارالىعىندا وتكەن قىرۋار وقيعالار جايلى جاق اشپاي كەلگەن «قازاق ادەبيەتى» گازەتى جايلى تالاي-تالاي رەنىشىمدى بىلدىرەر ەدىم عوي. نە ارنايى ماقالالارىمدا، نە ءارتۇرلى سۇحباتتارىمدا، نە بولماسا تەلەديدار ەكرانىنان ءبىر دە ءبىر رەت ول نازىمدى بىلدىرگەن ەمەسپىن. ماعان باتقانى – جۇرت ويلاعانداي ماقتاۋ ماقالالاردىڭ جاريالانباعانى ەمەس، جازۋشىلار وداعىنىڭ ورگانى بوپ تابىلاتىن ادەبي گازەتتىڭ ءبىر ادامنىڭ كوڭىل-كۇيىنە سونشالىقتى تاۋەلدى بوپ قالعانى، گازەت رەداكتسياسىندا «وۋ، مىناۋىمىز قيانات بولدى عوي» دەپ ايتا الاتىن ءبىر ادامنىڭ تابىلماعانى بولدى. «ماڭگى توراعا» بولۋعا بىلدىرگەن قارسىلىق، وداق باسشىلىعىنىڭ اتىنا ايتىلعان سىننىڭ اياعى شىعارماشىلىق مينيرەپرەسسياعا اكەپ سوققانىنا قالاي تاڭدانباسسىڭ! كرەسلو دەگەن جارىقتىقتىڭ سونشالىقتى قىمبات ەكەنىن قايدان بىلەيىن!

ال، جاناربەك ىنىمە وكپەم جوق. پلەنۋمدا بەرىلگەن 5 مينۋتقا ايتام دەگەن ويىڭدى سىيعىزا الماي قالادى ەكەنسىڭ. ول ءۇشىن ايىپقا بۇيىرما!

Abai.kz