شقو، تارباعاتاي تاۋلارىنداعى ەلەكە سازىندا ارحەولوگيالىق جۇمىستار ناتيجەسىندە  2 نىساننان التىن زاتتار تابىلدى، - دەپ حابارلايدى التاينيۋس ءتىلشىسى وبلىس اكىمىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.

بۇگىندە ەلەكە سازى اۋماعىنداعى 3 نىساندا ءبىر اي بويى قازبا جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر. ايتا كەتۋ كەرەك، اتقارىلىپ جاتقان ءىستىڭ ايتۋلى ناتيجەسى دە بار. تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى زەينوللا ساماشەۆتىڭ مالىمدەۋىنشە، تارباعاتاي تاۋلارىنداعى ەلەكە سازىنداعى 2 نىساننان التىن زاتتار تابىلعان.

“بۇل – «التىن ادام»  دەگەن ۇعىمعا سايكەس كەلەتىن ەسكەرتكىشتەردىڭ ءبىرى دەپ ايتۋعا بولادى”،- دەيدى عالىم.

قازىرگى ۋاقىتتا 3000-عا جۋىق التىن بۇيىم تابىلعان. بولجام بويىنشا ساق داۋىرىندەگى، ياعني، ب.ز.د 8-7 عاسىرعا جاتاتىن بەكزادالار مەن حانشايىمدارعا تيەسىلى زاتتار بولۋى مۇمكىن. اسىرەسە، ايەل ازاماتتارىنىڭ التىن اشەكەيلەرى، ءار فورماداعى مونشاقتار جانە كيىمدەرىنە ارنالعان جاپسىرمالار مەن قاپسىرمالار وتە كوپ. سونىمەن قاتار التىننان سوعىلعان ات ابزەلدەرى دە بار.

“سول داۋىردەگى شەبەرلەردىڭ التىن بۇيىمداردى جاساۋ تەحنولوگياسى تاڭ قالدىرادى. زەرگەرلەر دياگونالى 1 مم بولاتىن التىن مونشاقتاردى تەسىپ، كيىمدەردى كومكەرگەن. بۇل دەگەنىڭ سول زامانداعى جوعارى مادەنيەت پەن وزىق تەحنولوگيانىڭ قولدانىستا بولعاندىعىن، ياعني ولاردىڭ عاجايىپ دالا وركەنيەتىنىڭ يەسى ەكەندىگىن  ايعاقتايدى”،-دەيدى ارحەولوگتار.

شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى دانيال احمەتوۆتىڭ باستاماسىمەن وڭىردە 2016 جىلدان بەرى تابىستى تۇردە ارحەولوگيالىق قازبالار مەن عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىستارى باستالدى. «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا قابىلدانعان «كونە قازىنالار» جوباسى شەڭبەرىندە العاشقى جىلى كاتونقاراعاي اۋدانىنداعى بەرەل، زايسان اۋدانىنداعى شىلىكتى قورعاندارى، ۇلان اۋدانىنداعى ابلايكيت قورعان-ءموناستىرى، تارباعاتاي اۋدانىنداعى ەلەكە سازى مەن اباي اۋدانىنداعى قىرىقۇڭگىر ەسكەرتكىشى زەرتتەلىندى. قازبا جۇمىستارى ەلىمىزدىڭ جەتەكشى ارحەولوگتارى زەينوللا ساماشەۆ، ابدەش تولەۋباەۆ جانە كارل بايپاقوۆ جەتەكشىلىگىمەن جۇرگىزىلىپ كەلەدى.

بيىل وسى باعدارلاما اياسىندا كاتون-قاراعاي اۋدانىنداعى بەرەل قورىمى مەن تارباعاتاي اۋدانىنداعى ەلەكە سازىندا جۇمىستار جالعاسىن تاپتى.

Abai.kz