بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
اقمىلتىق 3705 2 پىكىر 14 قىركۇيەك, 2018 ساعات 10:19

پەرۋاشەۆ: بۇل جولدار حالىق تولەگەن سالىقتىڭ ەسەبىنەن سالىنىپ جاتىر

«جول بويىنداعى سەرۆيستى دامىتۋ ارقىلى جەرگىلىكتى كاسىپكەرلەرگە باسىمدىق بەرىلۋى ءتيىس» - اۆتوموبيل جولدارىن دامىتۋ جونىندە وتكەن «ۇكىمەت ساعاتىندا «اق جول» فراكتسياسىنىڭ جەتەكشىسى ەلدى مەكەندەردى اينالىپ وتەتىن اۆتوجولداردى اۋىستىرۋدان زارداپ شەككەن شاعىن بيزنەس تۋرالى اشىپ ايتتى.

«ءبىز ونداعان ەلدى مەكەندەردى اينالىپ وتەتىن تاس جولدارىن سالۋدامىز. ءيا، ادامداردى زىمىراپ وتە شىعاتىن كولىكتەردەن قورعايمىز. بىراق ءدال مۇنداي ەلدى مەكەندەردە وسى جولداردىڭ ارقاسىندا كوپتەگەن وتباسىلار ءومىر ءسۇرىپ كەلگەنىن ەسكەرۋ كەرەك. ولار ستو (تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتۋ ستانتسياسى), جانارماي قۇيۋ ستانتسيالارى، كافەلەر اشتى، جەمىس-جيدەكتەر ساتتى. ەندى، ءبىز بارلىق جولداردى ەلدى مەكەندەردىڭ شەڭبەرىنەن شىعارىپ، كوشىرمەكپىز. بارلىق وسى شاعىن بيزنەس نىساندارى ءوز كەلۋشىلەرىن جوعالتادى، قۇردىمعا كەتەدى. ال، بۇل اۋىلداردا باسقا ەشقانداي جۇمىس جوق.

ءيا، جاڭا تاس جولدارىنىڭ بويىندا سوعان ۇقساس عيماراتتارعا ارنالعان جەر تەلىمدەرى بولىنەدى. ولار اۋكتسيوندا ساتىلادى. الايدا، جەرگىلىكتى كاسىپكەرلەر اۋكتسيوننىڭ باعالارىن كوتەرە المايدى، سوندىقتان دا ونى ۇلكەن قالالارداعى ءىرى كومپانيالار ۇتىپ الادى. ال جەرگىلىكتى شاعىن جانە ورتا بيزنەس بولسا ورنىن سيپاپ قالادى، كەشەگى جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ وزدەرى جۇمىسىنان ايىرىلىپ قالادى.

بالكىم، مۇنداي اۋقىمدى باعدارلامالاردىڭ ناتيجەسى تەك جاڭا جولداردى سالۋ ەمەس، سونىمەن قاتار جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋ جانە وڭىرلەردە حالىقتى جۇمىسقا تارتۋ بولۋى ءتيىس سياقتى. ولاي بولسا، ەندەشە، سول كاسىپكەرلەردى ساقتاپ قالايىق، تراسسا جيەگىنەن جەر تەلىمىن بولگەندە جەرگىلىكتى تۇرعىندارعا، اسىرەسە اۋىل-ايماقتاعى حالىققا باسىمدىقتار بەرىلۋى ءۇشىن قاندايدا ءبىر جەڭىلدىكتەر قاراستىرىپ، زاماناۋي تالاپتاردى قولدانىسقا ەنگىزۋدە ولارعا كومەك كورسەتەيىك»، - دەپ ۇسىندى پەرۋاشەۆ. ونىڭ پىكىرىنشە، ءىرى كومپانيالار تاراپىنان جول بويىنداعى ينفراقۇرىلىمدى مونوپوليالاندىرۋ پرەزيدەنتتىڭ بۇقارالىق كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ يدەياسىنا تىكەلەي قايشى كەلەدى. سونداي-اق، ەلباسىنىڭ بەس الەۋمەتتىك باستاماسى بويىنشا شاعىن كاسىپكەرلىككە جەڭىلدىكپەن نەسيە بەرۋ جول بويىنداعى سەرۆيس سالاسىنا دا باعىتتالسا بولار ەدى.

بۇدان باسقا، «اق جول» توراعاسى باسقا دا تۇيتكىلدى ماسەلەگە توقتالدى. بۇل اقىلى جولدار ايماعىندا تۇراتىن اۋىل تۇرعىندارىن قورعاۋ ماسەلەسى.

قازىر بىزگە بارلىق جاڭادان سالىنعان اۆتوجولدار بىرتىندەپ اقىلى جول جۇرۋگە اۋىستىرىلاتىن بولادى دەپ ايتىپ وتىر. راس، ولار وسى جولداردىڭ بويىندا تۇراتىن جەرگىلىكتى تۇرعىندار مىڭ (1000) تەڭگەگە ابونەمەنت ساتىپ الىپ، ونىمەن ءبىر جىل بويى جۇرە الادى دەپ ۋادە بەرۋدە.

الايدا، بۇكىل الەمدە حالىق باسقا جولمەن قورعالعان – اقىلى اۆتوموبيل جولدارى مەن اۆتوباندار التەرناتيۆتى، بالامالى تاس جولدارى بار بولعان كەزدە عانا ەنگىزىلەدى. ياعني، تۇرعىنداردىڭ تاڭداۋ مۇمكىندىگى بولادى: باياۋ ءجۇرۋ، بىراق تەگىن; نەمەسە جىلدام، بىراق قىمبات. ال، ءبىز بولساق بالامالى تراسسالاردى سالمايمىز، ازاماتتاردى تاڭداۋسىز قالدىرامىز جانە ولاردى تەك قىمبات جولدا جۇرۋگە ماجبۇرلەيمىز. ولاردىڭ نە كىناسى بار? ارىدەن سوڭ، بۇل جولدار ولاردىڭ تولەگەن سالىقتارىنىڭ دا ەسەبىنەن سالىنىپ جاتىر», - دەگەن ازات پەرۋاشەۆ مينيستر جەڭىس قاسىمبەككە نازار اۋدارىپ، كەلەسىدەي مىسالداردى كەلتىرىپ ءوتتى.

بيىلعى جىلى استانا – پاۆلودار ۋچاسكەسىندە قوزعالىس ىسكە قوسىلادى دەپ ايتىلدى. ەگەر قاتەلەسپەسەم، بۇل تاس جولدى 8-ءشى جىل سالۋدا. بۇعان قوسا الدىمەن ەسكى جولدى قيراتىپ، ونىڭ ۇستىنە جاڭادان سالا باستادى (ونى سالىپ جاتقانىنا 8 جىل بولدى). ال، وسى جىلدار ىشىندە تۇرعىندار مۇلدەم جولسىز قالدى، ولارعا اينالىپ جۇرۋگە تۋرا كەلدى.

ەسكى جولدى ءوز ورنىندا قالدىرۋ قيىن با ەدى، جامان-جاقسى بولسىن ادامدار سول جولمەن قاتىنايتىن ەدى عوي. باسقاسى باسقا، بىزدە جازىق جەر جەتەدى! سولعا قاراي، نەمەسە وڭعا قاراي جاڭادان جىلدامدىقتى تراسسا سالماسقا بولماس پا، ەسكى جولدى قيراتۋدىڭ نە قاجەتى بار ەدى؟ ونى ساقتاپ، تەگىن ەتىپ قالدىرۋ كەرەك ەدى.

مۇمكىن، مەن قازىر ءسال اڭعال، اڭعىرت نارسەنى ايتىپ جاتقان بولارمىن، دەگەنمەن، بۇل ماسەلە مەنى وسى ەلدىڭ ازاماتى رەتىندە الاڭداتادى. بۇل اۋىلدىق جەرلەردە تۇراتىن ءاربىر ازاماتىمىزعا دا قاتىستى، ولار ءۇشىن ءاربىر تيىن-تەبەن ەسەپتە. ال، ءبىز بۇل جەردە وتىرىپ الىپ ولار ءۇشىن ءبارىن دە شەشىپ قويدىق –جۇرگىڭ كەلە مە – مىڭ تەڭگە تولە!

مەن مينيسترلىكتەن اقىلى جولداردا تۇراتىن اۋىل تۇرعىندارىنىڭ مۇددەلەرىن قورعاۋ ءۇشىن تيىمدىرەك شارالار قابىلداۋىن سۇرايمىن، سەبەبى ولاردى شىعىنعا ۇشىراتپاۋ ءۇشىن». – دەدى پەرۋاشەۆ.

Abai.kz

2 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2253
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3505