بۇگىن قر پرەمەر-ءمينيسترى باقىتجان ساعىنتاەۆ مينسك قالاسىندا ەۋرازيالىق ۇكىمەتارالىق كەڭەستىڭ وتىرىسىنا قاتىستى. كۇن تارتىبىندە ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە وداققا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ اراسىنداعى ءوزارا ساۋدا-ساتتىقتى كەڭەيتۋ، ەاەو ىشكى نارىعى اياسىندا كەدەرگىلەردى جويۋ، سونداي-اق ەكونوميكانىڭ جەكەلەگەن سالالارىندا ينتەگراتسيالىق الەۋەتتى دامىتۋ بويىنشا 23 ماسەلە قارالدى.

وتىرىسقا سونىمەن قاتار رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترى — د. مەدۆەدەۆ، بەلارۋس پرەمەر-ءمينيسترى — س. رۋماس، قىرعىزستان پرەمەر-ءمينيسترى — م. ابىلگازيەۆ، ارمەنيا رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ مىندەتىن ۋاقىتشا اتقارۋشى ا. ميرزويان قاتىستى.

ەۇاك قاتىسۋشى ۇكىمەتتىك دەلەگاتسيالاردىڭ باسشىلارىن وتىرىس الدىندا بەلارۋس رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ا. لۋكاشەنكو قابىلدادى. ۇجىمدىق كەزدەسۋ بارىسىندا وداقتىڭ ەلدىك ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋداعى ءرولى اتالىپ ءوتتى جانە ەاەو-تىڭ نەگىزگى ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەرىنىڭ وڭ ءوسۋ قارقىنى بەلگىلەندى.

ۇكىمەتارالىق كەڭەس وتىرىسى ادەتتەگىدەي، شاعىن جانە كەڭەيتىلگەن قۇرامدا ءوتتى.

شاعىن قۇرامىنا قاتىسۋشىلار ەكونوميكالىق ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى بويىنشا پىكىر الماسىپ، قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتاردى ىسكە اسىرۋدىڭ ارالىق قورىتىندىلارىن شىعاردى جانە ەاەو-داعى جۇمىستىڭ ودان ارعى باعىتتارىن ايقىندادى. اتاپ ايتقاندا، تسيفرلىق كۇن ءتارتىبىن ىسكە اسىرۋ، ورتاق قارجى نارىعىن قۇرۋ بارىسى، سالىق ساياساتىن جۇرگىزۋ قاعيدالارى، تاۋارلاردى سايكەستەندىرۋ بەلگىلەرىمەن تاڭبالاۋ جۇيەسىن قۇرۋ، ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ تاۋارلىق بەلگىسىن قولدانۋ، ىشكى نارىقتاعى كەدەرگىلەردى جويۋ جانە ت.ب. تۋرالى باياندامالار تىڭدالدى. ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كوميسسيانىڭ اقپاراتىنا سايكەس، 2017-2018 جىلدارى ىشكى نارىقتاعى ەاەو مۇشە مەملەكەتتەردىڭ اراسىنداعى ءوزارا ساۋدا-ساتتىقتىڭ دامۋىنا كەدەرگى كەلتىرەتىن 25-كە جۋىق توسقاۋىلدار، شەكتەۋلەر مەن شىعارۋلار جويىلدى.

جالپى، شاعىن فورماتتا تاراپتار ەۇاك وتىرىسىنىڭ كۇن ءتارتىبىنىڭ 14 ماسەلەسىن قاراپ، كەلىسسوزدەردە ورتاق وداقتى ودان ءارى دامىتۋعا جانە نىعايتۋعا دەگەن جالپىعا ورتاق ماقسات بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى. دەگەنمەن، تالقىلاۋ بارىسىندا قازاقستان تاراپىنىڭ بىرقاتار قاراستىرىلعان ماسەلەلەرگە قاتىستى ۇسىنىستارى مەن ەسكەرتۋلەرى ەسكەرىلدى. كۇن ءتارتىبىنىڭ باسقا پۋنكتتەرى بويىنشا بارلىق ەلدەردىڭ ۇستانىمدارى كەلىسىلىپ، تالقىلاۋسىز قابىلداندى.

كەڭەيتىلگەن قۇرامداعى وتىرىستىڭ جۇمىسىنا شاقىرىلعان تۇلعا رەتىندە سونىمەن قاتار اتقارۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى — تمد اتقارۋشى حاتشىسى س. لەبەدەۆ قاتىستى.

كەڭەيتىلگەن قۇرامداعى كەلىسسوزدەر ساۋدا، ونەركاسىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، ەنەرگەتيكا، ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ سالالارىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىلدى دامىتۋ جانە تاۋارلاردىڭ ءوتۋىنىڭ اشىقتىعى ماسەلەلەرىنە ارنالدى. ءوز كەزەگىندە، قازاقستان تاراپى وداقتىڭ سىرتقى تاۋار اينالىمى كولەمىن كەڭەيتۋ جانە ەكونوميكا مەن قارجى ساياساتى سالاسىندا ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ جاڭا قۇرالدارىن قۇرۋ پەرسپەكتيۆالارى تاقىرىبىن كوتەردى.

قر پرەمەر-ءمينيسترى ب. ساعىنتاەۆ ءوز بايانداماسىندا كەلەسى جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن. نازارباەۆتىڭ بازالىق قاعيدالارى تەڭدىك پەن ءوزارا تيىمدىلىك بولاتىن ينتەگراتسيالىق جوبا قۇرۋ تۋرالى يدەياسىنا 25 جىل، سونداي-اق ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق قۇرۋ تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلعانىنا 5 جىل تولاتىنىن اتاپ ءوتتى. وسى ۋاقىت ىشىندە قاجەتتى نورماتيۆتىك بازا قۇرىلىپ، ستراتەگيالىق سالالىق قۇجاتتار قابىلداندى، ورتاشا مەرزىمدى پەرسپەكتيۆاعا جۇمىستىڭ نەگىزگى باسىمدىقتارى بەلگىلەندى.

سونىمەن قاتار، جىلدام وزگەرىپ وتىرعان نارىقتىق كونيۋكتۋرانى ەسكەرە كەلە، بيىلعى جىلدىڭ مامىر ايىندا سوچيدە اعىمدىق ەكونوميكالىق جاعداي بويىنشا كوميسسيا قۇرۋ تۋرالى قازاقستان پرەزيدەنتى ن. نازارباەۆتىڭ باستاماسىنىڭ وزەكتىلىگىن كورسەتىپ وتىرعانى اتاپ ءوتىلدى. بۇل الاڭ سىرتقى سىن-تەگەۋرىندەرگە توتەپ بەرۋ جولدارىن بىرگە تاۋىپ، ونىڭ وداققا مۇشە ەلدەردىڭ ەكونوميكاسى مەن قارجى جۇيەسىنە اسەرىن جۇمسارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

بۇدان باسقا، ب. ساعىنتاەۆ ءىرى سەرىكتەستەرمەن جانە ءوسىپ كەلە جاتقان جاڭا نارىقتارمەن ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىستى ورناتۋ جۇمىسىن ءارى قاراي دا جالعاستىرۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. بۇل الەمدىك دەڭگەيدە ەاەو ءرولىن كۇشەيتۋگە قوسىمشا سەرپىن بەرۋى كەرەك. بۇل رەتتە ءىرى حالىقارالىق ۇيىمدارمەن قارىم-قاتىناس ورناتۋ — كەلەشەگى مول باعىتتىڭ ءبىرى. مىسالى، ەۋروپالىق وداقپەن ىنتىماقتاستىقتىڭ الەۋەتى: ەۋروپالىق وداقتىڭ ەاەو-عا مۇشە ەلدەردىڭ سىرتقى ساۋداسىندا ەلەۋلى ۇلەسى بار جانە بۇل ءوزارا ارەكەتتەستىكتى دامىتۋ قاجەت.

وتىرىس قورىتىندىسى بويىنشا ەۋرازيالىق ۇكىمەتارالىق كەڭەستىڭ كەلەسى شەشىمدەرىن، وكىمدەرى مەن تاپسىرمالارىن قابىلداۋ تۋرالى بىرقاتار قۇجاتتارعا قول قويىلدى:

• وداقتىڭ تسيفرلىق كۇن ءتارتىبىن جۇزەگە اسىرۋ اياسىندا ارنايى  رەجيمدەردى («رەتتەۋشى قۇمسالعىش») قولدانۋ تۇجىرىمداماسى تۋرالى;

• 2017–2018 جىلدارداعى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ ىشكى نارىعىنداعى كەدەرگىلەردى جويۋ جونىندەگى جۇمىستىڭ بارىسى تۋرالى;

• تاۋارلاردى باقىلاۋ (سايكەستىك) بەلگىلەرىمەن تاڭبالاۋ جۇيەسى تۋرالى;

• 2018–2019 جىلدارعا ارنالعان ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداققا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى، ازىق-تۇلىك، زىعىر تالشىعى، تەرى-تەرسەك، ماقتا تالشىعى مەن جۇنگە دەگەن سۇرانىس پەن ۇسىنىس بالانسى جانە اگوونەركاسىپتىك كەشەننىڭ دامۋىنىڭ بىرلەسكەن بولجامى تۋرالى;

• 2018–2020 جىلدارعا ارنالعان ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداققا مۇشە مەملەكەتتەردە ەلەكتر قوزعالتقىشتارىمەن جۇرەتىن دوڭعالاقتى كولىك قۇرالدارىن ءوندىرۋ جانە پايدالانۋدى ىنتالاندىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى ءىس-شارالار جوسپارى تۋرالى.

سونىمەن قاتار، ۇكىمەتتەر باسشىلارى بىرقاتار ۇيىمداستىرۋشىلىق ماسەلەلەردى شەشتى. ەۇاك كەلەسى وتىرىسى 2019 جىلدىڭ باسىندا الماتى قالاسىندا وتەدى.

ەسكە سالايىق، بۇل ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداققا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ ۇكىمەتتەر باسشىلارىنىڭ بيىلعى جىلداعى ءۇشىنشى كەزدەسۋى. بۇعان دەيىن ەۇاك وتىرىستارى 2018 جىلى 2 اقپاندا الماتى قالاسىندا جانە 2018 جىلى 26–27 شىلدەدە سانكت-پەتەربۋرگ قالاسىندا وتكىزىلگەن ەدى.

Abai.kz