اپىراي... سوڭعى كەزدە xالىقتى توبىر دەيتىندەر كوبەيدى...
ءوز ايتقانىمەن جۇرمەيتىن، دەگەنىنە كونبەيتىن جۇرتتىڭ ماڭدايىنا بيلىك باياعىدا-اق ويلانباستان "توبىر" دەپ، تىق ەتكىزىپ ءمور باسىپ بەرگەن-ءدى...
ودان كەيىن قازاقتى توبىرعا بالاعانداردىڭ ءبىرى - كەڭەستىك وداقتى اڭساۋشى كوسموپوليتتەر بولدى. رەسەيگە بۇيرەگى بۇرعان يدەولوگ سىماقتاردىڭ اسەرىمەن، الگىلەر قازاقتىڭ كۇرەسكەرلەرىنە ءتىل تيگىزىپ، اتشا تۋلاپ-تۋلاپ ارەڭ باسىلعان. ايدوس سارىم ايتپاقشى: "نانىن جەپ، سۋىن ىشكەن ۇلتىن نادان "توبىر" ساناپ، ونىڭ مۇڭ-مۇقتاجىن "فيلولوگيالىق قاتەلىك" دەڭگەيىنەن اسىرا الماۋدىڭ وزىنەن رۋxاني ازعىندىق پەن ساياسي الجىعاندىقتى" بايقادىق تا قويدىق.

كەيىنەن سالافيزم يدەولوگياسىنا قارسى شىققان قازاقتىڭ ءبارىن "توبىرعا" بالاعان ۋاxابيستەر پايدا بولدى. ولار دا ءبىراز جىل قازاققا "جول" سىلتەگەن كوسەمدىك ءرولىن بەلسەنە اتقارىپ، كەيىن باسەڭسىدى ايتەۋىر. بىراق يسەكەشوۆ اقورداعا كەلگەلى، سالافيتتەرگە مەملەكەتتىڭ ۇستانعان ءدىني-ساياسي ۆەكتورى جۇمساردى ما، ايتەۋىر كەشەگى مەرەكەدە سالافشىلاردىڭ ءبىرازى سالپىنشاق تاعىپ قارىق بولىپ قالىپتى... جارار...
ايتپاعىم، كەشە ايتىستا ريناتتى قورعاعانداردىڭ ءبارىن "توبىر" دەپ توپشىلاي قويىپتى بىرەۋلەر.
ە-ە-x...

ايتىستا اقىندى قورعاعان xالىقتىڭ بارىنەن اباي ايتقان "سوكراتقا ۋ ىشكىزىپ، يوننا اركتى وتقا ورتەگەن، عايسانى دارعا اسقىزىپ، پايعامبارىمىزدىڭ جەمتىگىنە كومگەن" قاسكۇنەمدىك پيعىلداعى توبىردى كورۋ كىمگە كەرەك؟
قازاق ونەرىنىڭ ىشىندە "ايتىس" جانرى - ساياسي قىسپاقتى كوپ كورىپ كەلە جاتقان جانكەشتى ونەر. كەڭەستىك شوۆينيستەر نەگە "ايتىسپەن" ايقاستى؟ نەگە سۇڭعىلا ونەردى ۇلتتىڭ ساxناسىنان عانا ەمەس، ساناسىنان دا وشىرۋگە اسىقتى؟ ويتكەنى، قازىرگى ايتىپ جۇرگەن "ۇلتتىق كودتىڭ" قۇپيا شەجىرەلى كىلتى - وسى xاس ونەردىڭ وزەگىندە جاتتى ەمەس پە؟

ال تاۋەلسىزدىكتى العاننان كەيىن، سوڭعى 10-15 جىلدا نەگە بيلىكتىڭ شەشىمىمەن "ايتىس" تۆ ارقىلى تىكەلەي ترانسلياتسيانۋىن توقتاتتى؟ ويتكەنى، ول - بيلىكتىڭ قاتەلىگىن بەتىنە باسىپ، ۇلتتىق مۇددەنى، ەلدىكتى، xالىقتىڭ الەۋمەتتىك مۇڭىن جىرلادى. ال بۇل - "عارىشتا" قالقىپ ۇشىپ جۇرگەن ساياسي ەليتاداعى "عارىشكەرلەرگە" ۇناي قويسىن با...

ايتىسقا جالپى جۇرت نە ءۇشىن بارادى؟ سايلاۋلاردا داۋىسى ۇرلانىپ، ادامي قۇقىعى قورلانعان، ءسوز بوستاندىعى شەكتەلىپ، جەلىدە بىردەڭە جازا قويسا - "جەلكەسى قيىلعان", ءتىپتى تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىندە الاڭعا شىعىپ كەڭىنەن تويلاتۋعا قورىققان xالىق ءۇشىن، ايتىس جالعىز ءتۇيىر ەركىندىك الاڭى شىعار، بالكىم، ا؟!
ايتىسقا بارعانداردىڭ ءبارىن سۇلۋ ءسوز بەن سۇڭعىلا وي ەستۋ ءۇشىن عانا بارادى دەپ كىم ايتتى؟ تەك قانا تەرەڭدىككە تەبىرەنىپ، ادەمى ايتىلعان ازىلگە ەمىرەنىپ قانا قايتۋ ءۇشىن بارادى دەپ ايتۋعا بولادى ما؟
بالكىم، بارلىق جەردە ساياسي ەركىندىگى شەكتەلگەن xالىقتىڭ ءبىر توبى ايتىستا اقيقاتتى ايىزى قانا تىڭداۋ ءۇشىن عانا باراتىن شىعار؟ ولاردىڭ دا اقيقاتتى تىڭداۋعا زاڭدى قۇقى بار ەكەنىن نەگە ۇمىتامىز؟
جالعىز ءتۇيىر ەركىندىك وبەكتىسى - ايتىس سەكىلدى الاماندا سۇيىكتى اقىنىن - ريناتتى جان ۇشىرا قورعاعان كوپتىڭ كوكەيىن تەسكەن وسى مۇڭ شىعار...
سونسوڭ... ساناسىز، شىن توبىر قازاقتىڭ قاستەرلى ونەرى - ايتىسقا ساعات تۇسكى 15 00-دە بارىپ، تۇنگى 12-دە قايتۋشى ما ەدى؟ توبىر دەگەن ءسوزدى بايقاپ قولدانعان دۇرىس شىعار...

دينا ەلگەزەكتىڭ facebook پاراقشاسىنان

Abai.kz