الىستان وراعىتىپ، مايمۇڭكىلەمەي، اڭگىمەمىزدىڭ توقەتەرىن ايتايىق. بۇگىن پارلامەنت دەپۋتاتىنىڭ كاسىبي ەتيكاسى تۋرالى، سونىڭ ىشىندە تاۋەلسىز قازاقستان پارلامەنتىنىڭ ەڭ ەگدە دەپۋتاتى ۆلاديسلاۆ كوسارەۆتىڭ ءتارتىبى تۋرالى ءسوز ەتەمىز.

قاراعاندىداعى قاندى وقيعا تۋرالى قايتالاپ ايتىپ جاتپايىق. كۇندەلىكتى تاراپ جاتقان رەسمي، بەيرەسمي اقپاردان ەستىپ-ءبىلىپ وتىرعان بولارسىزدار. مىنە، سول وقيعاعا قاتىستى الەۋمەتتىك جەلىدە جۇرت بيلىك وكىلدەرىنىڭ ۇنسىزدىگىن سىناعان ەدى.

ال جاقىندا "ازاتتىق" سايتى استاناداعى القا-قوتان، اق جاعالىلاردان پىكىر سۇراي بارىپتى. قر پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ بىرنەشە دەپۋتاتى، اتاپ ايتساق، كارىباي مۇسىرمان، سەرىك ساپيەۆ، يرينا سميرنوۆا، پاۆەل كازانتسەۆ، ۆلاديسلاۆ كوسارەۆ قاتارلى دەپۋتاتتار "ازاتتىق" سۇراعىنا ءوز پايىم-پاراساتىنشا جاۋاپ بەرگەن ەكەن. جاقسى دەدىك. اركىم ءوز پىكىرىن ايتتى. پىكىرشىلەردىڭ ءسوزى وقىرماننىڭ ويىمەن ءبىر شىعۋى مىندەتتى دە ەمەس-ءتىن. سوندىقتان، جۇرت ەرەن ساناپ، ەشتەڭە دەگەن جوق.

دەسە دە، ءبىزدىڭ كوڭىلىمىزدى كۇپتى ەتكەن، كارى-سۇيەك كوممۋنيست  كوسارەۆتىڭ پىكىرى بولدى. ەندى سول تۋرالى جازايىق. اۋەلى، كوسارەۆ نە دەدى؟

ء"تىپتى تىڭداعىم دا كەلمەيدى. مەن نەگە ءارتۇرلى داۋعا ارالاسۋىم كەرەك؟ بۇل مەنىڭ مىندەتىمە كىرمەيدى. ءسىزدىڭ دە مىندەتىڭىز ەمەس. مۇمكىن سىزگە، جۋرناليست رەتىندە بىردەڭەنى ويلاپ تاۋىپ، جالعان اقپارات بەرگىڭىز كەلەتىن شىعار. بۇل دۇرىس ەمەس...سوت وتكەننەن سوڭ عانا رەزونانس تۋى مۇمكىن", دەيدى دەپۋتات.

تاۋەلسىز قازاقستان پارلامەنتىنىڭ ەڭ ەگدە جاستاعى دەپۋتاتى، كارى-سۇيەك كوممۋنيست ۆلاديسلاۆ كوسارەۆ نەگە مۇنشا كىجىرەيدى؟

قاراعاندىداعى قاندى وقيعادا قازاق ازاماتى كىسى قولىنان قازا تاپتى. قازاقستاننىڭ بولاشاعى، رەزيدەنتى، ورىمدەي جاس ازامات قاندىقول قاراقشىنىڭ قولىنان قازا بولدى. مىڭداعان ادام الاڭعا جيىلىپ، كىنالىلەردىڭ جازالانۋىن تالاپ ەتتى. وبلىس اكىمى ەرلان قوشانوۆتىڭ ءوزى قارالى توپقا، نازارى توپقا باسۋ ايتىپ، جيىلعان جۇرتتىڭ تالابىن تىڭدادى. قر ىشكى ىستەر مينيسترلىگى رەسمي مالىمدەمە جاسادى. ارمەنيا پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى نيكول پاشينياننان باستاپ، بىرقاتار ارمەنيالىق شەندىلەر پىكىر ءبىلدىردى. قازاقستاننىڭ دا شەندى-شەكپەندىلەرى ءۇن قوستى. الەۋمەتتىك جەلىدە مىڭداعان ادام كىنالىلەردى جازالاۋدى سۇرادى. قاراعاندىدا جۇرت دۇركىن-دۇركىن الاڭعا جيىلدى. جيىلعان جۇرتتىڭ قاراسى رەسمي اقپاردان الدەقايدا كوپ بولدى. بۇل "تۇرمىستىق كيكىلجىڭ" شىن مانىسىندە جالپىحالىقتىق رەزونانس تۋدىردى.

ال وسىنىڭ ءبارىن ەستىمەي، ەستىگىسى كەلمەي وتىرعان، دىم بىلمەيتىن دەپۋتات ۆلاديسلاۆ كوسارەۆ اشۋلى جۇرتتى ارانداتقىسى كەلە مە؟

ايتپەسە، تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ پارلامەنتىندە پالەن جىل دەپۋتاتتىق قىزمەت اتقارىپ كەلە جاتقان كوسارەۆ ءسوزىن ءتۇزۋ ساباقتار ەدى عوي. قىزمەتتىك كرەسلوسىندا شالقايا جاتىپ، كەكىرەيە سويلەمەي، قارالى وتباسىعا كوڭىل ايتسا، اۋزى قيسايا ما؟  ءبىز بىلسەك، ورىس ەكەش ورىستىڭ دا سالتىندا قازاعا كوڭىل ايتۋ دەگەن بار.

جالپى بۇل كوسارەۆ دەگەن كىم؟ ەندى سول تۋرالى از-كەم ءسوز ەتەيىك...

ۆلاديسلاۆ بوريسوۆيچ كوسارەۆ. ۇلتى ورىس. قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى. جاسى 81-دە. قازاقستاننىڭ حالىقتىق كوممۋنيستىك پارتياسى وك حاتشىسى. "حالىق كوممۋنيستەرى" فراكتسياسىنىڭ جەتەكشىسى.

قىزمەتىن بۇرىنعى كوكشەتاۋ وبلىسىندا تراكتىرشى بولىپ باستاعان. ومبىدا اۋىلشارۋاشىلىق ينستيتۋتىندا وقىعان.

2004 جىلى اقمولا وبلىسىنداعى №1-وكرۋگتەن ءماجىلىس دەپۋتاتى بولىپ سايلانعان. كارى كوممۋنيست سايلاۋدىڭ سانىن كورگەن.

2004 جىلدان بەرى  قازاقستاننىڭ حالىقتىق كوممۋنيستىك پارتياسى وك حاتشىسى ءارى جەتەكشىسى بولىپ كەلەدى.

2007 جىلى قر پالامەنت ءماجىلىسى جانىنداعى قوعامدىق پالاتانىڭ مۇشەسى بولعان.

2012 جىلدىڭ قاڭتارىنان بەرى پارتيا ءتىزىمى ارقىلى ماجىلىسكە وتكەن.

قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ II, V, VI شاقىرىلىمىندا دەپۋتات بولدى.

سابەت كەزىندە "قۇرمەت بەلگىسى" وردەنىن 3 مارتە، "ەڭبەك قىزىل تۋ" وردەنىن 2 مارتە الىپتى.

2012 جىلى تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ  "قۇرمەت" وردەنىن، 2017 جىلى "پاراسات" وردەنىن كەۋدەسىنە تاققان.

بۇدان بولەك 2015 جىلى رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ "دوستىق" وردەنىن العان.

81 جاستاعى ۆلاديسلاۆ بوريس بالاسىنىڭ كەۋدەسى ۇساق-تۇيەك تەمىر-تەرسەككە تولى كورىنەدى. رarlam.kz-تەگى پاراقشاسىندا "كوپتەگەن مادەلدەر" دەپ جازىلىپتى.

ەندى وسىنشا اتاق-داڭقى بار زەينەتكەر دەپۋتات جۇرت ەسىندە قالارداي نە ايتتى دەگەن سۇراق تۋىندايتىنى تاعى زاڭدىلىق. ءبارىن تاپتىشتەپ تەرىپ جازباساق تا، ءبىرلى-جارىمىن ەسىمىزگە تۇسىرەيىك...

2016 جىلى پارلامەنتتىڭ تاعى ءبىر پەنسيونەرى قۋانىش سۇلتانوۆ استانانىڭ اتىن وزگەرتىپ، "نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەسىمىن بەرەيىك" دەگەندە، بۇل پىكىردى القاشقىلاردىڭ قاتارىندا قولداعان دەپۋتاتتىڭ ءبىرى كوسرەۆ ەدى.

2017 جىلى ءدال وسى ۆلاديسلاۆ كوسارەۆتى تۇلەن ءتۇرتتى مە، جوق تۇسىندە كورىپ، شوشىپ وياندى ما، ايتەۋىر ەشكىم كەرەك قىلماعان كوسەمنىڭ قاڭقا سۇيەگىن قازاق جەرىنە اكەلۋ تۋرالى ۇسىنىس ايتقان. قازان توڭكەرىسىنىڭ 100 جىلدىعىندا. ماسكەۋدىڭ كرەملىندە جاتقان پرولەتاريات كوسەمى لەنيننىڭ مۇردەسىن اكەلەيىك دەگەندى وسى ۆلاديسلاۆ بوريسوۆيچ ماجىلىستە كوتەرگەن.

ءدال سول جىلى دۋما داۋرىعىپ، «كرەملدە جاتقان قاڭقانىڭ كوزىن قۇرتايىق» دەپ باستاما كوتەرگەندە، «سەندەرگە كەرەك بولماسا، بىزگە كەرەك» دەپ وزەۋرەگەن. كەيىن ماسكەۋ لەنيندى كرەملدە قالدىردى.

قازاق حانى كەڭەسارىنىڭ باس سۇيەگىن ەلگە قايتارۋ ماسەلەسىندە ء"لام-ميم" دەمەگەن، كەشەگى كەيكى باتىردىڭ باسىن ەلگە جەتكىزەردە جاق اشپاعان كوسارەۆ ەدى عوي بۇل.

2018 جىلدىڭ مامىرىندا ماجىلەستەگى دەپۋتاتتاردان پىكىر سۇراي بارعان "ازاتتىققا" ارسىلداپ، انتيامەريكاندىق كوزقاراسىن كورسەتكەن.

لەنين شالدىڭ شىرىندىسىنە شىن عاشىق كوسارەۆ قازاقستاننىڭ كوپۆەكتورلى ساياساتىنان حابارسىز با؟ جوق، الدە رەسەي دۋماسىنىڭ دەپۋتاتتارىنا ءتان انتيامەريكاندىق دەرتتى ۆلاديسلاۆ جولداس تا جۇقتىرىپ العان با، دەگەن ەدى جۇرت.

2018 جىلى جۋرناليستەرگە بەرگەن سۇحباتىندا ء"بىز ومىرگە رەسەيمەن بىردەي كوزقاراسپەن قاراۋىمىز كەرەك" دەپ سويلەگەن.

وسى جەردەن توقتايىق. وسىنىڭ ءوزى 81-دەگى "سەرگەك سانالى" زاڭ شىعارۋشى ورگان وكىلىنىڭ ساياسي ءھام ادامي سيپاتىن اشسا كەرەك.

ءتۇيىن. ءوزى زەينەتكەر. ءوزى پرورەسەيلىك پيعىلىن باق-قا اشىق ايتىپ جۇرگەن، لەنين شالدى جان-تانىمەن سۇيەتىن ۆلاديسلاۆ كوسارەۆ قاراعاندىداعى قاندى وقيعاعا قاتىستى پىكىر ايتقاندا قاراپايىم ەتيكانى ساقتاماعانى قالاي؟ قارالى وتباسىعا قايعىرىپ كوڭىل ايتۋعا اقىلى جەتپەگەن ۆلاديسلاۆ ءبوريسوۆيچتىڭ ءتارتىبى مىندەتتى تۇردە كەڭەستە قارالۋى كەرەك-اق. كەرەك بولسا، زەينەتكە شىقسا دا ۇزاق جىل مەمقىزمەتتە جۇرگەن كوسارەۆكە كرەسلوسىنان ءتۇسىپ، ورنىن جاستارعا بەرۋ مىندەت!

ويتپەگەندە، اشىنعان جۇرتقا اقىل ايتار اقساقالدىڭ الجىپ سويلەگەنى ونسىز دا ەندى تىنشىپ كەلە جاتقان شوقتى قايتا ۇرلەيتىنى ءسوزسىز...

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz