بۇل جولى ءجاميلا جاكىشەۆا ءباسپاسوز ءماسليحاتىنا ايەل زاتىنان جالعىز كەلدى. ەسەسىنە، جانىندا ءۇش ەر ازامات بار. ۇشەۋى دە مۇحتار جاكىشەۆتى قورعاماق. ولار - ادۆوكاتتار دانيار قانافين، نۇرلان بەيسەكەەۆ جانە قوعامدىق قورعاۋشى اسىلحان دۇيسەمبين. ال وتكەندە جينالعان باسقا حانىمداردىڭ بۇل جولى جۋرناليستەر الدىنا نەگە كەلمەگەنى بەلگىلى ەدى. ويتكەنى ءجاميلادان وزگەلەرى جۇبايلارىمەن جولىقتى. بىراق قاستارىندا ۇقك قىزمەتكەرى كىرپىك قاقپاي قاداعالاپ وتىرعاندىقتان، ولاردىڭ ەشقايسىسى دا كۇيەۋىمەن شۇيىركەلەسىپ اڭگىمەلەسە الماعان كورىنەدى. ايتسە دە ايەلدەر سونىڭ وزىنە ريزا بولۋ كەرەكتىگىن ءتۇسىنىپ، ارى قاراي ارىزدانا بەرۋدى ءجون ساناماپتى. ونىڭ ۇستىنە، و باستا جاكىشەۆتەن كەيىن كۇدىكتى رەتىندە توبىمەن تورعا تۇسكەن «قازاتومونەركاسىبىنىڭ» بۇرىنعى ۆيتسە-پرەزيدەنتتەرى دميتري پارفەنوۆ، مالحاز تسوتسوريا جانە اسقار قاسابەكوۆتىڭ ەندى وسى ىسكە كۋاگەر رەتىندە قاتىسىپ، ەكس-باستىقتارىنىڭ نە بۇلدىرگەنى جايىندا مالىمدەمە جاساپ ۇلگەرگەنى ءمالىم.
ءبىز ءجاميلا جاكىشەۆانىڭ ءوزى ايتىپ بەرگەن سوڭعى جاعدايدى جانە «جاس قازاقتىڭ» سۇراقتارىنا جاۋابىن قالىڭ وقىرمان نازارىنا ۇسىنامىز.

بۇل جولى ءجاميلا جاكىشەۆا ءباسپاسوز ءماسليحاتىنا ايەل زاتىنان جالعىز كەلدى. ەسەسىنە، جانىندا ءۇش ەر ازامات بار. ۇشەۋى دە مۇحتار جاكىشەۆتى قورعاماق. ولار - ادۆوكاتتار دانيار قانافين، نۇرلان بەيسەكەەۆ جانە قوعامدىق قورعاۋشى اسىلحان دۇيسەمبين. ال وتكەندە جينالعان باسقا حانىمداردىڭ بۇل جولى جۋرناليستەر الدىنا نەگە كەلمەگەنى بەلگىلى ەدى. ويتكەنى ءجاميلادان وزگەلەرى جۇبايلارىمەن جولىقتى. بىراق قاستارىندا ۇقك قىزمەتكەرى كىرپىك قاقپاي قاداعالاپ وتىرعاندىقتان، ولاردىڭ ەشقايسىسى دا كۇيەۋىمەن شۇيىركەلەسىپ اڭگىمەلەسە الماعان كورىنەدى. ايتسە دە ايەلدەر سونىڭ وزىنە ريزا بولۋ كەرەكتىگىن ءتۇسىنىپ، ارى قاراي ارىزدانا بەرۋدى ءجون ساناماپتى. ونىڭ ۇستىنە، و باستا جاكىشەۆتەن كەيىن كۇدىكتى رەتىندە توبىمەن تورعا تۇسكەن «قازاتومونەركاسىبىنىڭ» بۇرىنعى ۆيتسە-پرەزيدەنتتەرى دميتري پارفەنوۆ، مالحاز تسوتسوريا جانە اسقار قاسابەكوۆتىڭ ەندى وسى ىسكە كۋاگەر رەتىندە قاتىسىپ، ەكس-باستىقتارىنىڭ نە بۇلدىرگەنى جايىندا مالىمدەمە جاساپ ۇلگەرگەنى ءمالىم.
ءبىز ءجاميلا جاكىشەۆانىڭ ءوزى ايتىپ بەرگەن سوڭعى جاعدايدى جانە «جاس قازاقتىڭ» سۇراقتارىنا جاۋابىن قالىڭ وقىرمان نازارىنا ۇسىنامىز.

ءجاميلا جاكىشەۆا: كۇيەۋىمنىڭ باسىنداعى جاعدايعا ءالى دە الاڭداۋلىمىن. ويتكەنى مۇحتارمەن جولىعۋىما مۇمكىندىك بەرىلمەي جاتىر. ءوز بەتىمىزشە ادۆوكات جالداۋعا دا ەش مۇمكىندىك جوق. ۇقك ءوز قورعاۋشىلارىن تىقپالاپ اۋرە. ال ءبىز ۇسىنعان ادامداردى جولاتپايدى. بۇل كوميتەتتىڭ وكىلدەرى بارلىق زاڭ تالاپتارىن ورىندايمىز، ەشكىمنىڭ قۇقىعى اياق استى ەتىلمەيدى دەيدى. بىراق شىن مانىندەگى جاعداي ولاي بولىپ جاتقان جوق. وتكەن اپتادا «وسى ىسكە قاتىستى تەرگەۋ امالدارى زاڭ شەڭبەرىندە ءجۇرسىن» دەپ باس پروكۋرورعا ەلباسىنىڭ ءوزى ەسكەرتتى. وسى تاپسىرمانىڭ ورىندالماي جاتقانىن كوزبەن كورىپ وتىرمىز. 
جۇرت مىنانى تۇسىنسە ەكەن دەيمىن: ونىڭ (م.جاكىشەۆتىڭ - رەد.) كىنالى نە كىناسىزدىگى ءالى بەلگىسىز عوي. ياعني سوت شەشىمى شىققان جوق. انىق-قانىعىنا جەتپەي تۇرىپ، ادامدى كىنالى دەپ ساناۋعا بولمايتىنىن بىلەسىزدەر. ال ءبازبىر اقپارات قۇرالدارى مەنىڭ كۇيەۋىمدى «قىلمىسكەر» دەپ اتاپ تا جىبەردى.
مۇحتاردان كەيىن ۇستاعان ونىڭ ورىنباسارلارى ەندى اياق استىنان كۋاگەر بولىپ شىعا كەلدى. جاقسى، كۋاگەر بولا قويسىن. ال ۇقك قىزمەتكەرلەرى ولاردى دا قورعايمىز دەگەن. بىراق «حاباردان» بەرىلگەن «ۋران بىلىعى» اتتى ءفيلمدى كورگەن بولارسىزدار. وندا كۋاگەرلەردىڭ اتتارى اتالىپ، تۇستەرى تۇستەلدى. سوندا بۇل قالاي؟ قورعايتىنى راس بولسا، ولاردى سوتقا دەيىن جان بالاسىنا كورسەتپەۋ كەرەك ەدى. ونىڭ ۇستىنە، وسى فيلمدە مۇحتاردى «قىلمىسكەر» دەپ ءۇش رەت ايتتى.
تەرگەۋشىلەر مەنى دە وسى ىسكە تارتامىز دەگەن سىڭاي تانىتىپ، قورقىتىپ-ۇركىتە باستادى. كەز كەلگەن ادامنىڭ ءوز قالاۋىنشا ادۆوكات جالداۋعا قۇقىعى بار عوي. ەگەر ولاردىڭ انىق دالەلدەرى بار بولسا، ءبىز ۇسىنعان قورعاۋشىلاردى وسى ىسپەن تانىستىرسىن. ءار نارسەنى سىلتاۋراتىپ، جالتارا بەرمەسىن. ءبارىن وسىلاي زاڭ شەڭبەرىندە جۇرگىزۋگە نە كەدەرگى؟ ولار نەدەن قورقادى؟
جاس قازاق: جاڭا ءسىز «ۇقك ءوز ادۆوكاتىن تىقپالاپ جاتىر» دەدىڭىز؟ ول كىم ەكەن؟ ءوزى سىزگە حابارلاستى ما؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: كۇيەۋىم ۇستالعاننان كەيىن ەكى اپتا وتكەندە بارىپ، ياعني 5 ماۋسىمدا ۇقك تاراپىنان مۇحتارعا ادۆوكات بولىپ تاعايىندالعان ادام حابارلاستى. اتى-ءجونى - يگور سپيريدونوۆ. ول: «ءىستىڭ ءمان-جايىمەن تانىستىم. ءبارى دۇرىس. كۇيەۋىڭىزدىڭ جاعدايى جاقسى»،  -  دەدى. وتكەن بەيسەنبىدە بارلىق ايەلدەر استاناداعى تەرگەۋ قاپاسىنىڭ الدىن دۇرلىكتىرىپ ەدىك قوي. سونىڭ ارتىنشا وسى ادام پايدا بولدى. ول ءتىپتى كۇيەۋىمنىڭ مەديتسينالىق انىقتاماسىن ىسكە قوسىمشا رەتىندە تىركەگەنىن ايتادى. بىراق ول مۇنى قالاي الدى؟ دارىگەر بەرگەن قاعازدىڭ ءبارى مەنىڭ قولىمدا عوي. ولاردى مەنەن باسقا ەشكىم الا المايدى. وسىدان كەيىن سپيريدونوۆتىڭ كۇيەۋىمنىڭ قۇقىعىن شىن قورعاعىسى كەلەتىنىنە سەنە المايمىن. ال ءوز باسىم وسى ىسكە قاتىستى ەشقانداي دا قۇجاتتى كورمەدىم.

جاس قازاق: سپيريدونوۆ مىرزا تاعى باسقا نە ايتتى؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: «ەشكىمگە ەشتەڭە ايتپا. جۇرتتى دۇرلىكتىرمە. اقپارات قۇرالدارىمەن بايلانىسپا. تىنىش قانا وتىرا بەر» دەيدى. ال مەن ءدال قازىر تىنىش وتىرا المايمىن. كۇيەۋىمە نە بولاتىنىن، ونى قورعاۋعا قاتىستى ناقتى قانداي شارا قولدانىلىپ جاتقانىن بىلگىم كەلەدى. بۇل ادۆوكات، جاڭا ايتقانىمداي، مۇحتار ۇستالعاننان كەيىن ەكى اپتادان سوڭ عانا حابارلاستى. «سونشاما ۋاقىت تەلەفون سوعىپ تابا المادىم» دەيدى. شىنىمدى ايتسام، ءوزى ءبىرتۇرلى ادۆوكات ەكەن.
سوسىن ول ماعان كۇيەۋىم جازعان حاتتى بەردى. وندا مۇحتار وزىنە نە جىبەرۋ كەرەكتىگىن، ونى الۋعا مۇمكىندىگى بار ەكەنىن جازعان. سونىمەن ءبىتتى.

جاس قازاق: كۇيەۋىڭىز ۇستالعالى بەرى ونىمەن ءبىر رەت تە تىلدەسە المادىڭىز با؟
ءجاميلا جاكىشەۆا: مەن ءوزىم ونىمەن سويلەسە المادىم. جولىقتىرماي جاتىر. نە ءۇشىن كەزدەستىرمەيتىنىن ايتقان جوق. 
جاس قازاق: مۇحتار جاكىشەۆ ۇستالاردىڭ الدىندا بۇرىنعى دەپۋتات تاتيانا كۆياتكوۆسكايانىڭ وعان قارسى مالىمدەمە جاساعانى بەلگىلى. بۇل ۇقك-نىڭ قازىرگى ارەكەتىنە تۇرتكى بولدى دەپ ويلايسىز با؟
ءجاميلا جاكىشەۆا:  بۇل سۇراققا ناقتى جاۋاپ بەرە المايمىن...

جاس قازاق: كۇيەۋىڭىز ءوزىنىڭ ۇستالاتىنىن الدىن الا سەزدى مە ەكەن؟
ءجاميلا جاكىشەۆا: ەگەر سەزسە، ءبىر امالىن جاسار ەدى عوي. ونداي ەشتەڭەسىن بايقامادىم. وتكەن اپتاداعى ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا ايتتىم عوي. ول ۇستالار الدىندا استاناعا رەسەيلىك ساپارتوپپەن كەزدەسۋگە كەتكەن بولاتىن. ءدال سول كەزدە ەشتەڭەدەن سەزىكتەنگەن جوق دەپ ويلايمىن.

جاس قازاق: وتكەندە عانا وزىڭىزبەن يىق تىرەستىرىپ، ءباسپاسوز ءماسليحاتىن وتكىزگەن، ەندى كۇيەۋىمەن جولىعۋعا مۇمكىندىك العان باسقا ايەلدەر نە ايتىپ جاتىر؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: ولار نە ايتسىن؟ كۇيەۋلەرىمەن دۇرىستاپ سويلەسۋگە مۇمكىندىكتەرى بولعان جوق قوي. جۇبايلارى «امان-ەسەنبىز. ەشقايدا بارۋدىڭ قاجەتى جوق. دۇرلىكتىرە بەرمەي، تىنىش وتىرىڭدار» دەپتى. ونىڭ ۇستىنە، بۇلاردىڭ اڭگىمەسىن باقىلاپ وتىرعان كوميتەت قىزمەتكەرلەرى دە «جايلارىڭا جۇرىڭدەر» دەگەندى مەگزەپ ايتىپتى. باسقا ايەلدەر تۋرالى بىلەتىنىم - سول عانا.
جاس قازاق: قالاي ويلايسىز، بۇرىنعى ۆيتسە-پرەزيدەنتتەر نەگە اياق استىنان كۋاگەر بولىپ شىعا كەلدى؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: ول جاعىن بىلمەدىم. ارالارىندا بولعان جوقپىن. سوندىقتان ەشتەڭە دەي المايمىن.    
جاس قازاق: ال ولاردىڭ وتكەندە كورسەتىلگەن مالىمدەمەسىنە ءسىز قالاي قارايسىز؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: وعان قالاي قاراۋىم كەرەك ەدى؟

جاس قازاق: ولاردىڭ ەندى كۇيەۋىڭىزدى جامانداپ شىعا كەلگەنىنە رەنجىمەدىڭىز بە دەگەنىم عوي...

ءجاميلا جاكىشەۆا: بىلەسىز بە؟ مەن ەشكىمدى دە كىنالامايمىن. ارقايسىسىنىڭ ءوز سەبەپتەرى بولعان شىعار. ولار ءوز قالاۋىنشا ارەكەت ەتە الادى عوي. بۇلارعا ول جاقتا نە بولعانىن، قالاي بولعانىن بىلمەيمىن. سوندىقتان ەشقايسىسىنا وكپەم جوق. ءبارىن ۋاقىت ءوزى ورنىنا قويادى.

جاس قازاق: مۇحتار ەركىنۇلىنىڭ اناسىنىڭ جاعدايى قالاي؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: جاقسى دەپ ايتا المايمىن، ارينە. بالاسىن ۋايىمداپ ءجۇر.

جاس قازاق: ال بالالارىڭىز شە؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: بالالاردىڭ جاراسى جەڭىلدەۋ عوي...

جاس قازاق: قانشا بالاڭىز بار؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: بەسەۋ.

جاس قازاق: ولار شەتەلدە وقي ما؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: جوق. ءوز ەلىمىزدە وقيدى.

جاس قازاق: «قازاقستان» ارناسىندا دا وسى ىسكە بايلانىستى ارنايى رەپورتاج كورسەتىلدى. سونى كوردىڭىز بە؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: ول قانداي؟

جاس قازاق: ارنايى رەپورتاج. «حابارداعى» فيلم ىسپەتتەس قوي...

ءجاميلا جاكىشەۆا: ونى كورگەن جوقپىن.

جاس قازاق: سوندا جاكىشەۆتىڭ الماتىداعى كەڭسەسىندە تۇرعان سەيفتەن ميلليونداعان دوللار تابىلعانى ايتىلدى. ول نە اقشا؟ قانداي كەڭسە؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: ونى مەن بىلمەيمىن...

جاس قازاق: ءسىزدىڭ اتىڭىزدا «قازاتومونەركاسىبىنە» قاراستى «دەمەۋ» دەگەن كومپانيا بار دەيدى. سول راس پا؟

ءجاميلا جاكىشەۆا: مەنىڭ بىلەتىنىم - «قازاتومونەركاسىبىندە» الەۋمەتتىك باعدارلامامەن ارنايى اينالىساتىن سونداي كومپانيا بار. بىراق وعان مەنىڭ ەش قاتىسىم جوق.

ءسوز سوڭىندا  ايتقىم كەلەتىنى: بۇل تاقىرىپتى   قوزعاۋسىز      قالدىرماڭىزدارشى. ويتكەنى وسى ءىستىڭ قاي ارناعا بۇرىلاتىنى سىزدەردىڭ ارالاسۋلارىڭىزعا بايلانىستى. ايتقانىمىزدىڭ ءبارى - شىندىق. ءوز ماقساتىمىزعا جەتۋگە بارىنشا تىرىسامىز.

اڭگىمەلەسكەن ءورازالى بايمۇرات

«جاس قازاق» گازەتى، №23, 12.06.2009