سەنبى كۇنى (13 ماۋسىم) ءتۇن ورتاسىنا تامان تەكەلى، تالدىقورعان، قاپشاعاي جانە الماتى قالاسى مەن سول قالالاردىڭ ماڭىنداعى اۋداندارعا تاياۋ قونىستانعان ەلدى مەكەندەردە قاتتى جەر سىلكىنىسى بولدى.  العاشىندى تىم كۇشتى بولىپ بايقالعان  ءدۇمپۋ اراعا بىرەر مينۋت سالىپ بارىپ تاعى قايتالاندى. ءدال سول كەزدە جەر سىلكىنىسىنىڭ ورتالىعى بولىپ شىققان تەكەلىنىڭ تەنتتەك تاۋلارىن بوكتەرلەي قونىستانعان جۇرتشىلىق پەن تالدىقورعان قالالارىنداعى كوپ قاباتتى ۇيلەردىڭ تۇرعىندارى دەرەۋ سىرتقا ۇمتىلىپ،  بىرەر ساعات ۋاقىتتارىن اشىق اسپان استىندا وتكىزىپ، سودان سوڭ ءبىر قاباتتى جەر ۇيلەردە تۋىستارى بارلار سولاردى پانالاپ، كورەر تاڭدى كوزدەرىمەن اتىردى. مۇندايدا ەلدىڭ ءىشىن قاڭقۋ ءسوزدىڭ دە تەز كەزىپ كەتەتىنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى.  جەكسەنبىنى قويىڭىز، دۇيسەنبى كۇنى دە تالدىقورعان قالاسىنىڭ توڭىرەگىندەگى ەلدى مەكەندەردىڭ جۇرتشىلىعى ەلەڭدەۋدەن ارىلمادى. حالىقتىڭ ۇرەيىن تۋعىزاتىن اڭگىمەلەر دە جەدەل تاراپ، جەلدەي ەسكەننىن كوزىمىبەن كورىپ، قۇلاعىمىزبەن ەستىدىك. ءزىلزالادان تالدىقورعان قالاسى ەشقانداي زارداپ شەگە قويعان جوق.

سەنبى كۇنى (13 ماۋسىم) ءتۇن ورتاسىنا تامان تەكەلى، تالدىقورعان، قاپشاعاي جانە الماتى قالاسى مەن سول قالالاردىڭ ماڭىنداعى اۋداندارعا تاياۋ قونىستانعان ەلدى مەكەندەردە قاتتى جەر سىلكىنىسى بولدى.  العاشىندى تىم كۇشتى بولىپ بايقالعان  ءدۇمپۋ اراعا بىرەر مينۋت سالىپ بارىپ تاعى قايتالاندى. ءدال سول كەزدە جەر سىلكىنىسىنىڭ ورتالىعى بولىپ شىققان تەكەلىنىڭ تەنتتەك تاۋلارىن بوكتەرلەي قونىستانعان جۇرتشىلىق پەن تالدىقورعان قالالارىنداعى كوپ قاباتتى ۇيلەردىڭ تۇرعىندارى دەرەۋ سىرتقا ۇمتىلىپ،  بىرەر ساعات ۋاقىتتارىن اشىق اسپان استىندا وتكىزىپ، سودان سوڭ ءبىر قاباتتى جەر ۇيلەردە تۋىستارى بارلار سولاردى پانالاپ، كورەر تاڭدى كوزدەرىمەن اتىردى. مۇندايدا ەلدىڭ ءىشىن قاڭقۋ ءسوزدىڭ دە تەز كەزىپ كەتەتىنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى.  جەكسەنبىنى قويىڭىز، دۇيسەنبى كۇنى دە تالدىقورعان قالاسىنىڭ توڭىرەگىندەگى ەلدى مەكەندەردىڭ جۇرتشىلىعى ەلەڭدەۋدەن ارىلمادى. حالىقتىڭ ۇرەيىن تۋعىزاتىن اڭگىمەلەر دە جەدەل تاراپ، جەلدەي ەسكەننىن كوزىمىبەن كورىپ، قۇلاعىمىزبەن ەستىدىك. ءزىلزالادان تالدىقورعان قالاسى ەشقانداي زارداپ شەگە قويعان جوق. ال تەكەلىدەگى (الماتى وبلىسىنىڭ ورتالىعى تالدىقورعانمەن ىرگەلەس ورنالاسقان قالا) قالىپتاسقان جاعدايدى ءوز كوزىمەن كورىپ، جەر سىلكىنىسىنىڭ قانشىلىقتى زيان كەلتىرگەنىن جانە قاۋىپتى ەكەنىن باعامداعىسى كەلگەن وبلىس اكىمى سەرىك ۇمبەتوۆ دۇيسەنبى كۇنى تاڭەرتەڭگىسىن قاسىنا توتەنشە جاعدايلار جونىندەگى قىزمەت سالالارىنىڭ باسشىلارىن، تەكەلى قالاسىنىڭ اكىمى مەن باق وكىلدەرىن ەرتىپ، كەنشىلەر شاھارىنداعى بۇلىنگەن ۇيلەر مەن مەملەكەتتىك نىسانداردى ارالاپ كوردى.

ءبىرىنشى كەزەكتە وسى قالاداعى قارتتار مەن مۇگەدەكتەردىڭ ينتەرنات-ۇيىنە اتباسىن بۇرعان اكىمدى ءزىلزالا بولعاننىن بەرى الماتىدان ارنايى كەلىپ زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتقان قر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى سەيسمولوگيا ينستيۋتىنىڭ ديرەكتورى تاڭاتقان اباقانوۆ باستاعان ماماندار قارسى الىپ، ءدال قازىرگى كەزدە الاڭداۋعا ەش نەگىز جوقتىعىن جەتكىزدى. ينتەرنات-ۇيىندە كوزگە بىردەن ۇرىپ تۇراتىنداي بۇلىنىستەر جوق ەكەن. 1991 جىلى سالىنعان عيمارات ءدالىزىنىڭ توبەسىندەگى جاپسىرما قاپتامالاردىڭ شاعىن بولىگى قۇلاپ، توبەنىڭ تۇتاس پليتالارى مەن قابىرعالارى اراسىنداعى جىكتەردىڭ سىلاقتارى ءتۇسىپ قالىپتى. بۇدان سوڭ قالانىڭ تاۋ جاعىنداعى بولىگىندە ورنالاسقان ساتباەۆ كوشەسىندەگى بىرنەشە ءۇيدىڭ ءزىلزالادان ايتارلىقتاي زارداپ شەككەنىن كوزىمىزبەن كوردىك. 1959 جىلى سالىنعان، زامانىندا قوعامدىق مونشا بولعان ەكى قاباتتى عيمارات كەيىننەن قايتا قۇرۋدان وتكىزىلىپ، ون ەكى پاتەرلىك ۇيگە اينالدىرىلعان ەكەن. وسى جانە تاعى  ءبىر ون ەكى پاتەرلىك ءۇي مەن سەگىز پاتەرلىك بىرنەشە ءۇيدىڭ قابىرعالارى جارىلىپ، توبەلەرىنىڭ سىلاقتارى قۇلاپتى. وسىلاردىڭ اراسىندا ءدال قازىرگى كەزدە تۇرۋعا اسا قاۋىپتى دەپ سانالعان بىرنەشەۋىنىڭ تۇرعىندارىن تەز ارادا كوشىرىپ، قوناقۇيلەر مەن جاتاحقانالارعا ورنالاستارۋ تۋرالى قالا اكىمىنە تاپسىرما بەرگەن سەرىك ابىكەنۇلى  ولاردىڭ بارلىعىنا قالا ورتاسىنداعى كوممۋنالدىق مەنشىككە الىنعان ۇيلەردەن پاتەرلەر بەرىلەتىنىن، ال بۇلىنگەن ۇيلەردىڭ مۇمكىندىگىنشە جونەدەلەتىنىن ايتىپ، سابىرعا شاقىردى.  جالپى قالا بويىنشا اسا ۇلكەن دارەجەدە بۇلىنگەن مەكەمە - №1 ورتا مەكتەپ. ءتورت جۇزگە جۋىق بالا وقيتىن مەكتەپ 1948 جىلى سالىنىپتى. سودان بەرى مەزگىل-مەزگىل ءتۇرلى دارەجەدەگى جوندەۋلەردەن وتكەزىلگەنىمەن، جاسى الپىستان اسقان عيمارات وسى جولعى توتەنشە جاعدايدا قاتتى سىر بەرىپ، كورپۋستارىنىڭ اراسىن قوساتىن تۇستار ءبىر قارىستاي بولىپ ايىرىلىپ كەتىپتى. ىشىندە تۇرىپ، سىرتتاعى اۋلانى كورە الاسىڭ. وسى جەردە اتالعان عيماراتتىڭ 1993 جىلعى جەر سىلكىنىسى كەزىندە دە ءبۇلىنىپ، وعان جەر سىلكىنىسىنە قارسى كۇشەيتۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ بەلگىلەنگەنمەن، ورىندالماعانى ايتىلدى. وبلىس باسشىسى ءوزىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى مەن قالا اكىمىنە مەكتەپتى تولىق زەرتتەۋدەن وتكىزىپ، قاجەت دەپ تابىلعان جۇمىستاردىڭ بارلىعىن جاڭا وقۋ جىلىنا دەيىن اياقتاۋدى تاپسىردى.

قر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى سەيسمولوگيا ينستيۋتىنىڭ ديرەكتورى تاڭاتقان اباقانوۆتىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، ينستيتۋت الداعى جەتى ون جىل قارساڭىندا الماتى وبلىسىنداعى جەر سىلكىنىسى بولادى دەپ انىقتالعان وشاقتارداعى وقيعالاردىڭ تىركەلۋ مۇمكىندىگىن تولىق زەرتتەپ شىققان كورىنەدى. الايدا تاياۋ جىلداردىڭ شەگىندە انىقتاۋ جۇمىستارىنىڭ جۇرگىزىلۋى قيىنعا سوعاتىن سياقتى.  ويتكەنى الماتى وبلىسى بويىنشا جۇمىس ىستەيتىن سەيسموستانسىلاردىڭ سانى از جانە جابدىقتالۋى تىم ناشار ەكەن.

- قالاداعى ەڭ ۇلكەن زارداپ شەكەن مەكتەپ ەكى وزەننىڭ ورتاسىنداعى ارالدا ورنالاسقاندىقتان ونىڭ استىنا سۋدىڭ جينالاتىنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. سۋ ءوز كەزەگىندە ىرگەتاس ورنالاستىرىلعان تاستى، قيىرشىقتى قاباتتى شايىپ وتىرادى. سوندىقتان ءبىلىم وشاعىن زىلزالاعا قارسى كۇشەيتۋ شارالارى تۋرالى وسىدان ون-ون بەس جىل بۇرىن ەسكەرتىلگەن ەدى. سول ورىندالمادى، سونىڭ زاردابىن بۇگىن تارتىپ وتىرمىز. سونىمەن بىرگە وسىدان ءبىراز بۇرىن بىلتىر قىتايدى قايعىعا باتىرعان سىچۋان پروۆينتسياسىندا بولىپ قايتقانىمدا، ونداعى جەر سىلكىنىسىنىڭ سەبەپتەرىنىڭ قاتارىندا تەحنوگەندىك سيپاتتار بارلىعىن ەستىدىك. سوندىقتان بولاشاقتا بىزدەگى تاۋ شاتقالدارىندا سۋ ەلەكتر ستانسىلارىن جانە تاعى باسقا دا نىساندار سالۋدا سەيسمولگيا ينستيۋتىمەن بىرلەسە جۇمىس جۇرگىزۋدى جولعا قويعان دۇرىس. ال تەكەلىدەگى جەر سىلكىنىسىنە كەلەر بولساق، سەنبى كۇنى تۇنگى ساعات 11-دەن 17 مينۋتتا تىركەلگەن ءزىلزالانىڭ قالادان ءسال عانا قاشىقتىقتا - ورتالىق نۇكتەسى  7 باللدىق جەر سىلكىنىسى بولعانى انىقتالىپ وتىر. ەكىنشى ءدۇمپۋ اراعا 8 مينۋت سالىپ بارىپ قايتالاندى. مۇنىڭ كۇشى - 5 بالل. سودان كەيىنگى التى ساعات ىشىندە وسى ايماقتاعى جەر 21 رەت سىلكىندى.جەكسەنبى كۇنى تاعى توعىز ءدۇمپۋ تىركەلدى. ال بۇگىن ونداي ەشتەڭە تىركەلمەدى. سوندىقتان الاڭدايتىنداي ەشتەڭە جوق، - دەيدى اكادەميك-ديرەكتور.

وبلىس اكىمى سەرىك ۇمبەتوۆ انىقتالعان جاعدايلارعا بايلانىستى تەز ارادا ناقتى شارالار قولعا الىناتىنىن، ارنايى شتاب قۇرىلىپ، ءزىلزالادان زارداپ شەگۋشىلەردىڭ بارلىعىن انىقتاپ، ولارعا زاڭ اۋقىمىنداعى كومەكتەر كورسەتىلەتىنىن جەتكىزدى. ەشكىمنىڭ نازاردان تىسقارى قالمايتىنىن، ارنايى كوميسيانىڭ جۇمسىنان سوڭ  قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىنىڭ جۇرگىزىلەتىنىن ايتا كەلە توتەنشە وقيعادان ادام شىعىنى بولماعانىنا تاۋبە ايتىپ، تىرلىكتى الاڭسىز جالعاستىرا بەرۋگە شاقىردى.

تالدىقورعان قالاسى،  الماتى وبلىسى.