جاڭاوزەندە 22-اقپاننان بەرى جۇمىسسىزدىققا قارسى نارازىلىق ءوتىپ جاتىر. حالىق مۇناي كەن ورىندارىندا نەمەسە باسقا دا جەرلەرگە جۇمىسقا ورنالاسۋدى تالاپ ەتكەن. ال، جەرگىلىكتى بيلىك حالىقپەن جابىق زالداردا كەزدەسۋلەر جاساعان. الايدا، "ۋادەگە ابدەن تويدىق" دەگەن تۇرعىندار بەيبىت جيىندار مەن كەزدەسۋلەردى كوشەدە وتكىزۋگە تىرىسىپ باعۋدا. 

ميتينگ وتكىزەردەن ەكى اپتا بۇرىن جاڭاوزەن اكىمشىلىگى قالاداعى جۇمىسسىز، كوپبالالى، مۇگەدەك ادامدارمەن كەزدەسكەن. بىراق، جەرگىلىكتى بيلىك حالىققا ەشتەڭە تۇسىندىرە الماعان. ءتىپتى، ارتىنان ەش جاۋاپ بەرمەستەن قاشىپ كەتكەن.

بۇدان سوڭ حالىق جاتاقحانالار مەن وزدەرى تۇراتىن اۋلالاردا جيىندار وتكىزەدى. وعان ءارتۇرلى شاعىن كاسىپورىنداردا ىستەيتىن جۇمىسشىلار دا قاتىسىپ، ايلىقتارىن 80-90 مىڭ تەڭگەدەن 150 مىڭ تەڭگەگە كوتەرۋ قاجەتتىگىن ايتادى.

قارسىلىق بىلدىرگەن كوپتەگەن ازاماتتار شەنەۋنىكتەرگە عانا ەمەس، جەرگىلىكتى تاۋ-كەن كاسىپورىندارىنا، سونىڭ ىشىندە شەتەلدىك كومپانيالارعا دا اشىق تالاپتار قويعان. سەبەبى، «قازمۇنايگاز» ەنشىلەس كومپانيالارىنىڭ 50% اكتسيالارىن قىتاي كومپانيالارى باسقارادى. ماسەلەن، «ماڭعىستاۋمۇنايگازدىڭ» تىزگىنى ليۋ تسزينچەن اتتى قىتاي ازاماتىنىڭ قولىندا.

سونىمەن، 22-اقپان كۇنى قارسىلىقتارىن ءبىلدىرىپ الاڭعا شىققان جاستارمەن كەزدەسۋگە مۇزداي قارۋلانعان پوليتسيا جاساقتارىن ەرتىپ ماڭعىستاۋ وبلىسى پروكۋرورىنىڭ ورىنباسارى ەرجان تۇرماعامبەتوۆ باردى.

ول ماسەلەسىن ايتا باستاعان جاستارعا “تەمەكى شەگىپ، تۇكىرگەنىڭ ءۇشىن اكىمشىلىك جاۋاپقا تارتامىن” دەپ دىكەڭدەي سويلەيدى. ءتىپتى، “جۇمىسسىز جۇرسەڭ قۇرىلعان كوميسسيانىڭ شەشىمىن كۇت، ءبارىمىزدىڭ جاقسىلىقتان ءۇمىتىمىز بار” دەپ “سابىرلى بولۋعا”  شاقىرادى. سويلەي باستاعان ءار ادامعا ساۋساعىن شوشايتىپ، داۋسىن كوتەرە سويلەيتىن ۆيتسە-پروكۋرور زاڭدى جاقسىلاپ وقىڭدار دەپ كەڭەس بەرىپتى.ال، زاڭنىڭ 32-بابىندا: “قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى بەيبىت ءارى قارۋسىز جينالۋعا، جينالىستار، ميتينگىلەر مەن دەمونستراتسيالار، شەرۋلەر وتكىزۋگە جانە توسقاۋىلدارعا تۇرۋعا حاقىلى. بۇل قۇقىقتى پايدالانۋ مەملەكەتتىك قاۋىپسىزدىك، قوعامدىق ءتارتىپ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، باسقا ادامداردىڭ قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن قورعاۋ مۇددەلەرى ءۇشىن زاڭمەن شەكتەلۋى مۇمكىن” دەپ جازىلعان. دەمەك، ازاماتتار ءوز نارازىلىقتارىن ايتىپ، بەيبىت جيىن وتكىزۋگە تولىق قۇقىقتارى بار.

جالپى، ءبىزدىڭ بيلىك كەز-كەلگەن ماسەلەنىڭ سەبەبىمەن ەمەس، سالدارىمەن كۇرەسەدى. ماسەلەن، بىلتىر مۇنايلى اۋداندا 14 مىڭنان استام ادام جۇمىسسىز رەتىندە تىركەلگەن. ال، بيلىك وكىلدەرى حالىققا "نەگە كوشەگە شىعاسىڭ؟" دەگەننەن گورى، سول جۇمىسسىزداردىڭ كورسەتكىشى قانشالىقتى ءوستى نەمەسە كەمىدى؟ ازاماتتاردىڭ جۇمىسسىز قالۋىنىڭ سەبەبى نەدە؟ ول ماسەلەنىڭ شەشىمى قالاي بولادى دەگەن ساۋالدارعا جاۋاپ ىزدەسە دەيسىڭ.

ويتكەنى، قازىر حالىقتى قۇرعاق ۋادە، بوس سوزبەن الداۋ مۇمكىن ەمەس.مۇنى جاڭاوزەندىك شەندىلەر دە ابدەن تۇسىنەدى دەپ ويلايمىز. سەبەبى، وسىدان سەگىز جىل بۇرىنعى قاندى وقيعا دا ماسەلەنىڭ تەك سالدارىمەن كۇرەسكەننەن بولعان ەدى. ناتيجەسىندە، حالىققا وق اتىلىپ، قانشاما جاستاردىڭ ءومىرى قىرشىننان قيىلدى. جاڭاوزەندىك شەندىلەرگە بۇدان ارتىق قانداي ساباق كەرەك؟

ءتۇيىن.

كەشە ۇكىمەتتە ازداعان اۋىس-تۇيىستەر بولدى. باستىسى، ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى ابىلقاسىموۆا قىزمەتىنەن بوساتىلدى. استانادان اتتاپ شىقپاعان مينيستر حانىم، وسىلايشا جاڭاوزەن حالقىنىڭ جۇمىسسىز وتىرعانىنان دا بەيحابار كۇيىندە كەتتى. ەندى ونىڭ قىزمەتىن بەردىبەك ساپارباەۆ اتقاراتىن بولادى. جۇمىسىنا ەندى كىرىسكەن ساپارباەۆ مىرزا مۇنايلى ولكەدەگى ازاماتتاردىڭ مۇڭىنا بەي-جاي قاراماۋعا ءتيىس. سەبەبى، جاڭاوزەن حالقىنىڭ جۇرەكتەگى جاراسى ءالى جازىلا قويعان جوق...

نۇربيكە بەكسۇلتانقىزى

Abai.kz