پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ كۇنى كەشە قازاقستان حالقىنا ۇندەۋ جاساپ، كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋى وتەتىنىن ايتتى. كۇنى دە بەلگىلى بولدى. ول – بيىلعى جىلدىڭ  9 ماۋسىمى.

ەكس-پرەزيدەنت نازارباەۆ ءوز ەركىمەن وتستاۆكاعا كەتكەن سوڭ، تىزگىندى قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇستاعان ەدى. نەگىزى پرەزيدەنت سايلاۋى 2020 جىلى ءوتۋى ءتيىس ەدى. ەكس-پرەزيدەنت نازارباەۆ پەن ەكىنشى پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ مەرزىمى سول ۋاقتا اياقتالۋى ءتيىس بولعان. الايدا، توقسان سايىن تۇزەتۋ ەنگىزىلەتىن «سايلاۋ تۋرالى» زاڭنىڭ ءبىرلى-جارىم باپتارىن باسشىلىققا الا وتىرىپ، پرەزيدەنتتى كەزەكتى رەت كەزەكتەن تىس سايلاپ جىبەرەيىك دەپ شەشىپتى.

كەشەلى بەرى ەستىپ-ءبىلىپ وتىرعان اقپاراتتان تۇيگەنىمىز، پرەزيدەنتتىڭ بۇل شەشىمىنە «جوق، بولمايدى» دەگەن جان بولعان جوق. ءتىپتى، بيلىكتىڭ وپپوزيتسياسى دەپ تانيتىن ازاماتتار دا سايلاۋعا ساقاداي سايمىز دەگەندەي ەمەۋرىن تانىتتى. مەيلى، ءتۇبى بولاتىن ءىس قوي دەدىك، ءبىز دە.

ال ەندى پرەزيدەنتتىككە كىمدەر تالاسادى؟ بۇل تالقىلاۋعا تۇرارلىق تاقىرىپ، ءسوزسىز. كونستيتۋتسيالىق زاڭ بويىنشا، بىزدە پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەرلەردى ساياسي پارتيالار نەمەسە قوعامدىق بىرلەستىكتەر ۇسىنادى.  ال بىزدە قازىر رەسمي تىركەلگەن 6 ساياسي پارتيا بار. ولار پارلامەنتتەگى ءۇش پارتيا - "نۇر وتان", "اق جول", "كوممۋنيستەر" پارتياسى جانە پارلامەنتكە وتپەي قالعان «اۋىل»، «جسدپ» مەن «بىرلىك» پارتياسى.

جسدپ. جارماحان تۇياقباي

سايلاۋدا عانا كورىنىپ، قالعان كەزدە قالىڭ ۇيقىعا كەتەتىن جالپى-ۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتتار ليدەرى جارماحان تۇياقباي مىرزا تىم-تىرىس جاتىر. كۇدەرى ابدەن ۇزىلگەن بولار. ەندى ول كىسى سايلاۋدىڭ سانىن كوردى عوي.

ول كىسى جوعارعى بيلىكتە بولدى. 2004 جىلى «وتان» پارتياسىنىڭ پارتيالىق ءتىزىمىن باستاپ تۇرعان ول ءماجىلىس سپيكەرلىگىنە قايتا سايلانۋعا مۇمكىندىگى بولا تۇرا، وپپوزيتسياعا ءوتتى. قازاقستانداعى جالعىز وپپوزيتسيالىق پارتيانىڭ توراعاسى، قازىر.

2005 جىلى پرەزيدەنتتىك سايلاۋعا ءتۇستى. ول  كەزدە نازارباەۆ 91,15 پايىز داۋىس جيناسا، جارماحان تۇياقباي 6,61 پايىز داۋىسپەن ەكىنشى ورىندا بولدى.

2007 جىلى جارماحان تۇياقباي باسقاراتىن جسدپ پەن ناعىز اق جول قدپ كۇش بىرىكتىرىپ، ءماجىلىس سايلاۋىنا قاتىستى. 4,54 پايىز داۋىس جينادى. ءسويتىپ، پارتيا  ماجىلىسكە دەپۋتات كىرگىزە المادى.

2011 جىلى جسدپ مەن ازات پارتيالارى كۇش بىرىكتىرىپ، 2012 جىلعى ءماجىلىس سايلاۋىنا قاتىسۋ تۋرالى شەشىمگە كەلەدى. 2012 جىلدىڭ 17 قاڭتارىندا  وسك جسدپ-نىڭ 1,68 پايىز داۋىس جيناپ، سايلاۋدان وتپەي قالعانىن حابارلادى.

جارماحان تۇياقباي 30-عا جۋىق ساياسي پارتيالار مەن قوعامدىق بىرلەستىكتەردىڭ باسىن قۇراپ، «حالىق كەڭەسىن» دە قۇرىپ كوردى.

قازىر ارا-تۇرا اقپاراتقا شىعىپ، ەلدىڭ ساياسي-قوعامدىق ومىرىنە قاتىستى پىكىر ءبىلدىرىپ تۇراتىنى بولماسا، تىنىش جاتىر.

كەشەگى پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ مالىمدەمەسىنەن كەيىن وزگە پارتيا باسشىلارى ءتىرىلىپ، تىرشىلىك ەتە باستادى. ال جسدپ مەن جارماحان تۇياقباي ءۇن قاتقان جوق.

«بىرلىكتىڭ» بار-جوعى بەلگىسىز

تاعى ءبىر پارتيا «بىرلىك». شىندىعىن ايتساق، بۇل پارتيانىڭ قازىر بار-جوعى بەلگىسىز. «ۆيكيپەدياداعى» اقپاراتقا سۇيەنسەك، پارتيا  2013 جىلدىڭ ساۋىرىندە رەسمي تىركەلگەن ەكەن. بۇرىنعى «رۋحانيات» پارتياسى مەن «ادىلەت» پارتياسىنىڭ بىرلەسىپ قۇرعان پارتياسى ەكەن. توراعاسى سەرىك سۇلتانعالي دەپ كورسەتىپتى.

2016 جىلعى ءماجىلىس سايلاۋى كەزىندە «بىرلىك» پارتياسى 0,29 پايىز داۋىس جيناعان ەكەن. ءسويتىپ، ەڭ سوڭعى التىنشى ورىن بۇيىرىپ، ءماجىلىس كرەسلوسىنان قۇر قالعان.

الدىڭعى كۇنى پرەزيدەنت توقاەۆ پارلامەنتتەگى ءۇش پارتيانىڭ باسشىلارىن اقورداعا الدىرتقان. ماۋلەن اشىمباەۆ، ازات پەرۋاشەۆ پەن كومپارتيا حاتشىسى ايقىن قوڭىروۆتار توقاەۆتىڭ قابىلداۋىندا بولىپ، سايلاۋدىڭ قامىن ءسوز ەتسە كەرەك. ايتپاقشى، پرەزيدەنتتىڭ قابىلداۋىندا پارلامەنتكە پارتياسى وتپەسە دە، ءوزى وتكەن «اۋىل» پارتياسىنىڭ توراعاسى، سەناتور ءالي بەكتاەۆ تا بىرگە كىرىپ شىققان.

كەشە رەسمي مالىمدەمە جاسالىسىمەن وسى ازاماتتار پىكىر ءبىلدىرىپ، سەزد شاقىراتىندارىن حابارلاپ ايتتى. ەندى سولاردى رەت-رەتىمەن جازايىق...

«نۇر وتان» ۇمىتكەرى ءساۋىردىڭ سوڭىندا بەلگىلى بولادى

سايلاۋعا بيلىك پارتياسى دا قاتىسادى. ونسىز بولا ما؟! تەك ول ءۇشىن پارتيا سەزد شاقىرۋى كەرەك. كەشە پارتيا ءباسپاسوزى سول سەزدىڭ قاشان وتەتىنىن حابارلاپ ايتتى.

«كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىنا كانديدات ۇسىنۋ ماسەلەسى پارتيا سەزىندە قارالۋى ءتيىس. ازىرگە ناقتى كۇنى بەلگىلى ەمەس. بىراق، ءساۋىردىڭ سوڭىنان قاراي بولىپ قالار. ءبىز پروتسەدۋراعا سايكەس جۇمىس جاسايمىز. سەزدىڭ الدىندا وڭىرلەردە كونفەرەنتسيا وتەدى» دەدى پارتيا ءباسپاسوز حاتشىسى ءاليا بۋريەۆا.

ءسويتىپ، «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ ۇمىتكەرى كىم بولاتىنى ءساۋىردىڭ سوڭىنا قاراي بەلگىلى بولماق. دەيتۇرعانمەن، جۇرت ىشىندە بيلىكتە باسىم داۋىسى بار، ەكى بىردەي پرەزيدەنت مۇشەلىك ەتەتىن پارتيانىڭ  پوتەنتسيالدى ۇمىتكەرى رەتىندە سەنات سپيكەرى داريعا نۇرسۇلتانقىزىن اتاۋشىلار از ەمەس.

«نۇر وتانداعى» ەكى ءداۋ. پارتيا كىمدى تاڭدايدى؟

اۋەلدە كومەكشىلەرى داريعا نازارباەۆا سايلاۋعا تۇسپەيدى دەپ سويلەپ قالىپ، ارتىنان سپيكەر حانىمنىڭ ءوزى ول ءسوزدى تەرىستەگەن ەدى. «سايلاۋعا تۇسۋگە اركىمنىڭ قۇقىسى بار. كىمنىڭ ۇمىتكەر بولاتىنىن سەزد انىقتايدى» دەگەن اۋانداعى ەكىۇشتىلاۋ ءسوز ايتقان.

ايتپاقشى، «نۇر وتان» اتىنان پرەزيدەنتتىك دوداعا تۇسەتىن تاعى ءبىر ادام – قازىرگى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ دەۋشىلەر دە جوق ەمەس.

ول تۋرالى پرەزيدەنتتىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى بەرىك ءۋالي پىكىر ءبىلدىردى. توقاەۆتىڭ تاق تالاسىنا تۇسەتىن، يا تۇسپەيتىنىن سەزد شەشەدى دەگەندى ايتتى.

«قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سايلاۋ تۋرالى كونستيتۋتسيالىق زاڭىنا سايكەس، پرەزيدەنتتىككە كانديداتتاردى ۇسىنۋ قۇقى قوعامدىق بىرلەستىكتەر مەن ساياسي پارتيالارعا تيەسىلى. سول سەبەپتى، كانديدات رەتىندە پرەزيدەنتتىك دوداعا قاتىسۋدى جوعارعى ورگان (سەزد) جانە رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىك (ساياسي پارتيا) شەشەدى» دەدى بەرىك ءۋالي.

بەكەڭنىڭ دە بۇل سوزدەرى ەكىۇشتىلاۋ ەستىلدى. پرەزيدەنت توقاەۆ سايلاۋعا تۇسە مە، جوق پا؟ ونى دا سەزد شەشەتىنىن عانا ايتتى. تۇسەدى، يا تۇسپەيدى دەپ كەسىپ ايتقان جوق. سوعان قاراعاندا نەگىزگى سايلاۋ ءدال وسى پارتيا ىشىندە ءوتۋى ابدەن مۇمكىن.

«اق جول» 13 ساۋىردە پلەنۋم شاقىرىپ، سەزد وتكىزەدى

پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ كەزەكتەن تىس سايلاۋ وتكىزۋ تۋرالى شەشىمىن «اق جول» پارتياسى دا قولدادى. پارتيا توراعاسى، ءماجىلىس دەپۋتاتى ازات پەرۋاشەۆ بۇقارالاق اقپاراتقا سۇحبات بەرىپ، ءوزى باسقارىپ وتىرعان پارتيا اتىنان دا پرەزيدەنتتىك سايلاۋعا كانديدات شىعارۋ، يا شىعارماۋ تۋرالى شەشىم پارتيا سەزىندە بەلگىلى بولاتىنىن ايتتى.

«دەموكراتيالىق قاعيدالاردى ۇستانا وتىرىپ، قۇرىلتايدىڭ ءاربىر دەلەگاتتارى ءوز ۇمىتكەرلەرىن ۇسىنا الادى. دەگەنمەن، سوڭعى شەشىمدى پارتيا سەزى قابىلدايدى»، -دەپ تولىقتىرىپ ءوتتى «اق جول» جەتەكشىسى.

ال قۇرىلتايدى ۇيىمداستىرۋ ماسەلەلەرىن جانە دەلەگات وكىلدەرىنىڭ نورماسىن بەكىتۋ ءۇشىن پرەزيديۋم الداعى سەنبى كۇنىنە، 13 ساۋىرگە، پارتيانىڭ ورتالىق كەڭەسىنىڭ پلەنۋمىن شاقىرۋدى بەكىتتى.

بەكىتتى دەدىك قوي. الەۋمەتتىك جەلىدەگى پىكىرشىلەر «اق جول» پارتياسىنىڭ پوتەنتسيالدى كانديداتى دەپ باسقا باسقا ەمەس، توراعا ازات پەرۋاشەۆتىڭ ءوزىن ايتادى. بۇل تۋرالى دەپۋتات ازات پەرۋاشەۆ پىكىر بىلدىرگەن ەكەن.

 «قازىر ەشتەڭە ايتا المايمىن. پارتيا توراعاسى رەتىندە ءاربىر ءسوزىم – پارتيا اتىنان ايتىلعان رەسمي مالىمدەمە. ال قازىر پارتيانىڭ شەشىمى ءالى بەلگىسىز بولعاندىقتان جاۋاپتان اۋلاقپىن.

پارتيا قۇجاتتارى بويىنشا سايلاۋعا قاتىستىرۋ ماسەلەسى سايلاۋ ۇمىتكەرلەرىن شىعارۋ ماسەلەسى پارتيا قۇرىلتايى عانا شەشەدى. بۇل ماسەلە سەزد قۇزىرەتىندە.  سەزد شاقىراتىن ورگان – ورتالىق كەڭەسىمىزدىڭ پلەنۋمى. ونى ءبىز سەنبى كۇنى شاقىرامىز.

باسقا كانديدات ۇسىنۋدا پروبلەما كورىپ تۇرعان جوقپىن. مۇمكىن ول بيزنەسمەن بولاتىن شىعار، مۇمكىن ينتەللەگەنتسيا وكىلى. زاڭنامادا پرەزيدەنت ۇمىتكەرلەرىنە تالاپتار جازىلعان. ول مەملەكەتتىك ءتىل ءبىلۋى، جۇمىس ءوتىلى، جاسى، ءبىز ەڭ الدىمەن وسى تالاپتارعا قارايمىز» دەيدى پارتيا توراعاسى.

كوممۋنيستەردىڭ سەزى 26 ساۋىردە وتەدى

ايتپاقشى، كەزەكتەن تىس بولاتىن سايلاۋ ءۇشىن كەزەكتەن تىس سەزد وتكىزۋدى قازاقستان كوممۋنيستەرى دە جوسپارلاپ وتىر ەكەن.

«ازاتتىققا» سۇحبات بەرگەن دەپۋتات ايقىن قوڭىروۆ سولاي دەپ ايتقان. كوممۋنيستىك پارتيانىڭ ورتالىق كوميتەتىنىڭ ساياسي بيۋروسى كەزەكتەن تىس سەزد شاقىرتۋ تۋرالى شەشىم شىعارعان.

«سەزد 26 ءساۋىر كۇنى نۇر-سۇلتان قالاسىندا وتەدى. سايلاۋعا كانديدات ۇسىنۋ ماسەلەسى تالقىلانادى. كوممۋنيستىك پارتيا سايلاۋعا مىندەتتى تۇردە قاتىسادى. پارتيا مۇشەلەرىنىڭ ىشىنەن ناعىز لايىق ادام كانديدات بولادى» دەپتى دەپۋتات قوڭىروۆ.

قوڭىروۆ سايلاۋعا قاتىسۋعا ءازىر

ايتپاقشى، ءدال وسى دەپۋتات قوڭىروۆتىڭ ءوزى دە كوممۋنيستەر اتىنان سايلاۋعا تۇسۋگە كەتارى ەمەس ەكەنىن ايتىپتى.

«مەن پارتيا وكىلىمىن. ءبىزدىڭ جارعىمىز دەموكراتيالىق تسەنتراليزم نەگىزىندە جازىلعان. سوندىقتان ءبىر ادامنىڭ شەشىمى، بۇكىل پارتيا شەشىمى بولا المايدى. بىزدە بىلاي: پرەزيدەنتكە كانديداتتى پارتيالىق ۇيىمدار، وبلىستىق، اۋداندىق، قالالىق پارتيا كوميتەتتەرى ۇسىنادى. ولاردىڭ بارلىعى پارتيا سەزىندە تالقىلانادى. ءسويتىپ، سول سەزدە داۋىسقا سالىنىپ شەشىلەدى. سوندىقتان بارلىعى سەزدە بەلگىلى بولادى. وسىعان دەيىنگى پراكتيكامىزدان بەلگىلىسى، ەكى-ءۇش كانديدات سەزدە تالقىلانادى دا، ىشىندەگى ەڭ لايىقتىسى انىقتالادى.  سوندىقتان مەنىڭ پارتيالاستارىم ماعان سونداي شەشىم شىعارسا، مەن باس تارتپايمىن. ال باسقا شەشىمگە كەلسە، مەن ول كانديداتتى قولدايمىن» دەدى ايقىن قوڭىروۆ.

«اۋىلدىقتار» ءوز كانديداتىن ءساۋىردىڭ سوڭىندا ايتادى

اۋىلدىقتار ءالى ءبىر شەشىمگە كەلمەدى. بۇل تۋرالى پارتيا جەتەكشىسى، دەپۋتات ءالي بەكتاەۆ ايتتى.

«ءارى قاراي ءبىز قازاقستاننىڭ ساياسي ۇيىمى رەتىندە، بۇل سايلاۋعا قالاي، قاي راكۋرستا قاتىساتىنىمىزدى اقىلداسۋىمىز كەرەك. مەنىڭشە، مۇنداي ماڭىزدى ماسەلە 3 ساعاتتىڭ ىشىندە شەشىلە سالماۋى كەرەك. سوندىقتان، بۇگىن ءوزىمىزدىڭ قوعامدىق پىكىرىمىزدى ءبىلدىرۋ ءۇشىن باس قوسىپ وتىرمىز. ال سايلاۋعا قاتىسۋ ماسەلەسىن ءبىز ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىمەن، پرەزيديۋم مۇشەلەرىمەن اقىلداسىپ شەشەمىز» دەدى بەكتاەۆ.

ءالي بەكتاەۆ باسقاراتىن «اۋىلدىقتار» ءالى ءبىر شەشىمگە كەلمەگەنىمەن، بۇل سايلاۋعا قاتىسۋعا نيەتتى ەكەندىكتەرىن ءبىلدىردى.

"بۇل ءبىزدىڭ پارتيامىزعا قازاقستاننىڭ قوعامدىق-ساياسي ومىرىنە ارالاسۋعا، پارتيامىزدى حالىققا ناسيحاتتاۋعا جانە ءبىر مۇمكىندىك بەرەدى. ءبىز بۇل مۇمكىندىكتى جىبەرىپ الماۋىمىز كەرەك. ول ءسوزسىز" دەدى پارتيا  جەتەكشىسى ءالي بەكتاەۆ.

ال ەندى جاڭاعى جارىسقا كانديدات رەتىندە كىمدى ۇسىناتىنىن شەشۋ ءۇشىن «اۋىل» پارتياسى دا سەزد شاقىرادى. الدا-جالدا ادام تابىلىپ، ۇمىتكەر شىقسا، ونى ءساۋىردىڭ سوڭىنا دەيىن جاريا ەتەدى. بۇل دا سول دەپۋتات بەكتاەۆتىڭ ءسوزى.

زەلەنسكي مىسالى...

ءتورت پارتيا تاق تالاسىنا قاتىسۋعا ماقۇل ەكەندىكتەرىن ءبىلدىردى. ءساۋىر ىشىندە سەزد شاقىرىپ، ءوز كانديداتتارىن تاڭداماق.  مىنە، سولاي. ساياسي پارتيالار پرەزيدەنتتىككە كانديدات ۇسىنا الادى. بۇرىنعىداي ءوزىن-ءوزى ۇسىنۋ جوق قازىر.

وسى جولعى  سايلاۋدىڭ ەكى ەرەكشەلىگى بار دەيدى، الەۋمەتتىك جەلىدەگى جۇرت ازىلدەپ. ەڭ تانىمال ەكى كانديدات، نۇرسۇلتان نازارباەۆ پەن ەكولوگ مەلس ەلەۋسىزوۆ سايلاۋعا قاتىسا المايدى-مىس.

ايتپاقشى، مەلس مىرزا وسىعان دەيىن 2005 جىلى پرەزيدەنت بولماققا بەكىنگەن. حالىقتىڭ 0,28 پايىز داۋىسىن جيناعان ول بەس ۇمىتكەردىڭ بەسىنشى بولعان.

ونان سوڭ، 2011 جىلى قايتا قاتىستى. بۇل جولى ءتورت كانديداتتىڭ ءتورتىنشىسى بولعان ول 1,15 پايىز داۋىس ەنشىلەدى.

راس-اۋ، بۇعان دەيىن ەكى مارتە سايلاۋعا ءتۇسىپ، جولى بولماعان ەلەۋسىزوۆ ەندى باق سىناي الماس، ءسىرا. ويتكەنى پارتياسى جوق. پارتيا دەمەكشى، بيىل اقپاندا «تابيعات» دەيتىن ەكولوگيالىق پارتيا قۇراتىنىن ايتقان. ۇلگەرمەيتىن بولدى.

جۇرت وسى جولعى كانديداتتاردى سەزىپ-ءبىلىپ، بولجاپ وتىر. ءبىرلى-جارىم ادامدى ايرىقشالاپ ايتىپ تا ءجۇر. قايتالاپ جاتپايىق.

ءبىز جالپى سايلاۋ تۋرالى ءسوز ايتايىقشى. قازىر ۋكراينادا پرەزيدەنت سايلاۋى ءجۇرىپ جاتىر. 39 ۇمىتكەر تىركەلگەن. سونىڭ ەكەۋى ەكىنشى تۋرعا شىقتى. ول دا ساۋىردە وتەدى.

پالەن جىلعى تاجىربيەسى بار تيموشەنكونى دا، قازىرگى پرەزيدەنت پوروشەنكونى دا شاڭ قاپتىرعان ۆلاديمير زەلەنسكي دەيتىن ازىلكەش. ءبىرىنشى تۋردىڭ جەڭىمپازى سول. ول 30 پايىز داۋىس جينادى.

ورىس اقپاراتى مەن ورىس اقپاراتىنا ابدەن قانىق قازاقستاندىق كەيبىر ساياساتكەرلەر زەلەنسكيدى «ورىسشىل ادام»، «شوۋمەن»، «كوميك» دەگەن اۋانداعى پىكىرلەرىن ايتتى.  بۇل سوزدەردى العاش بولىپ ايتقان ورىس پروپوگانداسى. مەيلى، ماسەلە ونىڭ ورىسشىلدىعى نەمەسە تىرەپ تۇرعان كاسىپكەر كوكەلەرىندە ەمەس.

زەلەنسكيدى «ورىسشىل، كوميك» دەگەندەردىڭ كوبى مىنا ءبىر ماسەلەگە ءمان بەرمەدى. زەلەنسكيدەن كەيىنگى ءۇش ورىندى ءوزارا بولىسكەن ۇشەۋگە قاراڭىزشى. پەتر پوروشەنكو، يۋليا تيموشەنكو، يۋري بويكو.  بارلىعى دەرلىك سوناۋ 1991 جىلدان بەرى ساياساتپەن اينالىسىپ كەلە جاتقان ادامدار. يۋليا تيموشەنكو ءۇش پرەزيدەنتتىڭ كەزىندە بيلىكتەگى باسقارۋشى ورىنداردا وتىردى. پالەن رەت پرەمەر بولدى. پوروشەنكو مينيسترلىكتەردى باسقاردى، پرەزيدەنت بولىپ تا كوردى. يۋري بويكو دا 90-جىلدان بەرى ۋكراينانىڭ مۇناي-گاز سالاسىندا باسشىلىق قىزمەتتەردە بولعان ادام. 2000 جىلدان باستاپ پارتيالىق قىزمەت ىستەدى. سان رەت سايلاۋعا ءتۇستى. سان رەت حالىققا ۋادە بەردى. يانۋكوۆيچتىڭ كەزىندە مينيستر بولدى. پوروشەنكونىڭ كەزىندە دەپۋتات بولدى.

جۇرت بۇل ادامداردى كانديداتتار تىزىمىنەن العاش رەت كورىپ تۇرعان جوق. نەشە مارتە قۇرعاق ۋادەلەرىنە قۇلاق-قۇرىشتارى قانعان.

سويتكەندە ءبىر ادام شىقتى. جاپ-جاس. اميبيتسياسى دا بار. ساياسي ساۋاتى دا جەتكىلىكتى. ەڭ باستىسى ونىڭ رادادا (پارلامەنتتە) لوببيلىك پارتياسى نەمەسە ۇكىمەتتە تانىس-تامىرى جوق. ول تاۋەلسىز ۋكراينا تاربيەلەپ وسىرگەن ادام. ۋكراينا تاۋەلسىزدىك العاندا ول بار بولعانى 13 جاستا ەدى. ساياسي بىلىق-شىلىققا قاتىسى جوق  ادام. ارينە، جۇرت وعان داۋىس بەردى. ويتكەنى حالىقتىڭ كۇتكەنى وزگەرىس ەدى. حالىق جاڭاعى 20-30 جىل بويى ساياساتتا جۇرگەندەردەن ابدەن ىعىرى شىققان. شارشاعان. ولاردىڭ وزدەرىنە دە، سوزدەرىنە دە سەنۋدەن قالعان. سول ءۇشىن زەلەنسكي قازىر فاۆوريت.

ال بىزدە شە؟ بىزدە دە ەندى ەكى ايدان سوڭ سايلاۋ وتەدى. بىزدە تاۋەلسىز قازاقستان تاربيەلەپ وسىرگەن جاس بۋىن بار ما، كوشتى باستار؟ كىم؟ بار ما؟ بولسا نەگە جۇرت توقاەۆتى ايتا بەرەدى؟ بولسا نەگە جۇرت نازارباەۆانى ايتا بەرەدى؟ بولسا نەگە جۇرت قوسانوۆتاردى، كوشىمدەردى، پەرۋاشەۆتەر مەن قوڭىروۆتاردى ايتا بەرەدى؟

جوعارىدا پارتيالار مەن جەكەلەگەن ادامداردىڭ ەشبىرى ءبىز ايتىپ وتىرعان كاتەگورياعا جاتپايدى. ەل ىشىندە جۇرگەن ءامىرجان قوسانوۆتار مەن دوس كوشىمدەر دە ەندىگى ساياساتتاعى اقىلشىلار سەكتورىنا جاتقىزاتىن ادامدار.

ءتۇيىن

دوس كوشىم مىرزانىڭ كەشەگى «Abai.kz» پورتالىنا ايتقان پىكىرى ابدەن ورىندى. جاسى 60-تان اسقان، نەمەسە 60-قا جەتكەندەردىڭ ساياساتتاعى ءرولى – كەڭەسشى عانا. بولدى. ءبىتتى. تاۋەلسىزدىك العان 1991 جىلدان باستاپ، كۇنى بۇگىنگە دەيىن ساياساتتى سەنىپ تاپسىراتىن ءبىر ادام تاربيەلەي الماساق، قالعانى بوس ءسوز...

ءاي، قايدام... ەكى پرەزيدەنتىمىز دە ەگدە جاستاعى ادامدار. پارلامەنتىمىزدە 80 جاستاعى كوسارەۆ، 80-گە جەتىپ قالعان سۇلتانوۆتار وتىرعاندا، نە وزگەرىس كۇتەمىز، بىراق...

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz