قازىرگى الماعايىپ زاماندا ءار مەملەكەتتىڭ ءدىن سالاسىنداعى ساياساتىن ءتيىمدى جۇرگىزۋى ەل تىنىشتىعىنىڭ تۇراقتى كەپىلى سانالادى. ءدىن مەن مەملەكەت زاڭدى تۇرعىدان بولىنگەنىمەن، ەلىمىزدە ءومىر ءسۇرىپ جاتقان ازاماتتار ءدىني عۇرىپتارىن ەركىن وتەۋدە. مەملەكەتىمىزدىڭ ءدىن سالاسىنداعى ساياساتى دەگەنىمىز كەڭەس وكىمەتىندەگى دىنسىزدەندىرۋ رەجيمى ەمەس، كەرىسىنشە نەشە ءتۇرلى ءدىني سەنىمدەر مەن عيبدات ەرەكشەلىكتەرىنە قاراماستان تاتۋلىقتا، كەلىسىمدە ءومىر ءسۇرۋىن نىعايتۋ بولماق.

قايسى مەملەكەتتى الىپ قاراساق تا ءدىننىڭ وزەكتى ماسەلە ەكەنىن كورۋگە بولادى. وعان سەبەپتە جوق ەمەس. ماسەلەن 2019 جىلدىڭ 15 ناۋرىزىندا مۇسىلماندار ءۇشىن قاسيەتتى سانالاتىن جۇما كۇنى جاڭا زەلانديانىڭ كرايستچەرچ قالاسىندا تەراكت بولىپ، 49 ادام قازا تاۋىپ، تاعى سونشا تۇرعىن جاراقات العانىنا بۇكىل الەم كۋا بولدى. بۇل وقيعا مۇسىلماندار مەن حريستيان دىندەرى اراسىندا سىزات تۇسە جازداعانىن ەسكەرگەن ءجون. سونداي-اق، سيرياداعا مۇسىلماندار مۇسىلماندارعا قارسى سوعىسىپ ءبىر-ءبىرىنىڭ جازىقسىز قانىن ءدىني سەبەپپەن توگۋدە. وسىنداي قايعىلى جاعدايدى بولدىرماس ءۇشىن، قازاق قوعامىندا راديكالدىق يدەيانى ازايتۋ ماقساتىندا مەملەكەت تاراپىنان باعدارلامالار جاسالىنىپ، جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. اتاپ ايتقاندا، تۇڭعىش پرەزيدەنت  ەلباسى ن.نازارباەۆتىڭ جارلىعىمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءدىن سالاسىنداعى مەملەكەتتىك ساياساتىنىڭ 2017-2020 جىلدارعا ارنالعان تۇجىرىمداماسى بەكىتىلگەن. وسى تۇجىرىمدامانىڭ نەگىزىندە حالقىمىزدىڭ ءدىن سالاسىنداعى مەملەكەتتىك ساياساتتىن قولداۋىنىڭ دەڭگەيى 2020 جىلى 90%-عا، مەملەكەتتىڭ زايىرلى دامۋ قاعيداتتارىن قولداۋىنىڭ ءوسۋ دەڭگەيى 2020 جىلى 63%-عا، ءدىني ەكسترەميزم مەن ونىڭ دەسترۋكتيۆتى يدەولوگياسىنا قارسى ءىس-قيمىل تۋرالى حاباردار بولۋىنىڭ دەڭگەيى 2020 جىلى 78%-دى قۇراۋى ءتيىس.

وسى باعدارلاما ءتارىزدى قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ءدىني ەكسترەميزم مەن تەرروريزمگە قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى 2018-2022 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسى بەكىتىلگەن. بۇل باعدارلامانىڭ ماقساتى ءدىني ەكسترەميزمنىڭ زورلىق-زومبىلىق كورىنىستەرى مەن تەرروريزم قاۋىپتەرىن ادامنىڭ، قوعامنىڭ جانە مەملەكەتتىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ بولىپ تابىلادى. باعدارلاماعا سايكەس 2022 جىلى ءدىني الاۋىزدىقتى نەمەسە ارازدىقتى تۋدىرۋعا باعىتتالعان ەكسترەميستىك يدەيالاردى جاقتايتىن ادامدار سانىن 65%-عا دەيىن ازايتۋ كوزدەلۋدە. اتالعان ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن جامبىل وبلىسىندا ءدىن سالاسىنداعى اقپاراتتىق-ءتۇسىندىرۋ توبىنىڭ مۇشەلەرى ءدىني قۇندىلىقتاردى قازاقتىڭ مۇسىلماندىق دۇنيەتانىمىنا  سايكەس جۇرگىزىپ كەلەدى. سونداي-اق، ەلىمىزدە زاڭدى تىركەۋدەن وتكەن 18 كونفەسسيالاردىڭ ءدىني سەنىمىن كەمسىتۋىنە جول بەرىلمەۋىن ەسكەرۋ ءجون بولادى. سەبەبى ءار كونفەسسيانىڭ ارتىندا الەمدە ميلليونداعان جاقتاۋشىلارى كەزدەسەدى. ءار جاقتاۋشى ازاماتتىڭ ءدىني سەنىمى ءوزى ءۇشىن قاسيەتتى بولىپ سانالعاندىقتان، وسىنداي نازىك ماسەلەنى ەسكەرە وتىرىپ، ءدىني الاۋىزدىقتى تۋردىرماس ءۇشىن جالپى ادامزاتتىق قۇندىلىقتاردى ناسيحاتتاعان ەل بىرلىگى مەن تاتۋلىعى ءۇشىن جەمىستى بولماق.

وسى ساياساتتى جەتكىزۋ ماقساتىندا جامبىل وبلىسى اكىمدىگى «ءدىن پروبلەمالارىن زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ» ءدىنتانۋشى، تەولوگ ماماندارى تاراپىنان جاستارعا، وقۋشىلارعا، جۇمىسسىزدارعا جانە شەتەلدەن ورالعان قانداستارعا ءار ءتۇرلى فورماتتا كەزدەسۋلەر وتكىزىپ ءدىننىڭ ەڭ باستى قازىناسى ادام جانە ونىڭ ءومىرىن ساقتاۋ كەرەكتىگى تۋرالى ناسيحاتتار جۇرگىزىلۋدە. قوعامداعى قارىم-قاتىناستى رەتتەۋ ماقساتىندا ەڭ اۋەلى ادام ءوزىڭدى رۋحاني تاربيەگە، يماندىلىققا باۋلۋ كەرەك. سوندا عانا جەكە ادام تۇزەلسە، قوعام دا تۇزەلەدى. بۇل دەگەنىمىز ەلىمىزدە تۇرىپ جاتقان ءجۇز وتىزدان اسا ۇلتتار وزدەرىنە ءتان بولمىسىن ساقتاپ، تاتۋلىقتا ءومىر ءسۇرۋ دەگەن ءسوز. تولە بي بابامىزدىڭ اكەسى، انەت بابا كىشىكۇلى ايتپاقشى «باق قايدا باراسىڭ، ىنتىماققا بارامىن» دەگەندەي ىنتىماعىمىز جاراسۋ ءۇشىن مەملەكەتىمىزدىڭ ءدىن سالاسىنداعى ساياساتىن قولداۋ ماڭىزدى دەپ بىلەمىن.

ەرزات جاسقانبايۇلى جاقىپوۆ، جامبىل وبلىسى اكىمدىگى «ءدىن پروبلەمالارىن زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ» ءبولىم باسشىسى 

Abai.kz