قازاقتى قورلاۋ، نامىسىنا تيۋ، بالاعاتتاۋ بىلايعى جۇرت ءۇشىن ۇيرەنشىكتى ىسكە اينالىپ بارادى. قازاقتىڭ ۇلتتىق نامىسىنا ءتيىپ، جۇيكەسىنە شي جۇگىرتەتىندەر زاڭدى بەلدەن باسىپ جۇرە بەرەتىن بولدى. سوت تا، قۇقىق قورعاۋشىلار دا ولارعا شاڭ جۋىتپايدى، قىزعىشتاي قوريدى. مۇنداي ماسەلەلەر ەلىمىزدە مىڭداپ كەزدەسەدى. سونىڭ تەك بىرەۋىنە توقتالايىق.

بۇل ماسەلە وسىدان ەكى-ءۇش جىل بۇرىن باستالعان ەدى. ەكى كاسىپكەر: تاعابەرگەنوۆا مەن جيۆيلەۆتىڭ تارتىسى جۇرتشىلىققا «زاڭ گازەتىندە» شىققان «جيۆيلەۆتىڭ جەبەۋشىسى كىم نەمەسە كوكپارعا تۇسكەن قاۋلى» دەگەن ماقالا ارقىلى تانىس بولدى. ماقالا «اباي.كز»  اقپاراتتىق پورتالىندا تاقىرىبى «جيۆيلەۆ دەگەن جەگىقۇرت كىم؟» دەپ وزگەرتىلىپ، قىسقارتىلىپ شىققان سوڭ قاتتى تالقىلانىپ، وقىرماننىڭ اشۋ-ىزاسىن تۋدىرعان. ال اشۋ-ىزاعا ەرىك بەرگەن جيۆيلەۆتىڭ اۋزىنان شىققان مىنا ءبىر ءسوز ەدى:  «ۆى، كازاحي ۆسە نيجە موەگو پوياسا. يا ۆاس ۆسەح كۋپليۋ». الايدا، «اباي.كز» اقپاراتتىق پورتالىنا ءوتىنىش جاساعان جيۆيلەۆ قارسى ماقالا جازىپ ءوزىنىڭ ونداي ءسوز ايتپاعانىنا سەندىرىپ باقتى. ءبىز دە بۇل داۋدى ودان ءارى ورشىتپەي، توقتاتتىق.

قازاقتى قورلاۋ، نامىسىنا تيۋ، بالاعاتتاۋ بىلايعى جۇرت ءۇشىن ۇيرەنشىكتى ىسكە اينالىپ بارادى. قازاقتىڭ ۇلتتىق نامىسىنا ءتيىپ، جۇيكەسىنە شي جۇگىرتەتىندەر زاڭدى بەلدەن باسىپ جۇرە بەرەتىن بولدى. سوت تا، قۇقىق قورعاۋشىلار دا ولارعا شاڭ جۋىتپايدى، قىزعىشتاي قوريدى. مۇنداي ماسەلەلەر ەلىمىزدە مىڭداپ كەزدەسەدى. سونىڭ تەك بىرەۋىنە توقتالايىق.

بۇل ماسەلە وسىدان ەكى-ءۇش جىل بۇرىن باستالعان ەدى. ەكى كاسىپكەر: تاعابەرگەنوۆا مەن جيۆيلەۆتىڭ تارتىسى جۇرتشىلىققا «زاڭ گازەتىندە» شىققان «جيۆيلەۆتىڭ جەبەۋشىسى كىم نەمەسە كوكپارعا تۇسكەن قاۋلى» دەگەن ماقالا ارقىلى تانىس بولدى. ماقالا «اباي.كز»  اقپاراتتىق پورتالىندا تاقىرىبى «جيۆيلەۆ دەگەن جەگىقۇرت كىم؟» دەپ وزگەرتىلىپ، قىسقارتىلىپ شىققان سوڭ قاتتى تالقىلانىپ، وقىرماننىڭ اشۋ-ىزاسىن تۋدىرعان. ال اشۋ-ىزاعا ەرىك بەرگەن جيۆيلەۆتىڭ اۋزىنان شىققان مىنا ءبىر ءسوز ەدى:  «ۆى، كازاحي ۆسە نيجە موەگو پوياسا. يا ۆاس ۆسەح كۋپليۋ». الايدا، «اباي.كز» اقپاراتتىق پورتالىنا ءوتىنىش جاساعان جيۆيلەۆ قارسى ماقالا جازىپ ءوزىنىڭ ونداي ءسوز ايتپاعانىنا سەندىرىپ باقتى. ءبىز دە بۇل داۋدى ودان ءارى ورشىتپەي، توقتاتتىق.

ءبىز وقيعانىڭ قارجىلىق-كاسىپكەرلىك جاعىنا ساراپتاما جاساۋدان اۋلاقپىز. ونى ادىلدىكپەن انىقتاۋ ءتيىستى مەكەمەلەردىڭ قۇزىرىندا. ساندۋعاش تاعابەرگەنوۆا داۋ-دامايدان ابدەن شارشاعانىن، بازار اكىمشىلىگىنىڭ ءوزىن رۋحاني- مورالدىق تۇرعىدان ابدەن قورلاپ بىتكەنىن ايتادى. ول «گلوريا» بازارىنىڭ اكىمگەرى گۇلنار جارقىمباەۆانىڭ   ۇستىنەن سوتقا شاعىم ءتۇسىرىپ ءوزىن بالاعاتتاعانى ءۇشىن جازاعا تارتۋىن سۇراعانىمەن، سوت ونى اقتاپ شىقتى.

ماسەلەنىڭ ءمانىن تولىق ءتۇسىندىرۋ ءۇشىن گ.جارقىمباەۆانىڭ اۋزىنان شىققان الگى سوزدەردى استارلاماي بەريىك: «حۋي تەبە»، «ەبەت تەبيا». بۇل سوزدەردى بىرەۋدەن ەستىسەڭىز قورلانار ما ەدىڭىز؟ ساندۋعاش تا قورلانعان. قورلانىپ سوتقا شاعىمدانعان. ال سوت بۇل سوزدەر ادامنىڭ ار نامىسىنا تيەتىن-تيمەيتىنىن انىقتاۋدى ساراپشىعا تاپسىرادى. ساراپشى ك.ەسىلباەۆا بۇل سوزدەر ادامنىڭ نامىسىنا تيەتىن سوزدەر ەمەس، بۇل دورەكى تۇردە باس تارتۋ دەپ قورىتىندى شىعارعان.

حۋي تەبە (ەمۋ، ەي، ۆام، يم) - ۋپوتر. ۆ كاچەستۆە گرۋبوگو رەشيتەلنوگو وتكازا.

ەبەت تەبيا - ەبەت چتو كوگو - ۆولنۋەت، بەسپوكويت (بۇل ءسوزدى گ.جارقىمباەۆا سۋديا م.شولپانقۇلوۆتىڭ كوزىنشە سوت پروتسەسىندە ايتقان، سۋديا وعان ەش شارا قولدانباعان، ول جايلى حاتتامادا جازىلعان).

ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، بۇل دەگەن اۋىزەكى تىلدەگى قاراپايىم سوزدەر عانا ەكەن. دەمەك،  وسى سوزدەردى كەز كەلگەن ۋاقىتتا ايتا بەرۋگە بولادى ەكەن عوي؟ بۇنداي ءسوزدى ايتقان اداممەن قالاي سويلەسەر ەدىك؟ ارينە، تەك زاڭ جۇزىندە. بىراق زاڭ وندايلاردى جازالامايدى ەكەن.

قازاقتىڭ تانىم-تۇسىنىگىندە ونداي سوزدەردى ەستۋ ۇلكەن قورلىق بولىپ سانالادى.  بىراق ءوزى دە ايەل زاتى بولا تۇرا ساراپشى ونى مۇلدە ەسكەرمەگەن سياقتى! ساراپشى ماسەلەنىڭ تولىق بايىبىنا بارماي، داۋلاسقان ەكى تاراپتىڭ اراسىنداعى مورالدىق احۋالدى بىلمەستەن تەك بەرىلگەن سوزدەرگە لينگۆيستيكالىق تالداۋ جاساۋمەن شەكتەلگەن. زاڭ مۇنداي سوزدەردى ۇساق بۇزاقىلىق دەپ ساناپ اكىمشىلىك جازا عانا بەلگىلەيدى، بۇل جەردە ءتىپتى ول دا جوق.

ن.جيۆيلەۆ پەن گ.جارقىمباەۆا سەكىلدى قازاقتى ادام دەپ سانامايتىندار كوبەيىپ كەلەدى. وزدەرىنىڭ جازاسىز كەتە بەرەتىنىن بىلگەن سوڭ ولار ەش يمەنبەستەن اۋىزدارىنا كەلگەنىن ايتۋدا. ەگەر «ۆى، كازاحي ۆسە نيجە موەگو پوياسا. يا ۆاس ۆسەح كۋپليۋ» دەپ ايتقان ادام جازالانعان بولسا، بيۋدجەتتىڭ قارجىسىنا شىعىپ وتىرعان گازەت بۇكىل ۇلتتى قورلاپ «بومج» دەمەس ەدى.

الاش جۇرتى، ءبىزدى وسىلاي قورلاي بەرۋگە جول بەرىپ قاراپ وتىرعانىمىز جاراماس. بۇعان ەل بولىپ ءۇن قوسىپ، شارا قولدانۋىن بيلىكتەن تالاپ ەتۋىمىز كەرەك.

بۇگىنگە دەيىن بۇكىل ۇلتتى قورلاعان كاسىپكەر نيكولاي جيۆيلەۆ («ۆى، كازاحي ۆسە نيجە موەگو پوياسا. يا ۆاس ۆسەح كۋپليۋ»), «ستەپنوي ماياك» گازەتىنىڭ رەداكتورى سەرگەي كيباسوۆ (جيلە بومجا كازاحا -  يۋرتا), سكات  اۆياكومپانياسىنىڭ بورتىنداعى  «Lets go» - «پوەحالي» جۋرنالىنىڭ اۆتورى ارتەم رۋساكوۆيچ («ۋرالسك  رۋسسكي گورود، ۆولەيۋ سۋدەب وكازاۆشيسيا ۆ كازاحستانە. يستوريا ۋرالسكا تەسنو سۆيازانا س روسسيەي، ا س كازاحستانوم پوچتي ني كاك») ۇشەۋى حالىق الدىندا كەشىرىم سۇراپ، زاڭ الدىندا جاۋاپ بەرۋى ءتيىس.

اشىق حاتتى قولداۋ ءۇشىن تولىق اتى-جوندەرىڭىز مەن ەلەكتروندى ادرەستەرىڭىزدى جازىپ قالدىرۋعا بولادى. بۇعان دەيىن بۇل ماسەلەلەردى بيلىك بىرنەشە باسىلىمنىڭ عانا كوتەرىپ جۇرگەن داۋ-دامايى دەپ ەسەپتەپ كەلسە كەرەك. بۇل تەك جۋرناليستەردىڭ عانا ەمەس، بۇكىل ۇلتتىڭ جانىن كۇيدىرىپ، ار-نامىسىن اياققا تاپتاپ وتىرعانىن بيلىككە جەتكىزۋىمىز كەرەك.

«اباي-اقپارات»