بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
جازىلعان جايدىڭ جالعاسى... 6853 9 پىكىر 20 قاراشا, 2019 ساعات 13:37

امالبەك تشانوۆ: ءبىز ايقاي-شۋمەن ەمەس، زاڭمەن جۇمىس جاسايمىز!

جاقىندا پورتالىمىزدا «تشانوۆتىڭ بۇل شەشىمى جاس سپورتشىلاردىڭ بولاشاعىنا بالتا شابۋ ەمەس پە؟» اتتى ماقالا جاريالاندى. وندا الماتىداعى رەسپۋبليكالىق سپورت كوللەدجىنىڭ جەتى شاكىرتى وقۋدان شىعارىلعانى جايلى باياندالعان ەدى. بىزگە پىكىر بىلدىرگەن سىمبات ەسىمدى اتا-انا مەن تولەگەن دەگەن جاتتىقتىرۋشى كوللەدج باسشىلىعى تاراپىنا ءبىراز سىن ايتقان.

ماقالا قوعام تالقىسىنا ءتۇستى. سودان ءبىزدىڭ رەداكتسيامىزعا اتالعان كوللەدجدىڭ ديرەكتورى امالبەك تشانوۆ مىرزا باستاعان كىسىلەر كەلىپ، ءوز ۋاجدەرىن ايتتى. ديرەكتورعا ەرىپ كەلگەن اتا-انالار مەن جاتتىقتىرۋشىلار العاشقى ماقالا سپيكەرلەرىنىڭ ءسوزىن جوققا شىعاردى.

Abai.kz اقپاراتتىق پورتالى ەركىن اقپارات الاڭى بولعاندىقتان، وي جارىستىرىپ، پىكىر الماستىرۋعا اركىم قۇقىلى. اۋەلگى ماقالادا ەسىم-سويلارى اتالعان ازاماتتار بىزدەن مىنبەر سۇراپ، پىكىر ايتۋعا نيەت ءبىلدىردى. ءبىز بۇگىن ەكىنشى تاراپتىڭ پىكىرىن جاريالاپ وتىرمىز.

امالبەك تشانوۆ، رسك ديرەكتورى:

- ەڭ الدىمەن ايتارىم، بۇل وقۋشىلار مەن اتا-انالار ورىنسىز تالاپ قويىپ وتىر. مەملەكەتتىك مەكەمە سانالاتىن مەكتەپتەر مەن كوللەدجدەردە شاكىرتتەر مۇعالىمدى، باپكەردى وزدەرى تاڭدامايدى.

ونىڭ ۇستىنە، بۇل كىسىلەر ءۇش جىلدان بەرى وسىنداي شۋ شىعارىپ ءجۇر. قولىمدا 2017, 2018 جىلدان بەرگى ماسەلەلەرگە بايلانىستى ءبىر قالتا قۇجات بار. بۇل قۇجاتتار ءبارىن زاڭدى ىستەپ وتىرعانىمىزدى دالەلدەيدى. بىزدە ينتەرناتتا بالالاردى تەك جەكسەنبى كۇنى عانا ۇيىنە جىبەرەمىز. ال قالعان كۇندەرى رۇقساتسىز ەشقايدا كەتۋگە بولمايدى. الايدا وسى ءبىر توپ، اتا-انا كەلىپ شۋ شىعارىپ، بالالارىن الىپ كەتەدى. ءبىر اي، ەكى اي بويى ساباققا، جاتاقحاناعا كەلمەيدى. سول ءۇشىن بۇل بالالاردى وقۋدان شىعارىپ جىبەرۋگە بولاتىن ەدى. ادەتتە 10-12 كۇن ساباققا كەلمەسە، وقۋدان شىعارىلادى. بۇل مەنىڭ ويدان شىعارعان ەرەجەم ەمەس، زاڭ! مەنىڭ بۇل سوزدەرىمدى دالەلدەيتىن قۇجاتتاردى كورسەتىپ وتىرمىن. جاتاقحانانىڭ جاۋاپتىلارى جازىپ بەرگەن قاعازدار، اتالعان بالالاردىڭ جاتاقحانادا قونباعانى جايلى دالەل.

ال بيىلعى داۋ ماي ايىندا باستالدى. سول كەزدە  اتا-انالار كەلىپ، «تولەۋمۇراتوۆتى اعا جاتتىقتىرۋشىلىققا قوياسىز» دەپ تالاپ قويدى. ال مەن بۇل تالاپتان باس تارتقان ەدىم، «قويماساڭىز، ارىز جازامىز، پرەزيدەنتكە بارامىز» دەپ قورقىتا باستادى. ال مەن «ارىز جازۋ ءوز ىستەرىڭىز، بارا بەرىڭدەر، قوي دەي المايمىن» دەدىم. ولار ايتىپ جۇرگەن «تشانوۆ قايدا بارساڭ وندا بار» دەدى دەگەن اڭگىمە وسىدان شىعىپ وتىر.

بۇدان كەيىن ولار قىركۇيەك ايىندا قايتا كەلىپ، ماعان قىسىم جاساي باستادى. نە ايتقاندارى، نە ىسەگەندەرى جايلى مەندە دالەل بار. ولاردى سوتقا بەرۋىمە دە بولار ەدى. بىراق ءبىر توپ ايەلدەرمەن سوتتاسىپ ءجۇر دەگەن مەنىڭ اتىما لايىق ەمەس، سول ءۇشىن تارتىنىپ وتىرمىن. ولاردىڭ ارەكەتى شەكتەن شىققاندىق، بارىپ تۇرعان. مەنى جاسى ۇلكەن ادام، ەر ادام رەتىندە سىيلاپ تۇرعان جوق.

وعان دەيىن ماۋسىم ايىندا ماعان باسقا ءبىر اتا-انا كەلىپ، «سىزدە وقيتىن قىزىمنىڭ «كوكا-كولاسىنا» وزگە ءبىر قىز پسيحاتروپ دەيمە بىردەڭە قۇيىپ جىبەرىپتى. ونى تولەگەن ۇيىمداستىرىپ جۇرگەن كورىنەدى. سول ءۇشىن ونى جۇمىستان شىعارىڭىز» دەدى. مەن ول اتا-اناعا دالەلسىز ەشكىمدى جۇمىستان شىعارا المايتىنىمدى ايتتىم. ولار دا مەنى تولەگەندى جۇمىستان شىعارماساڭىز، ۇستىڭىزدەن ارىز جازامىز دەپ قورقىتىپ كەتكەن. ولاردىڭ ايتۋىنشا، «كوكا-كولاعا» بوتەن زات قوسۋ ءىسى مامىر ايىندا بولعان. ال بۇلار ماعان 24 كۇننەن كەيىن، ماۋسىم ايىندا كەلىپ وتىر. ول كەزدە بىزدە شاكىرتتەر دە، جاتتىقتىرۋشىلار دا دەمالىستا جۇرگەن. سول ءۇشىن بۇل ءىستى دەمالىستان كەلگەن سوڭ شەشەتىنىمىزدى ايتتىم.

ول اتا-انالار ارىز جازىپ اكەلگەن ەكەن. ونى ءبىز الىپ قالىپ، رەسمي جاۋاپ جازدىق. ول ءىستىڭ انىق-قانىعى بىلاي بولعان كورىنەدى: مامىر ايىنىڭ جيىرمالارى شاماسىندا جاڭاعىداي قاقتىعىس بولعان. سول كەزدە اتا-انالار تولەگەندى شاقىرىپ ايتقان. ال ول بۇل ءىستى كوللەدج باسشىلىعىنا ايتپاي، ءوزى شەشكىسى كەلگەن. ارادا جيىرما نەشە كۇن ءوتىپ، تولەگەن شەشە الماعان سوڭ اتا-انالار بىزگە كەلگەن. رەسمي حات بەرگەن سوڭ، مەن دەمالىسقا كەتىپ قالعام. قايتا كەلگەندە ءبىلدىم، مەن جوقتا اتا-انالار كەڭەسى ءوتىپ، تولەگەننىڭ كىنالى ەكەنى ايتىلعان ەكەن.

وسى قازان ايىنىڭ سوڭىنا ماعان پوليتسيا بولىمشەسىنەن حات كەلدى. ول قۇجات مىنە قولىمدا تۇر. وندا «تەرگەۋ ءىسىن جۇرگىزۋىمىزگە كەدەرگى كەلتىرەتىن بولعاندىقتان، تولەمۇراتوۆتى ۋاقىتشا جۇمىستان بوساتىڭىز» دەپ انىق جازىلعان. سوسىن مەن ونى شاقىرىپ الىپ، زاڭ تالابىنا ساي، جۇمىستان ۋاقىتشا شەتتەتىلەتىنىن ايتتىم. ال ول اراعا ەكى ساعات سالىپ، ءبىر توپ اتا-انالار مەن بالالاردى باستاپ كەلىپ، شۋ شىعاردى. بۇل ارەكەتتەرى مۇلدە نەگىزسىز بولدى. بىزدە ولاردان بولەك 500 بالا وقيدى. سونىڭ ءبارىنىڭ تىنىشتىعىن بۇزىپ وتىر.

وسى شۋدى توقتاتۋ ءۇشىن ءبىز پروكراتۋراعا، مينيسترلىككە حات جازدىق. بىزدە جۇمىس ىستەيتىن 64 جاتتىقتىرۋشى قول قويىپ، مينيسترلىككە جازعان حاتىمىزدا، ءۇش جىلدان بەرى جالعاسىپ كەلە جاتقان داۋ-دامايدان شارشاعانىمىزدى ايتتىق. ول قۇجاتتاردىڭ ءبارى مىنە قولىمىزدا تۇر. بىتپەيتىن شۋدان شارشاعان وزگە ءبىر توپ اتا-انالار دا بۇنى توقتاتۋدى سۇراپ ءجۇر. وسىندا دا ەكەۋى كەلىپ وتىر.

وسىدان كەيىن جاساپ جاتقان جۇمىسىمىزدىڭ زاڭدىلىعىن ءبىلۋ ءۇشىن ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى، ءبىلىم جانە عىلىم سالاسىنداعى باقىلاۋ كوميتەتىنە حات بەردىم. ول حات مىنە. ولاردىڭ جاۋابى دا قولىمدا تۇر. ولار ءبىزدىڭ جۇمىسىمىزدىڭ تولىقتاي زاڭدى ەكەنىن مالىمدەدى.

ءبىز مەملەكەتتىك مەكەمەمىز. ءبارى زاڭ بويىنشا اتقارىلادى. مەن ءوزىم سول زاڭنىڭ باسىندا تۇرعان اداممىن. اركىمنىڭ ايقايىنا، شۋىنا قاراپ جۇمىس ىستەمەيمىز. ءبارىن زاڭ بويىنشا ىستەيمىز. كوللەدجدى باسقارىپ كەلە جاتقانىما 11 جىل بولدى، بۇلاردان وزگە بىردە-ءبىر اتا-انا ارىز ايتىپ، جەكە باپكەر سۇراعان ەمەس. وسى ءبىر توپ ادام ءۇش جىلدان بەرى ءجونسىز تالاپ ەتىپ ءجۇر.

ءتىپتى ولار سۇراپ جۇرگەن تولەگەن تورەمۇراتوۆ سپورت شەبەرى دە ەمەس. قۇراما كوماندا دا ونەر كورسەتپەگەن. ناعىز سپورتشىلار مىنە وتىر. جاتتىقتىرۋشىلار وسى. ال ونىڭ جەتەكشىلىگىندەگى بالالار ناتيجە كورسەتتى دەگەن اڭگىمەگە كەلسەك، جاتتىعۋ جاساعان ەكەن بارلىق جەردە ناتيجە بولادى. بىزگە ونسىز دا دايىن بالالار كەلەدى. ول ايتىپ جۇرگەن ازيادا جاستار اراسىندا العان مەدالدەرى ءبىز ءۇشىن ناتيجە ەمەس. ماسەلەن، جاستار اراسىندا جۇلدە الىپ جۇرگەن بالالار ەرەسەكتەر قاتارىنا قوسىلعاندا جوعالىپ كەتەتىندەرى بولادى. ال كەيدە ءجاسوسپىرىم، جاستار اراسىندا مۇلدە كورىنبەگەن سپورتشىلار ەرەسەكتەر اراسىندا ۇلكەن جەتىستىككە جەتىپ جاتادى. سپورت دەگەن وسى. جاس كەزىندە ناتيجە كورسەتكەنمەن، ۇلكەيگەندە تۇككە جاراماي قالادى. سول ءۇشىن ونىڭ اڭگىمەلەرى بوس ءسوز.

سونىمەن بالالار وقۋعا كەلمەدى، اتا-انالار تالاپ قويىپ وتىر. تولەگەندى اكەلمەسەڭدەر جاتتىعۋعا قاتىسپايمىز، بىراق وقۋعا كەلەمىز دەيدى. بىراق ءبىز سپورت كوللەدجى بولعاندىقتان، وقۋ مەن جاتتىعۋ ەگىز ۇعىم. ەگەر ولار سپورتپەن اينالىسپاسا بىزگە نە كەرەگى بار. باسقا قاراپايىم مەكتەپتەرگە بارىپ وقي بەرسىن. وسىنى شەشۋ ءۇشىن مينيسترلىكتەن كوميسسيا شاقىردىق. بىزدە وقىعان، وليمپيادا جۇلدەگەرلەرىن شاقىردىق. جينالىس جاساپ بارلىعىن شاقىردىق. شۋ شىعارىپ جۇرگەن، جاڭاعى اتا-انالار كەلمەي قالدى. بۇل ەندى ولاردىڭ ءىسى.

جينالىس بىتكەننەن كەيىن، جاتتىعۋعا كەلمەي جۇرگەن سەگىز بالانى جاڭاعى چەمپيوندارمەن كەزدەستىردىم. ولار بالالارعا بۇل ارەكەتتەرىنىڭ دۇرىس ەمەس ەكەنىن ءتۇسىندىردى. ناتيجەسىندە جەتى بالانىڭ ۇشەۋى جاتتىعۋعا باراتىن بولىپ كەلىستى. ال قالعان تورتەۋى العان بەتىنەن قايتقان جوق. ودان كەيىن دە ءبىر-ەكى كۇن كۇتتىك. سوندا دا كەلمەدى. ءسويتىپ تورتەۋىن وقۋدان شىعارىپ جىبەردىك.

بۇل كەزەڭ بالالاردىڭ ناعىز جانىپ تۇرعان شاعى. وتقا سالسا دا تايىنبايدى. ال اتا-انالار ءۇش جىل بويى ولاردى ەرتىپ شۋ شىعارىپ ءجۇر. وسى ارەكەتتەرىمەن ءوز بالالارىنا زيان تيگىزىپ جاتىر. سويتە تۇرا كىنانى وزگەدەن ىزدەيدى.

ءبىز بارلىق جۇمىسىمىزدى زاڭ بويىنشا ىستەپ وتىرمىز. قاي شەشىمدى قاي زاڭ تارماعىنا سۇيەنىپ ىستەگەنىمىزدى تۇگەل جازىپ اكەلىپ وتىرمىز، وسىندا. ءتورت وقۋشى وقۋدان شىعارىلدى دەپ وتىرمىز، ونىڭ الدىندا ءۇش كوللەدج ستۋدەنتى كەتكەن. ەندى ءۇش وقۋشى قالدى. ونىڭ ىشىندە شۋدان كەلگەن ءبىر بالا بار. بيىل عانا كەلگەن. ول ءتىپتى تولەگەننىڭ قانداي باپكەر ەكەنىن دە بىلمەيدى. سولارمەن بىرگە ەرىپ ءجۇر. بۇلارعا دا ءۇش كۇن ۋاقىت بەرىپ وتىرمىز...

ەسبول سۇلتانوۆ، جاتتىقتىرۋشى:

- ەسىمىم ەسبول. حالىقارالىق دارەجەدەگى سپورت شەبەرى، جوعارى دارەجەدەگى جاتىتقتىرۋشى، حالىقارالىق دارەجەدەگى تورەشى دەگەن اتاعىم، 15 جىلدىق جاتتىقتىرۋشىلىق تاجىريبەم بار. جەتكەن جەتىستىكتەرىم دە جەتەرلىك. 80-نەن اسا قازاقستان چەمپيونىن، 100-دەن اسا سپورت شەبەرىن، 2 حالىقارالىق دارەجەدەگى سپورت شەبەرىن، 1 الەم چەمپيونىن، 2 ازيا چەمپيونىن جانە 20-دان اسا جۇلدەگەرلەردى تاربيەلەدىم. بۇدان وزگە دە جەتىستىككە جەتكەن شاكىرتەترىم بار.

2015-19 جىلدارى الماتى قالاسىنىڭ قۇراما كومانداسىن جاتتىقتىردىم. بەس جىل بويى الماتى كومانداسى رەسپۋبليكا بويىنشا ءبىرىنشى ورىندا تۇر. قازاقستان سپارتاكياداسىن ەكى رەت جەڭىپ الدىق. كونفەدەراتسيا كۋبوگىن ەكى جىل قاتارىنان جەڭدىك. كادەتتەر اراسىندا قازاقستان قۇراماسى باس باپكەرىنىڭ كومەكشىسىمىن.

كوللەدجىمىزدەگى تاەكۆوندو ءبولىمى ءۇشىن امالبەك اعامىز كوپ جۇمىس ىستەدى. 2008 جىلى بۇل كىسى العاش كەلگەندە جاتتىعۋ زالىمىز 100 m² ەدى. كەيىن ۇلكەيىپ 500 m²-گە دەيىن جەتتى. وسىعان ساي بالالاردىڭ كورسەتشىسى دە كورنەكتى ءوستى. قازاقستان قۇراماسىنىڭ 40-50 پايىزى بىزدەن شىعادى.

ەندى اڭگىمەنى ءسال ارىدەن ايتايىق. 2017 جىلعى جاتتىقتىرۋشىلار اراسىنداعى كيكىلجىڭ جايلى. تولەگەن باستاعان اتا-انالار 2017 جىلى ەكى جاتتىقتىرۋشى بالالاردى ۇردى، تولەگەندى ۇردى دەپ ءجۇر. بۇنىڭ ءبارى بوس ءسوز. بالالارعا ەشكىم تيىسكەن جوق. تەك تولەگەن ەكەۋمىزدىڭ ارامىزدا قاقتىعىس بولعانى راس. ەكەۋ ارا ەرەگەس قول جۇمساۋعا دەيىن جەتتى. وندا دا تولەگەن ءوزى باستادى. الدىمەن قول جۇمسادى، مەن قارىمتا قايتاردىم. بارى سول. ال ول بۇكىل اتا-انالاردى جيناپ، شۋ شىعاردى. ەكى جاتتىقتىرۋشى جابىلىپ مەنى ۇردى، بالالاردى ۇردى دەپ.

بۇل ىستەن كەيىن ەكەۋمىز دە ۋاقىتشا جۇمىستان شىعارىلعانبىز. بىراق كەيىن ەكەۋىمىزدى دە امالبەك اعا قايتادان جۇمىسقا الدى. وكىنىشتىسى، بۇل كيكىلجىك ءبىزدىڭ ءبولىم اۋماعىنان شىعىپ، بۇكىل كوللەدجدى شارپي باستادى. تولەگەن وقۋ ورنىنداعى بارلىق جاۋاپتى قىزمەتكەرلەرمەن ۇرىسىپ شىقتى. سوڭىندا ديرەكتوردىڭ وزىنە قارسى شىعىپ وتىر.

ءۇش جىل بولدى، تولەگەنگە جولامايمىز. تاەكۆوندو بولىمىندە 40 شاكىرت بار. سونىڭ 15-ءىن تولەگەن ءبولىپ الىپ، بولەك دايىندايدى. باسشىلىق بىزگە «وعان جاقىنداماڭدار، ءوزى دايىنداسىن» دەپ تاپسىرما بەرگەن. نەگىزى بارلىق بالانى ۇجىمداعى بارلىق جاتتىقتىرۋشى بىرگە دايىندايتىنبىز. بىرەۋىمىز فيزيكاسىنا، بىرەۋىمىز تەحنيكاسىنا، ەندى بىرەۋىمىز تاكتيكاسىنا قاراپ دەگەندەي. ال كەيىن وسى ۇجىمدىق جۇمىس تولەگەنگە ۇناماي قالدى. شۋ شىعارىپ، ءوز بالالارىن ءبولىپ الىپ بولەك جاتتىقتىرىپ ءجۇردى. ءۇش جىل بويى. ول جۇمىستان شىققاندا جاتتىعۋدان باس تارتقاندار وسى بالالار بولاتىن.

تولەگەن ايتىپ جۇرگەن 2017 جىلعى وقيعالاردىڭ، «بارىس كلۋبىنىڭ» ونىڭ وسى جولى جۇمىستان شىعارىلۋىنا ەشقانداي قاتىسى جوق. وسى جولى ەكى قىزدىڭ اراسىنداعى قاقتىعىسقا قاتىسى بولعانى ءۇشىن قىلمىستىق ءىس قوزعالىپ، جۇمىستان شىعارىلدى. ال ول شۋ شىعارۋ ءۇشىن وتكەن وقيعالاردى قايتا كوتەرىپ، ءوزىن اقتاۋدىڭ امالىن ەتىپ وتىر. ونىڭ جۇمىسىنا ەشكىم كەدەرگى كەلتىرگەن جوق. جاتتىعۋ زالى بار، ساعاتى بار، ءوزىنىڭ توبى بار. جارىستارعا بارىپ تۇرادى. بيىل جازدا عانا وڭتۇستىك كورەياعا كوماندا باستاپ بارىپ قايتتى.

جەتىستىكتەرى جايلى ايتىپ جۇرگەن اڭگىمەسىن دە قۇپتاي المايمىن. ونىڭ شاكىرتتەرىنىڭ اراسىنان ەشقانداي دا الەم چەمپيونى شىققان جوق. بيىل عانا ءبىر قىز ازيا چەمپيوناتىنان قولا مەدال الىپ قايتتى. جەكە قاقتىعىسىمىزدى ەسەپكە الماي، تازا كاسىبي تۇرعىدان قاراسام، وقۋدان شىعىپ كەتكەن بالالاردىڭ دەڭگەيىنە ورتاشا دەگەن باعا بەرەم. اراسىندا جالعىز جاقسى سپورتشى بار. ال قالعانى ورتاشا، ءتىپتى ورتاشادان دا ناشار سپورتشىلار بار.

ال بالالاردى جارىسقا الىپ بارۋ ءۇشىن ماشيناسىن كەپىلگە قويىپ، كرەديت الدى دەگەن دە بەكەر اڭگىمە. بىزدە كەز-كەلگەن جارىسقا بارۋعا كوللەدج قارجى بولەدى. وعان جەكە جاتتىقتىرۋشىنىڭ قالتاسىنان اقشا شىعارۋى مۇمكىن ەمەس. بۇل ءاۋ باستان بەلگىلى دۇنيە.

تولەگەن وليمپيادالىق دايارلاۋ ورتالىعىندا دا، سپورت باسقارماسىندا دا شۋ شىعاردى. قالالىق 10-شى مەكتەپتىڭ ديرەكتورىمەن دە، الماتى قالالىق فەدەراتسيانىڭ باسشىسىمەن دە قاقتىعىستى. تولەگەن تۋدىرعان كيكىلجىڭدەردىڭ كەسىرىنەن ءبىزدىڭ كوللەدجدە جاتتىقتىرۋشى ءجيى الماسادى. اينۇر دەگەن جاتتىقتىرۋشى قىز كەتتى، مەدەۋحان ميراس، ءنۇسىپوۆ ەرمەك، قىرعىزباەۆ قايرات اعامىز (مۇستافا وزتۇرىكتىڭ شاكىرتى، قازاقستان تاەكۆوندو قۇراماسىن باپتاعان) دا جۇمىستان كەتىپ قالدى. جالپى ءۇش جىلدا جەتى جاتتىقتىرۋشى جۇمىستان ءوز ەركىمەن كەتىپ قالدى. سوڭعى كەزدەرى ارىزدارىنا مەنى دە قوسا باستادى...

اينۇر ەرماحانبەتوۆا، اتا-انا:

- قىزىم تاەكۆوندودان قارا بەلبەۋ يەگەرى. ءتورت دۇركىن قازاقستان چەمپيونى. ءۇشىنشى كۋرس ستۋدەندى، ستيپەنديا الىپ وقيدى. مەكتەپتەن باستاپ وسى كوللەدجدە وقىپ كەلەدى. بۇگىن ءسوز بولىپ وتىرعان باپكەرلەردىڭ ءبارىن تانيمىز. تولەگەندى دە، اينۇردى دا، جۇمىستان كەتتى دەگەن جەتى جاتتىقتىرۋشىنى دا تانيمىز. مەنىڭ قىزىمنىڭ ايتۋىنشا، تولەگەن جاتتىعۋدا بالالاردى بولەتىن كورىنەدى. «قاي جاتتىقتىرۋشىعا باراسىڭ، ماعان با، اناعان با» دەگەندەي.

2017 جىلعى داۋ-داماي كەزىندە تولەگەن ءبىزدى اتا-انالار جينالىسى بولىپ جاتىر دەپ شاقىردى. بىراق ءبىزدى ىشكە كىرگىزبەي، سىرتتا كەزدەستى. سوندا ايتقانى، مەنى جابىلىپ ۇرىپ تاستادى، تەلەارنادان كوردىڭىزدەر مە؟ مەنى مىرزاعالي مەن ەسبول جابىلىپ ۇردى دەپ وسى كىسىلەردىڭ اتىن اتادى. ءدال وسى توبەلەس ورىن العان كەشكى جاتتىعۋدا مەنىڭ قىزىم بولعان. قىزىمنان سۇرادىم. «جاتتىعۋ جاساپ جاتقان كەزدە ەسبول اعايدى تولەگەن اعاي شاقىرىپ الدى. نە ايتقاندارىن بىلمەيمىن، سىرتقا شىعارىپ الدى. سودان كەيىن سىرتتان كىرىپ كەلدى دە، مەنى ۇرىپ جاتىر دەپ قانىن كورسەتتى» دەيدى.

وسى توبەلەس ورىن العان كەزدە دە ءبىزدى شاقىرعان. مەن ول كەزدە كەلە المادىم. ال كەيىن كەلگەنىمدە ءبىزدى وزگە باپكەرلەرگە قارسى قويا باستادى. بۇل سوزدەردى تولەگەننىڭ كوزىنشە دە ايتا الام. مەنىڭ قىزىمدى دا «ماعان قوسىل» دەپ  ۇگىتتەپ كورگەن. ونىڭ ۇستىنە تولەگەن اتا-انالاردان اقشا سۇرايتىن. مەنىڭ وزىمنەن ءبىر رەت بالالاردى جارىسقا اپارۋعا اقشا جەتپەي جاتىر دەپ 80 مىڭ تەڭگە سۇراعان. ال ودان كەيىن ەسبول اعايمەن، مىرزاعالي اعايلارمەن جاتتىعىپ ءجۇرمىز، ولار بىردە-ءبىر رەت اقشا سۇراعان جوق. مەن بىلسەم تولەگەننىڭ وسى ىستەردى ىستەۋىنە كومەكتەسىپ وتىرعان ادام بار. ول ارمان شالمانوۆ دەگەن تاەكۆوندو فەدەراتسياسىندا ىستەيتىن ازامات.

قايرات قىرعىزباەۆ، تاەكۆوندا سپورتىنىڭ ارداگەرى، مۇستافا وزتۇرىكتىڭ شاكىرتى:

- بەيتاراپ ادام رەتىندە تىڭداپ وتىرمىن. وسىنىڭ الدىنداعى سۇحباتتاردى دا وقىپ شوشىدىم. بۇل ۇلكەن ۇيات ءىس. ەرتەڭ فەدەراتسياعا بارعاندا وسىنىڭ ءبارىن ورتاعا سالام. بالالاردى «نۇرسۇلتان اتاعا، پرەزيدەنت توقاەۆقا» دەپ سويلەتىپ تۇر. بۇل نە دەگەن بەتسىزدىك. بۇل تاەكۆوندو سپورتىنا ۇلكەن كەسىرىن تيگىزىپ وتىر. امالبەك اعا انىعىن ايتىپ وتىر: «سوتقا نەگە بەرمەيدى» دەپ. دەمەك، بۇل كىسىنىڭ ءىسى تازا دەگەن ءسوز.

سىزدەردىڭ سۇحباتتارىڭىزدان كەيىن ماعان قانشاما ادام حابارلاسىپ جاتىر. نە دەگەن ماسقارا! وسىنىڭ انىق-قانىعىن بىلەيىن دەپ ادەيى كەلىپ وتىرمىن. مەنىڭ بايقاعانىم، مىنا اتا-انالاردىڭ ىستەپ وتىرعانى ۇيات ءىس. ەگەر شىن جاپا شەگىپ وتىرسا سوتقا بەرمەي مە؟ بۇل تاەكۆوندو مۇستافا وزتۇرىك، بەسەيىت تۇلكيەۆ سىندى تۇلعالار اينالىسقان سپورت. ولاردىڭ ءىزىن الا ءبىز ءجۇرمىز. ءبارىمىزدىڭ جاقسى اتىمىز بار ەدى. تاەكۆوندو سپورتى تازالعىمەن ماقتانار ەدى. مىنا بالا سول تازا ونەرگە كىر جاعىپ وتىر. بۇل كوللەدجدىڭ دە ۇلكەن جەتىستىگى بار. سونىڭ ءبارىن جوققا شىعارعانى وكىنىشتى.

وسىعان دەيىن اقپارات قۇرالدارىنداعى سۇحباتتاردى وقىپ، پرەزيدەنتكە جاساعان ۇندەۋلەرىن كورىپ، بۇل جىگىتتىڭ دە ءوز شىندىعى بار شىعار دەپ جۇرگەم. بۇگىن دە سونىڭ انىعىن بىلگىم كەلگەن. بۇندا ءسوز سويلەۋ ءۇشىن ەمەس، تىڭداپ كىمدىكى دۇرىس، كىمدىگى بۇرىس ەكەنىن باعامدايىن دەپ كەلگەن ەدىم. امالبەك اعا «سوتقا بەرسىن» دەپ وتىر. وزىنە سەنىمدى بولسا، بوس ءسوزدى قويىپ، سوتقا جۇگىنەر ەدى. قايتالاپ ايتام، وسى جولى فەدەراتسياعا بارىپ، ءىستىڭ شىن ءمان-جايىن ايتاتىن بولام...

قۋانىش قاپپاس

Abai.kz

9 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2253
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3516