قر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا قر پرەمەر-ءمينيسترى اسقار مامين ەلىمىزدىڭ 2019 جىلعى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ قورىتىندىلارى مەن وسى جىلعا ارنالعان مىندەتتەر تۋرالى باياندادى. 

پرەمەر-مينيستر 2019 جىلى ۇكىمەت ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ستراتەگيالىق باعىتىن، بەس ينستيتۋتسيونالدىق رەفورمانى جۇزەگە اسىرۋ بويىنشا «100 ناقتى قادام» ۇلت جوسپارىن، «Nur Otan» پارتياسىنىڭ 28 سەزىندە بەلگىلەگەن مىندەتتەردى ورىنداۋعا جانە پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسى مەن قازاقستان حالقىنا ارناعان جولداۋىنداعى مىندەتتەردى ىسكە اسىرۋعا باعىتتالعان جۇمىستى اتقارعانىن اتاپ ءوتتى.

2019 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا حالىقتىڭ ناقتى تابىسى 5,5%-عا ءوستى، ءجىو ءوسىمى 4,5%-دى قۇرادى. ءوسىمنىڭ 85%-دان استامىن شيكىزاتتىق ەمەس سالالار قامتاماسىز ەتتى. نەگىزگى درايۆەرلەر قۇرىلىس – 12,9%، ساۋدا – 7,6%، كولىك – 5,1% جانە ونەركاسىپ – 3,8% بولدى. وڭدەۋ ونەركاسىبىندە ءوسىم 4,4%-دى قۇرادى، ول اۆتوموبيل جاساۋ (63%), ماشينالار مەن جابدىقتار ءوندىرىسى (22%), فارماتسەۆتيكا (12%), جەڭىل ونەركاسىپ (14%) جانە سۋسىندار ءوندىرىسى (10%) ەسەبىنەن قامتاماسىز ەتىلگەن. تاۋ-كەن ءوندىرۋ ونەركاسىبى مەتالل كەندەرىن ءوندىرۋ كولەمىنىڭ 16%-عا ۇلعايۋىنىڭ ناتيجەسىندە 3,7%-عا ءوستى.

نەگىزگى كاپيتالعا سالىنعان ينۆەستيتسيالار 8,5%-عا، ونىڭ ىشىندە جەكە ينۆەستيتسيالار 9,5%-عا ءوستى. ينفلياتسيا جوسپارلى 4-6% شەگىندە، ياعني 5,4% دەڭگەيىندە (2018 جىلى – 5,3%).

حالىقتىڭ ناقتى تابىسى 5,5%-عا ءوستى. 2019 جىلى 2,7 ملن ازاماتتىڭ جالاقىسى كوبەيتىلدى، ونىڭ ىشىندە بيزنەس اراسىندا كەڭ قولداۋ العان، ەڭ تومەنگى جالاقىنى ارتتىرۋ شارالارى ەسەبىنەن (42,5 مىڭ تەڭگەگە دەيىن 1,5 ەسە) ءوستى. ەڭبەك نارىعىندا تۇراقتىلىق ساقتالۋدا. جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى 4,8% قۇرادى. 423 مىڭنان استام جاڭا جۇمىس ورنى قۇرىلدى، ونىڭ ىشىندە 279 مىڭى – تۇراقتى.

ترانسفەرتتەردى قوسپاعاندا، مەملەكەتتىك بيۋدجەت كىرىستەرى 9 ترلن 688 ملرد تەڭگەگە (جوسپاردىڭ 101,2%) ورىندالدى، بۇل 2018 جىلعى كورسەتكىشتەن 1,5 ترلن تەڭگەگە ارتىق. سىرتقى ساۋدا اينالىمى $97 ملرد دەيىن ءوستى، ونىڭ ىشىندە ەكسپورت – $60 ملرد، يمپورت – $37 ملرد قۇرادى.

2019 جىلى شامامەن $25 ملرد تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيا تارتىلدى. ەكونوميكاداعى شوب ۇلەسى 29,5%-عا جەتتى. جۇمىس ىستەپ تۇرعان كاسىپورىندار سانى 8%-عا ءوستى. وسى جىلدىڭ 1 قاڭتارىنداعى جاعداي بويىنشا جەكەشەلەندىرۋدىڭ كەشەندى جوسپارى 93%-عا ورىندالدى.

«نۇرلى جول»، «نۇرلى جەر» جانە وڭىرلەردى دامىتۋ مەملەكەتتىك باعدارلامالارىن ىسكە اسىرۋ 13 ملن-نان استام شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي سالۋعا، 4,4 مىڭ شاقىرىمنان استام رەسپۋبليكالىق جولدى سالۋعا جانە رەكونسترۋكتسيالاۋعا، 640 شاقىرىمنان استام جولدى پايدالانۋعا بەرۋگە مۇمكىندىك بەردى. «اۋىل – ەل بەسىگى» جوباسى اياسىندا 53 اۋىلدا 452 جوبا ىسكە اسىرىلدى.

«ينۆەستيتسيا ءۇشىن جاھاندىق باسەكەلەستىكتى كۇشەيتۋ جاعدايىندا ۇكىمەت ەل ەكونوميكاسىنا ينۆەستيتسيالاردىڭ جاڭا تولقىنىن تارتۋعا باسا نازار اۋدارادى. ءبىزدىڭ ستراتەگيالىق مىندەتىمىز – نەگىزگى كاپيتالعا سالىناتىن ينۆەستيتسيالاردىڭ كولەمىن جىل سايىن ورتا ەسەپپەن 15%-عا ارتتىرۋ جانە ونىڭ دەڭگەيىن 2025 جىلعا قاراي ءجىو-ءنىڭ 30%-نا دەيىن جەتكىزۋ (2019 جىلى 18,2%)», — دەدى ا. مامين.

پرەمەر-مينيستر ۇكىمەت جۇمىسىنىڭ نەگىزگى باسىمدىعى حالىقتىڭ ناقتى تابىسى مەن تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

2020 جىلى ۇكىمەت 7 ستراتەگيالىق باعىت بويىنشا جۇمىستى جالعاستىرادى، اتاپ ايتساق: ينۆەستيتسيالاردى تارتۋ، ونىمدىلىگى جوعارى جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ، ينفراقۇرىلىمدى، ەكسپورتقا باعدارلانعان يندۋستريالاندىرۋدى، وتىن-ەنەرگەتيكالىق جانە اگروونەركاسىپتىك كەشەندەرىن دامىتۋ، ەكونوميكانى تسيفرلاندىرۋدى ارتتىرۋ.

ينۆەستيتسيالىق قىزمەتتى جانداندىرۋ ءۇشىن ۇكىمەت 44 ترلن تەڭگە سوماسىنا 2 مىڭنان استام جوبادان تۇراتىن پۋل قۇردى. ەڭبەك ونىمدىلىگىن ءبىر ادامعا 8,2 ملن تەڭگەگە دەيىن ارتتىرۋ جوسپارلانۋدا (2019 ج. – ءبىر ادامعا 7,4 ملن تگ).

2020 جىلى 15 ملن شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي سالىناتىن بولادى. 150 مىڭنان استام وتباسى باسپانالى بولادى. «اۋىل – ەل بەسىگى» جوباسى اياسىندا جاڭا ستاندارتتارعا سايكەس 190 اۋىلدا ساپالى ينجەنەرلىك، كولىكتىك جانە الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ بويىنشا 800-دەن استام جوبا جۇزەگە اسىرىلادى.

«ءسىزدىڭ تاپسىرمالارىڭىزدى ورىنداۋ ماقساتىندا، ۇكىمەتتىڭ 2020 جىلعا ارنالعان جۇمىسىنىڭ نەگىزگى ماقساتى – ەكونوميكا ءوسىمىن 4,7-5% دەڭگەيىندە قامتاماسىز ەتۋ», — دەدى ا. مامين.

پرەمەر-مينيستر 2020 جىلى ۇكىمەتتىڭ الدىندا 430 مىڭ جاڭا جۇمىس ورنىن قۇرۋ، نەگىزگى كاپيتالعا ينۆەستيتسيالار كولەمىن جالپى ىشكى ءونىمنىڭ 20% دەڭگەيىنە جەتكىزۋ; شيكىزاتتىق ەمەس ەكسپورتتى $18,6 ملرد (+$3 ملرد) دەيىن جەتكىزۋ; حالىقتىڭ ناقتى تابىسىن 6% (+0,5 پ.ت.) ارتتىرۋ، ەكونوميكاداعى شوب ۇلەسىن 30%-عا دەيىن جەتكىزۋ مىندەتتەرى تۇرعانىن اتاپ ءوتتى.

«ۇكىمەت جۇمىسىنىڭ باسىمدىقتى باعىتى – ەكونوميكالىق ءوسىمدى ازاماتتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىنىڭ ناقتى ارتۋىنىڭ كورسەتكىشىنە اينالدىرۋ», — دەپ تۇيىندەدى ا. مامين.

Abai.kz