وبلىسىمىزداعى ءبىلىم بەرۋ، بقو پد جەرگىلىكتى پوليتسيا قىزمەتىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنىڭ باستاماسىمەن وقۋ ورىندارىنداعى وقۋشىلاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قاماتاماسىز ەتۋ، سونداي-اق ولاردىڭ بوس ۋاقىتتارىندا قۇقىق بۇزۋشىلىقتارعا جول بەرمەۋ ماقساتىندا بارلىق وقۋ ورىندارىنىڭ، ونىڭ ىشىندە، بارلىق مەكتەپ، كوللەدجدەردىڭ ۆاحتەرلارى مەن كۇزەتشىلەرى ءۇشىن ارنايى سەمينار-ترەنينگ وتكىزىلدى. 

سەميناردىڭ تاقىرىبى «بالالار قاۋىپسىزدىگى – باستى نازاردا!» دەپ اتالادى. قالاداعى اگرارلىق-تەحنيكالىق كوللەدجدىڭ عيماراتىندا وتكەن سەمينارعا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ، ءبىلىم بەرۋ باسقارماسىنىڭ  وكىلدەرى، پسيحولوگتار جانە 100-گە جۋىق ۆاحتەرلار مەن كۇزەتشىلەر قاتىستى. 

سەمينار بارىسىندا  وقۋ ورىندارىنىڭ اۋماعىندا بەلگىسىز تۇلعالاردىڭ كۇدىك تۋدىراتىن  الدەبىر زاتتاردى قالدىرۋ كەزىندە ءىس-ارەكەت جاساۋ الگوريتمىمەن تانىستىرىپ، قانداي شارا قولدانۋ كەرەكتىگىن جەتكىزدى. 

 سونىمەن قاتار بقو-دا تاۋارلار مەن كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ ساپاسى مەن قاۋىپسىزدىگىن باقىلاۋ دەپارتامەنتىنىڭ باس مامانى قارلىعا الپامىسقىزى «سنيۋس» سەكىلدى تەمەكى بۇيىمدارىمەن تانىستىرىپ، ونىڭ قولدانۋداعى زياندىلىعىن دا ايتىپ ءوتتى. 

«سنيۋس - جاستار مەن جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى جاڭا ء"ساندى" سيگارەتالاردىڭ انالوگى. الايدا "انالوگى" دەگەنمەن ول "زيانسىز" دەگەندى بىلدىرمەيدى. سنيۋس وتە قاۋىپتى، ول ادەتتەگى تەمەكىدەن 7-10 ەسە ۋلى جانە وتە تەز نيكوتين تاۋەلدىلىگىن تۋدىرادى. سنيۋسكە پسيحيكالىق جانە فيزيكالىق تاۋەلدىلىك ادەتتەگى تەمەكى تاۋەلدىلىگىنەن الدەقايدا كۇشتى. ءتۇتىنسىز تەمەكىنى پايدالانۋ كەزىندە نيكوتين مەن باسقا دا زاتتار سىلەكەيگە ءبولىنىپ، بىردەن اۋىز قۋىسىنىڭ شىرىشتى قابىعى ارقىلى قانعا تۇسەدى. سنيۋستەگى نيكوتين مولشەرى تەمەكىنىڭ قۇرامىنا قاراعاندا بىرنەشە ەسە كوپ جانە بۇل بالا ورگانيزمى ءۇشىن قاۋىپتى دوزاسى. ءسنيۋستى پايدالانۋدان باس تارتۋ-شىلىم شەگۋدەن باس تارتۋعا قاراعاندا الدەقايدا قيىنىراق»،-  دەدى قارلىعا الپامسقىزى بايانداماسىندا.   

جيىن كەزىندە پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى ءدىني ەكترەميزم مەن تەرروريزم بويىنشا ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن  جۇرگىزدى.  

بۇگىنگى كۇنى ەكترەميزم ءوزىنىڭ الۋان تۇرلىلىگىمەن كوپ تارالعان قۇبىلىسقا اينالدى جانە ۇلكەن قاۋىپ-قاتەر تۋدىرۋدا. 

ءدىني ساۋاتتىلىقتىڭ جوقتىعى ەكسترەميستەرگە وزدەرىنىڭ قاتارىنا ازاماتتاردى كوپتەپ تارتۋىنا، ولاردىڭ راديكالدى كوزقاراستاردى ۇستانۋىلارىنا، تۋىستارى مەن وتانىنا قارسى شىعۋلارىن ناسيحاتتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل جەردە ولاردىڭ ىقپالىنا جاس ازاماتتاردىڭ كوپتەپ ءتۇسۋى قيىن ماسەلە بولىپ تۇر. راديكالدى توپتاردىڭ ەكسترەميستىك قىزمەتى بيلىكتى زورلىق-زومبىلىقپەن باسىپ الۋعا، مەملەكەتتىڭ اۋماقتىق تۇتاستىعىن جانە زايىرلىلىعىن بۇزۋعا، وسى ماقساتتا ءدىني جاۋلاستىرۋ مەن  جەككورۋدى تۋدىرۋعا باعىتتالعان. 

وكىنىشكە وراي، بۇنداي فاكتىلەر بىزدە دە بار.

سوندىقتان، كەلگەن تەولوگ ماماندار مەن قالا مەشىتىنەن كەلگەن يمام ويلانباستان وسىنداي ارەكەتتەرگە باراتىن جاستارعا دۇرىس جول كورسەتىپ، ءدىني ساۋاتسىزدىققا جول بەرمەۋگە ات سالىسۋعا شاقىردى. 

سونداي-اق، قاتىسۋشىلارعا قوعامدا ورىن الىپ جاتىرعان پەدوفيليا قىلمىسى تۋرالى دا جەتكىزىلدى. ياعني، مەكتەپ وقۋشىلارى مەن تومەنگى كۋرس ستۋدەنتتەرىنىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتىپ، ولاردىڭ ساباققا كەلىپ-كەتۋ كەزىندە كىممەن كەلىپ، كىممەن كەتەتىنىنە اسا ءمان بەرۋلەرىن سۇرادى. 

ءتىپتى سەمينار بارىسىندا قاتىسۋشىلاردىڭ قىراعىلىعى مەن زەيىنىن تەكسەرۋ، سونداي-اق، سەرگىتۋ ماقساتىندا  بقو پد ينسپەكتور-پسيحولوگى «پروفايلينگ» ءادىسى بويىنشا جاتتىعۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدى. 

بقو پد ءباسپاسوز قىزمەتى 

Abai.kz