«جۇرە بەرسەڭ، كورە بەرەسىڭ» دەۋشى ەدى. مۇنى دا كوردىك. جارتى جىلعا دا جەتپەيتىن ۋاقىتتىڭ ىشىندە جەر-جاھان ءبىر تارىنىڭ قاۋىزىنا سىيدى دا كەتتى. باياعى نۇق پايعامبار كەمەسىنىڭ كۇيىنە كەلدىك تە قالدىق. ءتۇپسىز-شەكسىز گالاكتيكاداعى مىڭداعان جۇلدىزداردىڭ ءبىرى عانا سانالاتىن كۇن جۇيەسىندەگى توعىز پلانەتانىڭ ءبىرى عانا بولىپ تابىلاتىن جەر اتتى ورتاق كەمەگە مىنگەن ادامزات كەرۋەنىنىڭ جولاۋشىلارى قازىر و باستاعى تەڭ جارالعان قالپىنا جاقىندادى دا قالدى. ميللياردەردى دە، قايىرشىنى دا كوزگە كورىنبەيتىن، جۇرگەنى بىلىنبەيتىن جاۋمەن بەتپە-بەت كەلتىرىپ، ءحالى بىردەي قورعانسىز ەتىپ  قويعان قۇدىرەتكە ايتار ءسوز جوق ءتىپتى.

قۇدىرەتكە ايتار ءسوز جوق. حالىققا ايتار ءسوز بار. الدىڭعى كۇنگى كەشتە سول ءسوز ايتىلدى. ءبىزدىڭ كۇتكەن ءسوزىمىز. مەملەكەت باسشىسىنىڭ مالىمدەمەسى – ەرەكشە كەزدىڭ ەرەكشە ءسوزى.

ەل باسقارعان ادامنىڭ ەڭسەلىلىگى وسىنداي سىن ساعاتتا كورىنەر ەدى. كورىندى.  ءار نارسەنى ءوزىنىڭ اتىمەن اتاۋ كەرەك. بۇل سىن ساعات قانا ەمەس، بۇل – وزىنشە ءبىر سوعىس. بۇكىل ادامزات بىرىگىپ الىپ، ورتاق جاۋمەن شايقاسىپ جاتقان سوعىس. قولعا جۇعىلىپ ءجۇرىپ-اق ساعات سايىن ەل-ەلدە، جەر-جەردە ءجۇز-جۇزدەگەن جانداردى جۇتاتىن جالماۋىزبەن كۇن دەمەي، ءتۇن دەمەي جالعاساتىن  جاھاندىق ايقاس. قازىرگى كەزەڭگە تاپ وسىلاي قاراماساق بولمايدى. بۇل سوعىستا ءبىز ادامزاتتى، ەلىمىزدى، حالقىمىزدى، تۋىسقاندارىمىزدى، باۋىرلارىمىزدى، اتا-انامىزدى، جان-جارىمىزدى، بالالارىمىزدى، نەمەرەلەرىمىزدى، شوبەرەلەرىمىزدى، ءوزىمىزدى، بىزگە ءبىر-اق رەت بەرىلەر ءومىرىمىزدى، كورەر كۇنىمىزدى،  جۇتار اۋامىزدى قورعاپ شايقاسامىز. شايقاسۋعا ءتيىسپىز. شايقاسپاساق شالقامىزدان تۇسەمىز. باتپانداپ كىرىپ، مىسقالداپ شىعاتىن قاۋىپتى دەرتپەن مىلتىقسىز مايداندا قارۋسىز قالىپ قويۋعا بولمايدى.

ءبىزدىڭ باستى قارۋىمىز – توتەنشە جاعدايداعى توتەنشە جاۋاپكەرشىلىگىمىز.

توقاەۆتىڭ مالىمدەمەسىنەن كەيىن قازاقستاندا كوروناۆيرۋس كەسەلىنە بايلانىستى توتەنشە جاعدايدىڭ دەر كەزىندە جاريالانعانىنا كوزىمىز جەتە ءتۇستى. ۆيرۋستىڭ جاپپاي تارالۋىنا جول بەرىلمەيتىنىنە ءۇمىت ويانا ءتۇستى. احۋالدى باقىلاۋدا ۇستاپ وتىرعانىمىزعا، ەڭ باستىسى – الدا دا ۇستاي الاتىنىمىزعا  سەنە تۇستىك. وسىنىڭ ءوزى – ولجا. سەنىم – ۇلى كۇش.

پرەزيدەنت قازىردىڭ وزىندە الەمنىڭ 177 مەملەكەتىن شارپىپ ۇلگەرگەن كوروناۆيرۋس ىندەتىنىڭ بىزدە دە تارالۋىنا وراي ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرلەرىندە كارانتيندى كۇشەيتۋدى تاپسىردى. سابىر ساقتاپ، تۇسىنىستىك تانىتقان تۋعان حالقىنا العىسىن ايتتى. ادام ومىرىنە اراشا ءتۇسىپ جاتقان دارىگەرلەردى بەيبىت كۇننىڭ باتىرلارى اتادى. ەلدى دۇربەلەڭگە تۇسپەۋگە، دۇرلىكپەۋگە شاقىردى.

قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ مالىمدەمەسى توتەنشە جاعداي رەجيمىنىڭ ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك سالدارىن جويۋدىڭ جولدارىن ناقتى نۇسقاۋىمەن، كەيىنگە قالدىرمايتىن ماسەلەلەردى شەشىپ بەرۋىمەن دە قۇندى.

نەگىزگىلەرىن اتاپ-اتاپ ايتىپ كورەيىك.

ىندەتپەن كۇرەستىڭ العى شەبىندە، ءوز دەنساۋلىعىن تاۋەكەلگە تىگىپ جۇرگەن اق جەلەڭدى جاندارعا ءۇش ايعا دەيىن قوسىمشا ۇستەماقى تولەنەتىن بولىپ وتىر. ونىڭ الدى  ايىنا ميلليون تەڭگەگە دەيىن باراتىنى بۇدان بۇرىن ايتىلعان.

زەينەتاقى دا، جاردەماقى دا، اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك تە ينفلياتسياعا سايكەس يندەكستەلىنەتىن بولدى. بۇل ماقساتقا 200 ميلليارد تەڭگەدەن استام قاراجات بولىنگەلى جاتىر. ەڭ تومەنگى جالاقى مولشەرىندەگى كومەك ەندىگى جەردە ءوز بەتىنشە جۇمىس ىستەپ جۇرگەندەرگە دە كورسەتىلمەكشى. جالپى، ەلىمىز بويىنشا 3 ميلليونعا جۋىق ادامعا قولداۋ جاسالماقشى. بۇل ايتۋعا عانا وڭاي. بىزدەگى 18 ميلليون حالىقتىڭ شامامەن 10 ميلليوندايى ەرەسەكتەر دەسەك، ەڭبەك ەتەر جاستاعى ءاربىر ءۇشىنشى ادامعا قوسىمشا قاراجات بەرىلەدى. تۇرمىسقا قاجەتتى زاتتار مەن ازىق-تۇلىكتى تەگىن الاتىن ازاماتتاردىڭ قاتارى كوبەيەدى.

پرەزيدەنت كوكتەمگى ەگىس ناۋقانىنا قوسىمشا 100 ميلليارد تەڭگە ءبولۋدى تاپسىردى. ديقاندارعا جانارمايدى جەڭىلدىكپەن ساتۋ ويلاستىرىلاتىنىن ايتتى. كوروناۆيرۋسپەن جاعالاسىپ ءجۇرىپ، ەگىستىڭ ۋاقىتىن وتكىزىپ الساق نەمەسە وسى ءىستى قالاي بولسا سولاي ۇيىمداستىرساق،  وندا جاعدايىمىز شىنداپ قيىنداۋى مۇمكىن ەدى. ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى – ستراتەگيالىق ماسەلە.

وسى كۇردەلى كەزەڭدە ەكونوميكانىڭ ەڭ كوپ زارداپ شەككەن سالالارىنداعى شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرى التى ايعا ەڭبەكاقى قورىنان تولەنەتىن سالىقتان بوساتىلعالى وتىر. «كاسىپكەرلەرگە كومەك كورسەتۋىمىز كەرەك. ويتكەنى، ولار – ەكونوميكامىزدىڭ تىرەگى»، دەدى توقاەۆ.

پرەزيدەنتتىڭ «ءدال وسى كەزدە حالىق مەملەكەتكە قولداۋ كورسەتۋى كەرەك» دەگەن سوزىنە ەرەكشە كوڭىل بولۋگە ءتيىسپىز. ۆيرۋس مەملەكەتتىڭ مىعىمدىعىن سىناققا سالىپ جاتىر. مىسالى، الدىمەن قىتايدى سىناققا سالىپ ەدى، قىتاي سىناقتان ابىرويمەن شىقتى. الىسىپ، ارپالىسىپ ءجۇرىپ، اقىرى ىندەتتى جەڭدى. قالاي جەڭدى؟ تەك ەكونوميكاسىنىڭ نىقتىلىعىمەن، مەديتسيناسىنىڭ مىقتىلىعىمەن جەڭگەن جوق. ەڭ الدىمەن مەملەكەتشىل سانانىڭ مىقتىلىعىمەن، حالىقتىڭ تارتىپتىلىگىمەن، ساقتىعىمەن، جيناقىلىعىمەن، جاۋاپكەرشىلىگىمەن جەڭدى. بىرلىگىمەن، ەلدىگىمەن جەڭدى. ءجون سوزگە كونەتىن، مەملەكەتىنە سەنەتىن حالىق ەكەنىن كورسەتتى. سولاي ەتسەك، شىدامدىلىق، توزىمدىلىك جانە جاۋاپكەرشىلىك تانىتساق، قازاقى بەيقامدىقتان قۇتىلساق، ساقتانعاندى ساقتايتىنىن ۇعىنساق، بۇل ىندەتتى ءبىز دە جەڭەمىز. بۇل مىندەتتى شەشۋ وڭاي بولمايدى دەپ ايتۋ ءتىپتى جەتكىلىكسىز، قيىنعا تۇسەدى دەپ ايتۋ دا جەتكىلىكسىز، بۇل مىندەتتى شەشۋ بىزگە وتە قيىنعا تۇسەدى. بىراق وتە قيىنعا تۇسەدى دەگەن ءسوز شەشىلمەيدى دەگەن ءسوز ەمەس قوي. وتە قيىندىقپەن شەشىلەدى دەگەن ءسوز عوي! سول قيىندىقتارعا شىداس بەرسەك بولدى عوي!

مالىمدەمەنى تەلەديداردان  جاريا ەتكەندەگى توقاەۆتىڭ ءتاستۇيىن تۇرىسى، ءار ءسوزىن شەگەلەپ ايتقان شەشىمدى كەلبەتى ءتۇبى وسىلاي بولارىنا سەندىرە تۇسەدى.

«باستى تويلارىمىز ءالى الدا» دەدى پرەزيدەنتىمىز.

ايتقانى كەلسىن!

ايتقانىن كەلتىرەيىك!

ساۋىتبەك ءابدىراحمانوۆ،

ءماجىلىس دەپۋتاتى.

Abai.kz