جەكسەنبى, 24 قاراشا 2024
46 - ءسوز 8523 23 پىكىر 28 ءساۋىر, 2020 ساعات 15:11

بۇگىنگى قازاق ارابيزمگە باتىپ كەتپەسە ەكەن

ءدىننىڭ اسەرى مىقتى عوي. قازاق ءبىر-بىرىمەن "پريۆەت", "زدراۆستۆۋيتە" دەپ امانداسسا، ورىسشا امانداستى دەپ رەنجيتىندەر جوق ەمەس. ال ارابشا "اسسالاۋماعالەيكۋم" دەپ امانداسسا، وعان ءوزىمىز ارابشا "ۋاعالەيكۋم اسسالام" دەپ جاۋاپ بەرىپ، ول ازداي "قازاقشا امانداستى" دەپ ايتامىز. پارادوكس پا؟ مەنىڭ ويىمشا تەرەڭگە كەتكەن پارادوكس.

ەندى "يفتار", "سۋحۋر", "ساليات" سياقتى سوزدەردىڭ جاپ-جاقسى قازاقشا بالاماسى بار ەكەنىن جىرلاپ جاتۋدىڭ كەرەگى جوق شىعار. جالپى سول بىردە ءبىر ۇلتتىڭ ءدىن مەن ۇلتتى قاتار الىپ جۇرە المايتىنىن تاريح دالەلدەگەن ء(دىن شىققان ەلدىڭ وزىنەن باسقا). ءدىن مىندەتتى تۇردە ءوزىنىڭ شىققان جەرىنىڭ اسەرىن، مادەنيەتىن، ىقپالىن اكەلمەي قويمايدى. سوندىقتان بولار، قازاقتىڭ 30-40 پايىز سوزدەرى پارسى-ارابتىڭ سوزدەرى.

قازاق تىلىندە كوپتەگەن جاقسى امانداسۋلار بار. "امان-ەسەنسىز بە؟", "ەسەن-امانسىز با؟", "مال-جان امان با؟", ءتىپتى بۇگىنگى ءححى عاسىردىڭ جاستارى قولداناتىن "قالايسىڭ؟" دەگەن ءسوزى دە تازا قازاقتىڭ ءسوزى. سول "ماشاللاھ", "ينشاللاھ", "سۋبحاناللاھ" دەگەن سوزدەردىڭ "قۇدايعا ءتاۋبا", "قۇداي بۇيىرسا", "قۇداي ساقتاسىن" دەگەن ءار-الۋان ۆەرسيالارى بار. مۇقاعالي ماقاتاەۆتىڭ "ارمىسىڭدار ادامدار!" دەگەن ولەڭىن قالايشا ەسكە المايسىڭ

وسىعان وراي، بۇگىنگى قازاق سول "ارابي ديزاينعا" از-ماز "قازاقشا ديزايندى" قوسسا ەكەن، مۇلدە ءسىڭىپ كەتكەن ارابيزمنەن اجىراماسا دا، سول ارابيزمگە باتىپ كەتپەسە ەكەن دەگەن تىلەگىم بار.

سامات نۇرتازانىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz

23 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1490
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3257
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5543