بوستاندىقتىڭ بوزالا تاڭى اتقانىنا 20 تولسا دا «سوتسياليزم ورناتامىز» دەپ ۇرانداتقان قىزىلداردىڭ قۇلدىعىنان قالعان سانامىزداعى سارقىنشاقتان ءالى دە ايىعا الماي كەلەمىز.

ال، سول بوداندىقتىڭ قامىتى بىت-شىت بولىپ تالقاندالعان، قازاقتىڭ قىرشىندارىنىڭ قىزىل قانى توگىلگەن، تاۋەلسىزدىكتىڭ تاعدىرى شەشىلگەن الماتىداعى قاسيەتتى الاڭ كوز الدىمىزدا جوعالىپ بارادى.

الاش بالاسىنىڭ ازاتتىق ءۇشىن ارپالىسقان، الىسقان، اق جانىن قيىپ، قاسىق قانىن توگىپ اتويلاپ العا شىعىپ، قاس دۇشپاننىڭ قابىرعاسىن قاقىراتا سوككەن قاسيەتتى الاڭنىڭ جۇقاناسى دا قالماي بارادى.

تاۋەلسىزدىكتىڭ تاريحي الاڭى رەتىندە ساقتالۋ ءتيىس الماتىنىڭ قاق ورتاسىنداعى الاڭنىڭ باياعى كورىنىسى كوزدەن عايىپ بولعان. انە ءبىر جىلى ازاماتتاردىڭ قارسىلىعىنا قاراماستان قالا اكىمشىلىگى الاڭدى ۇڭىرەيتىپ، ۇڭگىپ قازىپ، جەر استى ساۋدا ويىن-ساۋىق كەشەنىن سالۋدى باستاپ كەتكەن. قازىر قازىلعان جەردىڭ ءۇستى جابىلدى. استىندا نە بولىپ جاتقانىن ءبىر قۇدايدىڭ ءوزى بىلەدى.

ءسويتىپ، تاۋەلسىزدىك مونۋمەنتى مەن جولدىڭ ارعى جيەگىنە دەيىنگى ارالىق قالعان ەدى. بۇعان دا ءتاۋبا دەسىپ ءجۇر ەدىك. سول ارالىقتا جىلدا جەلتوقسان ۇلت -ازاتتىق كوتەرىلىسىنە قاتىسقان ازاماتتار جينالىپ، باس قوساتىن. ۇلتتىڭ مۇددەسىنە، مۇرات-ماقساتىنا قايشى ىستەرگە قارسىلىقتار دا سول جەردە وتەتىن ەدى. ەندى ول كۇندەر دە تاريحقا اينالاتىن بولدى.

بوستاندىقتىڭ بوزالا تاڭى اتقانىنا 20 تولسا دا «سوتسياليزم ورناتامىز» دەپ ۇرانداتقان قىزىلداردىڭ قۇلدىعىنان قالعان سانامىزداعى سارقىنشاقتان ءالى دە ايىعا الماي كەلەمىز.

ال، سول بوداندىقتىڭ قامىتى بىت-شىت بولىپ تالقاندالعان، قازاقتىڭ قىرشىندارىنىڭ قىزىل قانى توگىلگەن، تاۋەلسىزدىكتىڭ تاعدىرى شەشىلگەن الماتىداعى قاسيەتتى الاڭ كوز الدىمىزدا جوعالىپ بارادى.

الاش بالاسىنىڭ ازاتتىق ءۇشىن ارپالىسقان، الىسقان، اق جانىن قيىپ، قاسىق قانىن توگىپ اتويلاپ العا شىعىپ، قاس دۇشپاننىڭ قابىرعاسىن قاقىراتا سوككەن قاسيەتتى الاڭنىڭ جۇقاناسى دا قالماي بارادى.

تاۋەلسىزدىكتىڭ تاريحي الاڭى رەتىندە ساقتالۋ ءتيىس الماتىنىڭ قاق ورتاسىنداعى الاڭنىڭ باياعى كورىنىسى كوزدەن عايىپ بولعان. انە ءبىر جىلى ازاماتتاردىڭ قارسىلىعىنا قاراماستان قالا اكىمشىلىگى الاڭدى ۇڭىرەيتىپ، ۇڭگىپ قازىپ، جەر استى ساۋدا ويىن-ساۋىق كەشەنىن سالۋدى باستاپ كەتكەن. قازىر قازىلعان جەردىڭ ءۇستى جابىلدى. استىندا نە بولىپ جاتقانىن ءبىر قۇدايدىڭ ءوزى بىلەدى.

ءسويتىپ، تاۋەلسىزدىك مونۋمەنتى مەن جولدىڭ ارعى جيەگىنە دەيىنگى ارالىق قالعان ەدى. بۇعان دا ءتاۋبا دەسىپ ءجۇر ەدىك. سول ارالىقتا جىلدا جەلتوقسان ۇلت -ازاتتىق كوتەرىلىسىنە قاتىسقان ازاماتتار جينالىپ، باس قوساتىن. ۇلتتىڭ مۇددەسىنە، مۇرات-ماقساتىنا قايشى ىستەرگە قارسىلىقتار دا سول جەردە وتەتىن ەدى. ەندى ول كۇندەر دە تاريحقا اينالاتىن بولدى.

تۇپ-تۋرا تاۋەلسىزدىك مونۋمەنتىنىڭ الدىنان بار الاڭدى الىپ جاتقان اۋماقتا كوپ فۋنكتسيالى جەر استى جولى سالىنىپ جاتىر ەكەن. مونۋمەنت جانە ونىڭ اينالاسىنداعى ەسكەرتكىشتەر ءۇشىن اياداي عانا جەر قالىپتى. باردىق. كوردىك. ءىشىمىز قان جىلادى. كۇرەسۋگە دارمەن جوق. الاڭداعى جاعدايدى الاقانداعىداي كورىپ وتىرعان قالا اكىمشىلىگى عيماراتىنداعى ۇلىقتار ءۇنسىز. الاڭدى اپاي-توپاي ەتىپ جاتقاندار دا سولار.

جەلتوقسان كوتەرىلىسى تاريحقا اينالىپ، 25 جىل تولسا دا ءبازبىر ادامداردى كۇنى بۇگىنگى دەيىن ۇرەي قۇشاعىندا ۇستاپ كەلە جاتقان سىڭايلى. سول ۇرەيدەن قۇتىلۋدىڭ امالى الاڭدى جويۋ دەپ بىلسە كەرەك. الايدا، الاشتىڭ جادىنان جەلتوقساندى ەشقاشان ەشكىم دە وشىرە الماق ەمەس.

البەتتە، مۇنى بىلگەن جەرگىلىكتى بيلىكتىڭ تاريحي جادى ويانىپ، قۇرىلىستى توقتاۋعا بۇيرىق ەتەدى دەگەنگە سەنبەيمىز. دەگەنمەن، «ءۇمىتسىز شايتان»...

«اباي-اقپارات»